Fauci cảnh báo hậu quả của ‘miễn dịch cộng đồng’ ở Mỹ
Cố vấn Y tế Nhà Trắng Fauci cho rằng hàng loạt người Mỹ sẽ chết nếu nước này để mặc nCoV lây lan nhằm đạt miễn dịch cộng đồng.
“Nếu ai cũng nhiễm loại virus này, ngay cả khi tỷ lệ số ca nhiễm không triệu chứng cao, sẽ có rất nhiều người khác phải chết”, tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ kiêm Cố vấn Y tế về Covid-19 cho Nhà Trắng, giải thích về hậu quả của chiến lược “miễn dịch cộng đồng” với Covid-19 trong buổi thảo luận trên mạng xã hội hôm 14/8.
Cố vấn Y tế Nhà Trắng Anthony Fauci (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một buổi họp báo ở Nhà Trắng hồi tháng 3. Ảnh: Reuters.
Covid-19 xuất hiện ở 213 quốc gia và vùng lãnh thổ, khiến hơn 21,3 triệu người nhiễm và hơn 762.000 người chết. Mỹ đang là vùng dịch lớn nhất thế giới, với gần 5,5 triệu ca nhiễm và hơn 171.000 người tử vong.
“Hãy nhìn vào nước Mỹ, nhìn vào đại dịch béo phì, số người huyết áp cao, số lượng người mắc bệnh tiểu đường. Nếu ai cũng nhiễm nCoV thì số người chết sẽ rất lớn và hoàn toàn không thể chấp nhận”, Fauci giải thích.
“Miễn dịch cộng đồng” là thuật ngữ để chỉ tình trạng khi 70-90% dân số hồi phục và sản sinh kháng thể với một loại bệnh sau khi nhiễm, hoặc bằng phương pháp tiêm chủng. Khi đạt được miễn dịch cộng đồng, bệnh ít có khả năng lây sang người khác, những người chưa có miễn dịch, vì không đủ người mang mầm bệnh tiếp cận họ.
Tuy nhiên, khi vaccine Covid-19 chưa được phổ biến, chiến lược đạt “miễn dịch cộng đồng” bằng việc để virus tự lây lan trong dân chúng vẫn gây nhiều tranh cãi, đặc biệt là ở Thụy Điển, quốc gia không áp đặt các biện pháp phong tỏa để ngăn đại dịch.
Video đang HOT
Hiện chưa rõ những người đã nhiễm nCoV và khỏi bệnh có đạt được khả năng miễn dịch lâu dài hay không, dù một số người vẫn cho rằng việc để Covid-19 lây lan trong dân cư có thể giúp đạt được miễn dịch cộng đồng nhanh hơn. Tuy nhiên, điều này lại tăng gánh nặng lên hệ thống y tế, khiến y bác sĩ bị quá tải và nhiều người chết hơn không chỉ vì Covid-19 mà còn vì những bệnh nhiễm trùng khác.
Miễn dịch cộng đồng của Thụy Điển đã thất bại?
Dù người đứng đầu chiến lược không phong tỏa của Thụy Điển khẳng định 1/3 dân số nước này đã miễn dịch với virus corona chủng mới, có rất ít dữ liệu chứng minh được điều này. Ngược lại, một số nghiên cứu khẳng định không có miễn dịch cộng đồng.
Người dân Thụy Điển vui chơi ngoài trời ở Stockholm ngày 8-8 - Ảnh: REUTERS
Khi đại dịch COVID-19, bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra, lan rộng ra toàn cầu, nhiều nước đã nhanh chóng áp dụng các biện pháp cứng rắn nhằm ngăn chặn dịch, bao gồm phong tỏa. Tuy nhiên, Thụy Điển đã có bước đi khác biệt, cho phép virus lây lan có kiểm soát để tạo miễn dịch cộng đồng.
30% hay 15%?
Thay vì phong tỏa diện rộng, Thụy Điển chủ yếu dựa vào các quy định giãn cách như cho phép làm việc tại nhà khi có thể, hạn chế sử dụng phương tiện công cộng. Nước này cũng không buộc đeo khẩu trang bởi "nó không cần thiết trong cuộc sống thường ngày".
Dù vậy, Thụy Điển áp dụng một số biện pháp như cấm tụ tập trên 50 người, hạn chế tại các nhà hàng, quán bar... Chính phủ giải thích rằng chiến lược này để đi "đường dài" trong cuộc chiến chống dịch và việc áp dụng rồi gỡ bỏ các biện pháp mạnh, như đóng và mở cửa trường học có thể gây tác dụng tiêu cực.
Trả lời trên tờ Observer ngày 9-8, nhà dịch tễ học hàng đầu của Thụy Điển Anders Tegnell, "kiến trúc sư" của chiến lược đối phó với COVID-19 của nước này, cho rằng số ca mắc bệnh tại nước này giảm trong thời gian qua có nghĩa là mức miễn dịch cộng đồng đã đạt đến "20%, 30% hoặc cao hơn tại một số khu vực".
"Vì sao nó lại xảy ra vào thời điểm đó và tại sao quá đột ngột như vậy, điều đó rất khó hiểu. Nhưng chúng tôi tin rằng việc tăng số người có miễn dịch trong cộng đồng phải có tác dụng nào đó", ông Tegnell nhấn mạnh. Miễn dịch cộng đồng là khi có một lượng người nhất định miễn dịch với bệnh và từ đó ngăn bệnh lây lan. Tương tự, vắcxin cũng sẽ tạo ra miễn dịch cộng đồng.
Thủ tướng Thụy Điển Stefan Lofven cũng ủng hộ. "Chiến lược này là đúng. Tôi hoàn toàn tin tưởng vào nó", ông Lofven trả lời trên tờ Aftonbladet ngày 16-7.
Tuy nhiên, vẫn đề này vẫn đang được nhiều nhà khoa học trên thế giới tranh cãi.
Nhà dịch tễ học hàng đầu của Thụy Điển Anders Tegnell vẫn tin tưởng nước này có miễn dịch cộng đồng - Ảnh: REUTERS
Khó đạt được miễn dịch cộng đồng
Theo bài nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the Royal Society of Medicine ngày 11-8, chiến lược tạo miễn dịch cộng đồng của Thụy Điển đã thất bại. Bài viết cũng dẫn ra cái giá mà Thụy Điển phải trả khi trở thành một trong những quốc gia có tỉ lệ tử vong trên tổng số dân cao nhất tại khu vực châu Âu, nhất là so với những nước láng giềng như Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan.
Chưa kể, trong khi nhiều nước đã bắt đầu mở cửa trở lại sau phong tỏa, cuộc chiến của Thụy Điển vẫn tiếp tục.
Các cơ quan y tế Thụy Điển trước đó kỳ vọng 40% dân số thủ đô Stockholm sẽ có kháng thể chống virus corona chủng mới vào cuối tháng 5-2020. Tuy nhiên, nhóm tác giả bài viết trên khẳng định con số này chỉ khoảng 15%, tức tương đương với các nước khác như Anh.
Giáo sư David Goldsmith, một trong hai tác giả, cho biết đã thu thập bằng chứng tính đến tháng 6-2020 từ các nghiên cứu kháng thể từ những tổ chức nghiên cứu và cơ quan chính phủ như Bộ Y tế Thụy Điển.
Ngược lại, ông Tegnell cho rằng khó đo lường được tỉ lệ miễn dịch. "Rất khó để rút ra một ví dụ trong dân số bởi rõ ràng là mức độ miễn dịch khác biệt rất lớn giữa các nhóm tuổi khác nhau, giữa các khu vực khác nhau tại Stockholm... Đó là lý do vì sao chúng ta đo một nhóm được 4-5% và đo một nhóm khác lên đến 25%", nhà dịch tễ học Thụy Điển giải thích.
Nhiều số ý kiến cũng cho rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá chiến lược nào hiệu quả hơn. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng việc tạo ra miễn dịch cộng đồng khó hơn tưởng tượng rất nhiều. Theo nhiều nghiên cứu, chỉ những bệnh nhân mắc COVID-19 nặng mới tạo ra được kháng thể trong giai đoạn hồi phục. Một nghiên cứu trong thời gian đầu của dịch cho rằng kháng thể này có thể biến mất sau vài tuần.
Làm sao để đạt được miễn dịch cộng đồng cũng có nhiều ý kiến khác biệt. Phần lớn các chuyên gia đều cho rằng cần từ 40-80% dân số mắc bệnh để tạo được miễn dịch cộng đồng. Ngược lại, một số nhà nghiên cứu khẳng định chỉ cần 20% dân số mắc bệnh để tạo ra miễn dịch cộng đồng.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là không ai muốn mình mắc bệnh. Đó là lý do vì sao không nên cố tạo ra miễn dịch cộng đồng bằng cách để mặc dịch bệnh lây lan. "Không ai muốn trở thành một phần trong cộng đồng (mắc bệnh)", giáo sư Devi Sridhar của Đại học Edinburgh, Scotland nói.
Cố vấn y tế Nhà Trắng bị dọa giết Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế Nhà Trắng, cho biết mình và gia đình bị dọa giết và quấy rối do quan điểm của ông về Covid-19. "Việc tôi và gia đình bị dọa giết, các con gái bị quấy rầy đến mức phải nhờ đến lực lượng an ninh thật không thể tin được", tiến sĩ Fauci, chuyên gia bệnh...