Gazprom có kế hoạch ngừng vận chuyển khí đốt qua Ukraine vào năm 2025

Hương Thủy22:02 27/11/2024

Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga đang lên kế hoạch cho năm 2025 dựa trên giả định sẽ không còn vận chuyển khí đốt sang châu Âu qua Ukraine sau ngày 31/12.

Cơ sở khai thác dầu khí của Tập đoàn Gazprom, Nga. Ảnh: ITAR-TASS/TTXVN

Theo một nguồn tin thân cận, Tập đoàn khí đốt Gazprom của Nga đang lên kế hoạch cho năm 2025 dựa trên giả định sẽ không còn vận chuyển khí đốt sang châu Âu qua Ukraine sau ngày 31/12. Kế hoạch này hiện chưa được ban lãnh đạo cấp cao của Gazprom phê duyệt.

Kế hoạch dự kiến xuất khẩu khí đốt của Nga sang “những nước xa xôi” – thuật ngữ dùng để chỉ châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ và không bao gồm các nước thuộc Liên Xô cũ – sẽ giảm 20% vào năm 2025, từ mức hơn 49 tỷ m3 dự kiến trong năm nay xuống dưới 39 tỷ m3 do ngừng sử dụng tuyến đường ống qua Ukraine.

Nguồn cung khí đốt của Nga sang Liên minh châu Âu (EU) qua Ukraine hiện ở mức tương đối thấp. Nga đã vận chuyển khoảng 15 tỷ m3 khí đốt qua Ukraine vào năm 2023 – chỉ bằng 8% so với hồi năm 2018-2019, thời điểm lượng khí đốt do Nga chuyển tới châu Âu qua nhiều tuyến khác nhau đạt đỉnh.

Phía Chính phủ Ukraine đã tuyên bố muốn chấm dứt thỏa thuận trung chuyển trên, đặt dấu chấm hết cho hơn nửa thế kỷ dòng chảy khí đốt đi từ Siberia đến các thị trường Trung Âu. Đây vốn là một nguồn thu ngân sách ổn định cho Nga kể từ thời Liên Xô cũ.

Video đang HOT

Mặc dù Ukraine khẳng định không xem xét gia hạn thỏa thuận mang lại khoản phí lên tới 1 tỷ USD mỗi năm, phía Nga lại phát tín hiệu sẵn sàng đàm phán và tiếp tục vận chuyển khí đốt qua tuyến đường này. Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng tuyên bố Moskva sẵn sàng tiếp tục bơm khí đốt cho châu Âu qua Ukraine.

Từ vị thế là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên số một của châu Âu trước khi xung đột với Ukraine bùng phát, Nga đã mất gần như toàn bộ khách hàng tại đây do EU nỗ lực giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga. Vụ nổ đường ống Nord Stream tới Đức vào năm 2022 cũng tác động đáng kể tới quan hệ mua bán năng lượng giữa EU và Nga, khiến châu Âu dần phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn cung khí đốt của Mỹ. Mức tiêu thụ khí đốt của EU đã giảm xuống còn 295 tỷ m3 vào năm ngoái.

Nga bán lại nhiều khí đốt hơn cho châu Âu sau khi dừng nguồn cung tới Áo

Chủ nhật 17/11 là ngày thứ hai dòng khí đốt của Nga sang Áo bị đình chỉ do tranh chấp về giá, nhưng các công ty cho biết và dữ liệu cho thấy những người mua khác ở châu Âu đã vào cuộc để mua hết lượng khí đốt chưa bán được.

Logo của công ty năng lượng Áo OMV tại Vienna. Ảnh Reuters

Nga - quốc gia cung cấp khí đốt lớn nhất cho châu Âu trước cuộc xung đột ở Ukraine, đã mất hầu hết khách hàng trên lục địa này khi EU cố gắng cắt giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga.

Khí đốt của Nga vẫn đang được bán với khối lượng lớn cho Slovakia và Hungary, cũng như cho Cộng hòa Séc -khách hàng không có hợp đồng trực tiếp. Khối lượng nhỏ hơn đang được bán cho Ý và Serbia.

Ngày 16/11, Gazprom đã dừng nguồn cung cho OMV sau khi công ty Áo đe dọa sẽ tịch thu một lượng khí đốt của công ty nhà nước Nga như một khoản bồi thường cho vụ kiện tranh chấp hợp đồng mà công ty này đã thắng.

Dòng chảy tới Áo vẫn bị đình chỉ vào Chủ Nhật 17/11 nhưng tổng lượng cung cấp hằng ngày cho châu Âu qua Ukraine - tuyến đường trung chuyển chính cho khí đốt của Nga tới EU - sẽ vẫn ở mức 42,4 triệu mét khối mỗi ngày, Gazprom xác nhận, tương đương với khối lượng như thường lệ. Công ty không bình luận thêm.

Áo đã nhận được 17 triệu m3 mỗi ngày trước khi cắt giảm, và hiện tại khối lượng đó đang tìm được người mua mới ở châu Âu.

Công ty nhà nước SPP của Slovakia cho biết họ vẫn đang nhận khí đốt từ Nga và cho biết những công ty khác đang mua thêm vì vẫn còn "lợi ích lớn" đối với khí đốt của Nga ở châu Âu.

Một nguồn tin quen thuộc với nguồn cung cấp khí đốt của Nga tại châu Âu cho biết khí đốt từ Nga vẫn rẻ hơn so với nhiều nguồn khác, do đó, khối lượng khí đốt của Áo đã nhanh chóng được bán lại.

Nguồn tin này từ chối nêu tên các công ty đã mua lại khí đốt trước đó được chuyển đến Áo. Áo cho biết họ có nhiều khí đốt dự trữ để bù đắp cho sự thiếu hụt và có thể nhập khẩu từ Đức và Ý khi cần thiết.

Thị trường khí đốt châu Âu rất nhạy cảm với các diễn biến địa chính trị và vấn đề nguồn cung, đặc biệt khi hoạt động vận chuyển khí đốt từ Ukraine dự kiến sẽ kết thúc vào cuối năm.

Nhiệt độ lạnh hơn ở châu Âu cũng làm tăng nhu cầu sưởi ấm, dẫn đến việc rút khí đốt khỏi các địa điểm lưu trữ khí đốt của EU sớm hơn năm ngoái.

Aldo Spanjer, chiến lược gia hàng hóa cấp cao của BNP Paribas, cho biết: "Các yếu tố về nguồn cung và thời tiết đã gây ra mối lo ngại về lượng khí đốt dự trữ vào cuối mùa đông, nếu xét đến mục tiêu lưu trữ của EU, thì có thể châu lục này sẽ cần mua khối lượng lớn LNG vào mùa hè".

Giá khí đốt giao ngay tại trung tâm TTF của Hà Lan, giá chuẩn của châu Âu, đóng cửa ở mức 45,72 euro cho mỗi megawatt giờ vào ngày 15/11, mức cao nhất trong gần một năm.

Vào thời kỳ đỉnh cao, Nga cung cấp 35% lượng khí đốt cho châu Âu, nhưng kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine bắt đầu vào năm 2022, Gazprom đã mất thị phần vào tay Na Uy, Hoa Kỳ và Qatar.

Dòng chảy còn lại của công ty tới châu Âu dự kiến sẽ không tiếp tục trong thời gian dài nữa, khi đường ống thời Liên Xô qua Ukraine dự kiến sẽ đóng cửa vào cuối năm nay vì Kyiv không muốn gia hạn thỏa thuận quá cảnh.

Đường ống Yamal-Europe qua Belarus đã đóng cửa sau một cuộc tranh chấp, trong khi Nga đổ lỗi cho Hoa Kỳ và Anh về vụ nổ dưới biển Baltic khiến tuyến đường Nord Stream phải đóng cửa.

Washington và London đã phủ nhận việc họ cho nổ tung các đường ống này. Tờ Wall Street Journal đưa tin các quan chức Ukraine đứng sau vụ tấn công. Kyiv đã phủ nhận điều đó.

Nếu Ukraine đóng tuyến đường trung chuyển khí đốt, nguồn cung cấp khí đốt đáng kể của Nga chủ yếu sẽ đến Slovakia và Hungary, nơi nhận phần lớn khối lượng khí đốt thông qua đường ống chạy chủ yếu qua Thổ Nhĩ Kỳ.

Gazprom từng bước khôi phục năng lực khai thác khí đốt Sản lượng khai thác của tập đoàn khí đốt LB Nga Gazprom trong tháng 9/2023 đã tăng 2,5%, lên 48 tỷ m3 do xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc tăng lên, cũng như việc khôi phục năng lực sản xuất tại dự án Sakhalin-1, theo RIA Novosti. Nhà máy lọc dầu của Gazprom ở ngoại ô Moskva, Nga. Ảnh: AFP/TTXVN Trong nửa...