Đột quỵ não sau chầu nhậu
Sau chầu rượu với bạn bè, người đàn ông 54 tuổi, ở Cao Bằng, bị đột quỵ, được chuyển từ bệnh viện tuyến huyện đến Bệnh viện 103 cấp cứu.
Bệnh nhân được đưa đến Khoa Đột quỵ trong tình trạng xuất huyết não, liệt, hôn mê sâu. Người này tiền sử nghiện rượu 20 năm, mỗi ngày đều uống 500 ml rượu. Trước khi xảy ra đột quỵ, bệnh nhân vẫn tiếp tục uống rượu. Bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị đột quỵ thể xuất huyết não. Bệnh nhân còn bị xơ gan làm suy giảm các yếu tố đông máu, khiến tình trạng chảy máu não trở nên nghiêm trọng hơn. Kíp cấp cứu nỗ lực cứu chữa nhưng bệnh nhân không qua khỏi.
Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Đình Đài, Chủ nhiệm Khoa Đột quỵ, Bệnh viện 103, ngày 20/1 cho biết trong những ngày thời tiết trở lạnh, khoa tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân đột quỵ có liên quan đến yếu tố rượu bia.
Một bệnh nhân nam 45 tuổi, quê Hà Đông, Hà Nội, tiền sử tăng huyết áp nhẹ, đang uống thuốc theo chỉ định bác sĩ. Sau khi uống bia cùng bạn bè, bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đột quỵ, được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Bác sĩ cho biết, bệnh nhân bị đột quỵ thể chảy máu não, may mắn đến viện sớm nên được cấp cứu cầm máu, chống phù não và kiểm soát huyết áp kịp thời. Hiện, bệnh nhân đã xuất viện, sức khỏe hồi phục hoàn toàn.
Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Đình Đài, chủ nhiệm Khoa Đột quỵ, Bệnh viện 103 đang chỉ đạo can thiệp cho một bệnh nhân đột quỵ, ngày 20/1. Ảnh: Thùy An
Theo bác sĩ Đài, đột quỵ não là bệnh xảy ra đột ngột, không thể dự báo trước. Đột quỵ có hai thể bao gồm nhồi máu não chiếm 80-85% và chảy máu não khiến mạch máu vỡ ra. Trong đó, thể chảy máu não đa số do tình trạng tăng huyết áp.
Đột quỵ có thể xảy ra ở bất cứ thời điểm nào trong năm. Song vào mùa đông, nhiệt độ xuống thấp là yếu tố bất lợi khiến huyết áp tăng cao dẫn tới chảy máu não. Người sử dụng rượu bia càng có nguy cơ chảy máu não cao hơn và khó cứu chữa do lượng máu chảy thường lớn, lại ở những vùng nguy hiểm trong não.
Video đang HOT
“Khi thời tiết lạnh đột ngột, cơ thể phải phản ứng với nó bằng cách nâng huyết áp lên. Việc uống rượu do vậy giống như thêm dầu vào ngọn lửa đang cháy, khiến nguy cơ đột quỵ tăng cao”, phó giáo sư Đài phân tích.
Do đó, nên thận trọng khi dùng rượu bia, chất kích thích trong thời tiết lạnh, đặc biệt là người có bệnh lý liên quan đến đột quỵ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, béo phì… Người mắc bệnh nền cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ nghiêm ngặt, tránh bỏ thuốc. Không ăn thừa quá nhiều calo, hạn chế mỡ động vật, bỏ thuốc, ăn nhiều rau củ, tập thể dục đúng cách.
Khi xuất hiện ít nhất một trong ba triệu chứng liệt mặt, liệt chi, nói khó cần nghĩ ngay đến đột quỵ và đưa người bệnh đến viện để cấp cứu trong 4,5 giờ đầu.
Xử trí và phòng ngộ độc khí than khi sưởi ấm
Thời tiết miền Bắc và miền Trung đang rét đậm rét hại, người dân tại một số địa phương thường đốt than củi, than hoa... để sưởi ấm. Đây là thói quen nguy hiểm, đã làm nhiều người tử vong.
Thương vong do sưởi than
Nhưng năm gần đây, khi thời tiết chuyển sang mùa đông rất thường gặp những ca ngộ độc do sử dụng than để sưởi ấm. Nguyên nhân thường là nổ máy ôtô, xe máy, đốt than trong phòng ngủ, nhà chật hẹp lại đóng kín cửa, việc cháy sẽ đốt hết khí ôxy, sản sinh ra khí CO gây ngộ độc. Với đặc điểm của khí CO là không màu, không mùi vị nên rất khó nhận biết, nhất là khi đang ngủ.
Mới đây nhất là ngày 11/1/2021 do trời lạnh, bé gái 15 tuổi cùng em họ 13 tuổi ở Quảng Bình mang chậu than nóng vào phòng ngủ sưởi ấm, sáng hôm sau người nhà phát hiện cả 2 bất động trên giường.
2 bé được đưa đi cấp cứu ở bệnh viện huyện, song bé 15 tuổi đã tử vong. Bé 13 tuổi ngộ độc nặng, được chuyển vào Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới, sáng 11/1. Hiện bệnh nhi hôn mê sâu, thở máy, huyết áp tụt, nguy cơ tử vong cao. Bác sĩ xác định, 2 cháu bị ngộ độc khí CO do than sưởi.
Các biểu hiện của ngộ độc khí CO.
Tổn thương do ngộ độc khí CO
Ngộ độc khí than là bệnh cảnh điển hình của thiếu ôxy não, trong khi các tế bào chất xám chỉ huy mọi hoạt động của con người, rất nhạy cảm với tình trạng thiếu ôxy. Vì vậy, khi ngộ độc khí than, các tế bào này sẽ tổn thương trước. Quá trình nhiễm độc khí xảy ra rất nhanh, khi bệnh nhân bắt đầu cảm thấy có điều gì đó "bất thường" cũng là lúc không còn khả năng kháng cự rồi lịm dần. Trường hợp ngộ độc nặng thường sẽ dẫn tới tử vong, trường hợp nhẹ sẽ gây nên những tổn thương não khó hồi phục nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Biểu hiện chính khi ngộ độc khí CO
Khởi đầu chỉ là các triệu chứng tản mạn và không đặc hiệu. Nếu ngộ độc nhẹ thường chỉ thấy đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, nôn, mệt mỏi... làm người bệnh dễ nhầm với nhiều bệnh khác.
Ngộ độc vừa: Nạn nhân thấy đau ngực, khó tập trung, nhìn mờ, khó thở khi gắng sức nhẹ, mạch nhanh, thở nhanh, hoại tử cơ, thất điều.
Ngộ độc nặng: Thấy đau ngực, hồi hộp, mất định hướng, co giật, hôn mê, rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp, thiếu máu cơ tim, bỏng da, tiểu tiện, đại tiện không tự chủ. Có thể bị ngất, tím ở môi và các đầu ngón tay, ngón chân, khó thở, thở trào bọt hồng. Tay chân sưng đau, nước tiểu sẫm màu, đỏ và ít dần.
Di chứng thần kinh, tâm thần gặp ở nhiều trường hợp ngộ độc CO, sau khi hồi phục người bệnh thay đổi tính cách, giảm trí nhớ, giảm tập trung, liệt nửa người, vận động bất thường, đi đứng khó khăn, cử động chậm, tay chân cứng và run, cơ mặt bị liệt. Những biểu hiện này được gọi là hội chứng thần kinh - tâm thần muộn, chiếm tới 40% trường hợp nạn nhân bị ngộ độc khí CO.
Điều trị cho 1 trường hợp ngộ độc khí than.
Xử trí khi có người bị ngộ độc khí CO
Người bị ngộ độc khí CO thường ở trong phòng đóng kín cửa nhưng có động cơ đang nổ như: xe máy, máy phát điện hoặc bếp than, củi... mà bệnh nhân bất tỉnh cần nghĩ ngay đến ngộ độc khí. Nhanh chóng mở các cửa, khẩn trương đưa nạn nhân ra khỏi khu vực nhiễm độc đưa vào nơi thoáng khí, làm các động tác hô hấp nhân tạo đồng thời chuẩn bị đưa đến cấp cứu ở cơ sở y tế gần nhất để được xử lý và điều trị kịp thời vì khi ngộ độc mức độ CO trên 60% thì tỷ lệ hôn mê và tử vong cao. Cần hết sức chú ý đảm bảo an toàn cho người thực hiện cấp cứu.
Có thể vừa hà hơi thổi ngạt, vừa nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí đúng cách và kịp thời.
Phòng tránh ngộ độc
Để phòng tránh ngộ độc khí than, người dân tuyệt đối không được sưởi ấm bằng than củi và đóng kín cửa hoặc sưởi ấm để tắm; hoặc nấu nướng trong không gian kín, kể cả dùng khí gas bởi khi đốt, ôxy trong không khí sẽ tiêu hao dần, khí CO hoặc CO 2 độc hại sẽ ngày càng tăng. Phản ứng đốt cháy trong điều kiện thiếu ôxy, sẽ hình thành CO ngày càng nhiều.
2 tác động đồng thời này là nguy cơ khiến những người trong phòng kín nhanh chóng tử vong. Thường xuyên kiểm tra thiết bị an toàn của bếp gas, lò sưởi, hệ thống thông hơi. Không đặt máy phát điện ở nơi kín như tầng hầm, nhà để xe hoặc để gần cửa phòng ở. Ở nơi làm việc có khí CO như lò gạch, lò luyện kim, xưởng máy... phải đo nồng độ CO định kỳ và có biện pháp xử lý để nồng độ CO không vượt quá ngưỡng cho phép...
Bác sĩ BV Bạch Mai: "Không chỉ rượu giả, rượu ethanol thông thường cũng có thể gây ngộ độc" Mới đây, Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai) vừa tiếp nhận điều trị cho một thanh niên 29 tuổi (Hưng Yên) nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu, thở máy, nhiễm toan chuyển hóa, suy thận, tiêu cơ vân nặng do ngộ độc rượu ethanol thông thường. Vào thời điểm lễ hội, nhất là các dịp cận Tết và Tết tình...