Điều tối kỵ trong điều trị bệnh sốt xuất huyết nhiều người mắc phải
“ Sốt xuất huyết với những ca bệnh nhẹ thì thường tự khỏi, tuy nhiên với thói quen của người dân tự ý truyền dịch điều trị sốt xuất huyết mà không được giám sát là một điều tối kỵ”, BSCKII. Nguyễn Tân Trang, Phó Trưởng Khoa, Khoa Truyền Nhiễm, Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp, cho biết.
Những năm gần đây ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân cao tuổi mắc sốt xuất huyết. Ảnh: Ngọc Nga
Gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết trên người cao tuổi
Tính đến hết ngày 3/9, Hà Nội có 1.726 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó tử vong 02 trường hợp. Các trường hợp mắc phân bố tại 29/30 quận, huyện và 303/579 xã, phường. Một số quận huyện ghi nhận nhiều bệnh nhân là Phúc Thọ, Thường Tín, Thanh Oai, Đống Đa.
Ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp, tính từ đầu mùa dịch bệnh viện có khoảng 500 bệnh nhân đến nhập viện, nếu tính lượt khám thì con số cũng phải lên tới hàng nghìn.
“Cách đây khoảng nửa tháng trước con số này vẫn thấp hơn tuy nhiên gần đây số lượng bệnh nhân tăng lên rất nhiều và hiện tại ở Khoa truyền nhiễm hơn 2/3 số lượng bệnh nhân điều trị tại khoa là bệnh nhân sốt xuất huyết”, BSCKII. Nguyễn Tân Trang cho hay.
Theo bác sĩ Trang, năm nay diễn biến sốt xuất huyết chưa ghi nhận trường hợp nào đặc biệt nghiêm trọng hơn cả. Mặc dù do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên cũng có nhiều trường hợp người bệnh ngại đến viện thăm khám và điều trị, nhưng rất may bệnh viện chưa tiếp nhận ca bệnh nào đặc biệt nghiêm trọng.
Video đang HOT
Bên cạnh số lượng bệnh nhân mắc sốt xuất huyết đến khám và điều trị tại viện có dấu hiệu gia tăng đột biến, thì tình huống bệnh nhân đến nhập viện khá đa dạng, có trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu cảnh báo, có trường hợp trên nền bệnh lý nền.
“Trước đây, các trường hợp bệnh sốt xuất huyết trên người già thì rất ít nhưng trong những năm gần đây có những người già, thậm chí trên 80 tuổi vẫn mắc sốt xuất huyết. Tính chất bệnh đã có những sự thay đổi nhất định và khi bệnh sốt xuất huyết trên những người già, những người bệnh có bệnh lý nền thì tính chất bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều và khó khăn hơn trong quá trình điều trị”, bác sĩ Trang cho biết.
Tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp đang tiếp nhận và điều trị một trường hợp cụ bà 72 tuổi, mắc sốt xuất huyết có bệnh lý nền là tăng huyết áp, tiểu đường.
Bệnh nhân nữ 72 tuổi, trú tại huyện Thường Tín, TP Hà Nội nhập viện trong tình trạng sốt, đau đầu nhưng không nghĩ mình bị sốt xuất huyết. “Ban đầu tưởng là bị xuất huyết não nên tôi được đưa đi kiểm tra chụp cắt lớp nhưng kết quả không phải, các bác sĩ cho nhập viện. Ở viện 1-2 hôm thì tôi đã cắt sốt lại bị hạ tiểu cầu nên tôi vẫn ở lại viện để được theo dõi”, bệnh nhân cho hay.
Theo bác sĩ Trang, người trực tiếp thăm khám, điều trị cho bệnh nhân chia sẻ: “Trong quá trình theo dõi cụ bà có những dấu hiệu cảnh báo như: nôn, ăn uống kém… Đến giai đoạn hiện tại bệnh nhân đã dần hồi phục, có xuất huyết dưới chân rất nhiều tuy nhiên rất may không có xuất huyết niêm mạc. Đây là một trong những trường hợp rất may không có những diễn biến phức tạp, trong quá trình theo dõi khi có các dấu hiệu đều được theo dõi, điều chỉnh sát”.
Sau 8 ngày nhập viện và điều trị, bệnh nhân đã bước sang giai đoạn hồi phục. Tuy nhiên, ở những người cao tuổi, giai đoạn phục hồi thường kéo dài, những triệu chứng trong giai đoạn hồi phục mà bệnh nhân vẫn còn đó là: mệt mỏi, ăn kém, chân tay yếu, đi lại cảm giác không vững…
BSCKII. Nguyễn Tân Trang, Phó Trưởng Khoa, Khoa Truyền Nhiễm, Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp.
Tự ý truyền dịch điều trị sốt xuất huyết là điều tối kỵ
Hà Nội đã ghi nhận hai ca tử vong do sốt xuất huyết vào cuối tháng 8 và đầu tháng 9. Ca đầu tiên là thiếu niên 17 tuổi, ở Nam Từ Liêm, sốt xuất huyết, sốc truyền dịch tại nhà, bị ngừng tim 30 phút. Ca bệnh thứ hai là bệnh nhân 57 tuổi, ở quận Hoàn Kiếm, nguyên nhân tử vong do sốc nhiễm khuẩn, rối loạn đông máu. Cả hai người đều đến bệnh viện muộn, tình trạng nặng.
Theo bác sĩ Trang khuyến cáo về việc tự ý điều trị sốt xuất huyết tại nhà mà không có sự theo dõi của cán bộ y tế là rất nguy hiểm. “Sốt xuất huyết với những ca bệnh nhẹ thì thường tự khỏi, tuy nhiên với thói quen của người dân tự ý truyền dịch điều trị sốt xuất huyết mà không được giám sát là một điều tối kỵ”, BSCKII. Nguyễn Tân Trang cho hay.
Trong điều trị bệnh sốt xuất huyết, thói quen tự ý truyền dịch tại nhà có thể dẫn đến nguy hiểm cho người bệnh. Trên thực tế, có những trường hợp truyền dịch không sao, nhưng có những trường hợp khi đến viện có dấu hiệu cảnh báo, các bác sĩ mới phát hiện ra có rất nhiều dịch trong ổ bụng. Tình trạng đó ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của người bệnh, tiên lượng sẽ nặng nề hơn cho người bệnh.
Không chỉ vậy, sốt xuất huyết là căn bệnh có diễn biến vô cùng phức tạp và đa dạng, quá trình điều trị đòi hỏi sự theo dõi sát của cán bộ y tế. Khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo cần phải nhập viện để các bác sĩ theo dõi sát các diễn biến bởi ở mỗi bệnh nhân lại có một diễn biến bệnh khác nhau.
“Nếu không được theo dõi sát, xử lý đúng mà người bệnh bị suy tạng, sốc, giai đoạn muộn hơn là không hồi phục thì gần như y tế can thiệp rất khó khăn. Lúc đó gần như tỷ lệ tử vong rất cao”, bác sĩ Trang nhấn mạnh.
Để điều trị sốt xuất huyết an toàn, bác sĩ Trang khuyến cáo, bệnh nhân sốt xuất huyết có thể được điều trị tại nhà, nhưng đến những giai đoạn quan trọng thì cần được các bác sĩ hẹn đến khám, kiểm tra tình trạng tiểu cầu, biến chứng. Bởi ở giai đoạn sau người bệnh có thể gặp tình trạng hạ tiểu cầu thấp, nguy cơ xuất huyết rất cao, khi đến viện sẽ rất khó khăn trong công tác điều trị.
Sai lầm trong điều trị sốt xuất huyết
Từ đầu năm 2020 đến nay, riêng Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết (SXH) phải nhập viện, trong đó một số trường hợp bị nặng, nguy hiểm đến tính mạng.
Một bệnh nhân đang điều trị sốt xuất huyết tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới ảnh: Hiển Minh
Điển hình có 1 ca SXH (27 tuổi, ở Khương Trung, Thanh Xuân, Hà Nội) đang điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới. Ngày 16/8, bệnh nhân xuất hiện sốt cao liên tục, 39 - 40 độ, đau mỏi người, không ho, không khó thở. Bệnh nhân có yếu tố dịch tễ là đi công tác Đà Nẵng từ ngày 30/7 đến 7/8 nên ban đầu cả bệnh nhân và bác sĩ đều nghĩ ngay đến COVID-19. Tuy nhiên khi làm xét nghiệm RT-PCR đã cho kết quả âm tính với SARS-CoV-2. Trong khi đó, xét nghiệm công thức máu và test SXH dương tính. Bệnh nhân được kết luận mắc SXH, điều trị theo phác đồ SXH. Sau 4 ngày bệnh nhân đã ổn định.
Đặc biệt, cách đây 1 tuần, khoa Cấp cứu A9 (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận 1 ca SXH (17 tuổi), bị ngừng tim do sốc khi truyền dịch tại nhà. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc SXH nhưng không vào viện điều trị. Khi đưa đến khoa Cấp cứu, bệnh nhân đã bị ngừng tim 30 phút; được cấp cứu, ép tim và tim bệnh nhân đã đập trở lại, sau đó lại ngừng tim lần 2. Với nỗ lực cao nhất, các bác sĩ đã hồi sức tim cho bệnh nhân thành công và đặt ECMO (kỹ thuật tim phổi nhân tạo). Tuy nhiên, do tình trạng quá nặng, bệnh nhân đã tử vong 2 ngày sau đó do suy đa tạng.
Những sai lầm đáng tiếc
Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, đây là hai sai lầm đáng tiếc mà người dân và nhân viên y tế dễ mắc phải trong việc chẩn đoán và điều trị SXH khi dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp. Chuyên gia khuyến cáo, triệu chứng của SXH là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn. Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu... Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.
Theo bác sĩ Cường, SXH và COVID-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như: sốt, đau đầu, đau mỏi người. SXH điển hình có biểu hiện da xung huyết, mặt và mắt đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc. Đối với bệnh nhân mắc COVID-19, ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc COVID-19 còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, ngạt mũi,... nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp.
Theo chuyên gia y tế, triệu chứng của SXH là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, đau bụng vùng gan, buồn nôn. Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng... Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.
Dịch sốt xuất huyết diễn biến phức tạp Sợ lây nhiễm của COVID-19, nhiều người bị sốt xuất huyết không đến bệnh viện khám bệnh mà tự điều trị, dẫn tới bệnh diễn biến nặng, nguy hiểm, thậm chí tử vong. Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: BV Gần đây Bệnh viện Bạch Mai đã ghi nhận số ca...