Giải mã những điều chưa biết về nám da

Trong những chứng tăng sắc tố da, nám da luôn làm các quy cô đau đầu không chỉ vì ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn vì độ bướng bỉnh và khó điều trị.

NÁM DA LÀ GÌ?

Để hiểu rõ về sự hình thành của các mảng nám, chúng ta nên tìm hiểu về melanin. Melanin hay còn gọi là hắc tố, được tạo nên bởi các tế bào melanocytes ở lớp đáy biểu bì. Melanin có khả năng hấp thụ và làm tan tia UV. Vì vậy khi bạn ra nắng lâu hay thường xuyên, da bạn sẽ sản sinh nhiều melanin hơn và trở nên rám nắng. Khi da bạn sản sinh quá nhiều melanin, những mảng sạm, nám da sẽ được hình thành.

Nguyên nhân cụ thể gây nám vẫn chưa được chứng minh, tuy nhiên, phó giáo sư Adam Friedman từ George Washington University cho rằng nội tiết tố đóng một vai trò quan trọng với tỉ lệ mắc phải tăng theo việc sử dụng thuốc tránh thai, điều trị nội tiết tố cũng như thời kỳ mang thai. Theo nghiên cứu của Hiệp hội Da liễu Anh quốc, 50% phụ nữ mang thai có khả năng bị nám trong thời kỳ mang thai. Vì vậy, nám da cũng được biết đến với cái tên “mặt nạ thai kỳ”.

Bên cạnh đó, yếu tố di truyền cũng rất quan trọng. Nếu nhiều thành viên trong gia đình bạn bị nám, khả năng mắc phải của bạn cũng cao hơn. Ngoài ra, bức xạ tia cực tím (UV) không chỉ gây nám mà còn làm cho những mảng nám da trở nên tối màu và lan rộng hơn.

Trị liệu laser hay lột hóa học nồng độ cao cũng chỉ làm mất vết nám tạm thời.

PHÒNG NGỪA HƠN CHỮA TRỊ

Rất tiếc, hiện nay chưa có một phương pháp nào có thể trị hoàn toàn nám da. Khác với những chứng tăng sắc tố da khác, nám da có liên quan đến nội tiết tố. Do đó, trị liệu laser hay lột hóa học ở nồng độ cao không thể loại bỏ tận gốc mà chỉ có thể làm mất vết nám tạm thời. Bên cạnh đó, những trị liệu này nếu không được thực hiện và bảo dưỡng tốt có khả năng gây tổn thương da tạm thời hoặc vĩnh viễn. Ngoài ra, những chất làm trắng da như Hydroquinone hay Corticosteroids thường không thể sử dụng lâu dài ở liều lượng cao và còn có thể hại da nếu dùng không đúng cách. Vì vậy với nám da, phòng ngừa vẫn là liệu pháp tốt nhất.

Cái tên “mặt nạ thai kỳ” ra đời vì có rất nhiều phụ nữ xuất hiện nám da ở thời kỳ mang thai. Trong quá trình này, các bà mẹ sẽ cần cẩn thận với những sản phẩm chăm sóc da cũng như mỹ phẩm để không ảnh hưởng tới thai nhi. Thực tế, hầu hết những vết nám da sẽ mờ dần đi sau khi sinh vài tháng. Vì vậy khi bạn gặp phải chiếc “mặt nạ” khó ưa này, tốt nhất hãy nhẫn nại chờ đợi hết quá trình cho con bú. Nếu những vệt nám chưa mờ hết, lúc này bạn mới có thể bước vào quá trình trị nám.

Nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nám da.

Nếu bạn bị nám khi sử dụng thuốc tránh thai dạng viên, ngừng uống thuốc tuy không làm nám biến mất nhưng cũng có thể ngừa việc những mảng nám quay lại, sậm hơn với diện tích lớn hơn.

Quan trọng nhất, hãy làm bạn với kem chống nắng càng sớm càng tốt. Kem chống nắng cũng chính là sản phẩm phòng ngừa lão hóa quan trọng nhất, nhưng cũng đồng thời là thứ mà ai cũng “lười” dùng nhất. Chuyên gia da liễu nổi tiếng ở Anh quốc, Sam Bunting có nói rằng: gần như tất cả mọi người đều không dùng đủ kem chống nắng. Hầu hết chúng ta chỉ dùng có 1/4 số lượng kem chống nắng cần thiết để bảo vệ làn da khỏi tia cực tím.

ĐIỀU TRỊ MẢNG NÁM

Các mảng nám hình thành do sự sản sinh vượt trội của hắc tố melanin. Do đó, một trong những cách ngăn chặn nám hiệu quả chính là giảm thiểu hoạt động của các melanocytes. Qua đó, sự sản sinh melanin được giảm bớt bằng việc ngăn ngừa enzyme, còn được gọi là tyrosinase. Khi melanin được sản xuất, nó phải được vận chuyển đến các tế bào da trước khi chúng có thể xuất hiện trên da. Vì vậy ngăn chặn quá trình này sẽ khiến hắc tố không xuất hiện trên bề mặt da. Các mảng nám sẽ mờ dần đi và biến mất. Điều khó khăn trong việc trị nám là không một ai giống ai. Mỗi người bị nám do yếu tố khác nhau, cường độ khác nhau sẽ cần phối hợp điều trị khác nhau. Tuy nhiên về cơ bản, với những mỹ phẩm không cần chỉ định của bác sĩ, một chu trình chăm sóc da phối hợp giữa retinoid, chất chống ôxy hóa mạnh như vitamin C cùng với một hoạt chất có khả năng ức chế sự chuyển đổi của melanin.

Retinoid là một trong những thành phần vô cùng quan trọng trong việc trị nám. Khi mới sử dụng, bạn có thể bắt đầu với những sản phẩm retinol hoặc retinoic acid đang có mặt trên thị trường. Paula’s Choice Clinical 1% Retinol Treatment hay Drunk Elephant A-Passioni Retinol Cream đều chứa retinol ở hàm lượng 1% và được chuyên gia da liễu cũng như các beauty blogger nổi tiếng đánh giá cao. Khi sử dụng retinoid, da bạn sẽ dễ bị kích ứng hơn dưới ánh sáng mặt trời. Đó là ly do retinoid phù hợp nhất khi sử dụng trong chu kỳ chăm sóc da buổi tối. Tuy nhiên, không nên sử dụng retinoid trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú.

1. Le Blanc Illuminating Brightening Concentrate CHANEL – 2. White Balance Overnight Repair MEDIK8 – 3. Clinical 1% Retinol Treatment hay Drunk Elephant A-Passioni Retinol Cream PAULA’S CHOICE – 4. Fresh Pressed Daily Booster Vitamin C CLINIQUE – 5. CE Ferulic SKINCEUTICALS – 6. First Care Activating Serum EX SULWHASOO

Vitamin C được biết là một trong những chất chống ôxy hóa mạnh và cũng là thần dược trong làm đẹp. Không chỉ dừng lại ở việc thúc đẩy sản sinh collagen chống lão hóa, vitamin C còn hỗ trợ làm sáng da bằng cách ức chế sản sinh melanin và ngăn ngừa quá trình ôxy hóa của melanin. Trái ngược với retinoid, vitamin C phát huy tối đa năng lực khi sử dụng vào chu kỳ chăm sóc da buổi sáng.

Nhắc tới vitamin C, chúng ta không thể bỏ qua serum đình đám CE Ferulic từ Skinceuticals. Hàm lượng vitamin C phối hợp cùng một loại chất chống ôxy hóa mạnh khác là vitamin E đặt trong công thức chứa acid ferulic giúp cân bằng và làm chậm quá trình ôxy hóa vitamin C có thể ly giải được cái giá trên trời của sản phẩm này. Clinique Fresh Pressed Daily Booster với vitamin C nguyên chất 10% cũng là một sản phẩm hiệu quả.

Khi nhắc đến thành phần hoạt chất ngăn chặn lượng melanin được truyền sang tế bào da, với những nhiên cứu hiện nay, có rất nhiều hoạt chất mang lại hiệu quả cao, có thể dùng trong thời gian dài nhưng vẫn an toàn. Trong đó có thể kể đến Azelaic acid, chiết xuất từ dâu tằm hay cam thảo. Azelaic acid ở nồng độ 20% mang lại hiệu quả cao hơn Hydroquinone 2% trong việc làm sáng vết thâm nám mà không mang lại nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như Hydroquinone.

Ngoài ra, chiết xuất từ rễ cam thảo chứa 2 thành phần hiệu quả trong việc làm mờ vết thâm nám: glabridin và liquiritin. Glabridin giúp ức chế hiệu quả của enzyme tyrosinase trong khi liquiritin mang lại tác dụng làm sáng da. Sulwhasoo First Care Activating Serum EX bên cạnh hợp chất JAUM Balancing Complex độc quyền mang tới sự cân bằng cũng như tối ưu hóa hiệu quả dưỡng da, còn có chiết xuất từ rễ cam thảo và cây hoàng kỳ cùng ức chế tyrosinase, giúp làm nhạt dần vết thâm nám. Ngoài ra, serum Le Blanc Illuminating Brightening Concentrate từ Chanel mang lại sự phối hợp hiệu quả của Ascorbyl Glucoside (vitamin C) và glycyrrhiza glabra (chiết xuất rễ cam thảo) giúp làm mờ vết thâm nám hiệu quả. Chiết xuất từ quả dâu tằm cũng hoạt động tương tự như rễ cam thảo trong việc hạn chế tyrosinase. Medik8 White Balance Overnight Repair Brightening Oxy-R Night Cream không chỉ phối hợp chiết xuất từ dâu tằm, rễ cam thảo mà còn chứa Oxy-R tổng hợp từ quả dâu tằm trắng, hiệu quả trong việc ức chế tyrosinase gấp 32 Kojic Acid.

Khi sử dụng những hoạt chất mạnh kể trên, đôi khi da bạn sẽ khó tránh khỏi tình trạng bong, tróc nhẹ. Hãy luôn lưu y bảo vệ da khỏi ánh sáng tối đa cũng như phối hợp với một chu trình chăm sóc da, dưỡng ẩm đầy đủ để có được làn da sáng, khỏe mạnh và mịn màng.

Theo elle.vn