Đòn không kích Mỹ san phẳng trại dân quân ở Syria

Ảnh vệ tinh cho thấy loạt bom 200 kg xóa sổ gần như hoàn toàn khu trại của các dân quân thân Iran ở biên giới Syria – Iraq.

Ảnh vệ tinh được hãng Maxar Technologies công bố hôm 27/2 cho thấy trận không kích hai ngày trước đó của không quân Mỹ bằng 7 quả bom dẫn đường nặng hơn 200 kg từ tiêm kích F-15E khiến phần lớn các tòa nhà tại khu trại nằm cách biên giới Syria – Iraq khoảng 0,3 km bị phá hủy, đất đai xung quanh bị cháy đen.

Lầu Năm Góc cho biết khu trại được hai nhóm dân quân thân Iran là Kataib Hezbollah và Kataib Sayyid al-Shuhada sử dụng, đồng thời xác nhận vụ không kích để trả đũa vụ phóng rocket nhằm vào lính Mỹ tại Iraq.

Khu trại tại Syria của nhóm dân quân thân Iran bị Mỹ không kích ngày 25/2. Ảnh: Maxar .

Một trong những vụ tấn công của các nhóm dân quân thân Iran diễn ra hôm 15/2 nhằm vào khu phức hợp quân sự tại Arbil, Iraq, khiến một dân thường và một nhà thầu quân sự nước ngoài thiệt mạng, một số nhà thầu quân sự và binh sĩ Mỹ bị thương. Vùng Xanh ở thủ đô Baghdad, nơi Mỹ đặt đại sứ quán, cũng thường xuyên bị nã cối và rocket.

Chưa rõ thương vong trong vụ không kích đáp trả của Mỹ vào lãnh thổ Syria. Kataib Hezbollah thông báo một thành viên nhóm này thiệt mạng song không công bố vị trí. Một quan chức Mỹ nói vài dân quân bị hạ sát, các báo cáo khác cho biết 17-22 người chết trong vụ không kích.

Một nhân chứng sống tại al-Bukamal, thành phố của Syria gần biên giới với Iraq, cho hay bất ngờ nghe thấy tiếng bom “dữ dội chưa từng thấy” vào khoảng 1h30 ngày 26/2, thời điểm được cho diễn ra trận không kích của Mỹ, khiến nhà rung chuyển.

Kataib Hezbollah và Kataib Sayyid al-Shuhada là hai trong số nhiều nhóm dân quân được xây dựng trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria và Iraq. Các nhóm dân quân này thay thế vai trò của quân đội Iraq khi họ rút lui hoàn toàn sau những đợt giao chiến với IS ở thành phố Mosul, miền bắc nước này.

Tiêm kích F-15E của Mỹ hoạt động tại Trung Đông, tháng 2/2020. Ảnh: USAF .

Biên tập viên Ben Wedeman của CNN đánh giá một số nhóm dân quân “được tổ chức tốt và có kỷ luật”, một số nhóm khác “cực đoan và dễ đổi phe”. Chỉ huy các nhóm dân quân này thừa nhận sự hỗ trợ từ Iran đối với các hoạt động của họ.

Lực lượng dân quân thân Iran tại Iraq ngày càng trở nên mạnh mẽ, trong bối cảnh quan hệ giữa Tehran và Washington xấu đi.

Cựu tổng thống Donald Trump năm 2018 tuyên bố rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran. Hồi tháng 1/2020, Mỹ không kích hạ sát thiếu tướng Qasem Soleimani, chỉ huy đặc nhiệm Quds của Iran, cùng một trong những thủ lĩnh của Kataib Hezbollah tại thủ đô Baghdad, Iraq.

Vụ không kích hôm 25/2 là chiến dịch quân sự đầu tiên của Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden. Trong cuộc họp báo ngày 26/2 tại Houston, Texas, Biden nói Iran nên coi vụ không kích nhằm vào nhóm dân quân do nước này hậu thuẫn ở miền đông Syria là “một lời cảnh cáo”.

Syria và Iran bày tỏ quan ngại về vụ không kích. Ngoại trưởng Sergey Lavrov chỉ trích hành động quân sự của Mỹ, nói Moskva chỉ được thông báo 4-5 phút trước khi Washington tung đòn không kích.

Chiến dịch cũng vấp phải sự phản đối của một số nghị sĩ Mỹ, họ cho rằng Biden đáng lẽ phải chờ quốc hội Mỹ phê chuẩn hành động quân sự trước khi ra lệnh không kích.