Góc nhìn: Cú sập chứng khoán Việt và lịch sử có lặp lại?
Có những điểm khá tương đồng của cú sập phiên 11/10 so với diễn biến đầu tháng 2/2018…
Cú sập của thị trường chứng khoán ngày 11/10/2018 không bị cộng hưởng bởi các yếu tố t.iền tệ, và không lan sang các yếu tố t.iền tệ tại cùng thời điểm – Ảnh: Quang Phúc.
“Cuộc sống đang bình thường tự nhiên có động đất sóng thần nhấn chìm tất cả. Đây hoàn toàn do thiên tai bất ngờ ập đến. Cá lớn cá bé đều c.hết hết”, cảm xúc của một nhà đầu tư sau giờ giao dịch ngày 11/10/2018.
Có thể cảm xúc này đã được chuyền tay trong một bộ phận nhà đầu tư sau đó. Chủ nhân của nó là “ nhạc trưởng” của một nhóm nhà đầu tư cá nhân trên sàn chứng khoán Việt.
Bất khả kháng và tâm lý?
Đều đặn, trước giờ mở cửa mỗi phiên, vị “nhạc trưởng” trên đều có tin nhắn tóm lược bối cảnh chung, dự báo diễn biến giao dịch và một số mã cụ thể. Kiểm nghiệm, khoảng một tuần trở lại đây, đó là những dự báo khá chính xác, đồng điệu với diễn biến thị trường sau đó.
Cũng với góc nhìn trên, 6h30 ngày 11/10/2018, tin nhắn được gửi đi, sau dư chấn mạnh từ Phố Wall (Mỹ): “Tình hình ngoài dự đoán. Kinh nghiệm cho ta thấy, anh em nên đưa tài khoản về vị thế t.iền mặt nhiều nhất có thể, tránh để đến chiều sẽ là quá muộn”.
Tuy nhiên, cảnh báo trên được chú thích là để những người nhận chuẩn bị sẵn tâm lý đón nhận chấn động mạnh, kèm theo đó là khuyến nghị nếu giảm mạnh ngay thì không nên bán, và kỳ vọng đây sẽ là phiên “tát ao” cuối cùng của nhịp giảm hiện nay.
Giả dụ, góc nhìn và phán đoán của vị “nhạc trưởng” trên điển hình cho một trong những quan điểm trước phiên 11/10/2018. Có những điểm đáng chú ý.
Thứ nhất, trong một tuần qua góc nhìn trên bám sát và dự báo tốt diễn biến. “Tình hình ngoài dự đoán” có thể xem là bất ngờ và dẫn tới bất khả kháng với nhiều nhà đầu tư.
Lệch múi giờ, đêm trước thị trường chứng khoán Mỹ có thể nói rơi vào khủng hoảng mang tính thời điểm. Sáng hôm sau, thị trường Việt Nam lập tức phản ánh, lệnh bán ồ ạt và giá “rơi như viên sỏi” ngay đợt khớp lệnh mở cửa. Có nghĩa là, phần lớn “số phận” của nhà đầu tư trở nên thụ động.
Trên sàn Hà Nội (HNX), khớp lệnh liên tục ngay khi mở cửa, đã có hoạt động “bắt dao rơi” ở nhiều mã khi xuất hiện cú rơi mạnh. Nhưng “đứt tay” ngay sau đó và hoạt động này thảng đi.
Thứ hai, kỷ luật nâng tỷ trọng t.iền mặt lên mức cao có thể, nói cách khác là hoạt động bán ngay, bán dứt khoát để chủ động kiểm soát rủi ro được lựa chọn.
Diễn biến từ đầu đến kết phiên cho thấy rõ lựa chọn đó. Nó càng trở nên đậm nét hơn ở hai lần gắng gượng phục hồi, vào phiên sáng và chiều, đều bị nhấn chìm bới hoạt động bán ra dứt khoát.
Thứ ba, trong một tuần trở lại đây, thị trường chứng khoán Việt Nam điều chỉnh bình thường, sau nhịp tăng khá dài từ ba tháng qua (từ tháng 7/2018); bối cảnh vĩ mô nói chung không có biến động lớn và bất thường nào; thậm chí có kỳ vọng hướng tới mùa báo cáo kết quả kinh doanh quý 3 khả quan, cùng với vĩ mô chốt quỹ vừa qua tích cực…
Video đang HOT
Theo đó, bên cạnh tác động từ Phố Wall cũng như chứng khoán toàn cầu nói chung giảm rất mạnh, tâm lý là một phần để lý giải cho cú sập ngày 11/10/2018 ở thị trường chứng khoán Việt.
Lịch sử có lặp lại?
Phiên 11/10/2018 gợi nhớ lại cú sập ngày 5/2/2018, vẫn còn tươi mới.
Chỉ khác một chút về thời điểm, phiên 5/2/2018 trọng lực đứt gãy của điểm số dồn vào buổi chiều. Một phiên mà khi đó giới đầu tư gợi lại kỳ khủng hoảng “trắng bên mua” năm 2008.
Cái khác trên thực ra không khác. Vì phiên 5/2/2018 của chứng khoán Việt Nam được pha loãng bằng hai ngày nghỉ cuối tuần; phiên liền trước cuối tuần chứng khoán Mỹ cũng có phiên giảm cực mạnh.
Và có những điểm chung đáng chú ý.
Về cơ bản, bối cảnh thị trường Việt Nam khi đó về vĩ mô khá thuận lợi và ủng hộ đà đi lên. Năm 2017 vừa đạt GDP ấn tượng, lãi suất, tỷ giá, kết quả kinh doanh nhiều doanh nghiệp… thuận lợi.
Điểm chung đáng chú ý khi đó và hiện nay, cú sập của thị trường chứng khoán không bị cộng hưởng bởi các yếu tố t.iền tệ, và không lan sang các yếu tố t.iền tệ tại cùng thời điểm.
Đó cũng là “cái may” của cú sập 11/10/2018. Nó dường như phản ánh nội tại của riêng thị trường chứng khoán. Vì các diễn biến t.iền tệ không có xáo trộn lớn và bất thường theo hướng tác động tiêu cực.
Nhìn ra bên ngoài, sau khi chỉ số USD-Index nhăm nhe trở lại mốc 96 điểm, thì trước thềm cú sập này nó giảm đáng kể, có thời điểm nằm dưới 95 điểm. Đồng Nhân dân tệ sau khi đe dọa xuyên đáy của năm so với đồng USD thì đã lên giá đáng kể trở lại. Lợi suất trái phiếu Mỹ 10 năm có xu hướng giảm trở lại kéo dài…
Trong nước, bên cạnh các yếu tố vĩ mô thuận lợi vừa qua như GDP tăng cao, xuất siêu kỷ lục, tỷ giá USD/VND liên tiếp có những phiên hạ nhiệt trên liên ngân hàng cũng như trên biểu niêm yết của ngân hàng thương mại… Nói chung không có gì bất thường quá lớn và có tác động tiêu cực mang tính thời điểm; chưa kể đang có kỳ vọng đón mùa báo cáo quý 3 dự kiến nhiều doanh nghiệp tiếp tục có kết quả kinh doanh khả quan.
Vậy thì, cú sập của thị trường chứng khoán Việt Nam ngày 11/10/2018 có trọng số lớn mang tính nội tại của nó.
Với khá nhiều điểm tương đồng như vậy, nhìn lại diễn biến cú rơi 5/2/2018 thì sao?
Đó là quán tính lao dốc tiếp tục thể hiện mạnh mẽ, khốc liệt hơn vào sáng phiên nối tiếp 6/2/2018, có lúc VN-Index giảm tới trên 60 điểm. Tính chung hai phiên 5 và 6/2018, cú sập đã nhấn chìm tới 118 điểm của chỉ số.
Nhưng, như trên, “may mắn” vì không có những cộng hưởng từ các yếu tố t.iền tệ lớn và bất lợi vĩ mô lớn nào đó, con lăn VN-Index dừng lại vào cuối chiều 6/2 để rồi bùng nổ với cổ phiếu tăng giá ồ ạt ngày sau đó phiên 7/2/2018.
Lần này, liệu lịch sử có lặp lại?
So sánh có thể khập khiễng. “Không ai tắm hai lần trên một dòng sông”. Mỗi thời điểm có những biến số khác nhau. Song, nhìn về một dữ kiện khá điển hình trong quá khứ có nhiều điểm tương đồng, ít nhất cũng là một tham khảo. Và kinh nghiệm được thành hình từ quá khứ.
Theo Minh Đức
VnEconomy
Quý IV, lường sớm khả năng lãi suất tăng
Biến động lãi suất trên thị trường t.iền tệ luôn có mối liên hệ tức thời với diễn biến trên thị trường chứng khoán. Lãi suất tăng sẽ làm tăng sức hút dòng t.iền v.ào ngân hàng và đây được cho là một trong những yếu tố tác động tiêu cực đến thị trường chứng khoán. Tuy vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, quý IV, chứng khoán Việt không chịu ảnh hưởng nhiều bởi sự nóng lên của lãi suất và tỷ giá.
Từ việc FED nâng lãi suất lần 3...
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng lãi suất từ mức 2% lên 2,25% vào ngày 26/9/2018. Đây là lần nâng lãi suất thứ 3 trong năm 2018 và là lần thứ 8 kể từ tháng 12/2015. Trước khi nâng lãi suất, Fed đưa ra thông điệp khá lạc quan về triển vọng kinh tế Mỹ.
Với tỷ lệ thất nghiệp ổn định ở mức thấp nhất trong gần 20 năm (3,9%), trong khi lạm phát ở mức mục tiêu 2%, Fed nâng dự báo tăng trưởng GDP của Mỹ năm 2018 lên 3,1% từ mức 2,8%.
Năm 2019, Fed nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ lên 2,5% từ mức dự báo trước đây là 2,4%. Fed cũng liên tục đưa ra các thông điệp cho biết, cơ quan này sẽ kiên định với chính sách thắt chặt t.iền tệ để đưa lãi suất về mức cân bằng.
Quan sát động thái của Fed, Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) cho rằng, xác suất Fed nâng lãi suất lần thứ 4 vào tháng 12/2018 là khá cao. Hiện tại, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã vượt ngưỡng 3% và duy trì khá vững ở ngưỡng này.
Cả lãi suất kho bạc nhà nước và lãi suất Fed công bố đều là những thông tin quan trọng mà nhà đầu tư thường theo dõi chặt chẽ để dự báo diễn biến TTCK.
Ông Anirban Lahiri, Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán VNDIRECT nhận định, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung có thể khiến Fed đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất trong thời gian tới. Trong khi đó, lợi suất tín phiếu kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã ghi nhận tăng lên 3,232%.
Đây là mức cao nhất trong 7 năm qua. Khi sức hấp dẫn của thị trường Mỹ lớn lên, các thị trường mới nổi và cận biên dễ bị ảnh hưởng mà chứng khoán Việt Nam không phải ngoại lệ.
Theo đó, thị trường có thể sẽ còn điều chỉnh và không loại trừ khả năng hệ số P/E (giá trên thu nhập) có thể giảm về mức 15 - 16 lần trong năm 2019.
Trong góc nhìn của Công ty Chứng khoán MB (MBS), giai đoạn t.iền rẻ trên toàn cầu đã qua. Có gần 40 ngân hàng trung ương trên thế giới đã tăng lãi suất và dự báo tiếp tục tăng.
Tại Việt Nam, MBS cho rằng, lãi suất và tỷ giá tăng sẽ có tác động lên TTCK, nhưng điều này không quá lớn, bởi diễn biến tỷ giá và lãi suất ngắn hạn thường được phản ánh, chiết khấu từ trước.
Tỷ giá, lãi suất tăng có làm giảm sức hấp dẫn của chứng khoán?
Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, tăng trưởng tín dụng 9 tháng đầu năm đạt 9,52%, thấp hơn nhiều so với mức tăng 12,16% cùng kỳ năm 2017 và thấp nhất trong 4 năm trở lại đây. So với cùng kỳ năm trước, tăng trưởng tín dụng hiện vào khoảng 14% tính theo năm. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2015.
Theo Công ty Chứng khoán VNDIRECT, lãi suất liên ngân hàng đã tăng mạnh trong quý III/2018, nhưng vẫn có thể tăng trong quý IV. Thực tế, tình trạng lãi suất ở mức cao vào 2 quý cuối năm cũng đã từng xuất hiện ở nhiều năm trước.
Tỷ giá sẽ tác động đến lãi suất liên ngân hàng, tuy vậy biến động lãi suất trong quý IV sẽ được kiểm soát tốt hơn so với quý III, ít nhất là ổn định đến hết tháng 11/2018.
- Ông Trần Minh Hoàng, Trưởng phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS)
Tuy vậy, chỉ khi mức lãi suất liên ngân hàng vượt 6%/năm (trung bình trong nhiều năm qua) mới có ảnh hưởng nhất định đến những cân đối vĩ mô lớn. Hơn nữa, lãi suất còn chịu ảnh hưởng từ áp lực lạm phát đang gia tăng nên theo VNDIRECT, lãi suất nhiều khả năng tiếp tục tăng trong thời gian tới, nhưng sẽ không quá cao do chính sách điều hành của Chính phủ.
Hơn nữa, trong thời điểm USD đang mạnh lên, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải tiếp tục giảm lượng vốn trên thị trường và tăng lãi suất để kiềm chế tỷ giá.
Tỷ giá USD/VND được ghi nhận tăng khá mạnh trong quý III/2018, đặc biệt là trong tháng 7, cùng với những tín hiệu tăng của USD và lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ.
Khi tỷ giá USD/VND nhích dần, nhiều người dân và cả doanh nghiệp có xu hướng tích lũy USD, không đưa vào hệ thống ngân hàng do lãi suất bằng 0%/năm. Để cân bằng tỷ giá, bên cạnh các giải pháp khác, Ngân hàng Nhà nước đã bán mạnh USD, hút bớt t.iền đồng về, góp phần khiến lãi suất liên ngân hàng tăng.
Ông Trần Minh Hoàng, Trưởng phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, tỷ giá sẽ tác động đến lãi suất liên ngân hàng, tuy vậy biến động lãi suất trong quý IV sẽ được kiểm soát tốt hơn so với quý III, ít nhất là ổn định đến hết tháng 11/2018.
Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) nhận định, tỷ giá sẽ có nhịp tăng nhẹ trong quý IV khi các hiệu ứng thông tin giữa việc Fed tăng lãi suất, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung và chính sách tỷ giá của đồng Nhân dân tệ tiếp tục tác động lên USD.
Do áp lực lạm phát gia tăng và mức lãi suất liên ngân hàng ở tất các kỳ hạn có xu hướng hồi phục, khả năng lãi suất sẽ tiếp tục nhích lên trong quý IV.
Quan sát TTCK, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc chiến lược, Công ty Chứng khoán Dầu khí (PSI) cho rằng, dòng t.iền tích lũy trên thị trường vẫn tương đối cao và đang chờ cơ hội để vào chứng khoán. Đây là động lực giúp TTCK có thể vững bước, dù tỷ giá và lãi suất đang và sẽ có xu hướng tăng trong giai đoạn cuối năm.
Hoàng Minh
Theo tinnhanhchungkhoan.vn
Lực bán tháo tăng vọt, VN-Index chìm trong sắc đỏ Giới tài chính và nhà đầu tư ngày hôm nay (11/10) đã phải chứng kiến thị trường chứng khoán rơi vào tình trạng "hoảng loạn" khi chịu áp lực rút vốn từ xu hướng rút vốn chung trên toàn cầu. Chứng khoán Việt bị ảnh hưởng từ trạng thái bán tháo cổ phiếu trên thị trường thế giới kéo dài từ phiên tối...
