EU cảnh báo bất ổn khi biểu tình tiếp diễn tại Bắc Macedonia

Công Thuận21:02 08/07/2022

Theo trang tin châu Âu Euractiv.com ngày 8/7, báo cáo viên về Kosovo thuộc Ủy ban Đối ngoại EU, bà Viola von Cramon, cảnh báo rằng các thể lực có thể khai thác tình trạng bất ổn khi các cuộc biểu tình tiếp tục diễn ra ở Bắc Macedonia.

Hàng nghìn người Bắc Macedonia biểu tình phản đối đề xuất của Pháp về việc chấm dứt tranh cãi với Bulgaria. Ảnh: Unherd.com

Bắc Macedonia đã trải qua sáu ngày biểu tình khi hàng nghìn người và đảng đối lập chính của nước này cho rằng thỏa hiệp với Bulgaria mà Pháp làm trung gian là không thể chấp nhận được.

Theo bà Cramon, việc EU không trao tư cách ứng cử viên cho bất kỳ nước nào ở Tây Balkan đã dẫn đến những xáo trộn trong khu vực và có thể điều này sẽ bị lợi dụng bởi các tác nhân nước ngoài khác.

Các cuộc biểu tình đang có nguy cơ biến thành bạo lực khi những người tuần hành ném đá vào các tòa nhà chính phủ và khiến hàng chục cảnh sát bị thương.

Trong đợt biểu tình mới nhất, cảnh sát Macedonia đã can thiệp để ngăn chặn xung đột giữa các sắc tộc sau khi một nhóm người Albania ném đồ vật vào người biểu tình và thậm chí có người còn giơ súng. Lãnh đạo phe đối lập Hristijan Mickoski cáo buộc tay súng này muốn ám sát mình và yêu cầu Bộ Nội vụ Bắc Macedonia bắt đối tượng này ngay lập tức.

Bắc Macedonia là ứng cử viên gia nhập EU trong 17 năm qua. Mặc dù đã đáp ứng cơ bản các điều kiện để mở các cuộc đàm phán về tư cách thành viên, nhưng con đường gia nhập đã bị Bulgaria phản đối liên quan đến các vấn đề văn hóa, bản sắc và ngôn ngữ.

Video đang HOT

Năm 2011, căng thẳng leo thang thành một cuộc xung đột vũ trang giữa người Albania (vốn chiếm hơn 20% dân số) và lực lượng an ninh của Macedonia (tên Bắc Macedonia khi đó). Tình hình đã được xoa dịu nhờ một hiệp ước hòa bình được quốc tế làm trung gian đảm bảo cho người Albania ở Macedonia có nhiều quyền hơn.

Gần đây, đề xuất của Pháp, do Tổng thống Emmanuel Macron làm trung gian, được đưa ra để đạt được một thỏa hiệp và mở các cuộc đàm phán cho cả Bắc Macedonia và Albania.

Tuy nhiên, khi Quốc hội Bắc Macedonia chuẩn bị bỏ phiếu về đề xuất này, các đảng đối lập đã chỉ trích tình trạng thiếu minh bạch.

Cách tiếp cận của Nga và Trung Quốc trước bất ổn ở Kazakhstan

Trong khi cả hai quốc gia đều cạnh tranh để giành ảnh hưởng ở Kazakhstan, họ cùng quan điểm khi phản đối một cuộc cách mạng màu ở Astana.

Theo kênh truyền hình TRT World (Thổ Nhĩ Kỳ) mới đây, Kazakhstan là quốc gia giàu nhất Trung Á với trữ lượng khí đốt và dầu mỏ khổng lồ, nhưng nước này cũng nằm trong khu vực chiến lược giữa Nga và Trung Quốc. Tất cả những điều này khiến nó trở thành một quốc gia quan trọng đối với cả Bắc Kinh và Moskva.

Kazakhstan triển khai binh sĩ trên đường phố sau khi các cuộc biểu tình biến thành bạo động. Ảnh: Reuters

Trong khi Nga và Trung Quốc hợp tác trong một số vấn đề chống lại áp lực chính trị ngày càng tăng của phương Tây, họ cũng cảnh giác về việc đối phương gây ảnh hưởng quá mức đối với các quốc gia như Kazakhstan.

Phản đối "Cách mạng màu"

Cả hai nước đồng quan điểm về một số vấn đề, trong đó có việc ngăn chặn một cuộc cách mạng màu nổ ra ở quốc gia quan trọng nhất của Trung Á. Các cuộc cách mạng màu ở Ukraine và Gruzia, vốn là các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ cũng giống như Kazakhstan, đã lật đổ các nhà lãnh đạo ủng hộ Nga, thành lập các chính phủ thân phương Tây.

Do đó, Nga rất quan tâm đến việc thay đổi chế độ ngày càng nhiều ở các vùng lãnh thổ thuộc Liên Xô cũ. "Các biện pháp mà CSTO (Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể) thực hiện đã nói rõ rằng chúng tôi sẽ không để bất kỳ ai làm mất ổn định tình hình và thực hiện cái gọi là các kịch bản cách mạng màu", Tổng thống Nga Vladimir Putin nói, phản ứng trước tình hình bất ổn ở Kazakhstan.

Nga đã cử lực lượng quân sự của mình thuộc CSTO, một liên minh an ninh do Moskva đứng đầu, hiện đang dưới quyền chỉ huy của Armenia, đến Kazakhstan để giúp Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev dẹp loạn.

Trung Quốc, quốc gia gần đây cảnh giác với các yêu cầu ủng hộ dân chủ của Hồng Kông, cũng chống lại các cuộc cách mạng tương tự. "Trung Quốc phản đối bất kỳ lực lượng nước ngoài nào âm mưu tiến hành cách mạng màu ở Kazakhstan", truyền thông nhà nước dẫn lời Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với Tổng thống Kazakhstan Tokayev.

Các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Nga và Kazakhstan đều cho rằng cuộc nổi dậy được tổ chức bên ngoài, ám chỉ liên minh phương Tây hậu thuẫn. Ông Putin nói: "Đó là vì các thế lực phá hoại bên trong và bên ngoài đã lợi dụng tình hình", đề cập đến sự tức giận của dân chúng liên quan đến việc tăng giá 100% khí hóa lỏng (LPG) của Chính phủ Kazakhstan. Cả Nga và Trung Quốc cũng thận trọng theo dõi các diễn biến phong trào dân tộc chủ nghĩa của người Thổ Nhĩ Kỳ bởi vì Trung Quốc và Nga có dân số đáng kể người Thổ Nhĩ Kỳ ở Trung Á, bao gồm cả Kazakhstan.

Lợi ích của Nga

Kazakhstan là rất quan trọng đối với Nga vì cả lý do lịch sử và chính trị. Cuộc nổi dậy Trung Á đầu tiên chống lại Đế quốc Nga bắt đầu ở Kazakhstan ngày nay dưới sự chiếm đóng của Nga vào năm 1916. Cuộc nổi dậy sau đó đã truyền cảm hứng cho phong trào Basmachi, phong trào tìm cách thiết lập một chính thể người Thổ Nhĩ Kỳ độc lập trên khắp Trung Á vào những năm 1920. Cả hai cuộc nổi dậy đều thất bại.

Ngoài lịch sử, quốc gia Trung Á này cũng rất quan trọng đối với Moskva do có nhiều người gốc Nga, chủ yếu tập trung ở phía Bắc Kazakhstan. Dưới thời cựu Tổng thống Nursultan Nazarbayev, giới lãnh đạo Kazakhstan theo đuổi chính sách dân tộc chủ nghĩa nhằm tăng dân số Kazakhstan.

Chính sách của ông Nazarbayev dường như đã thành công khi dân số Kazakhstan đạt mức cao nhất 68% vào năm 2020 so với dân số Nga là khoảng 19%. Mặc dù người Nga vẫn còn đáng kể ở Kazakhstan, nhưng không thể so sánh với số lượng thời Liên Xô cũ. Năm 1970, với chính sách trao đổi dân số giữa các nước cộng hòa khác nhau trong Liên bang Xô viết, người Kazakhstan không còn chiếm đa số ở Kazakhstan. Trong khi dân số Nga ở mức 43%, người Kazakhstan chỉ chiếm 32% ở Kazakhstan vào 5 thập kỷ trước.

Trong khi cả cựu Tổng thống Nazarbayev và ông Tokayev tiếp tục ủng hộ Nga về đối ngoại, thì Moskva dường như bắt đầu cảnh giác với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc Kazakhstan. Một số nhà phân tích Nga cũng cho rằng chủ nghĩa dân tộc Kazakhstan có thể đứng sau các cuộc biểu tình bạo lực. "Nếu tình hình ở Kazakhstan thay đổi và những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan lên nắm quyền, chính sách về Nga cũng sẽ thay đổi", Andrey Kortunov, Tổng giám đốc Hội đồng Các vấn đề Quốc tế Nga, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Moskva, cảnh báo.

Lợi ích của Trung Quốc

Trung Quốc cũng có rất nhiều lợi ích ở Kazakhstan, nhưng Bắc Kinh hành xử khác với Nga, sử dụng các công cụ quyền lực mềm để tạo ảnh hưởng của mình đối với Kazakhstan.

Trước hết, Kazakhstan nằm trên tuyến đường của Sáng kiến Vành đai và Con đường đầy tham vọng của Trung Quốc. Do đó, bất kỳ sự bất ổn nào ở Kazakhstan sẽ làm gia tăng lo ngại của Bắc Kinh về an ninh của tuyến đường xuyên Trung Á.

Thứ hai, Trung Quốc có các hoạt động khai thác bitcoin mạnh ở Kazakhstan. Các hoạt động bitcoin lớn của Trung Quốc đôi khi gây ra nhiều căng thẳng liên quan đến việc cung cấp điện ở Kazakhstan, dẫn đến mất điện và khiến người dân địa phương phẫn nộ trong nhiều ngày trước khi diễn ra các cuộc biểu tình. Theo các chuyên gia, với việc giá LPG tăng, sự tức giận bắt nguồn từ điện đó đã trở thành những cuộc biểu tình lớn.

Thứ ba, Trung Quốc không muốn thể hiện bất kỳ hình thức quyết đoán sắc tộc nào trên khắp các vùng lãnh thổ rộng lớn của mình, vì lo ngại rằng tình hình bất ổn ở Kazakhstan có thể khuyến khích một số người Duy Ngô Nhĩ của Trung Quốc nổi dậy. "Liệu các tổ chức khủng bố như Phong trào Hồi giáo Đông Turkestan có được khuyến khích bởi cuộc bạo loạn Kazakhstan không? Tình hình thực sự không thể đoán trước được", Pan Guang, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tổ chức Hợp tác Thượng Hải tại Học viện Khoa học Xã hội Thượng Hải, bình luận.

Vì sao Nga không thể làm ngơ trước bạo loạn ở Kazakhstan? Bất ổn tiếp tục leo thang ở Kazakhstan khi các cuộc biểu tình phản đối chính phủ chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Nga sẽ khó có thể làm ngơ trước những diễn biến ở quốc gia Liên Xô cũ này. Người biểu tình Kazakhstan đốt phá các tòa nhà chính quyền (Ảnh: Getty). Kazakhstan những ngày qua chìm trong bất ổn do...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Rộ tin Hamas đồng ý thỏa thuận ngừng bắn, thả con tin tại Gaza08:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ định quyền Bộ trưởng Quốc phòng

16:56:49 21/01/2025

Trước đó, trong bài phát biểu nhậm chức, Tổng thống Trump đã đề cập khả năng triển khai thêm lực lượng đến khu vực biên giới Mỹ và Mexico để hoàn thành việc xây dựng bức tường biên giới.

Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh đổi tên Vịnh Mexico và Núi Denali

16:24:23 21/01/2025

Quyết định này yêu cầu Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum - người được ông Trump bổ nhiệm, thực hiện việc thay đổi trên các tài liệu chính thức và bản đồ liên bang. Tuy nhiên, tên gọi của hai địa danh trên trong phạm vi quốc tế sẽ không bị ản...

Loài nhện ăn chay duy nhất trên thế giới

16:21:40 21/01/2025

Thân Beltian rất giàu lipid và protein, là món ăn bổ dưỡng cho các loài côn trùng. Điều đặc biệt là đối với phần lớn loài nhện, đây là một nguồn thực phẩm không bình thường vì hầu hết nhện đều ăn thịt.

Cuba phản đối sau khi bị Mỹ đưa trở lại danh sách 'tài trợ khủng bố'

16:19:36 21/01/2025

Chủ tịch Diaz-Canel cũng nhấn mạnh rằng chính sách bao vây kinh tế mà ông Trump áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên đã gây khó khăn đối với người dân Cuba, dẫn đến tình trạng thiếu hụt hàng hóa tại quốc gia Caribe này.

Ukraine nghiên cứu tự phát triển hệ thống phòng không

14:31:02 21/01/2025

Trong tháng 1 này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thông báo rằng nước này đã sản xuất gần 1/3 vũ khí và thiết bị mà họ sử dụng năm 2024.

Anh phát hiện thêm trường hợp nhiễm biến thể mới của virus gây bệnh đậu mùa khỉ

14:29:47 21/01/2025

Theo WHO, biến thể clade 1b và các chủng khác đã được báo cáo tại 80 quốc gia, trong đó có 19 nước ở châu Phi. Tổ chức này cũng đã cảnh báo các quốc gia châu Âu cần chuẩn bị hành động nhanh để kiểm soát biến thể mới nhất.

Vừa nhậm chức, Tổng thống Trump đã có phát biểu bất ngờ về Triều Tiên

14:18:23 21/01/2025

Ông Trump nói với các phòng viên khi ông ký một loạt sắc lệnh hành pháp: Tôi từng rất thân thiện với ông ấy. Ông ấy có cảm tình với tôi và tôi cũng vậy. Nhiều người từng coi đó là một mối đe dọa lớn. Triều Tiên là một cường quốc hạt nhâ...

Các nhà lãnh đạo thế giới chúc mừng tân Tổng thống Mỹ

14:11:22 21/01/2025

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte bày tỏ tin tưởng sự trở lại của ông Trump sẽ góp phần tăng tốc chi tiêu và sản xuất quốc phòng của liên minh quân sự này.

Các thành phố biên giới Mexico chuẩn bị đối phó với động thái của ông Trump

14:05:34 21/01/2025

Ông Pat Murphy, người điều hành trung tâm Casa del Migrante, bình luận từ trước lễ nhậm chức của ông Trump: "Thách thức lớn nhất đối với các trung tâm là không biết điều gì sẽ xảy ra. Tôi đang chuẩn bị tinh thần".

Israel lên kế hoạch chuẩn bị các cuộc tấn công mới ở Gaza và Liban

14:00:26 21/01/2025

Ông cũng nhấn mạnh rằng quân đội phải sẵn sàng cho các hoạt động đáng kể tại Bờ Tây trong những ngày tới để ngăn chặn và bắt giữ các phần tử khủng bố trước khi chúng tấn công dân thường của chúng ta.

UAV Ukraine tấn công nhà máy chế tạo Tu-160 của Nga

09:21:58 21/01/2025

Với việc Ukraine tăng cường sử dụng UAV, cuộc tấn công này đánh dấu một giai đoạn mới trong xung đột, khi các cơ sở công nghiệp-quân sự trọng yếu của Nga trở thành mục tiêu trực tiếp.

Houthi tuyên bố tạm dừng oanh kích trên Biển Đỏ

08:47:55 21/01/2025

Trong diễn biến cùng ngày, Tổng tư lệnh quân đội Israel Herzi Halevi đã chỉ thị cho Lực lượng phòng vệ của nước này (IDF) chuẩn bị kế hoạch cho các cuộc tấn công mới ở Gaza và Liban một ngày sau khi lệnh ngừng bắn mong manh ở Gaza có hi...