Doanh nghiệp lo tiền gói hỗ trợ kinh tế chảy vào đầu cơ bất động sản, chứng khoán
Nhấn mạnh cần thiết phải có gói hỗ trợ để phục hồi, phát triển kinh tế nhưng nhiều chuyên gia, doanh nghiệp cho rằng cần có cơ chế giám sát chương trình phục hồi tổng thể kinh tế – xã hội từ sớm, từ xa để đảm bảo hiệu quả.
Ông Đặng Hồng Anh kiến nghị cần có cơ chế giám sát triển khai chương trình phục hồi tổng thể phát triển kinh tế – xã hội – Ảnh: Quochoi.vn
Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đã kiến nghị như vậy tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nan 2021: Phục hồi và phát triển bền vững, do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ban Kinh tế trung ương, Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức ngày 5-12.
Từ góc độ doanh nghiệp, ông Đặng Hồng Anh, chủ tịch Hội Doanh nghiệp trẻ Việt Nam, bày tỏ mong muốn có gói hỗ trợ, song cần lưu ý về việc triển khai, sử dụng sao cho hiệu quả. Nhắc lại bài học từ gói kích cầu 2008 – 2009 có quy mô lên tới 122.000 tỉ đồng (tương đương 6,9 tỉ USD), đã giúp đất nước vượt qua khủng hoảng, tăng trưởng dương.
Tuy nhiên, ông cho rằng việc triển khai gói hỗ trợ khi đó cũng tạo ra hệ lụy to lớn cho sự phát triển bền vững khi chính sách đúng đắn nhưng thực hiện thiếu đồng bộ, thiếu giám sát, dẫn tới thất thoát, tiêu cực, thậm chí tác dụng ngược, không đến đúng đối tượng.
Dẫn tới dòng tiền ít chảy vào sản xuất, mà chảy vào đầu cơ bất động sản, chứng khoán, vàng, nên hậu quả lạm phát tăng cao, bất ổn vĩ mô, kìm hãm sự phục hồi kinh tế.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế quốc dân, cũng bày tỏ lo ngại khi tốc độ chuyển vốn vào các hoạt động đầu tư phát triển, như giải ngân đầu tư công, tăng trưởng tín dụng hiện đều đang chậm. “Nguy hiểm hơn, tiền này chảy vào các lĩnh vực đầu cơ, rủi ro như bất động sản, chứng khoán”, ông lo lắng.
Video đang HOT
Dẫn chứng, tăng trưởng chứng khoán thường do sức khỏe kinh tế tăng, nhưng giai đoạn hiện nay kinh tế tăng trưởng thấp, các chỉ số chứng khoán tăng rất nhanh. Đây là biểu hiện, tiền đổ vào đây làm giá chứng khoán tăng lên, chứ không phải thực chất lợi nhuận doanh nghiệp tăng.
Đồng tình với các ý kiến trên, ông Vũ Hồng Thanh, chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, nhấn mạnh gói hỗ trợ tổng thể phục hồi kinh tế phải tập trung “kích” cả phía cung và cầu, đảm bảo an toàn, an ninh tài chính quốc gia.
“Các chính sách hỗ trợ cần phân bổ nguồn lực công khai, minh bạch. Chúng ta muốn nhanh, rộng nhưng phải có cơ chế kiểm soát, kiểm toán để chính sách phát huy hiệu quả, tránh tham nhũng lãng phí, lợi ích nhóm”, ông Thanh nhấn mạnh.
Nêu khuyến nghị, ông Đặng Hồng Anh cho rằng cần tập trung tăng cường công tác giám sát chính sách chương trình kích cầu phục hồi kinh tế theo phương châm từ xa, từ sớm, khoa học và toàn diện, xuyên suốt.
Việc giám sát được thực hiện từ khâu xây dựng chính sách, đến việc đánh giá hiệu quả thực hiện, cho phép chính sách cập nhật, điều chỉnh kịp thời khi gặp vướng mắc phát sinh từ thực tiễn, tránh sự đã rồi hay bất cập trong triển khai, khiến cho giải ngân bị gián đoạn, giảm hiệu quả.
Mặt bằng lãi suất tiếp tục ổn định, dành nguồn lực thích đáng cho y tế
Thông tin về các gói hỗ trợ, ông Phạm Thanh Hà, phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, cho biết 2 năm mua 25 tỉ USD, qua đó bơm một lượng tiền lớn ra hỗ trợ nền kinh tế. Mặt khác, để hỗ trợ trực tiếp khách vay, Ngân hàng Nhà nước đã cho phép các ngân hàng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi suất cho vay, tiếp tục cho vay.
Quan điểm điều hành chính sách tiền tệ, ông Hà cho biết mặt bằng lãi suất phải đảm bảo thu hút vốn và quyền lợi của người gửi tiền. Do đó, mặt bằng lãi suất trong thời gian tới tiếp tục được giữ ổn định.
Về chính sách tài khóa hỗ trợ thời gian qua, ông Võ Thành Hưng, thứ trưởng Bộ Tài chính, cho biết Việt Nam điều chỉnh cả thu và chi để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Với tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp hơn với biến chủng mới, vì vậy, thời gian tới ngân sách tiếp tục phải dành nguồn lực thích đáng cho y tế và chính sách tập trung hỗ trợ phục hồi kinh tế.
'Các kênh đầu tư thay thế vẫn kém hấp dẫn hơn chứng khoán'
FiinGroup dự báo dòng tiền từ thế hệ nhà đầu tư trẻ sẽ còn ở lại thị trường ít nhất hết quý I năm sau, khi các kênh đầu tư thay thế vẫn kém hấp dẫn.
Báo cáo phân tích về các yếu tố cung, cầu trên thị trường chứng khoán của FiinGroup đánh giá, vàng và USD không còn là ưu tiên với thế hệ nhà đầu tư trẻ của Việt Nam hiện nay.
Họ có kiến thức về đầu tư và đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm đầu tư chứng khoán trong nhiều năm vừa qua. Nhóm phân tích cho rằng các dòng tiền trên, kể cả dòng tiền từ bán chứng khoán, dự báo tiếp tục ở lại trên thị trường chứng khoán cho đến ít nhất là hết quý I khi các hoạt động sản xuất kinh doanh được khôi phục ở mức 50-60% so với trước đại dịch.
Phân tích riêng từng kênh thay thế, với tiền gửi tiết kiệm, FiinGroup cho rằng lãi suất thực tế hiện nay chỉ ở mức 4,4% (tính chung cho tất cả kỳ hạn). Con số này không phải là mức hấp dẫn. Ví dụ với mức lãi suất tiền gửi 4,4% này thì sẽ có sức hấp dẫn tương đương với P/E của thị trường chứng khoán ở mức 22,7 lần, cao hơn hẳn mức định giá hiện tại của thị trường chỉ quanh ngưỡng 16 lần.
Tăng trưởng số dư tiền gửi dân cư năm 2021 thấp hơn hẳn những năm trước. Ảnh: FiinGroup
Với kênh trái phiếu doanh nghiệp, lãi suất coupon của trái phiếu doanh nghiệp (chủ yếu là bất động sản) đã giảm về bình quân khoảng 9% cho kỳ hạn 3 năm từ đầu năm 2021.
"Mức này rất cao so với tiền gửi tiết kiệm. Tuy nhiên, vấn đề của kênh đầu tư này là rủi ro vỡ nợ của nhà phát hành nếu như việc lựa chọn trái phiếu không được đánh giá kỹ lưỡng thông qua việc thẩm định hoặc xếp hạng tín nhiệm độc lập", báo cáo của FiinGroup viết. Nguyên nhân là trong bối cảnh tác động của Covid-19 và kênh tín dụng ngân hàng bị hạn chế, việc "tái cấu trúc" từ nợ trái phiếu sang tín dụng ngân hàng sẽ khó khăn hơn và làm cho rủi ro khi đầu tư sẽ lớn hơn.
Với những kênh thay thế truyền thống như bất động sản, vàng hay USD, nhóm phân tích đều cho rằng kém hấp dẫn hơn chứng khoán.
Bất động sản được đánh giá đang trong giai đoạn trầm lắng do tác động của các lệnh giãn cách nghiêm ngặt. Suất sinh lời từ hoạt động cho thuê cũng rất thấp do nhu cầu mặt bằng bán lẻ, kinh doanh và cư trú đều sụt giảm mạnh sau bốn làn sóng Covid-19, trong khi đó giá vẫn neo ở mức cao.
Với vàng và USD, giá vàng trong nước nới rộng mức chênh lệch với thị trường quốc tế lên mức kỷ lục 9-10 triệu đồng mỗi lượng, khiến nhà đầu tư vàng vật chất chịu rủi ro lớn. Trong khi đó, chính sách lãi suất cho tiền gửi USD ở mức 0%, cung ngoại tệ dồi dào và khả năng mất giá tiền đồng thấp làm cho việc nắm giữ USD không còn sinh lợi.
Định giá P/E của thị trường chứng khoán Việt Nam 10 năm gần đây. Ảnh: FiinGroup
Với chứng khoán, VN-Index hiện được định giá P/E ở mức 16,3x lợi nhuận trượt bốn quý gần nhất đến hết quý II, thấp hơn mức trung bình 10 năm cộng một độ lệch chuẩn (17,4x) và tương đương mức định giá trung bình trong giai đoạn một năm trước khi Covid-19 khởi phát.
Nếu so với tiền gửi ngân hàng, mức định giá này là hấp dẫn, với dự báo lợi nhuận cả năm và tiềm năng lợi nhuận năm sau, theo FiinGroup, cũng rẻ. Nếu tăng trưởng lợi nhuận cả năm 2021 có thể đạt 31,5%, thị trường đang giao dịch ở mức P/E khoảng 16 lần. Nếu kỳ vọng doanh nghiệp giữ được tốc độ tăng trưởng 27% vào năm sau, chứng khoán Việt Nam đang được giao dịch ở mức P/E chỉ 13,2 lần.
Nhiều ý kiến cho rằng con số này khó đạt được do Covid-19, nhưng theo quan sát của FiinGroup, ngoại trừ các ngành bị ảnh hưởng trực tiếp như hàng không và du lịch, bối cảnh hiện nay lại là cơ hội cho nhiều doanh nghiệp lớn đầu ngành gia tăng thị phần và gia tăng hiệu quả.
"Quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay, đắt không có nghĩa là thị trường sẽ xuống mà nó phụ thuộc chính vào cầu về cổ phiếu, thể hiện qua dòng tiền mới và tâm lý chung của thị trường thay vì chỉ đơn giản dựa trên yếu tố nội tại và triển vọng lợi nhuận của doanh nghiệp", FiinGroup đánh giá.
Nhận định phiên giao dịch ngày 25/10: Thị trường sẽ tiếp tục hồi phục Sau phiên giảm điểm mạnh ngày 21/10 mà nguyên nhân do ảnh hưởng từ thị trường chứng khoán phái sinh, thị trường đã trở lại trạng thái cân bằng trong phiên giao dịch ngày 22/10. Nhìn chung thị trường vừa trải qua tuần đi ngang cùng với thanh khoản được cải thiện nhẹ so với tuần giao dịch trước đó. Thị trường chứng...