Dinh dưỡng đúng cho vết thương ở bệnh nhân tiểu đường
Điều trị các vết thương khó lành ở người bệnh đái tháo đường luôn đòi hỏi sự theo dõi chặt chẽ, lâu dài. Ngoài việc dùng thuốc, điều trị dinh dưỡng với các dưỡng chất đúng cũng hỗ trợ tích cực cho quá trình lành vết thương.
Diễn tiến lành vết thương ở người bình thường trung bình kéo dài khoảng 2 tuần (tùy theo kích thước, vị trí, độ nông sâu của vết thương), với quy trình ba pha chồng lấp nối tiếp nhau là viêm, tăng sinh và tái cấu trúc. Ở bệnh nhân đái tháo đường, các vết thương cũng phải trải qua những quy trình tương tự nhưng thường chậm hơn. Nhiều vết thương không lành mà còn diễn tiến xấu hơn đến mức buộc phải đoạn chi để tránh tình trạng nhiễm trùng có thể gây tử vong cho người bệnh.
Trên thế giới, cứ mỗi 30 phút, một chi của người đái tháo đường bị đoạn. Hơn 50% trường hợp có thể phòng tránh được nếu điều trị kịp thời. Đoạn chi làm giảm chất lượng sống, tàn phế… Khoảng một phần ba người đái tháo đường đoạn chi sống trên 5 năm, tỷ lệ này tương đương với tỷ lệ sống còn của nhiều loại ung thư.
Bên cạnh đó, bệnh nhân đái tháo đường thường có biến chứng thần kinh ngoại biên làm giảm khả năng cảm nhận đau khi bị chấn thương, đạp vật nhọn… Điều này khiến bệnh nhân thường nhập viện muộn, các vết thương đã lan rộng, nhiễm trùng nặng. Bệnh nhân đái tháo đường còn khó lành vết thương do đường huyết tăng cao. Ngoài ra, người lớn tuổi mắc bệnh sẽ giảm sức đề kháng, có thêm các bệnh về mạch máu (động mạch, tĩnh mạch), gây giảm cung cấp máu, không đưa được thuốc và các chất dinh dưỡng đến vết thương.
Dinh dưỡng đúng giúp bệnh nhân đái tháo đường tránh các biến chứng nặng nề từ các vết thương.
Video đang HOT
Để điều trị tốt, thúc đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương, ngoài việc ổn định đường huyết, kháng sinh chống nhiễm trùng, người bệnh cần phải được bổ sung các dinh dưỡng cần thiết như chất đạm, vitamin C, kẽm, các acid amin thiết yếu cho quá trình lên mô hạt và mô liên kết như Glutamine, Arginine, HMB. Trong đó, HMB (- Hydroxy- – Methylbutyrat), một chất chuyển hóa từ leucine giúp tăng cường tổng hợp protein, có vai trò xây dựng khối nạc cơ thể, giảm phân hủy mô (quá trình dị hóa), hỗ trợ khả năng lành vết thương. Các acid amin như arginine, glutamine giúp tăng tổng hợp protein, (đặc biệt là collagen- loại protein đóng vai trò là thành phần chính của mô hạt), tăng sinh và bảo vệ tế bào, điều hòa đáp ứng viêm và miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Ngoài ra, Arginine đồng thời là tiền chất chuyển hóa duy nhất của nitric oxide (NO), một phân tử có khả năng diệt khuẩn và làm giãn mạch, giúp gia tăng lưu lượng máu đến vết thương (bệnh lý mạch máu ở người bệnh đái tháo đường thường gây tình trạng thiếu máu nuôi tới mô) từ đó tăng cường khả năng làm lành vết thương. Các dưỡng chất này hiện được xem là các dưỡng chất dược (pharmaconutrient) vì các tác động mang tính thuốc kể trên. Trên thị trường có các chế phẩm đặc hiệu, phối hợp cân đối các dưỡng chất cần thiết trên để xử trí các vết thương chậm lành, giúp bệnh nhân nhanh hồi phục hơn.
Theo VNE
Thực phẩm cho người đái tháo đường cao huyết áp
Một số người mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ) lại mắc luôn cả bệnh cao huyết áp, bởi vậy thực phẩm cho nhóm người này nhất thiết phải chú ý đến 2 yếu tố là giảm muối lẫn đường. Dưới đây là một số khuyến cáo có liên quan do hiệp hội nghiên cứu ĐTĐ Mỹ (ADF) giới thiệu.
1. Chú ý đến chất béo
Cao huyết áp ở người ĐTĐ không có nghĩa là phải tránh xa tất cả các chất béo mà phải đề phòng đến các loại mỡ bão hòa (saturated fats) bởi không có lợi cho cơ thể, gây tắc nghẽn mạch máu, làm tăng huyết áp. Vì lý do trên nên hạn chế nhóm mỡ từ động vật, mỡ trans-fat (mỡ chiên đi chiên lại), tăng cường các loại dầu thực vật, nhất là dầu ôliu. Hạn chế thực phẩm rán nướng trực tiếp trên ngọn lửa cao.
2. Chú ý về carbohydrate
Carbohydrate (viết tắt carb) là nguồn thực phẩm gồm đường, tinh bột và chất xơ, thực phẩm chủ đạo để sản xuất năng lượng cho cơ thể. Chúng rất quen thuộc nhưng lại là thủ phạm làm tăng hàm lượng đường trong máu và tăng huyết áp. Vì lý do này mà người bệnh chỉ nên ăn vừa phải, chia nhỏ thành nhiều bữa, không nên ăn quá nhiều, quá no và lâu ngày sẽ làm suy yếu mạch máu và gây bệnh. Ăn chậm nhai kỹ và nên kết hợp thực phẩm carb với rau xanh, trái cây để cân bằng năng lượng, calo cần thiết mỗi ngày.
3. Giảm tiêu thụ cholesterol
Để duy trì đồng thời cả huyết áp lẫn đường huyết, nên chọn thực phẩm có hàm lượng cholesterol tốt, tránh thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao. Trong số những loại thực phẩm có hàm lượng cholesterol thấp và tốt thì rau xanh hoa quả được xếp đầu bảng, tiếp đến là nhóm thực phẩm nguyên chất, dạng củ, quả, hạt ít qua chế biến. Sử dụng sữa bò, dê cừu có hàm lượng mỡ thấp.
4. Nguồn protein
Một trong những tiêu chí sử dụng protein ở nhóm người mắc bệnh ĐTĐ cao huyết áp là dùng nguồn protein dễ chuyển hóa thành năng lượng. Ví dụ, thịt là thực phẩm giàu protein nhưng chỉ nên dùng thịt nghèo (thịt nạc) vừa có tác dụng duy trì năng lượng lại hạn chế mỡ không có lợi. Nếu là nguồn protein trong sữa, nên dùng sữa tách mỡ có hàm lượng đường thấp. Ngoài ra có thể dùng luân phiên đậu, trứng, thịt gia cầm để bổ sung nguồn protein cho cơ thể.
Trước khi áp dụng bất kỳ cách ăn uống tiết thực nào cũng nên tư vấn chuyên môn để tránh dùng sai thực phẩm, tạo ra những phản ứng bất lợi cho cơ thể. Cuối cùng nên nhớ mọi sự lạm dụng về dưỡng chất đều không tốt, tuy vậy có thể dùng mọi dưỡng chất khác nhau nhưng chỉ dùng ở mức vừa phải.
5. Chú ý về ăn nhẹ buổi tối
Một trong những giải pháp tốt về ăn uống đối với người ĐTĐ cao huyết áp là nên ăn nhiều bữa trong ngày ăn, ăn nhẹ vào buổi tối trước khi đi ngủ nhằm ngừa giảm đường huyết. Để làm được điều này trước tiên nên chọn các món ăn nhẹ thích hợp, trọng tâm đến các loại hoa quả, chế biến thành món xalát, như táo dâu tây, quả lựu, nhóm quả mọng, mận đào, thực phẩm giàu vitamin và chất xơ để duy trì năng lượng, giúp cơ thể khử độc.
Ngoài ra có thể dùng sữa, sữa chua có hàm lượng mỡ thấp làm từ đậu nành, củ quả nguyên chất hoặc ăn nhẹ bằng các món cháo cá, thịt. Đối với các món bánh nên dùng bánh mì, bơ lạc, bánh làm từ ngô, hoặc kết hợp ăn thực đơn từ nhiều loại hạt nguyên chất và cuối cùng nên nhớ chỉ ăn nhẹ trước khi đi ngủ.
Theo SKĐS
Bó xôi cứu tinh cho thiếu máu do thiếu sắt Bó xôi có vị ngọt cay, tính mát, không độc. Loại rau này được dùng để chữa các chứng: cao huyết áp, đau đầu, chóng mặt, nhức mắt, bệnh đái tháo đường, táo bón... Tác dụng thực dưỡng Nhuận trường thông tiện, phòng trị bệnh trĩ: bó xôi chứa nhiều chất xơ thực phẩm, có tác dụng làm tăng nhu động của đường...