Doanh thu thậm chí tăng đến mức khó ai ngờ?

Giữa tập đoàn công nghệ máy tính đa quốc gia IBM và cậu thanh niên người Việt Nguyễn Hà Đông có một điểm chung.

Đó là cùng rút sản phẩm tâm đắc của mình khỏi thị trường vào thời điểm tất cả nghĩ rằng họ đang ở vị trí số một trên toàn thế giới.

Con người của sự bất ngờ?

“Con chim khó chịu nhất thế giới”, “Sự kỳ diệu đến từ những thứ đơn giản”… đó là những miêu tả hoa mỹ mà nhiều người dành cho Flappy Bird- một trò chơi dành cho di động được tung ra thị trường vào tháng 5-2013 và gây chú ý trên toàn thế giới vào khoảng cuối tháng 11-2013. Tải về Flappy bird, những người chơi sẽ được trải nghiệm một ứng dụng đơn giản, điều khiển một chú chim để tránh va vào các ông nước bằng cách “chạm” vào màn hình.

Thời điểm tháng 11-2013, trò chơi này đã đứng đầu trong bảng danh sách ứng dụng miễn phí hàng đầu trên App Store (Apple) và trong bảng ứng dụng miễn phí mới trên Google Play. Ước tính, “Chim đ.ập cánh” đã có hơn 50 triệu lượt người dùng tải về (chủ yếu là tại Mỹ) và cũng là ứng dụng được tải về nhiều nhất trong tháng 1-2014. Người đã tạo nên “cơn sốt” của toàn thế giới này là Nguyễn Hà Đông, một thanh niên 29 t.uổi người Việt Nam, vốn là sinh viên lập trình của trường ĐH Bách khoa, Hà Nội.

Việc đạt được thành công “số một thế giới” này gây nhiều tranh cãi. Chính bản thân tác giả cũng cảm thấy mình là một người khá may mắn, khi trò chơi tạo cảm giác rất khó khăn này lại thu hút nhiều người quan tâm. Một đ.iểm gây được sự quan tâm của người chơi đối với trò này là họ sẽ chơi trong một hình ảnh game cổ điển và rất dễ tạo ra cảm giác khó chịu vì quá khó để đạt điểm cao. Trong đó, chỉ với một lần mắc lỗi là trò chơi sẽ kết thúc và phải quay lại từ đầu.

Tiết lộ với một tờ báo nước ngoài, Nguyễn Hà Đông nói rằng nhờ trò chơi miễn phí này mà mỗi ngày anh kiếm được khoảng 50.000 USD (khoảng hơn 1 tỷ đồng). Đông đã từng nói, trong thời gian tới, anh sẽ phát triển thêm các phiên bản trò chơi mới. Trước đó, Nguyễn Hà Đông nói, anh cũng nghĩ đến một phiên bản không có quảng cáo. Trò chơi này vẫn sẽ giữ nguyên phong cách chơi hiện tại chứ không có bất kỳ thay đổi gì.

Tuy nhiên, ngày 9-2, Đông đã đột ngột đưa ra một thông báo gỡ bỏ Flappy Bird, khiến rất nhiều người luyến tiếc, thắc mắc, thậm chí hoài nghi, liệu có phải do lo sợ về vấn đề bản quyền mà Đông đưa ra quyết định này?

Trước đó, Tổng cục Thuế cũng đã “để mắt” tới Flappy Bird và cho biết sẽ sớm vào cuộc để kiểm soát nguồn thu nhập của chủ nhân trò game này.

Flappy bird còn tạo sức hút lớn hơn khi hiện nay được coi là phiên bản hạn chế. Ảnh: TL

Một quyết định khôn ngoan?

Dư luận xôn xao đoán già đoán non nguyên nhân khiến Nguyễn Hà Đông “khai tử” “con đẻ” của mình, phần lớn thắc mắc về những rắc rối của tính bản quyền trong trò chơi và vấn đề để ngỏ về thuế. Thêm nữa, tác giả đã viết những dòng sau trước khi gỡ bỏ Flappy Bird: “Tôi không thể cố tiếp nữa”, khiến nhiều người hoài nghi, do những áp lực từ sự đả kích, ghen tức từ thành công của trò chơi đã dẫn đến quyết định này. Đông cho biết: “Flappy Bird được thiết kế để chơi trong một vài phút khi bạn đang thư giãn. Nhưng nó đã trở thành một sản phẩm gây nghiện. Tôi nghĩ nó đã trở thành một vấn đề lớn. Để giải quyết vấn đề đó, cách tốt nhất là gỡ bỏ Flappy Bird. Xóa nó mãi mãi”. Nhưng nhìn lại, quyết định của Đông hoàn toàn không phải là một sự bột phát vội vàng, trong khi đó, khoản thu từ Flappy Bird lại không hề “biến mất” mãi mãi.

Game nhái Flappy bird có thể bị Đông kiện, mang lại nguồn tài chính khác cho chủ nhân trò chơi khi anh đăng ký quyền sáng chế với các quốc gia. Ảnh: TL

Thực chất, tuy không còn cung cấp ứng dụng trên App Store và Google Play, nhưng trước khi “khai tử” Flappy Bird, Đông đã có thông báo trước, khiến Flappy Bird trở nên “hot” hơn bao giờ hết và thu hút lượng download kỷ lục. Trong khi đó, việc gỡ bỏ trò chơi trên trang cung cấp dịch vụ download không hề ảnh hưởng tới quảng cáo đã được nhúng sẵn trong game. Và việc gỡ bỏ Flappy Bird trên các nhà cung cấp ứng dụng không đồng nghĩa với việc anh không còn được nhận những khoản thu do quảng cáo, khi người chơi chơi hàng chục triệu bản Flappy Bird đã tải trên các máy điện thoại, máy tính bảng, vẫn còn.

Về mặt sở hữu trí tuệ, thông tin Đông có thể bị hãng điện tử Nintendo kiện là hoàn toàn không đúng. Điều kiện để đưa ra tòa án về sở hữu trí tuệ là bên nguyên đơn phải chứng minh được những thiệt hại tài chính mình phải chịu do sản phẩm bị ăn cắp bản quyền. Về mặt xung đột pháp luật, tòa án quốc gia nào đăng ký bản quyền cho phẩm sẽ có thẩm quyền thụ lý vụ án. Tức là nếu Nintendo – Cty sở hữu hình ảnh những hình ảnh ống nước xanh trong game Mario khởi kiện và có đăng ký bản quyền “ống nước xanh”, thì sẽ giải quyết ở Nhật Bản. Tuy nhiên, điều đó là không thể khi Cty Nintendo không viết game cho di động và đã phát hành Mario từ năm 1985. Trong khi đó, quyền sở hữu độc quyền về sáng chế của các quốc gia trên thế giới tuy khác nhau, nhưng thường có hiệu lực là 20 năm. Như vậy, Đông không phải lo về vấn đề bản quyền. Và tương tự đối với vấn đề thuế.

Thuế mà Đông có thể phải chịu có thể được áp dụng theo Luật Thuế thu nhập cá nhân hoặc doanh nghiệp tùy theo nội dung hợp đồng Đông ký với doanh nghiệp nước ngoài với tư cách bên A là cá nhân hay doanh nghiệp. Mức đóng thuế thu nhập cá nhân hiện có thể là 35% do có giá trị lớn, còn nếu là doanh nghiệp thì sẽ chịu thuế VAT, thuế môn bài. Tất cả đều đã có pháp luật quy định rõ ràng, minh bạch.

Ngược lại với những dòng chữ u sầu mà tác giả Flappy Bird đã chia sẻ về những áp lực của một tác giả thiết kế game thành công phải chịu, việc Flappy Bird biến mất trên thị trường còn khiến Đông nắm thế chủ động của một tài năng trẻ “vẫn đang theo đuổi niềm đam mê phát triển ứng dụng”-theo lời Đông nói. Giống như khi IBM bán đi phân khúc sản xuất máy tính vốn đã qua đi thời hoàng kim để trở thành Cty nắm đằng chuôi của các dịch vụ tư vấn máy tính cho các Cty phần cứng trên toàn thế giới. Như vậy có nghĩa là Đông đang nắm giữ nhiều cơ hội hơn là từ bỏ khi ngừng cung cấp Flappy Bird.

Chúng ta hiểu Đông sẽ trở lại, vì khi còn đam mê – yếu tố tiên quyết của những bất ngờ mà anh đã tạo ra – chúng ta hiểu rằng, thành công của Đông sẽ chưa dừng lại ở một “chú chim đi đầu ngọn sóng”.

Các sáng chế không được bảo hộ độc quyền trên toàn thế giới Do đặc thù sáng chế có thể xuất hiện đồng thời ở nhiều nơi trên thế giới, sáng chế chỉ được bảo hộ độc quyền ở một vùng lãnh thổ hay quốc gia mà chủ sở hữu có đăng kí yêu cầu bảo hộ. Trong trường hợp này, khi muốn được bảo hộ độc quyền sáng chế game Mario, chủ sở hữu sáng chế (Nintendo-Nhật Bản) phải nộp đơn yêu cầu cấp bằng độc quyền cho cơ quan quản lý về sở hữu trí tuệ (Cục Sở hữu trí tuệ của Việt Nam).

Ở Việt Nam, bảo hộ độc quyền sáng chế thường có hiệu lực là 20 năm kể từ ngày nộp đơn đăng kí bảo hộ. Điều này không trái với quy định trong Hiệp định Tiêu chuẩn thương mại liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ TRIPS của WTO mà Việt Nam và Nhật Bản cùng tham gia.

Theo PLXH