Giày có thể lây Covid-19 cho bạn hay không?
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng virus SARS CoV-2 gây dịch Covid-19 có thể sống trên các bề mặt như thủy tinh, nhựa, thép và bìa cứng.
Trước khi vào nhà hãy tháo giày ra, khử trùng giày dép của bạn bằng cách giặt hoặc lau chúng – Ảnh minh họa: Shutterstock
Nhưng một nghiên cứu mới cho thấy SARS CoV-2 có thể lây lan qua giày của bạn. Mặc dù xác suất nhiễm virus cao nhất là do tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh nhưng một báo cáo nghiên cứu được công bố trên website của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ, cho rằng giày có thể là phương tiện mang virus hiệu quả cao, theo ciriscience.org.
Trong quá trình nghiên cứu, nhóm chuyên gia Trung Quốc đã thu thập các mẫu bệnh phẩm từ sàn nhà, máy tính, khẩu trang của bệnh nhân, thùng rác, tay vịn, thiết bị bảo vệ cá nhân và cửa thoát khí trong phòng chăm sóc đặc biệt (ICU) ở một bệnh viện tại thành phố Vũ Hán, thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc).
Kết quả xét nghiệm dương tính ở tất cả các khu vực bị nhiễm bẩn và mức độ kìm giữ virus cao hơn nhiều ở các mẫu xét nghiệm giẻ lau sàn, có thể do trọng lực và luồng không khí khiến hầu hết các giọt bắn virus đáp xuống sàn nhà.
Ngoài ra, các nhân viên y tế thường đi bộ quanh các phòng bệnh và đó là lý do tại sao đế giày của nhân viên phòng ICU cho kết quả xét nghiệm dương tính với virus này. Nghiên cứu chứng minh rằng đôi giày mà nhân viên y tế mang có thể mang và truyền virus một cách hiệu quả.
Một nghiên cứu khác, do các chuyên gia của Đại học Arizona (Mỹ) thực hiện và được đăng tải trên trang web ciriscience.org, cho thấy đáy và bên trong giày chứa một lượng lớn vi khuẩn, với trung bình 421.000 đơn vị vi khuẩn ở bên ngoài giày và 2.887 đơn vị vi khuẩn ở bên trong giày.
Một số vi khuẩn được tìm thấy trên giày bao gồm: Escherichia coli – gây nhiễm trùng đường ruột và đường tiết niệu, viêm màng não và bệnh tiêu chảy; Klebsiella – gây nhiễm trùng máu, vết thương cũng như viêm phổi; và Serratia ficaria – nguyên nhân hiếm gặp gây nhiễm trùng đường hô hấp và vết thương.
Video đang HOT
Lý do tại sao giày là nơi sinh sản của nhiều vi khuẩn và virus là vì chúng tiếp xúc với vi trùng và bụi bẩn khi chúng ta ra ngoài và sau đó tất cả những “vị khách không mời” đó được đưa về nhà bạn, theo ciriscience.org.
Các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bản thân khỏi Covid-19
Trước khi vào nhà hãy tháo giày ra.
Khử trùng giày dép của bạn bằng cách giặt hoặc lau chúng. Với giày, bạn nên chọn loại có thể giặt được bằng máy giặt.
Mang giày riêng để đi ra ngoài và giày dép riêng để đi lại trong nhà, theo ciriscience.org.
Quyên Quân
Đại dịch Covid-19: Dấu hỏi lớn về khoảng cách an toàn tuyệt đối
Giữ khoảng cách 2 mét chắc chắn sẽ làm giảm số lượng giọt bắn mà bạn phải tiếp xúc. Tuy nhiên, mức giảm như thế nào là đủ để chúng ta không bị lây nhiễm là một câu hỏi chưa thể giải đáp.
Trung tâm Phòng chống Bệnh tật Mỹ, khuyến cáo mọi người nên giữ khoảng cách với nhau tối thiểu 2 mét, để hạn chế nguy cơ lây nhiễm Covid-19, được xây dựng dựa trên thực nghiệm các giọt bắn cỡ lớn khi con người ho hoặc hắt hơi sẽ rơi xuống đất trong phạm vi này đổ lại.
"Mọi thứ hoàn toàn có thể xảy ra!", đó là nhận định của TS Harvey Fineberg, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm. Ông cũng phân tích thêm: "Giữ khoảng cách 1 mét sẽ tốt hơn so với việc đứng sát nhau và giữ khoảng cách 2 mét lại tốt hơn so với 1 mét.
Cũng tại khoảng cách này, hầu hết các giọt bắn lớn đều đã rơi xuống đất. Trong trường hợp bạn giữ khoảng cách xa hơn thì sẽ còn an toàn hơn nữa. Tuy nhiên, 2 mét là một con số hợp lý để dùng cho việc khuyến cáo mọi người, bởi nó cân bằng được cả yếu tố an toàn và tính khả thi".
Hầu hết các giọt dịch hô hấp cỡ lớn được bắn ra khi người bệnh ho, hắt hơi có thể văng xa khoảng 2 mét. Tuy nhiên, các nhà khoa học đã chứng minh được Covid-19 có thể lây qua khí dung, phát hiện này đã khiến vấn đề về "khoảng cách an toàn" đối với Covid-19 trở nên phức tạp hơn rất nhiều.
Dưới góc độ khoa học, khoảng cách để thực sự đảm bảo an toàn sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm hướng gió, tính chất của không gian hay thậm chí là tình trạng sức khỏe. Theo một nghiên cứu mới đây, việc hắt hơi có thể khiến các giọt bắn văng xa hơn nhiều so với khoảng cách 2 mét được khuyến nghị.
TS Michael Osterholm, Đại học Minnesota nhận định: "Việc giữ khoảng cách 2 mét chắc chắn sẽ làm giảm số lượng giọt bắn mà bạn phải tiếp xúc. Tuy nhiên, mức giảm như thế nào là đủ để chúng ta không bị lây nhiễm? Tôi cho rằng đây là một câu hỏi trị giá hàng ngàn tỷ USD mà chúng ta đang chưa thể giải đáp".
Khí dung đang là một nhân tố đang được nhiều chuyên gia quan tâm, khi xét đến khả năng lây nhiễm của Covid-19. Khí dung là các giọt dịch kích thước nhỏ hơn 5 micron (tương đương với tế bào hồng cầu). Khi trò chuyện hoặc thở, chúng ta sẽ giải phóng ra các giọt dịch hô hấp cỡ nhỏ này. Khí dung vẫn có thể mang đủ tải lượng virus SARS-CoV-2 để lây nhiễm cho những người ở gần.
Điều đáng nói là vì có kích thước nhỏ, khí dung đủ nhẹ để các dòng không khí đưa chúng bay đi khoảng cách xa hơn, so với giọt bắn lớn. Theo tính toán, ngay cả khi không được phóng ra với một lực mạnh như hắt hơi, mà chỉ với các dòng chảy không khí, khí dung chứa virus SARS-CoV-2 vẫn có thể bay xa đến hơn 6 mét. "Trong các không gian hạn chế như văn phòng, phòng họp, cửa hàng...các dòng khí đối lưu có thể mang khí dung chứa virus phát tán đi khắp mọi nơi" - Nhà vật lý học Eugene Chudnovsky - Đại học New York nhận định.
Sự khác biệt lớn mà khẩu trang có thể mang lại trong việc kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh.
Một nhóm nghiên cứu của Đại học Nebraska đã phát hiện dấu vết vật chất di truyền của virus SARS-CoV-2 trên nhiều bề mặt khác nhau, tại phòng cách ly mà các bệnh nhân nhiễm virus SARS-CoV-2 được điều trị, bao gồm cả đường ống dẫn khí nằm cách chỗ bệnh nhân hơn 2 mét.
"Vì kích thước quá bé nên virus này có thể đi nhờ trên các hạt rất nhỏ. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, chúng ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ được mối liên quan giữa kích thước vật mang (giọt hô hấp) và khả năng lây lan virus SARS-CoV-2" - TS Harvey Fineberg nhận định. Bên cạnh đó, còn một yếu tố chưa được làm sáng tỏ khác, cũng khiến việc xác định khoảng cách an toàn áp dụng với Covid-19 càng trở nên "mù mờ", đó là tải lượng virus cần thiết để khiến một người có thể bị nhiễm bệnh.
Cũng chính vì còn nhiều vấn đề chưa được làm sáng tỏ về virus SARS-CoV-2, nên theo ý kiến chung của nhiều chuyên gia, giãn cách xã hội là một giải pháp hiệu quả để mỗi người tự bảo vệ bản thân mình. Giảm số lượng người trong 1 không gian, đồng nghĩa với việc xác suất có người nhiễm Covid-19 trong không gian đó sẽ thấp hơn. Trong trường hợp không may tồn tại người nhiễm bệnh thì số người có nguy cơ bị lây nhiễm cũng sẽ được giảm xuống.
Minh Nhật
Căn bệnh có khoảng 16 triệu người Việt mắc: Phải làm gì trong mùa dịch Covid-19? Bệnh viêm gan ngày càng trở nên phổ biến và nguy hiểm. Vậy người mắc bệnh viêm gan thì cần làm gì trong mùa dịch Covid-19? Người mắc bệnh viêm gan cần làm gì trước đại dịch Covid- 19? (ảnh minh họa) Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường (Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai), hiện Việt Nam có khoảng 15% dân số...