Gia tăng chấn thương khi chơi thể thao

Theo dõi VGT trên

Thể thao nhằm tăng cường sức khỏe, tuy nhiên việc chơi thể thao không đúng cách, chơi quá sức… có thể gây chấn thương nghiêm trọng, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng.

Gia tăng chấn thương khi chơi thể thao - Hình 1

Bệnh nhân chơi thể thao bị đứt dây chằng đang điều trị tại Bệnh viện Nhân dân 115 TP.HCM – ẢNH: DUY TÍNH

Tại các bệnh viện (BV) gần đây tiếp nhận nhiều ca chấn thương do đứt dây chằng chéo khớp gối, viêm gân, chấn thương vùng kín, thậm chí đột quỵ.

Muôn kiểu chấn thương

Tại Khoa Y học thể thao (TT) của BV Nhân dân 115 TP.HCM lúc nào cũng đầy bệnh nhân (BN) chơi TT (dạng phong trào) bị chấn thương. BN Nguyễn Văn Hoàng Vũ (18 tuổi, ngụ TP.Biên Hòa, Đồng Nai) vừa mới mổ tái tạo dây chằng trước gối (phải) cách đây 4 ngày, kể: Tuần trước khi anh đang dẫn bóng thì đối phương tranh bóng khiến cả 2 cùng ngã. Anh bị trẹo chân, đầu gối (phải) sưng phù, cứ tưởng gãy chân. Anh đi khám ở một BV và được bác sĩ (BS) chẩn đoán… bình thường. Một tháng sau thấy chân đỡ đau nên anh chơi cầu lông, nhưng khi vừa nhảy lên đập cầu thì bỗng nghe tiếng “rắc”, đầu gối lỏng ra. Anh lại đến BV khác ở địa phương khám và được chẩn đoán rách bán phần dây chằng chéo trước… Hôm sau anh đến BV Nhân dân 115 TP.HCM khám, kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) cho thấy anh bị đứt dây chằng chéo trước gối phải, vỡ sụn, tràn dịch khớp khối.

Ở giường bên cạnh, anh Nguyễn Bá Luân (32 tuổi, ngụ Q.3, TP.HCM) khi chơi đá banh thì bị đứt hoàn toàn dây chằng chéo trước chân trái, rách chằng chéo sau, rách sụn trong và ngoài. Thống kê của BV Nhân dân 115 cho thấy số ca chấn thương TT gia tăng: Năm 2016 BV điều trị 1.184 BN, năm 2017 là 1.195 BN và năm 2018 là 1.220 BN.

BS Nguyễn Duy Khánh, Trung tâm nam học, BV Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), cho biết trung tâm vừa tiếp nhận nam BN là sinh viên 22 tuổi vào cấp cứu do tinh hoàn trái bị vỡ nát, tụ máu… buộc phải phẫu thuật cắt bỏ, và cố định tinh hoàn phải. Sau khi phẫu thuật, BN này cần khám lại vì chấn thương có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản. Trước đó, trung tâm nam học tiếp nhận một BN nam, 23 tuổi, bị gãy dương vật do trúng quả bóng bạn đá.

BS Nguyễn Ngọc Cảnh, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, BV Châm cứu T.Ư (Hà Nội), cho biết BN đến BV nhiều nhất là bị viêm gân khuỷu tay, vai do chơi tennis.

Video đang HOT

Theo BS Trần Văn Dương (Khoa Y học TT, BV Nhân dân 115), môn TT hay gặp chấn thương nhất là những môn có tranh chấp đối kháng như: võ thuật, quyền anh, bóng rổ, bóng đá… Lứa tuổi hay gặp chấn thương TT là từ 20 – 45 tuổi.

Những sai lầm cần tránh

BS Nguyễn Ngọc Cảnh cho biết, sai lầm hay gặp là người chơi TT không kiểm tra sức khỏe. Trong khi đó, người chơi TT có thể có bệnh tiềm ẩn hoặc bệnh mới phát sinh như: Tăng huyết áp, bệnh mạch vành có thể gây các sự cố khi chơi TT gắng sức như đột quỵ; người bị loãng xương mà không kiểm tra khi chơi TT rất dễ bị chấn thương.

PGS-TS Đồng Văn Hệ, Phó giám đốc BV Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội), cảnh báo chấn thương TT nếu không được quan tâm thì dễ bị bỏ sót, gây ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, bị hạn chế lao động. Nếu bị chấn thương não mà không được phát hiện, chăm sóc tốt sẽ dễ bị di chứng như run tay chân, rối loạn vận động.

“Ngày nay ai cũng tập TT với nhiều môn; mỗi môn tập đều có nguy cơ chấn thương. Y học TT giờ đây không chỉ là chữa chấn thương mà còn phải dự phòng”, PGS-TS Hệ lưu ý.

Theo BS Trần Văn Dương, hiện tại trong nước có nhiều cơ sở có thể điều trị được các chấn thương TT. Ở phía bắc có BV thể thao VN, BV Hữu nghị Việt Đức, BV Xanh Pôn; TP.HCM có BV Chấn thương chỉnh hình, BV Nguyễn Tri Phương; Khoa Y học TT (BV Nhân dân 115).

Phòng tránh chấn thương thể thao

BS Trần Văn Dương, Khoa Y học TT, BV Nhân dân 115 TP.HCM, khuyến cáo cần phải lựa chọn đúng thời gian tập thể thao, chọn môn phù hợp lứa tuổi, giới tính và tình trạng sức khỏe.

Cần khởi động làm nóng từ 15 – 30 phút trước khi tập. Phải được trang bị đầy đủ các dụng cụ chuyên dùng phù hợp với môn thể thao tập luyện. Không tập thể thao thời gian kéo dài và tập nặng dễ sinh quá tải, sẽ dẫn đến chấn thương. Khi gặp chấn thương, không tự điều trị mà cần đến các BV có chuyên khoa điều trị đúng.

Theo thanhnien

Vì sao bạn bị đau mắt cá chân?

Đau mắt cá chân có thể xảy ra với bất kỳ ai. Dù bạn thường xuyên chơi thể thao hay chỉ tập luyện bằng hình thức đi bộ thì đều có thể bị đau mắt cá chân.

Vì sao bạn bị đau mắt cá chân? - Hình 1

Chấn thương khi vận động hoặc chơi thể thao là một trong những nguyên nhân phổ biến gây đau mắt cá chân - SHUTTERSTOCK

Không phải mọi trường hợp đau mắt cá chân đều cần đến bệnh để điều trị. Nó phụ thuộc vào những nguyên nhân gây đau khác nhau.

Bong gân

Bong gân là một trong những chấn thương thể thao thường gặp nhất. Bong gân sẽ ảnh hưởng đến dây chằng ở mắt cá chân. Dấu hiệu của bong gân là sưng, bầm tím và đau khi chạm vào, theo Reader's Digest.

Bong gân có thể xuất hiện từ nhẹ đến nặng. Trong phần lớn trường hợp, người bị bong gân cần phải nghỉ ngơi, chườm nước đá, có thể băng lại nếu cần thiết. Trong trường hợp nặng, bong gân cần phải áp dụng vật lý trị liệu, theo Học viện phẫu thuật chỉnh hình Mỹ (AAOS).

Dây thần kinh bị tổn thương

Đau ở mắt cá chân thường là do chấn thương ở mắt cá. Nhưng trong một số trường hợp, đau mắt cá chân lại là do vấn đề ở một nơi khác, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình Selene Parekh thuộc Hệ thống chăm sóc sức khỏe Đại học Duke (Mỹ) cho biết.

Dây thần kinh ở lưng, đầu gối bị tổn thương cũng có thể làm đau mắt cá chân, Cơn đau ấy sẽ có giác tê và ngứa ran, ông nói thêm.

Bệnh gout

Gout là một dạng của viêm khớp. Nguyên nhân bệnh là do sự tích tụ a xít uric trong máu, dẫn đến sự hình thành các tinh thể trong khớp xương và gây đau đớn.

Khi bị gout, cơn đau có thể xuất hiện ở nhiều khớp khác nhau, trong đó có mắt cá chân. A xít uric xuất hiện từ quá trình phân hủy chất purin. Nạp các loại thực phẩm giàu purin như cá, sò, óc, nội tạng, thịt đỏ và uống rượu quá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ bị gout.

Nếu cảm thấy đau mỗi khi ăn các loại thực phẩm trên mà bị đau xương khớp thì hãy đi khám bác sĩ, ông Parekh cho hay.

Gãy xương

Một chấn thương hay bị trẹo chân khi vận động hoặc chơi thể thao có thể dẫn đến gãy mắt cá chân.

Hãy đến khám bác sĩ để được điều trị hợp lý. Bác sĩ có thể chụp X-quang để đánh giá vết thương. Trong một số trường hợp, vết thương cần phải được bó bột, theo Reader's Digest.

Theo thanhnien

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cách kiểm tra đột quỵ hay say rượu biaCách kiểm tra đột quỵ hay say rượu bia
05:34:21 28/01/2025
Điều gì xảy ra với cơ thể nếu mỗi ngày ăn 2-3 miếng bánh chưng?Điều gì xảy ra với cơ thể nếu mỗi ngày ăn 2-3 miếng bánh chưng?
14:58:51 27/01/2025
9 lựa chọn thay thế bánh kẹo ngày Tết để tránh tăng cân9 lựa chọn thay thế bánh kẹo ngày Tết để tránh tăng cân
17:03:47 27/01/2025
6 nhóm người không nên ăn nhiều gạo nếp6 nhóm người không nên ăn nhiều gạo nếp
07:40:46 28/01/2025
Tự chế pháo, nam thanh niên bị mù mắt, mất ngón tayTự chế pháo, nam thanh niên bị mù mắt, mất ngón tay
07:42:54 28/01/2025
10 bí quyết chống say rượu hiệu quả ngày Tết10 bí quyết chống say rượu hiệu quả ngày Tết
08:25:21 28/01/2025
Chế biến hạt dưa hấu có hương vị thơm ngonChế biến hạt dưa hấu có hương vị thơm ngon
17:44:21 26/01/2025
Bí quyết giúp người bệnh mạn tính kiểm soát tốt sức khỏe trong mùa lễ hộiBí quyết giúp người bệnh mạn tính kiểm soát tốt sức khỏe trong mùa lễ hội
17:46:39 26/01/2025

Tin đang nóng

Đoạn clip 22 giây ghi lại khoảnh khắc cậu bé phi nhanh như mũi tên bắn hot rần rần, netizen xúc động mãi không thôiĐoạn clip 22 giây ghi lại khoảnh khắc cậu bé phi nhanh như mũi tên bắn hot rần rần, netizen xúc động mãi không thôi
06:39:48 28/01/2025
Mang cả 500 cây quất từ miền Tây lên Bình Dương, ông chú xót xa khi 10 ngày chỉ bán được hơn 20 câyMang cả 500 cây quất từ miền Tây lên Bình Dương, ông chú xót xa khi 10 ngày chỉ bán được hơn 20 cây
06:26:10 28/01/2025
Sơn Tùng tung 1 đoạn clip tối 27 Tết mà khiến dân tình dọn nhà tỉnh táo hẳn!Sơn Tùng tung 1 đoạn clip tối 27 Tết mà khiến dân tình dọn nhà tỉnh táo hẳn!
06:15:01 28/01/2025
Triệu Lệ Dĩnh bị kẻ thù số 1 cà khịa ngay trên sóng trực tiếp, tất cả là vì mối ân oán kéo dài 15 nămTriệu Lệ Dĩnh bị kẻ thù số 1 cà khịa ngay trên sóng trực tiếp, tất cả là vì mối ân oán kéo dài 15 năm
05:36:48 28/01/2025
Nỗi buồn lớn nhất sự nghiệp Lee Min Ho: Không thể tin điều này lại xảy raNỗi buồn lớn nhất sự nghiệp Lee Min Ho: Không thể tin điều này lại xảy ra
06:04:17 28/01/2025
Lời khai của phó hiệu trưởng sát hại cô giáo trẻ ở Lào CaiLời khai của phó hiệu trưởng sát hại cô giáo trẻ ở Lào Cai
06:35:17 28/01/2025
Ô tô lao như tên bắn vào tiệm bán bánh tráng trộn, húc văng 2 người ở TPHCMÔ tô lao như tên bắn vào tiệm bán bánh tráng trộn, húc văng 2 người ở TPHCM
06:44:54 28/01/2025
"Anh ơi, chạy đi còn kịp" - tiếng la thất thanh cùng pha dập lửa bình gas bốc cháy ngùn ngụt khiến ai cũng tái mặt"Anh ơi, chạy đi còn kịp" - tiếng la thất thanh cùng pha dập lửa bình gas bốc cháy ngùn ngụt khiến ai cũng tái mặt
06:33:57 28/01/2025

Tin mới nhất

Cách xử trí và giảm tác nhân dị ứng ở trẻ

Cách xử trí và giảm tác nhân dị ứng ở trẻ

09:26:25 28/01/2025
Khi thấy bề mặt da có hiện tượng mẩn đỏ, ngứa rát, tuyệt đối không được gãi để tránh làm da bị tổn thương nặng hơn, trong trường hợp cần thiết phải đến gặp bác sĩ, tránh tình trạng nhiễm trùng da.
Vụ ngộ độc do uống nhầm thuốc chuột: 23 bệnh nhi đã được ra viện

Vụ ngộ độc do uống nhầm thuốc chuột: 23 bệnh nhi đã được ra viện

09:24:13 28/01/2025
Các cháu có tổn thương não, trong ngày 28-29 Âm lịch chụp lại MRI não, nếu ổn thì cũng có thể chuyển viện hoặc ra viện kèm đơn thuốc và hẹn khám lại.
Cách giảm đau bụng mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt

Cách giảm đau bụng mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt

08:20:35 28/01/2025
Bác sĩ Hương khuyến cáo nếu các biện pháp trên không giảm được triệu chứng, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Trời rét đột ngột, nhiều người già, trẻ nhỏ phải nhập viện

Trời rét đột ngột, nhiều người già, trẻ nhỏ phải nhập viện

05:29:35 28/01/2025
Trong 2 ngày 26 và 27/1 (tức ngày 27 và 28 tháng chạp), do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, thời tiết Hải Dương chuyển rét đậm, có thời điểm rét hại khiến nhiều người già, trẻ nhỏ phải nhập viện điều trị.
Món ăn bài thuốc từ cây tầm xuân

Món ăn bài thuốc từ cây tầm xuân

05:27:10 28/01/2025
Trong y học cổ truyền, các bộ phận của cây tầm xuân như hoa, lá, quả, đặc biệt là rễ tầm xuân có công dụng thanh nhiệt lợi thấp, trừ phong, hoạt huyết và giải độc. Dược liệu có vị đắng, chát, tính mát được dùng để chữa nhiều chứng bệnh.
Cách nấu canh đậu xanh tía tô giải độc gan ngày Tết

Cách nấu canh đậu xanh tía tô giải độc gan ngày Tết

05:23:56 28/01/2025
Vỏ đậu xanh giải nhiệt độc giúp bớt mờ mắt. Các bệnh lý dùng đậu xanh để điều trị như giải cảm sốt, giải ngộ độc thuốc hay thức ăn hoặc uống thuốc quá liều, chống các bệnh ôn nhiệt mùa hè, chữa giời leo, giải rượu, trị bí tiểu.
Mười điều nhất định phải nhớ để bảo vệ lá gan dịp Tết

Mười điều nhất định phải nhớ để bảo vệ lá gan dịp Tết

05:19:39 28/01/2025
Đặc biệt, với những người có tiền sử mắc bệnh gan, viêm gan, xơ gan, hoặc men gan cao, việc tuân thủ chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sỹ là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra
Ăn gì để bổ mắt, thực phẩm giàu vitamin ngăn ngừa lão hóa mắt

Ăn gì để bổ mắt, thực phẩm giàu vitamin ngăn ngừa lão hóa mắt

15:05:21 27/01/2025
Lutein và zeaxanthin thường được tìm thấy trong các loại rau lá xanh, ngoài ra còn có ở trứng, ngô và nho đỏ. Carotenoid được hấp thụ tốt hơn khi ăn kèm với chất béo, vì vậy bạn nên thêm một ít bơ hoặc dầu khi ăn cùng những thực phẩm tr...
5 dấu hiệu ung thư đại trực tràng không nên bỏ qua

5 dấu hiệu ung thư đại trực tràng không nên bỏ qua

14:54:30 27/01/2025
Nhận diện sớm các dấu hiệu trên và tiến hành sàng lọc định kỳ có thể giúp phát hiện và điều trị kịp thời, nâng cao cơ hội sống sót và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hoa cúc tốt đủ bề nhưng không dùng loại bán trưng Tết

Hoa cúc tốt đủ bề nhưng không dùng loại bán trưng Tết

11:33:23 27/01/2025
Theo tài liệu cổ, cúc hoa trắng có tác dụng tán phong thanh nhiệt, bình can, minh mục, giải sang độc. Cúc hoa vàng vị đắng cay, tính ôn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, minh mục, hạ áp. Liều dùng có thể từ 10-15g dưới dạng thuốc sắc.
Hơn 200 nhân viên y tế tại TPHCM ghép tạng xuyên đêm giáp Tết

Hơn 200 nhân viên y tế tại TPHCM ghép tạng xuyên đêm giáp Tết

11:30:53 27/01/2025
Đêm cận Tết, hơn 200 nhân viên y tế Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM vẫn chạy đua lấy - ghép tạng từ người hiến chết não cho 4 người bệnh khác.
Tác hại của dưa muối nếu ăn hàng ngày

Tác hại của dưa muối nếu ăn hàng ngày

05:34:23 27/01/2025
Không nên ăn dưa muối khi còn màu xanh, vị cay hăng. Do dưa còn màu xanh chưa dịu dễ chứa nhiều nitrosamin có thể gây ung thư. Chỉ nên ăn dưa khi đã ngả sang màu vàng tươi, chua, giòn và có mùi thơm.

Có thể bạn quan tâm

Bỏ 2 triệu mua chiếc áo da bò để đi chơi Tết, chồng tức giận trả vợ về nhà ngoại, phản ứng của bố làm chúng tôi đứng hình

Bỏ 2 triệu mua chiếc áo da bò để đi chơi Tết, chồng tức giận trả vợ về nhà ngoại, phản ứng của bố làm chúng tôi đứng hình

Góc tâm tình

09:54:19 28/01/2025
Tôi không ngờ chỉ một chiếc áo thôi mà chồng đối xử bạc tình với vợ vậy. Khi chưa lấy chồng, tôi đầu tư rất mạnh tay cho việc làm đẹp.
Biệt thự ngày giáp Tết phủ đầy hoa tươi của cháu dâu gia tộc giàu có bậc nhất Việt Nam

Biệt thự ngày giáp Tết phủ đầy hoa tươi của cháu dâu gia tộc giàu có bậc nhất Việt Nam

Sao việt

09:52:37 28/01/2025
Mặc dù chỉ có 1 góc căn biệt thự được tiết lộ nhưng mọi người cũng phải trầm trồ vì độ giàu có của gia đình Lan Khuê.
Cách chế biến đậu phụ sốt vừng

Cách chế biến đậu phụ sốt vừng

Ẩm thực

09:49:33 28/01/2025
Đậu phụ sốt vừng là món ăn không đòi hỏi nhiều sự cầu kỳ trong cách chế biến nhưng lại thơm ngon, phù hợp với bữa cơm gia đình.
Những ngọn núi được nhiều người lựa chọn du Xuân đầu năm

Những ngọn núi được nhiều người lựa chọn du Xuân đầu năm

Du lịch

09:35:43 28/01/2025
Fansipan (Lào Cai), Bà Đen (Tây Ninh), Bà Nà (Đà Nẵng), Ba Đèo (Quảng Ninh), Đọi Sơn (Hà Nam) thu hút nhiều du khách trải nghiệm cảnh đẹp, cầu may mắn dịp đầu năm.
LazyFeel được hé lộ sở hữu "thiên phú" đặc biệt giúp đồng đội tự tin sẽ hạ gục HLE

LazyFeel được hé lộ sở hữu "thiên phú" đặc biệt giúp đồng đội tự tin sẽ hạ gục HLE

Mọt game

09:03:08 28/01/2025
Vào ngày 24/1 vừa qua, DRX tiếp tục có được thêm một chiến thắng vô cùng quan trọng trước BFX với tỷ số 2-1. Chiến thắng này giúp LazyFeel và đồng đội xây chắc vị trí thứ 2 tại bảng Rồng Ngàn Tuổi với hệ số 3 thắng - 1 thua.
Nam ca sĩ lừa tình sếp hơn gần 20 tuổi, khiến cả loạt người gánh hậu quả không thể chấp nhận

Nam ca sĩ lừa tình sếp hơn gần 20 tuổi, khiến cả loạt người gánh hậu quả không thể chấp nhận

Sao châu á

08:24:53 28/01/2025
Sáng 27/1, tờ Koreaboo khiến cộng đồng mạng châu Á xôn xao khi đăng tải bài viết về màn tan rã của nhóm nhạc nam Hàn Quốc 14U từng gây xôn xao dư luận cách đây 6 năm.
Ấn Độ ghi nhận ca tử vong đầu tiên nghi do hội chứng Guillain-Barre

Ấn Độ ghi nhận ca tử vong đầu tiên nghi do hội chứng Guillain-Barre

Thế giới

08:23:27 28/01/2025
Đến nay, bang này ghi nhận 101 trường hợp mắc hội chứng GBS, tập trung ở quanh thành phố Pune, cách trung tâm tài chính Mumbai của Ấn Độ khoảng 180km.
"Tổng tài" tuổi Tỵ của ngân hàng SHB: Thiếu gia tập đoàn nghìn tỷ, học thạc sĩ mới biết gia đình có điều kiện

"Tổng tài" tuổi Tỵ của ngân hàng SHB: Thiếu gia tập đoàn nghìn tỷ, học thạc sĩ mới biết gia đình có điều kiện

Netizen

08:13:49 28/01/2025
Có một người bố là doanh nhân tài giỏi vừa là động lực nhưng cũng là áp lực đối với Phó Chủ tịch ngân hàng SHB - Đỗ Quang Vinh.
Không cần tốn tiền mua xốp, bạn vẫn có thể cắm hoa Tết đẹp mê ly với vật dụng siêu rẻ có sẵn trong nhà!

Không cần tốn tiền mua xốp, bạn vẫn có thể cắm hoa Tết đẹp mê ly với vật dụng siêu rẻ có sẵn trong nhà!

Sáng tạo

08:05:55 28/01/2025
Cắm hoa không hề khó như bạn nghĩ! Đôi khi, những điều đơn giản nhất lại mang đến hiệu quả bất ngờ. Bạn không cần phải tốn tiền mua xốp cắm hoa đắt đỏ, chỉ cần tận dụng những vật dụng quen thuộc trong nhà,
Quyền lực như G-Dragon: Hội tụ cả dàn sao quyền lực Hàn Quốc vào 1 show, Kim Soo Hyun hát hò "tít cả mắt"

Quyền lực như G-Dragon: Hội tụ cả dàn sao quyền lực Hàn Quốc vào 1 show, Kim Soo Hyun hát hò "tít cả mắt"

Nhạc quốc tế

07:37:20 28/01/2025
Show Good Day của G-Dragon đang gây bão tại Hàn Quốc khi tung trailer hé lộ loạt tên tuổi giải trí hàng đầu góp mặt, dự kiến lên sóng tập đầu tiên vào ngày 16/2 tới.
Nhìn lại những vụ án tham nhũng gây nhức nhối dư luận

Nhìn lại những vụ án tham nhũng gây nhức nhối dư luận

Pháp luật

06:38:52 28/01/2025
Khi có cơ hội, nhiều quan chức như cựu Bộ trưởng Bộ y tế, cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, cựu Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đã để tiếp tay cho hành vi trái pháp luật.