Động vật có “giác quan thứ sáu” có thể dự đoán động đất?

Từ năm 373 trước Công Nguyên, nhà sử học Hy Lạp Thucydides viết về chuột, rắn, chó và chồn chạy trốn khỏi thành phố Helice chỉ vài ngày trước trận động đất thảm khốc.

Trong thế giới hiện đại ngày nay, vẫn còn những giai thoại về những giờ hành vi kỳ dị của động vật thậm chí vài ngày trước khi một trận động đất xảy ra.

Trong khi hầu hết các câu chuyện không được chứng thực của khoa học, một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế mới đây muốn điều tra xem liệu một số động vật trang trại có thể phục vụ như một hệ thống cảnh báo sớm cho trận động đất hay không.

Đối với thí nghiệm, nhóm nghiên cứu tập trung vào một khu vực dễ xảy ra động đất ở miền Bắc nước Ý. Họ gắn cảm biến với sáu con bò, năm con cừu và hai con chó đã được biết đến với giác quan thứ sáu và ghi lại chuyển động của chúng trong nhiều tháng.

Trong các giai thoại thường mô tả mơ hồ về hành vi bất thường của động vật và liệu nó có thể được quy cho một yếu tố khác hay không? Để trả lời câu hỏi này, nhóm nghiên cứu đã ghi lại hành vi bất thường phù hợp với các tiêu chí thống kê, khách quan và đã làm như vậy cho tất cả các sự cố, cho dù có dự đoán được trước trận động đất hay không.

“Theo cách này, chúng tôi đảm bảo rằng chúng tôi thực sự có một mô hình có thể được sử dụng để dự đoán”, Martin Wikelski, giám đốc của Viện hành vi động vật Max Planck, Đức và đồng tác giả của nghiên cứu cho biết.

Từ dữ liệu hoạt động của loài động vật được thu thập bởi các cảm biến, Wikelski và nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra các kiểu hành vi bất thường đến 20 giờ trước khi một trận động đất. Trên thực tế, các động vật càng ở gần tâm chấn động đất, hành vi bồn chồn của chúng bắt đầu sớm hơn.

Hành vi này chính xác là những gì bạn mong đợi khi những thay đổi vật lý xảy ra thường xuyên hơn ở tâm chấn của trận động đất sắp xảy ra và trở nên yếu hơn với khoảng cách ngày càng tăng. Mặc dù vậy mô hình chỉ nổi bật khi nhìn ở góc độ toàn bộ nhóm trang trại, không dễ dàng nhận ra trên cơ sở cá thể cá biệt.

Không ai có thể dự đoán một cách đáng tin cậy khi nào và nơi một trận động đất sẽ xảy ra, một phần bởi vì các nhà địa chấn học có thể dường như tìm thấy bất kỳ tín hiệu nào từ Trái đất luôn xảy ra trước trận động đất. Theo hướng này, lý do cho khả năng phát hiện rõ ràng của động vật với động đất vẫn chưa rõ ràng.

Một số quan điểm cho rằng động vật sử dụng bộ lông của chúng để cảm nhận sự ion hóa không khí, gây ra bởi áp lực tăng cao trong vùng động đất hoặc những người khác đề xuất rằng động vật có thể ngửi thấy mùi khí thoát ra từ tinh thể thạch anh trước trận động đất.

Bằng cách mở rộng các quan sát bao gồm nhiều động vật hơn trong thời gian dài hơn trên các vùng động đất trên khắp thế giới, nhóm nghiên cứu tin rằng họ có thể tạo ra một hệ thống cảnh báo động đất sớm.