Haiti bắt “trùm” an ninh nghi đứng sau vụ ám sát tổng thống

Cảnh sát Haiti đã bắt giữ người đứng đầu lực lượng an ninh của Tổng thống Haiti Jovenel Moise trong cuộc điều tra về vụ ám sát nhà lãnh đạo này.

Cảnh sát khiêng quan tài của Tổng thống Haiti Jovenel Moise trong lễ tang của ông tại nhà riêng ở Cap-Haitien, Haiti vào ngày 23/7 (Ảnh: AP).

“Tôi có thể xác nhận rằng Jean Laguel Civil đã bị cảnh sát bắt hôm thứ Hai (26/7) trong cuộc điều tra về vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise”, người phát ngôn cảnh sát Haiti Marie Michelle Verrier nói với hãng tin AFP .

Jean Laguel Civil, người đứng đầu lực lượng an ninh của Tổng thống Moise, bị nghi ngờ có liên quan đến vụ ám sát tại nhà riêng của tổng thống vào rạng sáng ngày 7/7, khi nhóm lính đánh thuê có vũ trang dễ dàng vượt qua đội cận vệ tại dinh thự tổng thống mà không cần nổ phát súng nào.

Reynold Georges, luật sư của Jean Laguel Civil, gọi vụ bắt giữ thân chủ của ông mang động cơ chính trị. Hiện chưa rõ Civil đã bị buộc tội gì. Civil hiện bị biệt giam tại nhà tù ở Delmas, gần thủ đô Port-au-Prince.

Giới chức Haiti cũng yêu cầu các cơ quan quản lý nhập cư cấm cho phép 4 cảnh sát, những người chịu trách nhiệm đảm bảo an ninh cho Tổng thống Moise, xuất cảnh. Cảnh sát hôm 26/7 cũng phát lệnh truy nã Wendell Coq Thelot, thẩm phán tòa án tối cao từng bị Tổng thống Moise sa thải.

Thông tin chi tiết về vụ ám sát hiện vẫn chưa rõ ràng, nhưng Thủ tướng mới lên nắm quyền Ariel Henry cam kết sẽ đưa những kẻ ám sát Tổng thống Moise ra trước công lý.

Theo điều tra ban đầu của giới chức Haiti, một nhóm biệt kích gồm 28 người đột kích vào dinh thự của Tổng thống Moise ở đường Pelerin 5, ngoại ô thủ đô Port-au-Prince của Haiti. Nhóm biệt kích đã nổ súng đoạt mạng Tổng thống Moise và khiến Đệ nhất phu nhân Martine Moise bị thương.

Điều tra viên tại hiện trường cho biết, thi thể của ông Moise được phát hiện trên sàn phòng ngủ với ít nhất 12 lỗ đạn. Kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy, ông dường như đã bị tra tấn trước khi bị bắn chết.

Một chi tiết đáng chú ý trong vụ ám sát là chỉ có Tổng thống và Đệ nhất phu nhân bị trúng đạn, trong khi những người còn lại trong nhà Tổng thống, kể cả đội ngũ cận vệ, không ai bị thương.

Ngay trước khi bị nhóm sát thủ ám sát, Tổng thống Moise đã gọi điện cho cấp dưới, đề nghị chi viện. Theo Miami Herald , Jean Laguel Civil là một trong số những người được Tổng thống Moise liên lạc sau khi tổng thống nghe thấy tiếng súng nổ trong dinh thự của mình.

Vai trò của đội cận vệ nhận nhiệm vụ bảo vệ Tổng thống Moise vẫn đang là chủ đề được quan tâm trong cuộc điều tra về vụ ám sát, khi ngày càng có nhiều nghi vấn về lý do đội lính đánh thuê có thể đột nhập vào phòng của Tổng thống Moise và giết hại ông mà không bị đội vệ sĩ ngăn cản.

Cảnh sát Haiti cho tới nay đã bắt hơn 20 người trong nhóm lính đánh thuê bị nghi có liên quan âm mưu ám sát tổng thống, gồm 18 người Colombia, 3 người Haiti (trong đó có 2 người có quốc tịch Mỹ gốc Haiti) và nghi phạm Christian Emmanuel Sanon – một bác sĩ người gốc Haiti từ Florida, Mỹ. Sanon được cho là từng bày tỏ mong muốn trở thành lãnh đạo của Haiti trong một đoạn video có thông điệp chỉ trích chính phủ nước này.

Lầu Năm Góc tuần trước xác nhận 7 nghi phạm có liên quan tới vụ ám sát Tổng thống Haiti từng được Mỹ huấn luyện quân sự.

30 phút nhóm sát thủ đoạt mạng Tổng thống Haiti

Qua lời kể của người giúp việc cho nhà Tổng thống Haiti Jovenel Moise, hàng xóm và các nguồn tin cấp cao, trang tin El Pais đã tái hiện lại đêm nhóm sát thủ đoạt mạng nhà lãnh đạo Haiti.

Nhóm biệt kích đột nhập vào nhà riêng và ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise 1h sáng ngày 7/7(Ảnh: Getty).

Dễ dàng qua mặt an ninh

Đó là vào ngày 7/7, Eli Pledami trằn trọc trên giường không tài nào chợp mắt được trong ngôi nhà gần dinh Tổng thống ở Port-au-Prince. Pledami, 22, vừa xem xong trận đấu bóng giữa Colombia và Argentina, anh nhắm mắt lại nhưng không thể ngủ được, lại thêm những tiếng muỗi vo ve sau nhiều ngày mưa. Lúc này, một đoàn xe chở nhóm biệt kích gồm 28 người đã tiến vào đường Pelerin 5, một con đường hẹp lát đá ở phố Petion Ville, ngoại ô thủ đô Port-au-Prince.

Pledami chỉ nghe thấy tiếng chó sủa cho đến khi thấy một giọng nói vang lên qua loa phóng thanh: "Đây là hoạt động của Cơ quan Phòng chống Ma túy Mỹ (DEA), không ai được phép ra khỏi nhà. Tôi nhắc lại, chúng tôi là đặc vụ DEA, nếu ai ra khỏi nhà, chúng tôi sẽ bắn". Bất chấp cảnh báo, một vài người dân liều lĩnh vẫn ló ra ngoài, dùng điện thoại để ghi lại hoạt động của nhóm biệt kích.

Các video này về sau cho thấy 5 chiếc xe gồm 2 xe tải đen cỡ nhỏ, 3 chiếc bán tải. Nhóm biệt kích di chuyển không có vẻ vội vã, và trao đổi với nhau bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha. Những người này được nhìn thấy đều mặc đồng phục chiến thuật của DEA và mang theo vũ khí hạng nặng.

Nhóm sát thủ hành động trong 30 phút

Nhóm sát thủ ám sát Tổng thống Haiti tại nhà riêng trong đêm

Khoảng 1h sáng ngày 7/7, nhóm này đi qua con đường nơi có dòng chữ graffiti "Team Jovenel" và dừng lại trước tư dinh của Tổng thống Moise. Đội cận vệ của Tổng thống có khoảng 100 thành viên, nhưng vào thời điểm muộn như vậy họ hoặc đang ngủ gật hoặc đang mải dùng điện thoại. "Trông không có vẻ là những vệ sĩ chuyên nghiệp", một nguồn tin nói với El Pais.

Khi đến trước cửa nhà Tổng thống Moise, nhóm biệt kích chia nhỏ ra, một số ở bên ngoài để canh chừng đội cận vệ và khoảng 10 người đột nhập vào bên trong dinh thự của ông Moise bằng cửa chính. Nhóm biệt kích được cho là đã sục sạo các phòng bên trong nhà Tổng thống. Đầu tiên, nhóm này phát hiện một người giúp việc và đã bịt miệng, trói tay và nhốt người này vào một căn phòng. Tiếp đến, nhóm biệt kích đến phòng ngủ chính trong dinh thự, nơi Tổng thống Moise và Đệ nhất phu nhân vẫn đang ngủ, không hề hay biết những hỗn loạn bên ngoài. Nhóm sát thủ nổ súng. Một người hàng xóm kể lại: "Chúng tôi thấy súng nổ liên hồi, rất nhiều. Cảm giác như đang ở vùng chiến sự. Tôi vô cùng sợ hãi".

Sau khi vụ ám sát hoàn tất, nhóm biệt kích đã xới tung các phòng bên trong dinh thự của Tổng thống Moise được cho là lấy đi những tài sản có giá trị. Lúc đó, hai người con của Tổng thống vẫn đang trốn trong nhà tắm trong phòng ngủ của người con út. Đến khoảng 1h30, nhóm sát thủ rút đi.

Lối vào gần dinh thự của Tổng thống Moise (Ảnh: Reuters).

Khoảng vài giờ sau đó, Thẩm phán Carl Henry Destin, người đang phụ trách điều tra vụ ám sát, có mặt tại hiện trường, phát hiện thi thể của ông Moise trên sàn nhà với bộ quần áo vấy máu và khoảng 12 vết đạn găm trên người. Giới chức Haiti cho biết, kết quả khám nghiệm tử thi cho thấy, Tổng thống Moise đã bị tra tấn trước khi bị bắn chết.

Trong khi đó, Đệ nhất Martine Moise cũng được phát hiện nằm trên sàn với các vết đạn trên cánh tay và bụng nhưng may mắn sống sót. Khoảng 2h30, bà được máy bay đưa đến Miami (Mỹ) để điều trị. Thẩm phán Destin cho biết thêm, trước cổng dinh thự của Tổng thống có nhiều vỏ đạn cỡ 5,56 mm và 7,62 mm rơi vãi.

Mặc dù được đánh giá là nhóm sát thủ chuyên nghiệp, nhưng nhóm này đã nhanh chóng bị lực lượng an ninh Haiti bắt giữ, trong đó một nhóm đang cố thủ trong một tòa nhà gần đó, một nhóm bị bắt khi trốn vào Văn phòng Đại diện của Đài Loan. Điều này cho thấy, nhóm người này hoặc không chuẩn bị cho kế hoạch thoát thân hoặc giới chức Haiti chưa công bố hết sự thật. Hiện Haiti đã bắt giữ tổng cộng 21 nghi phạm, tiêu diệt 3 nghi phạm và thu giữ nhiều vũ khí cùng với các cuốn hộ chiếu, một máy chủ để thu hình ảnh camera trong dinh thự Tổng thống Moise và một cuốn séc của nhà Tổng thống.

Giới chức Haiti tin rằng, những nghi phạm này là lính đánh thuê được thuê để ám sát Tổng thống. Trong nhóm bị bắt giữ có 3 nghi phạm người Mỹ gốc Haiti, trong đó Christian Emmanuel Sanon, 63 tuổi, bác sĩ sống tại Florida hàng chục năm qua, được tin là trung gian kết nối giữa nhóm lính đánh thuê với chủ mưu ám sát Tổng thống.

Hai nghi phạm người Mỹ còn lại khai rằng, họ chỉ là phiên dịch viên cho nhóm nghi phạm Colombia và khẳng định nhóm này không có ý định giết Tổng thống, mà chỉ bắt giữ ông "theo lệnh của một thẩm phán điều tra".

Người thân của các nghi phạm Colombia cũng nói rằng, các nghi phạm là cựu quân nhân và nhận được hợp đồng đến Haiti làm vệ sĩ bảo vệ yếu nhân.

Hiện giới chức Haiti phối hợp với các chuyên gia và giới chức quốc phòng của Mỹ, Colombia điều tra vụ ám sát.