Do Kwon sau thảm họa tiền số LUNA: ‘Tôi rất đau lòng’
Đồng sáng lập kiêm CEO Terra thừa nhận thất bại của mô hình stablecoin thuật toán.
“Tôi đã dành vài ngày qua để liên lạc đến những người xây dựng, thành viên cộng đồng, bạn bè và gia đình các cá nhân bị tác động bởi việc phụ thuộc vào UST. Tôi rất đau lòng vì vấn đề từ phát minh của mình gây ra cho các bạn”, Do Kwon mở đầu bài viết của mình trên Twitter, sáng 14/5.
Đồng thời, CEO TerraForms Lab thừa nhận đã thất bại trong việc xây dựng UST thành một loại stablecoin thuật toán, có thể ổn định lâu dài. Tuy nhiên, ông vẫn khẳng định đồng stablecoin phi tập trung là cần thiết cho hệ sinh thái DeFi. Đồng sáng lập Terra phủ nhận toàn bộ các cáo buộc về việc bản thân bán tháo UST, LUNA và Bitcoin từ Luna Foundation Guard để trục lợi.
Do Kwon thừa nhận sai lầm và xin lỗi vì những tổn thất đã gây ra
Đồng thời, Do Kwon đưa ra đề xuất “hồi sinh” dự án bằng kỹ thuật “hard fork”, tua ngược thời gian về điểm bắt đầu de-peg của UST và giới hạn số lượng LUNA. Tuy nhiên, lượng vốn hóa đã bốc hơi không thể lấy lại. Lượng tiền số mới sau khi nâng cấp sẽ được phân bổ cho người nắm giữ LUNA, UST theo một tỉ lệ nhất định. Tuy nhiên, kiến nghị này của Do Kwon mới chỉ ở dạng đề xuất, cần được thông qua bởi ban quản trị và chưa rõ thời gian áp dụng.
Trước đó, Terra đã tìm đến giải pháp tăng tốc độ đốt UST để cứu đồng stablecoin này. Lượng UST bị đốt tạo ra nguồn cung LUNA khổng lồ, tăng từ khoảng 300 triệu đồng lên hơn 6.000 tỷ token. Lượng LUNA bị pha loãng khiến giá đồng tiền số này chia hơn 100 triệu lần so với đỉnh. Tuy nhiên, giải pháp này đã thất bại, UST không tăng, còn giá LUNA gần về 0.
Ngay sau bài đăng thông báo của Do Kwon, Algod, người đang có khoản cược 2 triệu USD về giá năm tới của LUNA đã nhắn đồng sáng lập Terra đòi nợ. “Này Do Kwon, vì tôi thấy bạn đã đăng bài trở lại trên Twitter nên tôi cần sự xác nhận của bên đó về khoản cược. Rõ ràng là LUNA sẽ không thể đạt 88 USD. Token mới được thay thế có nghĩa tôi đã thắng”, Algod viết trên Twitter và gắn thẻ tài khoản của Do Kwon.
Bên cạnh đó, khi giá LUNA và hệ sinh thái Terra gần như sụp đổ chỉ trong 3 ngày, nhiều người bị thiệt hại nặng nề vì khoản đầu tư thua lỗ. Trước áp lực, một số nhà đầu tư có suy nghĩ tiêu cực. Trong chủ đề r/terraluna trên Reddit, những câu chuyện người tham gia phải tự sát vì thua lỗ do mua LUNA trở thành tâm điểm bàn luận.
Nhà đầu tư LUNA mất trắng tài sản, lâm vào đường cùng là chủ đề được quan tâm trên sub Reddit của dự án gần đây.
“Tôi mất hơn 450.000 USD và không có khả năng chi trả khoản vay cho ngân hàng. Tôi sẽ mất nhà và thành người vô gia cư. Tự tử sẽ là lối thoát duy nhất cho bản thân”, tài khoản Cat-Evening viết trên Reddit.
Một số thành viên lên tiếng trấn an cộng đồng vì sự thiệt hại nặng nề của dự án. “Xin đừng làm gì ngu ngốc, sức khỏe và tính mạng là ưu tiên hàng đầu. Trong đời có nhiều thăng trầm, nhưng phải mạnh mẽ để đối mặt”, tài khoản @SatFlipper lên tiếng.
Trang tin MT của Hàn Quốc đưa tin sau khi LUNA sụp đổ, một người đàn ông không rõ danh tính đã lén lút đến nhà của Do Kwon. “Chồng chị có nhà không?”, người này bấm chuông cửa rồi bỏ chạy.
Ngày 13/5, thông qua Twitter, Changpeng Zhao, ông chủ Binance lên tiếng chê trách phía dự án Terra đã làm việc kém hiệu quả khi sự cố xảy ra, dẫn đến cú sập LUNA, kéo theo nhiều hệ lụy.
Video đang HOT
Cùng ngày, sàn tiền số thế giới hủy niêm yết đồng LUNA vì lượng cung tăng đột biến, nhưng đã kích hoạt giao dịch trở lại sau đó. “Lỗ hổng trong thiết kế là đúc và đốt token chẳng có giá trị, nó chỉ làm loãng nguồn cung của những người đang nắm giữ. Nó chẳng tạo ra giá trị. Hãy làm sản phẩm để mọi người dùng được”, Chanpeng Zhao đăng trên Twitter.
Giá đồng LUNA và UST tăng nhẹ sau thông báo của Do Kwon, nhưng vẫn chia nhiều lần từ đỉnh. Hiện tổng vốn hóa của LUNA và UST vào khoảng hơn 3 tỷ USD. Ở giai đoạn cao điểm, hai đồng tiền số này có tổng giá trị vốn hóa khoảng 50 tỷ USD. Đồng LUNA đã bị đánh bật khỏi nhóm 200 đồng tiền số lớn nhất. Tổng lượng tài sản khóa trên hệ sinh thái trên hệ sinh thái Terra có giá trị khoảng 500 triệu USD. Trước đó một tháng, con số này là hơn 30 tỷ USD, theo dữ liệu từ Defi Llama.
Cuốn bay 600 tỷ USD, Terra là thảm họa lớn nhất lịch sử tiền mã hóa
Cú sập của LUNA cuốn bay hàng trăm tỷ USD khỏi thị trường tiền số. Vấn đề đáng ngại hơn là khủng hoảng lòng tin và chính sách khắt khe hơn với stablecoin.
LUNA từng là dự án tiền số phát triển nhanh chóng giữa giai đoạn thị trường ảm đạm. Tuy nhiên, điểm yếu trong thuật toán cùng mô hình rủi ro khiến dự án Terra tụt dốc. Theo các chuyên gia, nếu không thể sớm được giải cứu, LUNA có thể trở thành thảm họa lớn nhất lịch sử tiền mã hóa, cùng những hệ lụy không thể lường trước.
Stablecoin neo trên tài sản biến động có phải ý tưởng hay?
Mảng tiền số ổn định giá (stablecoin) đã tăng trưởng mạnh trong hai năm qua, đạt giá trị vốn hóa khoảng 186 tỷ USD. Hai loại stablecoin hàng đầu là Tether (USDT) và USD Coin (USDC) được neo tỷ giá với USD bởi khoản dự trữ tương đương bằng tiền pháp định. Đây là những stablecoin được phát triển theo hướng tập trung.
Terra sử dụng cơ chế đúc/đốt UST/LUNA nhằm neo giá stablecoin, mua nhiều BTC để bảo chứng tài sản.
Giải pháp của Terra và các mô hình tương tự là sử dụng cơ chế đúc/đốt token để neo giá stablecoin. Tuy nhiên, từ khi ra mắt, giao thức này đã bị đánh giá là có nhiều nguy cơ về tính bền vững khi chênh lệch tỉ lệ hay thị trường đi xuống.
"Stablecoin thuật toán bảo chứng bằng tiền số chưa bao giờ là ý tưởng hay bởi biến động giá lớn và sự thao túng của cá mập. Đặc biệt, khi thị trường, nhất là Bitcoin mất giá, giá trị tài sản đảm bảo giảm nhanh khiến stablecoin bị 'unstable", ông Phạm Nguyễn Anh Huy, Giảng viên tài chính cao cấp, người sáng lập Trung tâm công nghệ tài chính và mã hoá Đại học RMIT nói với Zing.
Stablecoin bảo chứng bằng tiền số chưa bao giờ là ý tưởng hay
Phạm Nguyễn Anh Huy, sáng lập Trung tâm công nghệ tài chính và mã hoá Đại học RMIT
Ông Anh Huy cho rằng xây dựng stablecoin trên một thị trường "bất ổn" như tiền số mà không có loại tài sản đủ đảm bảo sẽ là thảm họa thật sự với toàn ngành.
Trong khi đó, theo ông Mai Nghĩa, quản trị viên Cộng đồng Tradecoin Việt Nam với hơn 110.000 thành viên, Bitcoin là loại tài sản dự trữ tối ưu nhất có thể cho mô hình của Terra. "Trong tất cả các loại tiền số, trừ stablecoin, Bitcoin là loại tài sản có biến động giá ít nhất", chuyên gia này nhận định.
Theo đó, mô hình sẽ hoạt động tốt nếu thị trường đi lên, BTC tăng giá, dự án có thể bán ra nhằm giữ mốc 1 USD cho UST và trả lãi trên nền tảng. Ngược lại, nếu thị trường giảm, Bitcoin có xu hướng biến động ít hơn altcoin.
Đồng quan điểm, ông Thuật Nguyễn, người sáng lập Kyros Ventures cho rằng vì là stablecoin thuật toán nên phải dự trữ một đồng tiền số phi tập trung. "Đáng tiếc, mô hình đổ sập từ giá Bitcoin, kéo theo một chuỗi domino thảm họa", ông Thuật nói.
Terra đã sai từ Anchor Protocol
Những tháng qua, hệ sinh thái Terra tăng trưởng mạnh mẽ với số ví tạo mới lớn, lượng tài sản khóa cao. Trước khi sụp đổ, có hơn 30 tỷ USD trong nền tảng và Terra chỉ đứng sau Ethereum về lượng tài sản khóa. Động lực chính cho sự tăng trưởng này đến từ giao thức tiền gửi Anchor, với mức lãi suất cao, 20%/năm.
Ứng dụng duy nhất của UST là gửi tiền, nhận lãi ở Anchor Protocol.
Giữa giai đoạn thị trường đi xuống, một giao thức tiền gửi bằng đồng ổn định, có lãi suất cao trở thành nơi trú ẩn nhiều nhà đầu tư tìm đến. Điều này khiến Anchor nhận dòng tiền lớn ở giai đoạn "downtrend".
Tuy nhiên, đây chính là điểm yếu chết người, mấu chốt trong sự sụp đổ của mô hình TerraForm Labs xây dựng. Theo ông Mai Nghĩa, một đồng stablecoin sẽ ổn định khi có nhu cầu thực tế, áp dụng vào các ứng dụng cụ thể. Tuy nhiên, trước cú sập, tính ứng dụng của UST chỉ dừng lại ở một hình gửi tiền lấy lãi suất cao.
Có thời điểm, hơn 70% lượng UST nằm trên Anchor Protocol. Điều này cho thấy stablecoin này chỉ có một mục đích sử dụng duy nhất là gửi lấy lãi.
UST sập khi hệ sinh thái Terra chưa kịp hoàn thiện
Mai Nghĩa, quản trị viên Cộng đồng Tradecoin Việt Nam.
"Những đồng stablecoin khác có tính ứng dụng cao, dùng để hỗ trợ giao dịch, tích trữ... Trong khi đó, Terra tập trung phát triển UST như một công cụ kiếm lời khi gửi tiền và đội ngũ phải làm mọi thứ để giữ mốc 1 USD", ông Nghĩa nói.
Theo đó, UST kém linh hoạt hơn so với các đồng stablecoin khác. Nên khi thị trường đi xuống, lo ngại tăng cao, nhà đầu tư sẽ rút UST về đổi qua LUNA và bán đi, nhận USDT, USDC, loại tài sản được bảo chứng tốt hơn. Điều này khiến nguồn cung LUNA tăng cao, kéo giá token đi xuống. Trong khi đó, nhu cầu cho UST cũng không còn, dẫn đến de-peg (mất mốc neo 1 USD).
"Terra cũng đã nhìn ra vấn đề và tìm cách phát triển thêm nhiều sản phẩm để sử dụng UST hơn. Đồng thời, họ mua nhiều loại tài sản dự trữ nhằm cứu mốc 1 USD. Tuy nhiên, dự án không đủ thời gian để phát triển hệ sinh thái, tránh bị ảnh hưởng khi cung tăng mạnh như những ngày qua", ông Mai Nghĩa nhận định.
Lãi suất 20% trên Anchor Protocol không khác gì đa cấp
Một vấn đề khác trên Anchor Protocol là lãi suất cao trong khi số tiền được cho vay chiếm tỉ lệ ít vì hệ sinh thái chưa hoàn thiện. Trước cú sập, Anchor nhận về 14 tỷ USD của người dùng nhưng chỉ cho vay 3 tỷ USD. Chênh lệch 11 tỷ USD là phần họ cần tự trả lãi.
Anchor trả lãi suất tiền gửi cao nhưng không có mô hình kinh doanh rõ ràng.
Ngoài ra, mức lãi suất mà Anchor cho vay cũng thấp hơn con số 20% mà họ trả cho người gửi. Nếu đặt lãi suất quá cao, sẽ không có người muốn vay tiền từ nền tảng. Do đó, các chuyên gia cho rằng mô hình Anchor Protocol xuất hiện nhiều lỗ hổng về tài chính. Để duy trì mức trả lãi, Anchor liên tục phải trích quỹ và kêu gọi thêm từ Terra. Trước cú sập, quỹ dự trữ để trả lãi trên giao thức chỉ còn duy trì được khoảng 40 ngày.
"Để có tiền trả lãi, giải pháp là luôn có dòng tiền mới chảy vào để nạp thêm vào hệ thống. Mô hình này khá giống đa cấp, chỉ tốt khi khi thị trường không đi xuống và mang lại lợi ích cho người tham gia. Nếu nhu cầu đã cạn, việc sụp đổ là sớm muộn", ông Mai Nghĩa chia sẻ.
Đồng quan điểm, ông Thuật Nguyễn cũng cho rằng việc trả lãi 20% mà không có cơ sở thỏa đáng là một dấu hiệu của mô hình ponzi. "Anchor là trung tâm thanh khoản của UST, nhưng không có mô hình kinh doanh bền vững để bảo chứng cho mức lãi cao", ông Thuật nói.
Thảm họa tiền số lớn nhất sau Bitconnect
Ngày 18/1/2018, nền tảng giao dịch Bitconnect thông báo ngừng cho vay, kết thúc một trong những dự án đa cấp tiền số lớn nhất. Giá token BCC của Bitconnect giảm 91% chỉ trong một ngày. Sau hơn 4 năm mới lại có token trong nhóm 10 đồng tiền số có mức giảm sút lớn như vậy. Sáng 12/5, LUNA được giao dịch quanh mốc 0,4 USD/đồng, giảm 96% so với 24 giờ trước đó.
LUNA giảm về dưới 1 USD, phần lớn vốn hóa của token đã bốc hơi. Ảnh: Coinmarketcap.
Theo các chuyên gia nhận định, đây là sự kiện sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến thị trường tiền số trong thời gian tới. Từ lúc vấn đề de-peg của UST bắt đầu, hơn 600 tỷ USD vốn hóa đã bốc hơi khỏi thị trường tiền số, theo dữ liệu từ Coinmarketcap. Loạt stablecoin khác như USDT, USDD, USN cũng bị rơi về mốc dưới 1 USD dù biên độ nhỏ hơn.
Ryan Selkis, nhà sáng lập của nền tảng phân tích blockchain Messari cảnh báo tác động của sự kiện này có thể vượt xa ngoài sức tưởng tượng. "Nếu Terra sập, quy mô tổn thất sẽ bằng một nửa vụ Enron. Một điều đáng quan tâm hơn là chúng ta đang đứng bên vực thẳm pháp lý", Ryan Selkis nói trên mạng xã hội. Vụ Enron mà chuyên gia này nhắc đến là sự việc phá sản lớn nhất lịch sử nước Mỹ.
Ngoài tác động kinh tế, nhiều người lo lắng về ảnh hưởng tâm lý của cú sập Terra để lại. "Mọi người sẽ nhìn vào Terra và nghĩ rằng tiền mã hóa thật tệ. Những lời ca tụng về tính sáng tạo của chuỗi khối đều trở nên vô nghĩa", Arthur Breitman, nhà sáng lập dự án Tezos nhận định.
Ngày 10/5, trước khi cú sập sâu diễn ra, trong phiên điều trần trước Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện Mỹ, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã nhắc đến sự kiện đồng TerraUSD (UST) de-peg. Bà cho rằng điều đó có thể gây ảnh hưởng đến sự ổn định tài chính Mỹ và kêu gọi ban hành khung pháp lý cho stablecoin, để giám sát lĩnh vực này.
Sáng 12/5, Coindesk dẫn tin từ một tài liệu rò rỉ cho thấy Ủy ban châu Âu đang ủng hộ đề xuất cấm các loại stablecoin trong khu vực. Đề xuất này được đưa ra bởi những lo ngại stablecoin được sử dụng để thay thế tiền pháp định. Đồng thời, cú sập của hệ sinh thái Terra cũng phần nào gây ảnh hưởng đến quyết định.
Chân dung 'cá voi tiền số' Do Kwon: Thanh niên 30 tuổi làm chao đảo thị trường Bitcoin chỉ bằng 1 dòng tweet, tham vọng 'khủng' về 1 đồng tiền siêu việt chưa từng có "Tôi có niềm tin rất lớn vào một hệ sinh thái phi tập trung, tiền phi tập trung. Tôi tin rằng Terra sẽ là stablecoin lớn nhất trong 2 năm tới", Kwon nói. Quay trở lại hồi năm 2016, khi Do Kwon vẫn chỉ là sáng lập viên khởi nghiệp được ít người biết đến, song lại ôm trong mình tham vọng mang...











Tin đang nóng
Tin mới nhất

Nâng cao và biến đổi hình ảnh của bạn bằng trình chỉnh sửa video trực tuyến CapCut

Cách đăng Facebook để có nhiều lượt thích và chia sẻ

Thêm nhiều bang của Mỹ cấm TikTok

Microsoft cấm khai thác tiền điện tử trên các dịch vụ đám mây để bảo vệ khách hàng

Facebook trấn áp hàng loạt công ty phần mềm gián điệp

Meta đối mặt cáo buộc vi phạm các quy tắc chống độc quyền với mức phạt 11,8 tỷ đô

Không cần thăm dò, Musk nên sớm từ chức CEO Twitter

Đại lý Việt nhập iPhone 14 kiểu 'bia kèm lạc'

Khai trương hệ thống vé điện tử và dịch vụ trải nghiệm thực tế ảo XR tại Quần thể Di tích Cố đô Huế

'Dở khóc dở cười' với tính năng trợ giúp người bị tai nạn ôtô của Apple

Xiaomi sa thải hàng nghìn nhân sự

Apple sẽ bắt đầu sản xuất MacBook tại Việt Nam vào giữa năm 2023
Có thể bạn quan tâm

Cuộc hôn nhân của người mẫu Phan Như Thảo với đại gia Đức An
Sao việt
19:55:17 01/03/2025
10 giây cam thường bóc nhan sắc thật khó tin của tình trẻ tin đồn Lưu Diệc Phi
Sao châu á
19:47:40 01/03/2025
Tháng lễ Ramadan bắt đầu tại Indonesia
Thế giới
19:44:28 01/03/2025
Cô giáo gửi ảnh học sinh ngủ trưa và xóa trong 30 giây nhưng đã quá muộn: Phụ huynh quyết định chuyển trường
Netizen
19:23:09 01/03/2025
Hoà Minzy "nâng khăn sửa túi" cho Văn Toàn cực tình, ngượng chín mặt khi diễn cảnh hò hẹn, chemistry tràn màn hình
Sao thể thao
18:59:44 01/03/2025
Gã trai dùng clip sex tống tiền nữ Việt kiều Mỹ
Pháp luật
18:48:17 01/03/2025
Ai có thể thay thế Trấn Thành, Trường Giang ở Running Man Việt Nam?
Tv show
18:23:54 01/03/2025
Tử vi 12 con giáp thứ Bảy ngày 1/3/2025: Thân quá khắt khe, Dậu gặp trở ngại
Trắc nghiệm
17:40:27 01/03/2025
Văn Toàn đóng MV của Hòa Minzy, dân mạng nhiệt tình "đẩy thuyền"
Nhạc việt
17:30:28 01/03/2025
Cuối tuần tranh thủ làm món bánh "chiêu tài" này ăn, vừa ngon lại tốt cho sức khỏe
Ẩm thực
16:42:24 01/03/2025