Độc đáo ẩm thực kiến “mông to”

Những năm gần đây, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng (quê hương tôi), tấp nập nhiều lượt du khách ghé thăm bởi sự xuất hiện của nhiều khu du lịch, cũng như ẩm thực phong phú. Trong đó, phải kể đến như mối cánh rang, cá liên, nhộng ong nướng mộc hay là món kiến “mông to” đặc sắc.

Bắt kiến cánh cũng là một nghệ thuật tưởng đơn giản mà không phải vậy. Ảnh: Tiên Sa

Theo người dân xã Hòa Phú, sở dĩ loài kiến cánh này có cái tên khá ngộ nghĩnh bởi do eo rất nhỏ, trong khi “mông” lại to, người dân thấy thế nên đặt tên theo ngoại hình. Bà Nguyễn Thị Tâm (67 tuổi, trú thôn Hòa Hải, xã Hòa Phú, huyện Hòa Vang) là “chuyên gia” bắt mối cánh và kiến cánh, cho hay kiến cánh và mối cánh ra cùng lúc và nhiều nhất là sau những cơn mưa chiều vào tiết tiểu mãn tháng Tư, tháng Năm (Âm lịch) hằng năm.

Theo đó, cơn mưa vừa dứt vào tầm chạng vạng, lúc này không khí mát mẻ thì hàng đàn mối cánh và kiến cánh dày đặc từ tổ chui ra với đôi cánh mỏng, bay phát ra âm thanh rè rè; lấp lánh, chập chờn trong bóng hoàng hôn. Chúng bay quần tụ vào nơi có ánh sáng với những đàn kiến cánh và mối cánh bay lượn đặc kín trên không.

Để bẫy chúng, mọi người thường dùng đèn dầu, đèn cầy cắm ở thau nước lớn, kiến thấy ánh sáng bơi đến nhưng cánh bị dính nước và nằm trong thau chứ không bay lên được. Tuy nhiên, do tần suất chúng xuất hiện nhiều và bu vào ánh sáng nên lúc đó các hộ dân lân cận chỉ biết tắt điện, nếu không kiến kéo đến thì trông mất vệ sinh và gây nên sự khó chịu.

Sau khi thu hoạch kiến, mọi người đem rửa sạch qua nước rồi vớt ra rổ để ráo nước. Theo đó, kiến cánh có thể chế biến thành một số món ăn như gói lá chuối nướng, kho với măng chua, nấu xôi với nếp nương, lá sắn muối chua hay đơn giản và ngon miệng nhất là rang.

Kiến rang trên chảo nóng. Ảnh: Tiên Sa

Cụ thể, kiến cánh cho vào chảo nóng, đảo đều đến khi kiến khô dần thì cho ít muối bột để món ăn đậm đà. Khoảng một thời gian, khi thấy mùi thơm dậy lên, có những tiếng nổ lẹt xẹt thì nghĩa là món ăn đã đạt. Lúc này cho kiến ra đĩa, mở quạt thổi để cánh kiến rơi khỏi thịt kiến. Có thể nói, kiến cánh rang là một sản vật thú vị mà du khách yêu thích ẩm thực vùng miền có thể tìm đến thưởng thức và cảm nhận vì sao nó lại được ưa chuộng nơi đây.

Món kiến rang đặc sắc ở xã Hòa Phú. Ảnh: Tiên Sa