Đồn đoán về nhân vật thay thế thủ lĩnh Hamas vừa bị Israel giế.t
Người thay thế thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar sẽ có tính chất quyết định đối với khả năng lực lượng này đồng ý ngừng bắ.n và thả con tin tại Gaza hay không.
Cái chế.t của thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar hôm 16.10 làm dấy lên nhiều câu hỏi về tương lai chiến sự ở Dải Gaza, trong đó vấn đề cấp bách nhất có thể là việc nhân vật nào sẽ lên thay.
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho rằng ông Sinwar (62 tuổ.i) là chủ mưu cuộc tấ.n côn.g của Hamas vào Israel hôm 7.10.2023 và đã b.ị giế.t trong một chiến dịch thông thường của IDF ở phía nam Gaza.
Israel hạ thủ lĩnh Hamas
Sinwar được xem là một nhân vật cứng rắn trong nỗ lực làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắ.n và thả con tin giữa Israel và Hamas. Theo tờ The Hill, cái chế.t của ông đã thúc đẩy sự lạc quan thận trọng về việc đàm phán lại.
Nhưng liệu Hamas hay Israel có sẵn sàng hơn trong việc đồng ý ngừng bắ.n hay không có thể phụ thuộc phần lớn vào người thay thế ông Sinwar. Dưới đây là một số ứng cử viên hàng đầu để thay thế ông.
Có thông tin cho rằng ông Khaled Mashal có thể là thủ lĩnh mới của Hamas. ẢNH CHỤP MÀN HÌNH IRNA
Khaled Mashal
Trang News.az ngày 18.10 đưa tin ông Khaled Mashal (68 tuổ.i) được xem là lãnh đạo trên thực tế của Hamas sau khi ông Sinwar thiệ.t mạn.g.
Các nguồn tin cho biết ông Mashal sẽ đóng vai trò lãnh đạo lâm thời, giám sát việc liên lạc với các bên chủ chốt trong đàm phán về việc thả con tin Israel.
Ông Mashal (68 tuổ.i) từng là lãnh đạo Hamas trong hơn một thập niên bắt đầu từ năm 2006, cũng như là cựu lãnh đạo cơ quan chính trị của tổ chức này.
Tuy nhiên, ông sẽ là một lựa chọn không thể ngờ tới vì ông đã ủng hộ một cuộc nổi dậy trước đây chống lại Tổng thống Syria Bashar al-Assad, điều này đã gây ra rạ.n nứ.t với quốc gia bảo trợ là Iran, theo CNN.
Ông Marshal sống sót sau một vụ á.m sá.t vào thập niên 1990 và hiện sống ở Qatar.
Ông Mahmoud al-Zahar (79 tuổ.i) là thành viên sáng lập Hamas, được xem là người có chủ trương “diều hâu” và “bảo thủ xã hội” ngay cả khi so sánh với các tiêu chuẩn của lực lượng này, theo Hội đồng Quan hệ đối ngoại châu Âu.
Ông được bầu vào Hội đồng Lập pháp Palestine vào năm 2006 và được bổ nhiệm làm ngoại trưởng thứ nhất sau khi Hamas chiến thắng trong bầu cử vào năm đó. Có thông tin ông sống sót sau những nỗ lực á.m sá.t của Israel vào năm 1992 và 2003.
Theo Reuters, nhân vật này chưa từng xuất hiện công khai hay có phát biểu này kể từ ngày 7.10.2023, ngày Hamas tấ.n côn.g Israel. Trước đó, ông Mahmoud là bác sĩ ở Gaza và thành lập các nhóm y tế từ thiện.
Tài liệu mật: Iran, Hezbollah biết trước kế hoạch tấ.n côn.g Israel của Hamas?
Một ứng viên sáng giá thay thế ông Yahya Sinwar là người em trai Mohammed Sinwar (49 tuổ.i).
Việc nắm quyền của người em có thể báo hiệu sự tiếp tục cách tiếp cận của anh trai ông đối với các cuộc đàm phán về ngừng bắ.n ở Gaza và thả con tin.
Đài CNN dẫn lời một quan chức Mỹ nói rằng nếu ông Mohammed được chọn thì “các cuộc đàm phán sẽ hoàn toàn hỏng bét”, và một cựu quan chức mô tả ông là “cùng một giuộc” với anh trai mình.
Ông Mousa Abu Marzourk (73 tuổ.i) là người giúp thành lập một nhánh của tổ chức Anh em Hồi giáo Palestine sau đó hình thành Hamas, theo Hội đồng Quan hệ đối ngoại châu Âu. Nhân vật này vẫn là thành viên trong ban chính trị hàng đầu của Hamas.
Vào thập niên 1990, ông Marzourk là người đứng đầu ban chính trị Hamas và bị Israel truy tố về cáo buộc tài trợ, giúp đỡ tổ chức các cuộc tấ.n côn.g khủng bố, theo tờ The New York Times.
Ông đã đồng ý từ bỏ tư cách thường trú nhân tại Mỹ và không phản đối các cáo buộc khủn.g b.ố sau khi ngồi tù gần 2 năm ở Manhattan (New York) vào thập niên 1990. Sau đó, Mỹ trục xuất ông về Jordan.
Mohammed Deif
Chưa rõ liệu ông Mohammed Deif (59 tuổ.i) còn sống hay không. Quân đội Israel hồi tháng 1 nói rằng nhân vật này đã b.ị giế.t trong một cuộc không kích, nhưng một lãnh đạo Hamas hồi tháng 8 nói với hãng AP rằng người này vẫn còn sống.
Là thành viên sáng lập và chỉ huy của Lữ đoàn Izz al-Din al-Qassam thuộc cánh quân sự Hamas từ năm 2002, ông Deif được cho là kẻ đồng chủ mưu vụ tấ.n côn.g Israel ngày 7.10.2023 cùng với ông Sinwar, theo Reuters.
Một cựu cố vấn chống khủn.g b.ố của Bộ Ngoại giao Mỹ đã mô tả ông Deif là một “quan chức Hamas đặc biệt cứng rắn” có quan hệ mật thiết với các chỉ huy cấp cao, theo một bản tin của BBC năm 2021.
Ông Deif cũng được cho là người thiết kế một trong những vũ khí chính của Hamas, tên lửa Qassam và mạng lưới đường hầm bên dưới Gaza.
Khalil al-Hayya
Ông Khalil al-Hayya (64 tuổ.i) là thành viên của văn phòng chính trị Hamas có trụ sở tại Qatar và là nhà đàm phán chính trong các cuộc thảo luận ngừng bắ.n tại Doha. Hiện ông sống tại Qatar.
Một quan chức Mỹ nói với CNN rằng ông Khalil “có lẽ là người mà Mỹ muốn”, do vai trò đã được xác lập của ông trong các cuộc đàm phán ngừng bắ.n. Theo Hội đồng Quan hệ đối ngoại Châu Âu, ông là nhân vật chính trong việc đàm phán thỏa thuận ngừng bắ.n với Israel trong cuộc chiến tranh Gaza năm 2014.
Hồi tháng 8, AP đưa tin rằng ông Khalil cũng được coi là người kế nhiệm tiềm năng cho cựu thủ lĩnh chính trị của Hamas Ismail Haniyeh.
Vào tháng 4, ông Khalil cho biết Hamas sẽ hạ vũ khí, chuyển thành một đảng chính trị và đồng ý ngừng bắ.n trong 5 năm nếu một nhà nước Palestine độc lập được thành lập dọc theo biên giới trước năm 1967.
Israel vô tình giế.t thủ lĩnh Hamas, quân đội Mỹ nói không liên quan
Quân đội Israel chỉ biết rằng họ đang bao vây và tiê.u diệ.t các thành viên Hamas ở Gaza, trước khi xác định rằng trong số đó có thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar.
Giới chức Israel cho hay thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar b.ị giế.t trong cuộc đấu sún.g ở phía nam Dải Gaza hôm 16.10 bởi các binh sĩ Israel khi đó vốn không hề biết họ đã hạ được nhân vật này.
Lực lượng tình báo Israel đã truy lùng suốt nhiều tháng và dần dần khép lại khu vực thủ lĩnh Hamas có thể hoạt động, theo Reuters dẫn thông tin từ quân đội Israel sau khi các thông tin về răng, dấu tay và ADN xác nhận rằng ông Sinwar đã chế.t.
Israel công bố video 'những khoảnh khắc cuối cùng' của thủ lĩnh Hamas
Hamas chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào, nhưng các nguồn tin trong nhóm hé lộ rằng những dấu hiệu cho thấy ông Sinwar thực sự đã bị quân đội Israel giế.t chế.t.
"Hàng chục hoạt động do Lực lượng Phòng vệ Israel và Cơ quan An ninh Israel thực hiện trong năm qua đã hạn chế hoạt động của Sinwar khi ông ta bị các lực lượng truy đuổi và dẫn đến việc bị tiê.u diệ.t", quân đội Israel cho biết trong một thông cáo.
Khu vực bên trong tòa nhà ở Gaza nơi thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar rút vào cố thủ trước khi bị các binh sĩ Israel giế.t chế.t. ẢNH: REUTERS
Thế nhưng không giống như các thủ lĩnh những nhóm vũ trang khác bị Israel truy lùng và giế.t chế.t, bao gồm cả chỉ huy quân sự Hamas Mohammed Deif (người thiệ.t mạn.g trong một cuộc không kích của Israel hôm 13.7), việc hạ được ông Sinwar không phải là một cuộc tấ.n côn.g có kế hoạch và mục tiêu.
Các quan chức Israel cho biết ông Sinwar bị phát hiện bởi những người lính bộ binh đang lục soát một khu vực ở khu vực Tal El Sultan thuộc miền nam Gaza hôm 16.10, nơi họ cho rằng có các thành viên cấp cao của Hamas.
Các binh sĩ Israel phát hiện 3 đối tượng di chuyển giữa các tòa nhà và n.ổ sún.g, dẫn đến một cuộc đấu sún.g và ông Sinwar trốn thoát vào một tòa nhà đổ nát. Theo truyền thông Israel, đạn pháo xe tăng và một tên lửa cũng đã được bắ.n vào tòa nhà.
Đến ngày 17.10, quân đội Israel công bố đoạn phim từ một máy bay không người lái (UAV) mini cho thấy ông Sinwar bị thương nặng ở tay, đang ngồi trên ghế và dùng khăn che mặt. Đoạn phim cho thấy ông cố gắng ném một cây gậy để hạ chiếc UAV nhưng không thành công.
Theo phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari cho biết, vào thời điểm đó, ông Sinwar chỉ được xác định là một thành viên Hamas. Các binh sĩ đã tiến vào và tìm thấy ông ta cùng vũ khí, một chiếc áo chống đạn và tiề.n mặt.
Chấn động vụ cháy trại tị nạn Gaza, Mỹ thừa nhận "kinh hoàng"
"Ông ta đã cố gắng trốn thoát nhưng bị lực lượng của chúng tôi tiê.u diệ.t", ông Hagari nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo trên truyền hình.
Trong một diễn biến khác, quân đội Mỹ cho biết lực lượng nước này không có vai trò nào trong chiến dịch của Israel nhằm tiê.u diệ.t thủ lĩnh Hamas, dù thông tin tình báo của Mỹ từng giúp Israel hiểu về các lãnh đạo Hamas.
"Đây là một chiến dịch của Israel. Không có lực lượng Mỹ nào trực tiếp tham gia", theo người phát ngôn của Lầu Năm Góc Patrick Ryder.
"Mỹ từng cung cấp thông tin tình báo liên quan việc giải cứu con tin, theo dõi và định vị các lãnh đạo Hamas chịu trách nhiệm bắt giữ con tin. Và chắc chắn điều đó góp phần vào bức tranh chung. Nhưng một lần nữa, đây là một hoạt động của Israel", ông cho biết.
Thủ lĩnh tối cao Hamas Yahya Sinwar 'ẩn mình' kỹ như nào trước khi thiệ.t mạn.g Sau hơn một năm kể từ khi Hamas tiến hành cuộc đột kích xuyên biên giới vào Israel hồi năm ngoái, với sự trợ giúp của Mỹ, lực lượng Israel đã tình cờ "tiê.u diệ.t" được thủ lĩnh phong trào Hồi giáo Hamas Yahya Sinwar. Th.i th.ể của thủ lĩnh Hamas Sinwar trong đống đổ nát ngày 16/10. Ảnh: IDF Trong hơn 1...