GAVI sẵn sàng tài trợ 500 triệu USD cho châu Phi triển khai tiêm vaccine phòng đậu mùa khỉ

Giám đốc điều hành của GAVI, bà Sania Nishtar cho biết Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng này sẵn sàng chi tới 500 triệu USD để hỗ trợ các quốc gia châu Phi đối phó với dịch bệnh đậu mùa khỉ hiện đang bùng phát mạnh.

Bàn tay của bệnh nhân mắc đậu mùa khỉ tại CHDC Congo. Ảnh tư liệu: Getty Images/TTXVN

GAVI giúp các nước có thu nhập thấp mua và triển khai các loại vaccine, thường phòng các bệnh cho trẻ em như bệnh sởi, nhưng đã mở rộng phạm vi hỗ trợ trong thời đại dịch COVID-19. Số tiền trên có sẵn trong quỹ “Phản ứng đầu tiên” của tổ chức này, vốn được lập sau khi các cơ quan y tế như GAVI gặp khó khăn trong việc mua vaccine vào giai đoạn đầu đại dịch COVID-19. Nguồn quỹ này có thể được sử dụng để đối phó với các tình huống khẩn cấp về y tế, trong bối cảnh Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 14/8 đã ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng trên toàn cầu (PHEIC) vì căn bệnh đậu mùa khỉ.

Bà Nishtar cho biết số tiền tài trợ vaccine đã có sẵn, nhưng vẫn còn nhiều trở ngại, trong đó có việc các nước bị ảnh hưởng đưa ra yêu cầu chính thức để được hỗ trợ vaccine và WHO cấp phép sử dụng vaccine. GAVI và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) không thể tài trợ vaccine cho các nước bị ảnh hưởng nếu WHO chưa cấp phép vaccine. Cơ quan y tế toàn cầu này hy vọng sẽ hoàn tất việc đánh giá vaccine vào tháng 9 tới.

Theo bà Nishtar, GAVI cũng đã sớm đàm phán với các nhà sản xuất 2 loại vaccine phòng đậu mùa khỉ được sử dụng rộng rãi gồm Bavarian Nordic và KM Biologics. Tuy nhiên, GAVI chỉ có thể tiến hành đặt hàng chính thức sau khi vaccine được cấp phép sử dụng.

Hãng Bavarian Nordic cho biết có thể sản xuất 10 triệu liều vaccine đến cuối năm 2025. Đại diện các hãng Bavarian Nordic và KM Biologics đều khẳng định đã sẵn sàng phân phối vaccine trong đợt bùng phát đậu mùa khỉ lần này. Bên cạnh đó, GAVI cũng đang phối hợp với các nước như Mỹ – nước có sẵn 50.000 liều vaccine để quyên góp trong nhiều tháng.

Trong khi đó, CHDC Congo, quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh bùng phát, vẫn chưa đưa ra yêu cầu chính thức để Gavi hỗ trợ vaccine. Bà Nishtar cho rằng đây là yếu tố gây trì hoãn việc phân phối vaccine, bên cạnh việc sắp xếp các thủ tục pháp lý và kế hoạch triển khai tiêm chủng.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Chính phủ CHDC Congo cho biết tính từ đầu năm đến nay, đợt bùng phát đậu mùa khỉ đã khiến 548 người ở nước này tử vong, trong khi trường hợp đầu tiên bên ngoài châu Phi mắc biến thể nguy hiểm hơn của loại virus này được ghi nhận là một du khách người Thụy Điển.

Trong một thông báo qua video, Bộ trưởng Y tế CHDC Congo Samuel-Roger Kamba cho biết quốc gia châu Phi này đã ghi nhận 15.664 trường hợp bệnh nghi ngờ và 548 ca tử vong kể từ đầu năm trên phạm vi toàn quốc. CHDC Congo bao gồm 26 tỉnh và có dân số khoảng 100 triệu người. Các tỉnh bị ảnh hưởng nhiều nhất là Nam Kivu, Bắc Kivu, Tshopo, Equateur, Bắc Ubangi, Tshuapa, Mongala và Sankuru.

Ông Kamba cho biết thêm Chính phủ CHDC Congo đã đưa ra kế hoạch chiến lược quốc gia về tiêm chủng phòng ngừa đậu mùa khỉ, cũng như cải thiện hoạt động giám sát căn bệnh này tại khu vực biên giới và trạm kiểm soát. Các nhóm làm việc cấp chính phủ đã được thành lập để thúc đẩy việc truy vết tiếp xúc và giúp huy động các nguồn lực để duy trì kiểm soát dịch bệnh.

WHO cùng ngày 15/8 đã xác nhận một trường hợp nhiễm virus gây bệnh đậu mùa khỉ ở Thụy Điển có liên quan đến đợt bùng phát dịch bệnh này ở châu Phi. Đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy dịch bệnh này đã lây lan ra bên ngoài “Lục địa Đen”.