Dự án metaverse khiến Mark Zuckerberg phải trả giá đắt: 71 tỷ USD tài sản “bốc hơi”, có lúc mất 31 tỷ USD chỉ trong 1 ngày
2022 là 1 năm quá khó khăn đối với các tỷ phú công nghệ ở mọi nơi trên thế giới, nhưng những gì mà Mark Zuckerberg đang trải qua tồi tệ hơn so với bất kỳ ai.
Cuối năm ngoái, Facebook trải qua bước ngoặt lớn khi đổi tên thành Meta, nhằm hiện thực hóa tham vọng tiến tới “vũ trụ ảo” metaverse của ông chủ Mark Zuckerberg. Tuy nhiên, gần 1 năm trôi qua, dường như cú chuyển hướng sang “vũ trụ ảo” lại đang khiến tỷ phú này phải trả cái giá khá đắt trong thế giới thực.
Kể từ đầu năm đến nay, gần như mọi tỷ phú công nghệ ở Mỹ đều gặp khó khăn. Tuy nhiên, số tài sản bị “bốc hơi” của CEO Meta Platforms thực sự nổi bật với mức sụt giảm lên tới 50%, tức mất khoảng 71 tỷ USD. Đây là mức giảm mạnh nhất trong số các tỷ phú giàu nhất thế giới mà chỉ số Bloomberg Billionaires Index theo dõi.
Ông chủ Facebook đã tụt 14 hạng trên danh sách tỷ phú giàu nhất thế giới.
Hiện có 55,9 tỷ USD, Mark chỉ còn nằm trong top 20 tỷ phú giàu nhất thế giới, tụt xuống vị trí thấp nhất kể từ năm 2014. Anh đứng sau 3 anh em nhà Waltons (sở hữu chuỗi bán lẻ Walmart) và 2 thành viên nhà Koch.
Chỉ cách đây chưa đầy 2 năm, ở tuổi 38, Zuckerberg đã nắm trong tay 106 tỷ USD, chỉ đứng sau Jeff Bezos và Bill Gates. Đến tháng 9/2021, con số đạt đỉnh ở mức 142 tỷ USD, khi giá cổ phiếu Facebook lên tới 382 USD.
Tháng 10/2021, Zuckerberg giới thiệu Meta và đổi tên công ty từ Facebook Inc thành Meta Platforms. Và kể từ đó đế chế của anh liên tục lao dốc.
Các báo cáo kết quả kinh doanh gần đây cho thấy những tín hiệu lẫn lộn. Tháng 2, công ty cho biết số người dùng Facebook hàng tháng không tăng trưởng, khiến cổ phiếu lao dốc mạnh chưa từng thấy. Tài sản của Zuckerberg có lúc giảm 31 tỷ USD chỉ trong 1 ngày.
Các vấn đề khác bao gồm khoản đầu tư không hiệu quả vào Reels, nền tảng video ngắn do Instagram phát triển và dự định cạnh tranh với TikTok. Facebook đầu tư vào đây trong khi hiệu quả về doanh thu quảng cáo không cao, trong bối cảnh toàn ngành đang bị ảnh hưởng bởi xu hướng cắt giảm chi tiêu cho marketing do các doanh nghiệp lo ngại về suy thoái kinh tế.
Cổ phiếu Facebook cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi quyết định đầu tư vào metaverse, theo Laura Martin, chuyên gia phân tích cấp cao của Needham & Co. Zuckerberg từng dự báo dự án này sẽ “đốt” một lượng tiền lớn trong 3-5 năm tới. Ngoài ra Facebook còn vướng phải một số rắc rối pháp lý.
Video đang HOT
Tập đoàn có trụ sở tại Menlo Park, California đang ở trong tình trạng tồi tệ hơn hầu hết các công ty trong nhóm FAANG. Cổ phiếu đã giảm khoảng 57% kể từ đầu năm đến nay, cao hơn nhiều so với mức 14% của Apple, 26% của Amazon và 29% của Google. Mức giảm của cổ phiếu Meta gần bằng con số 60% của cổ phiếu Netflix.
Mandeep Singh, chuyên gia phân tích công nghệ của Bloomberg Intelligence, nhận định rằng nếu như không triển khai dự án vũ trụ ảo thì diễn biến cổ phiếu Facebook sẽ giống với Alphabet nhiều hơn. Hiện tại tập đoàn nên giải quyết vấn đề bằng cách chia tách một số mảng như WhatsAapp hay Instagram.
Phần lớn tài sản của Zuckerberg gắn liền với cổ phiếu Meta. Anh sở hữu hơn 350 triệu cổ phiếu. Chốt phiên hôm qua, giá cổ phiếu Meta vào khoảng 146 USD.
Zuckerberg đang tìm mọi cách để cải thiện hình ảnh. Trong podcast kéo dai 3 tiếng đồng hồ với Joe Rogan mới đây, anh liên tục nhắc lại bản thân mình là 1 “nhà thiết kế sản phẩm”.
Đang yên đang lành, tại sao những gã khổng lồ công nghệ như Facebook và Google lại đổi tên?
Nửa năm trước, Facebook đã đổi tên thành Meta, trước đó, Google đổi tên thành Alphabet, tại sao các công ty lại thay đổi cái tên đã quen thuộc với nhiều người?
Sáu tháng trước, Facebook đã đổi tên thành Meta để phản ánh sự tập trung của công ty vào không gian thực tế ảo metaverse. Thông báo này cũng tương tự như sự thay đổi tên của một gã khổng lồ công nghệ khác, đó chính là Google. Năm 2015, Google đã đổi tên thành Alphabet.
Không biết liệu sự thay đổi tên của Meta đã được mọi người chấp nhận hay chưa, nhưng đến Alphabet cũng chưa phải cái tên phổ biến trong công chúng. Thậm chí đối với những người thường xuyên theo dõi thông tin công nghệ, đa phần chúng ta vẫn quen thuộc hơn với cái tên Facebook và Google.
Vậy, tại sao một công ty lại đi đến quyết định đổi tên, dù cái tên cũ đã quá quen thuộc với mọi người.
Patti Williams, giáo sư marketing và phó trưởng khoa giáo dục tại Đại học Pennsylvania, cho biết có một số lý do dẫn đến công ty tên tuổi sẽ hoán đổi tên. Đôi khi, cái tên hiện tại không thực sự có ý nghĩa đối với hướng đi của công ty hoặc họ đang tìm cách loại bỏ những thứ tiêu cực đã gắn với tên hiện tại.
Ngoài Facebook và Google, nhiều công ty đã đổi tên trong những năm gần đây. Năm ngoái, công ty thanh toán Square trở thành Block và vào năm 2016, Snapchat trở thành Snap. Vào năm 2017, Tesla thậm chí đã bỏ "Motors" khỏi tên của hãng,...
Đối với Facebook, lý do mà tên của họ được thay đổi là một điều gây tranh cãi. Facebook cho biết họ sẽ đổi tên thành Meta vào tháng 10 năm 2021, cùng tháng với các cuộc phỏng vấn gây xôn xao dư luận của Frances Haugen. Haugen, một cựu nhân viên, cho rằng Facebook biết mức độ mà các nền tảng của họ được sử dụng để truyền bá thông tin sai lệch và gây thù hận, thế nhưng công ty đã chọn không làm gì cả, dẫn đến Facebook phải chịu chỉ trích từ công chúng.
Williams tin rằng sự thay đổi tên của Facebook-Meta phần lớn là để gỡ bỏ áp lực tiêu cực từ những tiết lộ của Haugen. Renée Richardson Gosline, giảng viên khoa quản lý của Học viện Công nghệ Massachusetts, đồng ý với quan điểm này.
Gosline cho biết: "Vẫn còn phải xem Meta liên quan chặt chẽ như thế nào đến những gì Facebook làm và nếu họ tiếp tục hoạt động theo cùng một cách, sẽ không dễ dàng để họ tách khỏi những điều tiêu cực liên quan với Facebook."
Kỷ nguyên Meta nhìn chung không phải là điều tốt đẹp đối với cổ phiếu của công ty cho đến nay và quá trình đổi tên này đã "truyền cảm hứng" cho các meme giễu cợt và chỉ trích. Video thông báo thay đổi thương hiệu - dài hơn một giờ - có cảnh CEO Mark Zuckerberg giới thiệu về hoạt động của công ty trên metaverse. Nó được sản xuất cẩn thận, với đồ họa tuyệt đẹp và hoàn toàn không nói đến những cáo buộc của Haugen hay cuộc khủng hoảng tại công ty.
Tuy nhiên, cổ phiếu của Meta đã có tin tốt hơn trong thời gian gần đây - giá cổ phiếu tăng vọt sau báo cáo thu nhập cuối tháng 4, các nhà đầu tư có vẻ hài lòng với số người dùng Facebook tăng trưởng. Dù vậy, lợi nhuận tuy cao hơn kỳ vọng, nhưng vẫn thấp hơn 21% so với cùng kỳ năm ngoái.
Phân tán rủi ro
Có một động lực khác để công ty như Facebook hoặc Google thay đổi tên, họ bị đe dọa bởi thành công của chính mình. Những gì khởi đầu là một sản phẩm mang tính biểu tượng đã trở thành một đế chế của các thương hiệu, một vài trong số đó hoàn toàn không gắn liền với sản phẩm ban đầu.
Barbara Kahn, một giáo sư marketing, cho biết đây là điểm tương đồng chính giữa Google và Facebook: cả hai công ty đều bắt đầu với một sản phẩm thành công và sau đó phát triển, cả về mặt tổ chức và thông qua các thương vụ mua lại. Mỗi sản phẩm mới được mua lại, từ Instagram đến WhatsApp, đều có thương hiệu và danh tiếng riêng.
Kahn nói: "Cái tên Facebook hay Google thực sự mang đến sự hạn chế khi chúng là mái nhà của nhiều thương hiệu khác."
Một công ty được gọi là "House of brand" khi sở hữu nhiều thương hiệu và doanh nghiệp khác nhau và công ty mẹ không phải thể hiện sự liên kết với công ty con và các công ty con cũng không cần liên kết với nhau, đó là điều mà cả Google và Facebook đều mong muốn. Điều ngược lại được gọi là "Branded house", giống như Disney, trong đó tên thương hiệu của công ty mẹ hỗ trợ tất cả các sản phẩm khác trong danh mục đầu tư.
Thành lập "House of brand" giúp ngăn ngừa sự lây nhiễm giữa các thương hiệu con, phân tán rủi ro, Kahn cho biết. Người tiêu dùng hoàn toàn có thể tách biệt thương hiệu khỏi công ty mẹ.
Ví dụ, bạn có thể ác cảm với Amazon, nhưng bạn vẫn nghe Audible, hoặc mua sắm tại Whole Foods, vì vậy sự tách biệt thương hiệu này rất có giá trị.
Đối tượng hướng đến
Việc thay đổi tên có được chấp nhận hay không còn nhiều liên quan đến đối tượng mà sự thay đổi đó hướng tới. Đối tượng đó không nhất thiết phải là người tiêu dùng; nó cũng có thể là đối thủ cạnh tranh, hoặc nhà đầu tư.
Williams nói: "Facebook cố gắng làm cho mọi người nghĩ rằng việc thay đổi tên là vì có sự thay đổi trong chiến lược phát triển chứ không phải để tránh né tiêu cực, nhưng tôi nghi là cả hai đều đúng."
Williams nói thêm, "Khi chọn Meta, họ thực sự đang tuyên bố với các đối thủ cạnh tranh nhiều hơn là người tiêu dùng, tuyên bố rằng họ sẽ đầu tư rất lớn... Đó là một nỗ lực để gửi đi thông điệp cạnh tranh mạnh mẽ về tương lai của công ty."
Tương tự như vậy, việc Google chuyển sang Alphabet nhằm thông báo rằng họ đã vượt qua cái bóng của một công ty với công cụ tìm kiếm hay thậm chí là vượt qua cả các sản phẩm mang thương hiệu Google.
Sự thay đổi tên của Google cũng chủ yếu hướng đến thị trường tài chính, nhấn mạnh cho các nhà đầu tư vào tất cả những gì công ty cung cấp và chính Google cũng không mong đợi hầu hết mọi người gọi họ là Alphabet.
Về phần mình, Meta có lẽ sẽ cần phải làm nhiều hơn nữa để việc đổi tên này đi vào tâm trí công chúng. "Tôi không nghĩ tự metaverse là đủ để phá vỡ các định kiến tiêu cực mà mọi người hiện có với Facebook", Gosline nói.
Nếu một công ty thay tên và làm những điều tốt đẹp với thương hiệu mới, việc định vị lại thương hiệu và những giá trị mới có thể mang lại cho họ thành công.
Nỗ lực 'đổi tên, đổi vận' của Facebook bất thành? Khó khăn chồng chất khó khăn tại Facebook, bất chấp công ty đã đổi tên thành Meta và theo đuổi vũ trụ ảo của tương lai. Gần 4 tháng trước, giữa cơn bão chỉ trích sau khi cựu nhân viên tiết lộ hồ sơ bất lợi cho công ty, Facebook chuyển mục tiêu sang xây dựng "vũ trụ ảo" và đổi tên thành...