EU đối mặt nguy cơ chạy đua trợ cấp với Mỹ
Ngày 15/12, các lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã tiến hành hội nghị thượng đỉnh tập trung vào tranh cãi thương mại với đồng minh chủ chốt là Mỹ.
Động thái này có nguy cơ làm bùng lên cuộc chạy đua trợ giá giữa hai nền kinh tế.
Dây chuyền sản xuất xe ô tô điện tại nhà máy của hãng General Motors ở Detroit, Michigan, Mỹ. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh EU cần có cách ứng phó để “duy trì cạnh tranh công bằng”, và “cho phép chúng ta thích ứng với điều mà Mỹ đang làm”.
EU đang lo lắng về Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) trị giá hơn 430 tỷ USD của Mỹ, trong đó cho phép chi những khoản trợ cấp hào phóng và giảm thuế cho người mua xe điện ở Mỹ nếu “Mua hàng Mỹ”. Ủy ban châu Âu (EC) cho rằng đây là sự phân biệt đối xử với các nhà sản xuất ô tô của châu Âu, vi phạm quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và đe dọa đầu tư vào châu Âu. EC kêu gọi các nhà lãnh đạo EU ký vào kế hoạch cho phép nới lỏng các quy định hỗ trợ của nhà nước và tăng đầu tư công trong lĩnh vực năng lượng sạch.
Video đang HOT
Trong bức thư gửi các lãnh đạo EU trước thềm hội nghị, Chủ tịch EC, bà Ursula von der Leyen nhấn mạnh rằng biện pháp trên là cần thiết vì các điều khoản của IRA “có nguy cơ đảo lộn sân chơi bình đẳng và phân biệt đối xử với các công ty của châu Âu”.
Tổng thống Pháp và các nhà lãnh đạo EC đã tìm cách thuyết phục Tổng thống Mỹ Joe Biden thay đổi những phần gây tranh cãi trong IRA, song ông Biden và chính quyền của ông cho rằng EU hoàn toàn tự do trong việc tìm kiếm một thỏa thuận trợ cấp cho xe điện của mình, lĩnh vực mà Trung Quốc đang có ưu thế liên quan đến pin và nguồn cung khí hiếm.
Các nước EU lo ngại rằng nước xuất khẩu ô tô chính của khối là Đức có thể đơn phương trợ cấp như đã làm với các biện pháp về năng lượng. Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết ông và các đối tác “sẽ thảo luận về khả năng cạnh tranh và tương lai của nền kinh tế” trước ảnh hưởng của IRA.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, chủ trì hội nghị trên, cho biết quan hệ kinh tế Mỹ – EU đang ở giai đoạn “tế nhị”. Ông thừa nhận Mỹ là đồng minh chủ chốt của EU trong nhiều lĩnh vực, nhưng giờ các nước EU cần “thích ứng” với các quy định trợ cấp và có thể đưa ra “những công cụ mới” để bảo vệ thị trường chung và thương mại của châu Âu.
Tranh chấp thương mại có nguy cơ làm lu mờ hội nghị thượng đỉnh EU - Mỹ
Tranh cãi về trợ cấp của Washington trong lĩnh vực ô tô điện có thể sẽ cản trở nỗ lực thiết lập lại mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen. Ảnh: Politico
Khi các quan chức cấp cao của EU và Mỹ gặp nhau tại một hội nghị ở Washington vào tháng tới, hai bên nhiều khả năng sẽ thống nhất về nhiều nội dung, từ vaccine đến trí tuệ nhân tạo, nhưng trừ vấn đề trợ cấp cho xe điện.
Một cuộc tranh cãi thương mại xuyên Đại Tây Dương về Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) của Mỹ, theo đó cung cấp các khoản trợ cấp khổng lồ cho người dân mua ô tô sản xuất trong nước, đang làm lu mờ một trong những nỗ lực cốt lõi nhằm thiết lập lại mối quan hệ giữa Brussels và Washington trong thời kỳ hậu Donald Trump. Đây là quan điểm của hơn chục quan chức có liên quan trực tiếp đến vấn đề này.
Sự kiện sắp diễn ra vào đầu tháng 12 năm nay, được gọi là hội nghị Hội đồng Công nghệ và Thương mại EU - Mỹ (TTC), có sự tham gia của Ủy viên về cạnh tranh EU, Giám đốc kỹ thuật số châu Âu Margrethe Vestager và Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, vốn có kế hoạch gặp nhau hai lần một năm để thúc đẩy hợp tác lớn hơn về mọi lĩnh vực từ tài trợ chung các dự án viễn thông ở các nền kinh tế mới nổi đến hợp tác chống lại thông tin sai lệch.
Tuy nhiên, khi các quan chức này gặp nhau tại Washington vào ngày 5/12, cuộc đàm phán của họ có thể bị cản trở bởi những bất đồng về trợ cấp của Mỹ cho sản xuất ô tô điện. Mỹ nói rằng các khoản trợ cấp là cần thiết để khởi động nền kinh tế; ngược lại, Brussels lưu ý chúng dẫn đến chủ nghĩa bảo hộ không công bằng.
Tình trạng bế tắc và có nguy cơ ngày càng trở nên tồi tệ hơn, đang làm suy yếu các nỗ lực của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhằm vượt qua kỷ nguyên Trump để củng cố quan hệ giữa hai đối tác thương mại và an ninh lớn nhất thế giới.
"Sẽ luôn có những bất đồng. Sẽ luôn có những lĩnh vực mà chúng tôi không đồng ý. Điều đó là bình thường, nó vẫn xảy ra trong những mối quan hệ tốt nhất", Werner Stengg, cố vấn cấp cao của bà Vestager, phát biểu tại một sự kiện của Hội đồng Đại Tây Dương vào tuần trước liên quan đến tranh cãi đang diễn ra giữa EU và Mỹ.
Cả EU và Mỹ đều mong muốn giảm bớt sự r.ạn n.ứt xung quanh trợ cấp xe điện tại hội nghị công nghệ và thương mại sắp tới. Theo sáu trong số các quan chức được trích dẫn ở trên, Washington và Brussels dự kiến sẽ tận dụng sự kiện này để công bố sáu dự án cấp thấp nhằm tăng cường hợp tác xuyên Đại Tây Dương.
Chúng sẽ bao gồm chương trình tài trợ cho hai dự án viễn thông ở Jamaica và Kenya; công bố các quy tắc về cách thức phát triển công nghệ mới nổi của trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy; và sự phối hợp tốt hơn để làm nổi bật những rào cản tiềm ẩn trong chuỗi cung ứng chất bán dẫn. Chi tiết về các dự án riêng lẻ có thể thay đổi trước khi chúng được ký kết vào cuối tháng.
Các nhà hoạch định chính sách châu Âu và Mỹ cũng dự kiến sẽ phác thảo ra các tiêu chuẩn chung về cách sạc điện cho xe điện; một thỏa thuận công nhận lẫn nhau về sản xuất vaccine và một dự án thí điểm để các quan chức hải quan của EU và Mỹ có thể sử dụng các công cụ tài liệu kỹ thuật số trong hoạt động chuyên môn của họ.
Tuy nhiên, cuộc tranh cãi đang diễn ra về trợ cấp ô tô điện của Washington vẫn là một vấn đề bất đồng lớn, ngay cả sau khi hai bên thành lập một "nhóm đặc nhiệm" chung gồm các quan chức cấp cao để xem xét các khiếu nại thương mại. Một số nhà hoạch định chính sách châu Âu, trong đó có những người từ Đức và Pháp có ngành sản xuất ô tô nội địa quan trọng, muốn Brussels có đường lối cứng rắn, có khả năng áp đặt cả thuế quan trả đũa đối với hàng hóa Mỹ.
EU đang chuẩn bị cuộc chiến thương mại mới với Mỹ? Tờ Diario của Tây Ban Nha hôm 9/11 đưa tin Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị một cuộc chiến thương mại mới với Mỹ, sau khi Washington thông qua Đạo luật Giảm lạm phát nhằm hỗ trợ ngành sản xuất quốc gia. Ảnh minh họa: AP Cụ thể, Đạo luật Giảm Lạm phát của Washington - quy định đầu tư cho...
