Giá dầu lao dốc, thu ngân sách không giảm nhiều
Theo thông tin từ Bộ Tài chính, việc giá dầu thô thế giới lao dốc trong vài ngày qua và dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp, song không ảnh hưởng nhiều đến số thu ngân sách trong năm 2020.
Theo lý giải của Bộ Tài chính, dự toán ngân sách xây dựng trên cơ sở giá dầu thô là 60 USD/thùng nhưng do số thu từ dầu thô hiện chỉ chiếm 3% tổng thu ngân sách (cách đây 5-7 năm thu ngân sách từ dầu thô ở mức 11%) nên mức tác động không nhiều.
Số liệu của Bộ Tài chính cũng cho thấy, nguồn thu trong 2 tháng từ dầu thô đạt 112.000 tỷ đồng, bằng 32% dự toán, tăng 44,4% so với cùng kỳ năm 2019. Tác động của dịch Covid-19 nên giá dầu thô trên thị trường thế giới giảm. Tuy nhiên, do có độ trễ trong thanh toán, giá dầu của Việt Nam thanh toán bình quân 2 tháng vẫn duy trì ở mức 68 USD/thùng, cao hơn 8 USD/thùng so với giá dự toán.
Về giá dầu thế giới giảm sâu, Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc giá dầu sụt giảm tác động cả tiêu cực và tích cực đối với kinh tế Việt Nam. Một phần thu ngân sách nhà nước của Việt Nam đến từ dầu thô và xuất nhập khẩu xăng dầu. Giá dầu sụt giảm sẽ khiến các loại thuế ăn theo mặt hàng xăng dầu như thuế tiêu thụ đặc biệt giảm theo. Tuy nhiên, bên cạnh đó, giá dầu sụt giảm sẽ giúp một số doanh nghiệp trong các ngành như vận tải, phân bón hưởng lợi trong ngắn hạn.
“Giá dầu giảm sẽ góp phần làm nhiều mặt hàng giảm giá. Điều này giúp người dân có cơ hội được tiêu dùng hàng hóa với mức giá thấp hơn”, ông Long dự báo.
Xin giảm, chậm nộp thuế
Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam đã có văn bản gửi các cơ quan chức năng đề nghị hỗ trợ DN trong bối cảnh giá dầu thế giới liên tục giảm mạnh. Thống kê của các DN trong hiệp hội cho thấy, do giá thế giới liên tục giảm từ đầu năm đến nay nên DN xăng dầu đầu mối phải đối mặt việc cứ nhập xăng về được một hai hôm là giá lại giảm. Càng nhập về giá càng giảm nên mức lỗ của các DN rất lớn. Giá giảm nhưng theo quy định DN vẫn phải đảm bảo nhu cầu trong nước nên dù biết lỗ cũng không thể ngừng nhập hàng. Nhiều DN đang gặp khó khăn rất lớn vì không biết cân đối nguồn thu nào để bù đắp mức lỗ ngày càng lớn.
Đại diện Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cũng cho biết đã kiến nghị Chính phủ có ý kiến chỉ đạo cho DN được gia hạn chậm nộp thuế giá trị gia tăng và thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu trong 90 ngày. Đây là khoản thuế mà DN nộp hộ người tiêu dùng, nhưng theo quy định nếu nhập khẩu thì phải nộp tiền thuế này trước khi thông quan. Hiệp hội cũng đề nghị Văn phòng Chính phủ có ý kiến với Bộ Tài chính sớm hướng dẫn giải quyết dứt điểm số tiền hoàn thuế lên tới hàng trăm tỷ đồng cho các DN xăng dầu nhưng đến nay, sau một thời gian dài vẫn chưa được giải quyết.
Video đang HOT
Trao đổi với PV Tiền Phong, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, ông Trần Duy Đông cho hay, việc giá dầu thế giới giảm mạnh liên tiếp những ngày qua có lợi cho người dân và một bộ phận không nhỏ các DN sản xuất kinh doanh dịch vụ. Tuy nhiên, với diễn biến giá xăng dầu từ đầu năm đến nay, một bộ phận không nhỏ các DN xăng dầu đầu mối đang “sống dở, chết dở” vì giá liên tục giảm.
“Đến nay Bộ Công Thương đã nhận được văn bản gửi cả Chính phủ của Hiệp hội Xăng dầu và các DN xăng dầu đầu mối “kêu cứu” vì gặp rất nhiều khó khăn. Hầu hết DN xăng dầu mong muốn ngân hàng hỗ trợ giãn nợ trong bối cảnh kinh doanh xăng dầu liên tục lỗ suốt thời gian qua. Cơ quan quản lý đã khuyến các DN phải cân đối lượng xăng dầu nhập khẩu theo từng giai đoạn, đồng thời hỗ trợ tiêu thụ hàng tồn kho cho hai nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn và Bình Sơn”, ông Đông chia sẻ.
Đại diện Vụ Thị trường trong nước cũng cho biết, sẽ kiến nghị Bộ Tài chính phải xử lý dứt điểm việc hoàn thuế thu nhập DN và giãn thời gian đóng bảo hiểm xã hội, thuế môi trường, thuế cũng như các giải pháp hỗ trợ trước mắt khác cho DN xăng dầu. Cùng đó, Bộ Công Thương sẽ đề xuất một gói hỗ trợ tổng thể cho các DN phân phối, trong đó có cả cho các DN xăng dầu trong việc hỗ trợ tiền tồn kho xăng dầu, hỗ trợ về thuế, giảm thuế, giãn thời gian nộp thuế, chi phí tiền điện…
Giá xăng giảm còn hơn 16 nghìn đồng/lít
15h chiều ngày 15/3, sớm hơn một ngày so với lịch điều chỉnh giá thường kỳ, Liên bộ Công Thương – Tài chính đã quyết định giảm giá bán lẻ xăng, dầu.
Theo đó, xăng E5 RON 92 giảm giá bán 2.290 đồng về 16.056 đồng/lít. Xăng RON 95 được điều chỉnh giảm 2.315 đồng xuống còn 16.812 đồng/lít. Mức giá bán mới của dầu hoả xuống còn 11.846 đồng/lít sau khi giảm 1.830 đồng. Dầu diesel và madut giảm lần lượt 1.750 đồng và 1.353 đồng/lít (kg), xuống không cao hơn 13.035 đồng và không quá 10.051 đồng/kg.
Cơ quan quản lý cũng yêu cầu các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối trích lập Quỹ Bình ổn giá đối với xăng E5RON92 ở mức 200 đồng/lít; xăng RON95, dầu hỏa và dầu diesel ở mức 800 đồng/lít; dầu mazut trích lập ở mức 100 đồng/kg. Cùng với đó, các doanh nghiệp ngừng chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đối với các loại xăng dầu.
Theo Bộ Công Thương, do ảnh hưởng của Covid-19, bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới 15 ngày qua giảm rất mạnh. Mỗi thùng RON 92 giá giảm hơn 13,5 USD. Xăng RON95 có giá giảm gần 14 USD/thùng.
Quỳnh Nga – Phạm Tuyên(Tiền phong)
Ngân sách nhà nước: Thu vẫn không đủ bù chi
Năm 2019, lần đầu tiên 63 tỉnh, thành cả nước đều thu đạt, thậm chí nhiều nơi vượt dự toán ngân sách nhà nước (NSNN). Tuy nhiên, soi kỹ thì thấy, số thu nhiều nhưng cũng tỷ lệ thuận với chi.
Ngân sách nhà nước năm qua vẫn bội chi cao. Nhiều chuyên gia cho rằng, sự phân bổ thu chi ngân sách giữa các tỉnh vẫn còn bất cập, nhiều nguồn thu chưa khai thác hết tiềm năng.
Thu vẫn không đủ bù chi
Một bất cập lớn trong công tác thu chi ngân sách địa phương vẫn đang diễn ra là dù hằng năm, các tỉnh, thành phố đều lập dự toán gửi về Bộ Tài chính để xem xét, điều chỉnh, cân đối thu chi ngân sách. Thế nhưng, chỉ có 16 tỉnh, thành phố luôn phải nộp phần lớn số thu ngân sách về Trung ương. Trong đó, TPHCM chỉ được giữ lại 18%, nộp về Trung ương 82%. Con số tương ứng của Hà Nội là giữ 35% nộp 65%, Bình Dương là 36% và 64%, Đồng Nai 47% và 53%, Vĩnh Phúc 53% và 47%, Bà Rịa - Vũng Tàu 64% và 36%, Hải Phòng 78% và 22%...Đây cũng là vấn đề lãnh đạo UBND TPHCM liên tục kiến nghị Trung ương cần xem xét điều chỉnh tại các cuộc họp gần đây.
"Thu ngân sách của TPHCM bằng tổng thu của 55 tỉnh (tính từ dưới lên) cộng lại, đóng góp 27% ngân sách cả nước nhưng nhận lại chỉ có 5%. Như vậy, thành phố không có điều kiện để tái tạo, phát triển. Chưa kể, với chỉ tiêu thu NSNN năm 2020 mới được Quốc hội giao, bình quân mỗi ngày làm việc thành phố phải vắt sức thu đạt 1.620 tỷ đồng" - Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân chia sẻ.
Thực tế, trong khi các đầu tàu của cả nước phải căng hết sức để thu ngân sách thì nhiều địa phương khác hằng năm vẫn phải nhận "viện trợ" từ Trung ương, kể cả nguồn "viện trợ" nước ngoài không hoàn lại như Hà Tĩnh, Quảng Bình, Hà Giang.
Một vấn đề khác là hiện nay, cả nước đang có hơn 5 triệu hộ kinh doanh cá thể nhưng thống kê chỉ có 1,7 triệu hộ đóng thuế môn bài. Nếu tính trung bình mỗi hộ chỉ đóng 1 triệu đồng/tháng, nhân với 12 tháng, nhân với 3,3 triệu hộ kinh doanh, tính ra NSNN sẽ có thêm khoảng 39.600 tỷ đồng/năm. Do đó, các chuyên gia kinh tế cho rằng, cần có cơ chế để đưa hộ kinh doanh cá thể tham gia với cộng đồng DN nhỏ và vừa.
Kiểm soát chi vẫn chưa chặt
Thực tế cho thấy, năm qua dù lần đầu tiên 63 tỉnh, thành trên cả nước thu đạt, thậm chí vượt dự toán thu NSNN. Tuy nhiên, soi kỹ vẫn có rất nhiều địa phương thu ít nhưng chi nhiều. Đơn cử như tỉnh Hà Tĩnh, tổng thu NSNN đạt 14.567 tỷ đồng, nhưng tổng chi lên tới 16.017 tỷ đồng.
Thu ngân sách vẫn còn để hụt và thất thu. Sau 9 năm thanh tra, ngành thuế mới truy thu và phạt Cocacola 821 tỷ đồng - Ảnh: Hồng Vĩnh
Khi Kiểm toán quyết toán NSNN năm 2017, Kiểm toán Nhà nước cũng tỏ ra băn khoăn với con số thu NSNN hàng năm tăng mạnh song chủ yếu từ tiền sử dụng đất, dầu thô, xổ số kiến thiết. Kiểm toán chỉ ra rằng, thu NSNN chưa phản ánh được nỗ lực của nền kinh tế, khu vực tư nhân còn nhiều tiềm năng chưa được phát huy hết. Thu từ sản xuất kinh doanh thấp. Hơn nữa, số thu tăng cao nhưng chi cũng tiếp tục tăng lên, luôn vượt dự toán được Quốc hội giao.
Kết quả thanh tra, kiểm tra của các bộ, ngành, địa phương của Kiểm toán Nhà nước năm 2017 cũng cho thấy, nhiều đơn vị sử dụng NSNN chi sai chế độ. "Tại một số bộ, ngành, địa phương, lập, duyệt đoàn đi nước ngoài chưa đúng quy định. Có trường hợp lãnh đạo đi công tác nước ngoài nhiều lần trong năm, một số đoàn ra nước ngoài với nội dung khảo sát, học tập kinh nghiệm nhưng chủ yếu là để tham quan, du lịch, giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ chuẩn bị về hưu, nghỉ công tác", Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội đánh giá.
Trả lời PV Tiền Phong về bất cập trong thu chi ngân sách ở các địa phương, một lãnh đạo Bộ Tài chính thừa nhận, thực tế nhiều địa phương những năm vừa qua dù số thu tăng mạnh nhưng vẫn không đủ bù chi, chẳng hạn như Bắc Kạn, Điện Biên. Các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Sơn La, Lai Châu hay một số tỉnh miền Tây Nam bộ, hạ tầng còn rất khó khăn, Trung ương rót ngân sách về làm đường sá, song có khi chỉ một trận lũ quét lại tan hoang.
"Chúng tôi cũng có đề án báo cáo Thủ tướng về phân cấp lại ngân sách. Trong đợt Đại hội Đảng tới đây cũng sẽ được đưa vào. Vấn đề ngân sách vẫn phải đảm bảo sự chủ động của Trung ương và từng địa phương. Đơn cử như vừa qua TPHCM kêu rất nhiều nhưng thực tế tốc độ tăng thu của họ vẫn thấp hơn một số nơi, quy mô cũng giảm dần, tốc độ tăng trưởng lĩnh vực xây dựng chỉ đạt 1%", vị lãnh đạo Bộ Tài chính cho hay.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn đề xuất, cần sớm hoàn thiện và giải quyết các vấn đề liên quan đến hệ thống chính sách thuế trên quan điểm thúc đẩy khối DN nhỏ và vừa, khuyến khích các hộ kinh doanh cá thể vươn lên thành DN nhỏ và vừa, để vừa huy động hợp lý vào ngân sách, vừa mở rộng cơ sở thuế trên cơ sở thực hiện tốt các nguyên tắc về chống chuyển giá, trốn thuế.
Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, Bộ Tài chính cần cải cách, điều chỉnh các sắc thuế cho phù hợp (nghiên cứu sớm vận động, thu thuế của 3,3 triệu hộ kinh doanh còn lại), tạo dư địa ngân sách bền vững. Cũng như, tái cơ cấu thu-chi, nuôi dưỡng nguồn thu hợp lý từ Trung ương tới các địa phương. Cùng với đó, phải đẩy mạnh thu hồi nợ thuế, chống thất thu, giảm nợ đọng thuế, chống chuyển giá trốn thuế của khối DN FDI, chống tham nhũng.
Theo Tuấn Nguyễn/Tiền phong
Kiểm toán Nhà nước: Nhiều khoản thu sẽ biến động mạnh Chỉ riêng dầu thô, mức giảm thu có thể trên 19 nghìn tỷ đồng so với năm 2018, trong khi chênh lệch thu - chi của Ngân hàng Nhà nước cũng đáng chú ý. Trong một báo cáo vừa được gửi đến Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết Chính phủ ước thực hiện cả năm thu ngân...