Dự thảo Luật Bảo vệ Môi trường: Chỉ nên dùng một loại giấy phép môi trường
Tại hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận một số dự án luật trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV vừa qua, các đại biểu đã đề nghị dùng một loại giấy phép môi trường để thống nhất đầu mối quản lý và thực hiện chương trình cải cách hành chính mà Chính phủ đang quyết tâm triển khai.
Đảm bảo thống nhất, không chồng chéo
Theo đó, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, công nghệ và Môi trường của Quốc hội đã báo cáo một số nội dung lớn giải trình tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường. Trong đó có một số ý kiến đề nghị giải trình, làm rõ việc tích hợp các giấy phép về môi trường (bao gồm cả giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi).
Phát biểu đầu tiên trong phiên thảo luận, Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy (đoàn Bến Tre) đồng tình với quan điểm tích hợp các loạt giấy phép về môi trường, trong đó bao gồm cả giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi. Theo đại biểu Thủy, nguyên tắc cấp giấy phép đều dựa trên đánh giá tác động môi trường (ĐTM). Mặt khác, hiện nay việc phân cấp cấp phép vào công trình thủy lợi đang theo công trình chứ không theo quy mô, chưa tương thích với việc quản lý. Bên cạnh đó, trên thực tế, việc xả thải vào các công trình thủy lợi chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ do đó việc phân nhỏ cấp giấy phép là chưa phù hợp.
Việc tích hợp các giấy phép vào 1 giấy phép môi trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp mà vẫn bảo đảm công tác BVMT. Ảnh minh họa
“Chỉ dùng 1 loại giấy phép môi trường trong đó bao gồm cả nội dung cấp phép xả nước thải vào công trình thủy lợi, thay thế 7 loại giấy tờ thủ tục hành chính về môi trường. Ngoài ra, cần có quy định cụ thể về việc này, từ xét duyệt ĐTM, cấp giấy phép đến hậu kiểm đảm bảo thống nhất và không trồng chéo”.
Đại biểu Nguyễn Thị Lệ thủy (đoàn Bến Tre)
Cũng cùng quan điểm này, Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) cho rằng việc tích hợp vào 1 giấy phép này mang nhiều ý nghĩa trong bối cảnh Chính phủ đang thực hiện cải cách hành chính. Thứ nhất là giảm thủ tục hành chính, thứ hai là đảm bảo tính thống nhất, rõ trách nhiệm cũng như tuân thủ những nguyên tắc về một cơ quan chịu trách nhiệm chính. Mặt khác, việc này cũng đảm bảo tiếp cận tổng hợp về việc cấp giấy phép xả thải môi trường. Tuy nhiên cần phải làm rõ hơn, nhất chức năng các bộ liên quan.
Bộ TNMT đồng tình với các ý kiến
Video đang HOT
Báo cáo tại hội nghị, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, với về nội dung tích hợp hai loại giấy phép xả nước thải vào nguồn nước (theo quy định tại Luật Tài nguyên nước) giấy phép xả nước thải vào công trình thủy lợi (theo quy định tại Luật Thủy lợi), Bộ trưởng đồng tình với các ý kiến của các đại biểu là nội dung quản lý nước thải trong các giấy phép nêu trên là giống nhau. Do đó, riêng 1 đối tượng xả nước thải hiện đang phải chịu 2 thủ tục hành chính có nội dung tương đồng.
Bên cạnh đó, công trình thủy lợi chỉ là một bộ phận cấu thành của mạng lưới tài nguyên nước. Việc quy định có nhiều cơ quan cấp phép xả thải như hiện nay sẽ không bảo đảm nguyên tắc quản lý tổng hợp, một việc được giao nhiều cơ quan thực hiện sẽ gây chồng chéo, không rõ trách nhiệm của các cơ quan;… Ngoài ra, thực tế hoạt động xả thải của doanh nghiệp trên 1 đoạn sông (do cơ quan quản lý nhà nước về công trình thủy lợi quản lý) nhưng có thể tác động đến cả lưu vực (do cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên môi trường quản lý).
Theo quy định, các loại giấy phép, giấy xác nhận này là căn cứ để cơ quan có thẩm quyền tiến hành thanh tra, kiểm tra chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của doanh nghiệp và đây là nhiệm vụ của cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường (BVMT).
Để giải quyết được các bất cập nêu trên, bảo đảm thống nhất quản lý về BVMT nói chung, quản lý hoạt động xả nước thải vào nguồn nước nói riêng; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và vẫn bảo đảm công tác BVMT, việc quy định tích hợp các loại giấy phép, giấy xác nhận về BVMT hiện hành với các loại giấy phép xả nước thải vào nguồn nước, xả nước thải vào công trình thủy lợi bằng 1 giấy phép môi trường là hết sức cần thiết.
Bộ trưởng TN-MT Trần Hồng Hà giải thích việc dự tính thu phí rác sinh hoạt theo kg
Bên hành lang Quốc hội sáng 12/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Trần Hồng Hà đã có trả lời xung quanh dự kiến quy định thu phí rác thải sinh hoạt theo khối lượng, kg.
Tính thu phí rác theo thể tích, qua việc bán bao bì đựng rác
Thông tin về một trong những điểm mới trong Luật Bảo vệ môi trường sửa đổi là thu phí rác thải sinh hoạt theo khối lượng, kg chứ không tính theo bình quân đầu người hay hộ gia đình như trước, đang nhận được sự quan tâm của dư luận xã hội.
Bên hành lang Quốc hội sáng 12/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Trần Hồng Hà đã có trả lời xung quanh điểm này.
PV: Dự thảo luật Bảo vệ môi trường trình Quốc hội lần này dự kiến quy định thu phí rác thải sinh hoạt theo khối lượng khiến người dân khá băn khoăn. Xin Bộ trưởng giải thích rõ hơn về chính sách này?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Quan trọng nhất ở đây, là không thu phí thu gom, xử lý rác theo nguyên tắc đánh đều bình quân, ví dụ rác thu 10 - 20 nghìn/hộ mà tính trên lượng rác, đo bằng khối lượng, thể tích thải ra.
Anh xả ra nhiều thì anh phải trả tiền nhiều hơn. Thông thường đo bằng khối lượng thì không thực tế nên chủ yếu người ta đo bằng thể tích. Chẳng hạn trên bao bì đựng rác người ta tính khoảng bao nhiêu m3 rác và việc tính theo thể tích phù hợp hơn.
Vậy thu phí như thế này sẽ thực hiện ra sao thưa ông?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Sẽ có nhiều cách thực hiện, chẳng hạn, nhiều nước họ tính tiền thu gom, xử lý rác qua việc bán bao bì đựng rác. Người dân sẽ thực hiện phân loại rác theo các loại bao bì đựng rác với màu sắc khác nhau. Mỗi bao bì sẽ có các thể tích khác nhau. Dựa vào lượng rác qua các bao bì này để thu tiền thu gom, xử lý rác.
Nhiều ý kiến bày tỏ quan tâm việc thu phí rác thải sinh hoạt theo khối lượng sẽ được thiết kế thế nào trong Luật Bảo vệ môi trường?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Vấn đề này không quy định cụ thể trong luật. Luật sẽ chỉ đưa ra nguyên tắc là không tính tiền xử lý rác đổ đồng mà trên cơ sở người nào xả rác ra nhiều phải trả nhiều hơn, tức là dựa trên lượng rác mà như tôi đã nói, thông thường các nước dựa vào thể tích túi bao bì.
Còn việc quy định màu nào, chia bao nhiêu loại túi, cách tính toán thế nào thì sẽ do văn bản dưới luật hướng dẫn. Chính phủ có thể cụ thể bằng các nghị định, thông tư hướng dẫn các địa phương quy định cụ thể phương án.
Người dân chỉ phải trả tiền những gì mà doanh nghiệp phải đầu tư để thu gom xử lý.
Nhưng hiện tại ở Việt Nam thói quen vứt rác vừa bãi, vứt trộm nữa thì liệu phương án này có khả thi không, thưa ông?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Đúng như vậy, chẳng hạn Hàn Quốc phải mất 10 năm để thực hiện được vấn đề này. Chính sách có thực thi được hay không thì quan điểm, chủ trương của luật pháp phải phù hợp thực tế.
Khi đưa ra chính sách như vậy phải xác định trách nhiệm người dân phân loại, đến thu gom thế nào, tức phải có sự đồng bộ giải pháp từ người dân, cho đến khâu cuối cùng là xử lý.
Quan trọng hơn nữa là người dân có nhận thức đầy đủ vấn đề này hay không, vì đây là việc người dân trực tiếp làm, trực tiếp giải quyết vấn đề bảo vệ sức khoẻ cho chính mình. Nếu người dân ủng hộ được và trực tiếp làm thì sẽ thành công.
Còn Nhà nước là đảm bảo các điều kiện để làm sao từ khi người dân phân loại có chính sách khuyến khích người dân tham gia vào quá trình này và người dân cũng được thụ hưởng qua việc phân loại đó. Nhà nước sẽ đầu tư ngay để đảm bảo tính đồng bộ từ quá trình vận chuyển, đến công nghệ xử lý khác nhau với các loại rác khác nhau.
Quan trọng nhất là vai trò phương tiện truyền thông báo chí. Ta có nhiều mô hình khác nhau nhưng làm sao hiệu quả tuyên truyền để bà con hiểu làm việc này phải đi vào thực chất. Xả rác ra phải có sự giám sát của người dân chứ không thể chỉ cơ quan nhà nước giám sát. Hiện ta có nhiều chế tài xử lý, nhưng quan trọng nhất là trách nhiệm giám sát và cách tổ chức cộng đồng.
Người dân chỉ phải trả tiền những gì mà doanh nghiệp phải đầu tư để thu gom xử lý
Với chính sách này, chi phí rác thải của người dân có tăng lên không thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Chi phí thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt hiện nay cũng có nhiều đối tượng khác nhau. Có người sẵn sàng chi trả nhưng có người khó khăn. Do đó, Nhà nước sẽ hỗ trợ một phần chi phí trong việc phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt, người dân chỉ chịu trách nhiệm một phần.
Phần chi phí của Nhà nước sẽ được bổ sung để các nhà cung cấp dịch vụ thu gom, xử lý đảm bảo được lợi nhuận tối thiểu duy trì hoạt động sản xuất. Đó là những điều chúng ta phải làm và luật phải quy định điều đó. Có như vậy mới xã hội hóa được, nếu không chúng ta không xã hội hoá được.
Bên cạnh đó, rất nhiều rác sinh hoạt không phải là rác, có thể tái chế được, ví dụ như giấy, là đồ nhựa...
Do đó, Luật lần này quy định nếu người dân gom lại, phân loại rác thì loại rác này người dân sẽ không phải trả tiền thu gom, xử lý. Người dân chỉ phải trả tiền những gì mà doanh nghiệp phải đầu tư để thu gom xử lý.
Nếu thực hiện việc phân loại rác tốt thì Nhà nước, nhà cung cấp dịch vụ sẽ tính toán giá thành có lợi cho người dân.
Xin cảm ơn Bộ trưởng!
Mùa mưa và nỗi lo hồ đập Ngày 17/8, Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội tổ chức phiên giải trình về "An ninh nguồn nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt và quản lý an toàn hồ đập". Đây là vấn đề nhận được sự quan tâm của xã hội không chỉ trước mắt mà còn rất lâu dài. Vỡ đập Đầm Thìn ở...