Hãi hùng trước “cơn bão HIV”
Đói nghèo, cuộc sống bấp bênh, người dân vùng tái định cư ở huyện Như Thanh – Thanh Hóa còn đứng trước nỗi lo về “cơn bão” HIV/AIDS đang hoành hành.
Khi người dân vùng lòng hồ Cửa Đạt chuyển về xã Thanh Kỳ, Thanh Tân định cư, có rất nhiều các tệ nạn xã hội cũng len lỏi theo về, trong đó có nghiện ngập, hút chích… Đặc biệt, căn bệnh thế kỷ mang tên HIV đã tràn về khi nào không ai hay. Chỉ khi trong thôn có người đang khoẻ mạnh bỗng nhiên đổ bệnh mà chết, người ta mới cuống cuồng sợ hãi.
Mấy năm trước đây, khu tái định cư (TĐC) Đồng Tâm – Đồng Tiến từng được biết đến là một điểm nóng nhất nhì huyện về tệ nạn ma túy với 4 người chết vì HIV/AIDS; gần 20 người nghiện và nhiễm HIV đang điều trị ARV, một số người có người thân là chồng, vợ, con bị nhiễm HIV… Đây cũng là nguyên nhân cản trở con đường thoát nghèo của người dân Đồng Tâm, Đồng Tiến.
Người đầu tiên trong thôn Đồng Tiến chết vì dính HIV/AIDS là anh L.V.N. (SN 1983). Sau đó trong thôn liên tiếp có 3 người nữa chết khi tuổi đời còn rất trẻ. Nhiều người có quan hệ huyết thống, quan hệ vợ chồng với những người đã chết vội đi xét nghiệm và có người đã thực sự sốc khi biết mình dính căn bệnh thế kỷ.
Cũng thuộc diện hộ nghèo nhất thôn Đồng Tiến, anh L.H.D, và vợ là chị L.T.L lại có hoàn cảnh khác. Năm 1997 họ cưới nhau. Cuộc sống bình yên của cặp vợ chồng trẻ chẳng kéo dài được bao lâu khi trong một chuyến đi rừng chặt gỗ, làm thuê, anh D đua đòi bạn xấu thử chích ma túy rồi lây nhiễm HIV.
Nét mặt buồn tủi chị L kể: “Năm 2008 chồng tôi đi khám thì biết mình mắc bệnh, đến năm 2009 tôi cũng phát hiện ra mình lây nhiễm HIV từ chồng. Từ đó, hàng tháng hai vợ chồng lại cùng nhau đi lấy thuốc điều trị, đợt nào thiếu thuốc thì sức khỏe cả hai lại suy sụp. Vì lo cuộc sống cho 4 đứa con nên chồng tôi dù bị bệnh vẫn phải đi làm thuê ở xa. Cuộc sống của mình vất vả đã đành, nhưng chúng tôi lo nhất là chưa có điều kiện đưa hai con nhỏ đi khám (sinh năm 2006 và 2008), các cháu còn quá nhỏ, đời còn dài, chẳng may bị nhiễm bệnh từ bố mẹ thì tương lai mờ mịt lắm…”.
Theo ông Lê Quang Sự, Bí thư chi bộ thôn Đồng Tiến cho biết hiện trong thôn có 13 người bị HIV/AIDS và đang điều trị thuốc, trong đó có 4 cặp vợ chồng. “Hầu hết các cặp vợ chồng này đều có con cả, nên cũng có 5-6 trường hợp nằm trong diện nghi ngờ, tuy nhiên họ không đi khám nên chúng tôi cũng không dám khẳng định” – ông Sự nói.
Ông Lê Chiến Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Thành Kỳ, cho biết, hiện toàn xã có 17 người bị HIV/AIDS, trong đó thôn Đồng Tiến có 13 người, còn lại ở các thôn khác. Ngoài ra còn có gần 10 người sử dụng và tiêm chích ma túy.
Bão HIV là một trong những nguyên nhân cản trở con đường thoát nghèo ở khu TĐC
Video đang HOT
Còn theo ông Lương Đình Thông, Trưởng Công an xã Thanh Tân, hiện tại địa phương có tới 14 đối tượng nghiện hút, tiêm chích, trong đó có 1 người bị nhiễm HIV. “Đại đa số con nghiện đều tập trung ở các thôn TĐC, nhiều nhất là ở thôn Tân Hùng. Kể từ khi người dân vùng lòng hồ Cửa Đạt về đây, đã kéo theo cơn lốc ma túy, HIV, khiến cho tình hình địa phương trở nên phức tạp” – ông Thông chia sẻ.
Đi thăm một số gia đình có người đã chết vì căn bệnh thế kỷ, chúng tôi không khỏi xót xa cho những cảnh đời bất hạnh còn ở lại. Vợ vật lộn với bệnh tật, con cái đi học bị bạn bè dị nghị, xa lánh… Trong căn nhà lạnh lẽo, ngó đi ngó lại không có gì đáng giá ngoài 2 chiếc giường, ông Lê Trọng T., thôn Đồng Tiến (bố của 2 người con đã chết vì AIDS) rơm rớm nước mắt: “Chúng nó chết đi để lại cho tôi 5 đứa nhỏ và 2 người vợ ốm đau suốt. Cuộc sống thì khó khăn, cũng chẳng biết sẽ ra sao nữa”.
Ông T. kể, từ khi chuyển về vùng TĐC xã Thanh Kỳ, chưa được bao lâu thì tai hoạ đã ập đến. Hai anh em L.Q.M. và L.Q.S. lần lượt qua đời do dính HIV/AIDS, 1 trong số 2 người con dâu của ông cũng dính HIV/AIDS và đang điều trị thuốc. “Cái tôi lo nhất hiện nay là 5 đứa cháu nhỏ, không biết chúng có bị lây nhiễm từ bố mẹ chúng hay không nữa” – ông T. lo lắng.
Vùng TĐC ở huyện Như Thanh, cứ ngỡ là miền đất mới nhiều hứa hẹn, chẳng ngờ lại tan tác vì “cơn bão” HIV!
Bình Minh
Theo dantri
12 năm về vùng đất mới, vẫn chìm trong đói nghèo!
Đã 12 năm trôi qua, hơn 400 hộ dân phải di chuyển đến nơi ở mới để nhường chỗ cho đại dự án Hồ chứa nước Cửa Đạt vẫn vùi trong đói nghèo và thiếu thốn.
Năm 2002, xã Xuân Mỹ, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hóa phải nhường chỗ cho Dự án hồ chứa nước Cửa Đạt. Gần 2.000 hộ dân với trên 10.000 nhân khẩu phải di dời đến nơi mới, trong đó có hơn 400 hộ chuyển đến vùng tái định cư (TĐC) ở xã Thanh Kỳ và xã Thanh Tân, huyện Như Thanh, sinh sống. Sau 12 năm chuyển đến vùng đất mới, mọi thứ đối với người dân vẫn không có gì thay đổi, ngược lại họ đang phải đối mặt với nhiều khó khăn như thiếu nước, đất sản xuất, bệnh tật...
Đầu tư "bát ngát", dân vẫn khát
Bốn thôn TĐC Tân Hùng, Khe Cát, Thanh Xuân, Tân Mỹ ở xã Thanh Tân, huyện Như Thanh, nằm xa tít, toàn đường rừng quanh co heo hút, thôn xa nhất là Tân Hùng cách trung tâm xã khoảng 7km.
Nghĩ về những ngày ở Xuân Mỹ, bà Lò Thị Bình, thôn Tân Hùng bùi ngùi cho biết: "Ngày trước ở Xuân Mỹ đất sản xuất gia đình tôi có tới 10 sào để canh tác cộng với việc đi rừng lấy củi, lấy măng... cuộc sống cũng không đến mức chật vật. Nhưng từ khi chuyển đến đây cuộc sống của cả gia đình chỉ trông chờ vào 1 sào lúa nước và 2 sào đất màu, nên quanh năm phải đong gạo. Ngày trước sống ở quê không bao giờ thiếu ăn, nay xuống đây năm nào cũng thiếu ăn vài ba tháng".
Giếng ở khu TĐC thường xuyên không có nước
Hiện thôn Tân Hùng có 147 hộ, nhưng trong đó có tới 71 hộ nghèo, thôn có 18 ha lúa nước thì có tới một nửa không cấy được vì thiếu nước. "Toàn thôn có 17 cái giếng công cộng, nhưng cứ đến mùa khô chỉ có 5 cái còn nước, số còn lại luôn trơ đáy" - ông Vi Văn Tuyên , bí thư chi bộ thôn cho hay.
Không khấm khá hơn so với ở Thanh Tân, gần 200 hộ dân tại hai thôn Đồng Tiến và Đồng Tâm của xã Thanh Kỳ cũng đang "sống dở chết dở" vì không có đất sản xuất, thậm chí vào mùa khô họ còn đối mặt với tình trạng thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Do cuộc sống khổ đủ đường nên đã 12 năm trôi qua mọi thứ ở đây dường như không có gì thay đổi, thậm chí nhiều căn nhà đã xuống cấp mà không có tiền để sửa sang, làm mới.
Ông Hà Văn Dựng, bí thư chi bộ thôn Đồng Tâm, cho biết chuyển đến vùng đất mới đã 12 năm thì chỉ có vài năm đầu là có nước sinh hoạt và sản xuất, đến các năm tiếp theo thì thường xuyên đối mặt với cảnh thiếu nước. "Cả thôn có tới 13 giếng nước, nhưng có 9 giếng thường xuyên không có nước, 4 giếng nước còn lại không thể cung cấp đủ nước sinh hoạt cho 95 hộ/456 nhân khẩu của thôn, vì thế việc tắm, giặt của bà con toàn ra suối, ra mương nên rất mất vệ sinh" - ông Hà Văn Dựng nói.
Bà Lò Thị Bình thôn Tân Hùng buồn rầu kể về những ngày ở khu TĐC
Ông Lê Hùng Vương, Trưởng thôn Đồng Tiến thở dài: "Cả thôn có ngần ấy con người mà chỉ có 9,3 ha đất để canh tác, do thường xuyên thiếu nước nên có khoảng 2 ha phải bỏ hoang. Diện tích còn lại nếu trời thương thì còn có ăn, chứ cứ nắng hạn như năm 2009 thì mất trắng".
Theo tìm hiểu của PV thì tại những vùng TĐC này đã được xây dựng tới 16 bể chứa nước, nhưng có rất nhiều bể mới xây xong đã phải hạ độ cao đáy bể và cho đến nay, hầu hết các bể nước đó đã hoang hóa từ lâu. Còn nhiều hồ chứa nước phục vụ sản xuất được xây dựng nhưng đã xuống cấp, không còn phát huy được tác dụng.
Nhiều bất cập
Nước sinh hoạt, sản xuất thiếu đủ đường, dân TĐC còn đối diện với nhiều bất cập. Đơn cử như việc xây nhà ở cũng bất hợp lý, đa phần đồng bào dân tộc miền núi thích sống trong một không gian thoang mát, rộng rãi... tuy nhiên nhà ở đây lại được thiết kế san sát vào nhau như ở "phố". Nhà này nối nhà kia "kéo nhau" lên tận lưng chừng đồi, nên vào mùa mưa nước thải gia súc, gia cầm của nhà trên cứ thế theo mưa chảy xuống nhà dưới, khiến cho môi trường sống ở đây đang bị đe doạ.
Bên cạnh đấy, theo Quyết định số 2840/QĐ-UB ngày 29-11-1999 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt, dự án TĐC tại 2 xã Thanh Tân, Thanh Kỳ, huyện Như Thanh được đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu để khai thác tiềm năng đất đai, phát triển sản xuất, từng bước ổn định sản xuất và đời sống cho hơn 400 hộ dân. Tổng mức đầu tư cho dự án này là trên 39 tỷ đồng sau đó điều chỉnh bổ sung nâng lên 42 tỷ đồng.
Người dân TĐC luôn đối mặt với cái đói mùa giáp hạt
Tuy nhiên những gì mà Chi cục định canh, định cư Thanh Hoá (nay là Chi cục Nông nghiệp phát triển nông thôn) đã xây dựng tại đây chỉ được một thời gian đã xuống cấp hoặc không phát huy tác dụng. Ví như công trình hồ Khe Thoong hiện nay đã xuống cấp nghiêm trọng nên không giữ được nước. Ngoài ra, nhiều hồ chứa nước ở đây xây dựng "cho vui", thành thử đất sản xuất đã ít, nước lại không có nên cuộc sống của người dân luôn bấp bênh, đói nghèo...
Ông Ngân Quốc Duyên, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Tân, cho biết trong các cuộc họp, các cuộc tiếp xúc cử tri, người dân cũng có phản ánh về tình trạng thiếu nước, đất sản xuất. "Về nước thì địa phương đã báo cáo cấp trên, cũng có đoàn cấp trên về khảo sát và tính phương án dẫn nước từ trên đồi về cho người dân, tuy nhiên đến nay vẫn chưa triển khai vì thiếu kinh phí" - ông Duyên nói.
Ông Trương Thanh Tĩnh, Trưởng phòng LĐ-TB-XH huyện Như Thanh, thẳng thắn: "Ngay từ ngày đầu triển khai, mặt bằng TĐC cho người dân đã không đảm bảo, huyện cũng rất quan tâm đến người dân vùng TĐC, nhưng vẫn chưa tìm ra cách nào để thảo gỡ khó khăn cho họ".
Bình Minh
Theo Dantri
Bi kịch làng "triệu phú" Nhìn những ngôi nhà khang trang to đẹp, nằm ngay sát con đường thiên lý Bắc - Nam, ít ai biết rằng những người dân bỗng nhiên trở thành "triệu phú" ở đây đang ngơ ngác trước viễn cảnh không việc làm. Khi siêu dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn được đầu từ xây dựng ở Khu kinh tế Nghi Sơn (huyện...