EU có thể chặn xuất khẩu vaccine Pfizer ra toàn cầu

EU có thể chặn xuất khẩu vaccine Covid-19 của Pfizer- BioNTech ra bên ngoài nhằm đảm bảo nguồn cung cho các nước trong khối, giữa “cuộc chiến vaccine” toàn cầu.

Tờ Independent của Anh hôm 28/1 tiết lộ nội dung một bức thư bị rò rỉ của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, trong đó viết rằng Liên minh châu Âu (EU) có thể sử dụng “các biện pháp khẩn cấp để đảm bảo sản xuất và cung cấp vaccine hiệu quả cho người dân EU”.

“Việc áp dụng những biện pháp khẩn cấp thích hợp sẽ giúp trao cho EU và các quốc gia thành viên công cụ hợp pháp trong việc đạt được mục tiêu này”, bức thư của Michel có đoạn, thêm rằng ông đã nêu đề xuất với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen.

Một liều vaccine Covid-19 của Pfizer-BioNTech tại bệnh viện Bordeaux CHU, Pháp, hôm 7/1. Ảnh: AFP .

Trong khi đó, tờ Politico của Mỹ đưa tin EU sẽ giới thiệu cơ chế cho phép các nước thành viên chặn xuất khẩu vaccine ra toàn cầu vào hôm nay. Theo kế hoạch dự kiến, việc xuất khẩu vaccine sẽ cần tới giấy phép đặc biệt của EU, và họ sẽ chỉ cấp phép sau khi đảm bảo các nhà sản xuất đã giao đủ liều cho những nước trong liên minh theo hợp đồng mua hàng.

Hai quan chức giấu tên am hiểu vấn đề cho biết các nước nghèo và chương trình COVAX, cơ chế phân phối vaccine quốc tế do WHO đồng dẫn dắt, sẽ được miễn trừ, không cần xin giấy phép.

“Cuộc chiến vaccine” dường như được châm ngòi bởi quyết định đảm bảo nguồn cung cho Anh của hãng dược phẩm đa quốc gia AstraZeneca, trong khi quá trình vận chuyển hàng đến EU bị trì hoãn vì những vấn đề sản xuất.

Nếu quyết định ngăn xuất khẩu vaccine của EU được áp dụng, hợp đồng đặt hàng 40 triệu liều vaccine Covid-19 Pfizer-BioNTech của Anh, nhằm đối phó với tình hình đại dịch vô cùng nghiêm trọng ở nước này, có nguy cơ bị đe dọa.

Tại hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Kinh tế Thế giới hôm 26/1 ở Davos, Thụy Sĩ, lãnh đạo các nước cũng bất đồng về vấn đề phân phối vaccine. Bà Von der Leyen lập luận rằng châu Âu đã “đầu tư hàng tỷ giúp phát triển những vaccine Covid-19 đầu tiên của thế giới”, nên các công ty phải có nghĩa vụ cung cấp hàng theo hợp đồng.

Dù kêu gọi phân phối vaccine một cách “công bằng”, Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng ủng hộ các biện pháp kiểm soát xuất khẩu. Trong khi đó, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa chỉ trích “chủ nghĩa dân tộc vaccine”, cáo buộc những nước giàu mua hàng với số lượng lớn và tích trữ, gây tổn hại cho các quốc gia khác.