EU hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ để đảm bảo hòa bình tại Ukraine

Liên minh châu Âu (EU) đán.h giá cao vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trên trường quốc tế và mong muốn hợp tác chặt chẽ với Ankara để giải quyết các thách thức toàn cầu, bao gồm việc thiết lập một nền hòa bình công bằng và lâu dài tại Ukraine.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa. Ảnh: THX/TTXVN

Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa đã nhấn mạnh điều này trong một tuyên bố ngày 27/2, sau cuộc điện đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan.

“Thổ Nhĩ Kỳ là đối tác chiến lược, quốc gia ứng cử viên gia nhập EU và đồng minh NATO,” ông Costa viết trên mạng xã hội X (Twitter).

Chủ tịch Costa cho biết, trong bối cảnh đầy thách thức hiện nay, EU đán.h giá cao vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ với tư cách là một cường quốc khu vực và toàn cầu, đồng thời mong muốn hợp tác chặt chẽ để đảm bảo hòa bình lâu dài tại Ukraine cũng như hỗ trợ quá trình chuyển đổi dân chủ toàn diện tại Syria.

Trước đó, ngày 27/2, Bloomberg dẫn nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết Ankara đang xem xét khả năng triển khai binh sĩ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình tại Ukraine. Đây là một động thái đáng chú ý, bởi Thổ Nhĩ Kỳ sở hữu quân đội lớn thứ hai trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), chỉ sau Mỹ.

Trong khi đó, ngày 25/2, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan khẳng định Ankara ủng hộ việc Ukraine gia nhập NATO, nhưng cũng nhấn mạnh cần có cái nhìn thực tế về lộ trình của Kiev trong tiến trình này.

Trước đó một ngày, Tổng thống Erdogan tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ “kiên quyết” ủng hộ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và sẽ nỗ lực hết sức để thúc đẩy các giải pháp đàm phán nhằm chấm dứt cuộc xung đột.

Thổ Nhĩ Kỳ hiện là địa điểm trung gian cho phái đoàn Nga và Mỹ tiến hành đàm phán vòng thứ hai về việc khôi phục quan hệ giữa Moskva và Washington.

Bên cạnh vấn đề Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tìm cách nối lại các cuộc đàm phán năng lượng với EU nhằm định vị mình như một trung tâm cung cấp khí đốt quan trọng cho khu vực.

Hồi tháng 1, theo tờ Politico, Ankara đang thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực năng lượng như một phần trong kế hoạch cải thiện quan hệ với EU, bao gồm cả đối thoại thương mại và phối hợp chính trị về các cuộc xung đột tại Đông Âu và Trung Đông.

Hiện tại, một số quốc gia EU, bao gồm Hungary và Slovakia, đang tích cực tìm kiếm nguồn thay thế khí đốt từ Nga sau khi thỏa thuận trung chuyển qua Ukraine hết hạn vào ngày 1/1.

Đại sứ Thổ Nhĩ Kỳ tại EU, Faruk Kaymakcı, trong một cuộc trả lời phỏng vấn tuyên bố: “Chúng tôi có Hành lang khí đốt phía Nam, có thể cung cấp 18 tỷ m khí đốt, chủ yếu từ Azerbaijan và chúng tôi có khả năng mở rộng mạng lưới này, kết nối với nguồn khí từ Địa Trung Hải”.

Đối thoại năng lượng EU-Thổ Nhĩ Kỳ đã bị đình trệ từ năm 2019, chủ yếu do sự phản đối từ đảo Síp. Tuy nhiên, Ankara vẫn tự tin vào vai trò của mình và cho rằng EU cần tận dụng lợi thế của nguồn tài nguyên mà Thổ Nhĩ Kỳ có thể cung cấp. Ngoài việc trung chuyển khí đốt từ Azerbaijan và xuất khẩu từ các mỏ trong nước, Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhập khẩu khí đốt từ Nga qua đường ống Turkish Stream – tuyến cung cấp duy nhất còn lại của Moskva cho châu Âu sau khi hợp đồng trung chuyển qua Ukraine chấm dứt từ đầu năm 2025.

Với vị trí chiến lược và tiềm năng năng lượng lớn, Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách gia tăng ảnh hưởng của mình trong các vấn đề châu Âu, từ an ninh khu vực đến năng lượng. Điều này khiến quan hệ giữa Ankara và Brussels trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, đặc biệt trong bối cảnh châu Âu đang tìm cách giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga và thúc đẩy giải pháp hòa bình cho Ukraine.