“Giải mã” chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Tổng thống Trump

Hai yếu tố chính góp phần hình thành khái niệm Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump là “tự do” và “mở rộng” nhằm thúc đẩy sự phát triển toàn diện của toàn khu vực.

Các tàu chiến của Hải quân Mỹ (Ảnh: India.com)

Trong cuộc gặp với các phóng viên tại Mỹ ngày 2/4, ông Alex Wong, Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á – Thái Bình Dương, đã giải thích về khái niệm Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Mở rộng từng được Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh trong bài phát biểu của ông tại Đà Nẵng vào tháng 11/2017.

Theo ông Wong, hai yếu tố chính được nêu rõ trong chiến lược của chính quyền Trump tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương là “tự do” và “mở rộng”. Quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, ý nghĩa của khía cạnh “tự do” nằm ở việc các quốc gia trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương có thể tự theo đuổi những con đường riêng mà không bị ép buộc. Ngoài ra, ở cấp độ quốc gia, Mỹ mong muốn các nước Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương được hưởng quyền tự do hơn, bao gồm tự do về quản lý, quyền hạn cơ bản, minh bạch và chống tham nhũng.

Đề cập tới khía cạnh “mở rộng”, ông Wong cho biết Mỹ mong muốn khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương có thể mở rộng hơn nữa, trước hết là đường biển và đường không. Theo nhận định của quan chức Mỹ, giao thông đường biển được mở rộng sẽ đóng vai trò sống còn trong khu vực. 50% hàng hóa thương mại đi qua Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, đặc biệt qua Biển Đông.

Chiến lược mới của chính quyền Trump về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương còn bao hàm khía cạnh “mở rộng” về hậu cần – cơ sở hạ tầng nhằm khuyến khích các quốc gia hội nhập khu vực tốt hơn và phát triển kinh tế mạnh hơn. Mỹ mong muốn giúp khu vực phát triển cơ sở hạ tầng theo hướng phù hợp, thực sự hội nhập và tăng trưởng kinh tế.

Khía cạnh “mở rộng” trong chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương còn hướng đến mục tiêu mở rộng đầu tư trong khu vực. Mỹ ủng hộ môi trường đầu tư mở cửa tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương nhằm mở đường cho đầu tư trực tiếp nước ngoài. Ngoài ra, mở rộng về thương mại tự do, công bằng và có đi có lại cũng là điều Mỹ từng làm suốt hàng chục năm qua và được chính quyền Trump ủng hộ.

Theo Phó Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, Nam Á, cụ thể là Ấn Độ, đóng vai trò quan trọng và mang lại lợi ích không chỉ cho Mỹ mà còn cho các quốc gia khác trong khu vực. Ông Wong nhận định Ấn Độ là quốc gia được phát triển theo hướng tự do và mở cửa, theo đó chính sách của Mỹ là bảo đảm Ấn Độ có thể trở thành quốc gia với tầm ảnh hưởng lớn hơn trong khu vực.

Cũng theo ông Wong, không chỉ Ấn Độ đang tham gia tích cực vào xu thế phát triển của khu vực Đông Á, Đông Nam Á thông qua Chính sách Đông Nam, mà các quốc gia khác cũng đang triển khai các chiến lược tương tự như Chính sách Nam mới của Hàn Quốc, Chiến lược Tự do và Mở rộng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Nhật Bản hay Chính sách Đối ngoại của Australia. Mỹ nhận định các đối tác trong khu vực đều đang tìm cách tăng cường mối quan hệ chính trị, an ninh và kinh tế với các nước, đặc biệt là các quốc gia ASEAN.

Tại cuộc gặp với các phóng viên, ông Wong khẳng định Mỹ ủng hộ thương mại tự do, nguyên tắc bình đẳng và có đi có lại từ hàng chục năm nay. Thương mại hai chiều giữa Mỹ và khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương đạt 1,4 nghìn tỷ USD mỗi năm và con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng lên.

Thành Đạt

Theo Dantri