Dịch vụ mạng 4G: Chưa triển khai để tránh lãng phí

Hiện nay, nhiều quốc gia đã bắt đầu triển khai dịch vụ truyền thông không dây thế hệ thứ tư (4G), trong đó có một số nước có điều kiện gần với nước ta. Tuy nhiên từ năm 2013, lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) đã khẳng định quan điểm Việt Nam chỉ xem xét phát triển mạng 4G sau năm 2015. Vì sao như vậy?

Từ năm 2010, Bộ TT-TT đã lần lượt cấp phép cho 5 doanh nghiệp (DN) gồm VNPT, Viettel, FPT, CMC, VTC triển khai thử nghiệm mạng 4G. Thực tế sau đó, các DN thuộc VNPT, Viettel đã thử nghiệm 4G theo công nghệ LTE tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Trong Quy hoạch phát triển thị trường viễn thông đến năm 2020 đã xác định sau năm 2015 mới xem xét việc triển khai công nghệ này tại thị trường trong nước.

Sau năm 2015, Việt Nam mới xem xét phát triển mạng 4G. Ảnh: Thanh Hải

Trở lại với mạng 3G, năm 2009, Bộ TT-TT đã cấp 4 giấy phép thiết lập dịch vụ cho Viettel, VNPT (Vinaphone), MobiFone, liên danh Hà Nội Telecom – EVN Telecom. Đến nay, sau hơn 4 năm các DN đã đầu tư hơn 2 tỷ USD để thiết lập hạ tầng dịch vụ phủ sóng trên toàn quốc. Điều đáng nói là, mặc dù đầu tư lớn cho hạ tầng mạng 3G, song để phổ cập dịch vụ, các nhà mạng đã đưa ra giá bình dân để nhiều đối tượng khách hàng có thể sử dụng. Cùng với việc thị trường có nhiều điện thoại thông minh giá rẻ khiến lượng người sử dụng dịch vụ này đã tăng nhanh chóng, tính đến hết năm 2013 có gần 20 triệu người dùng 3G. Tuy nhiên, có một thực tế là với lượng chi phí mà các DN đầu tư cho mạng 3G thì phải cần tới 7 năm để có lãi, trong khi tính chung lại thì tổng lượng người dùng vẫn thấp (chỉ chiếm 25% tổng số thuê bao di động) – kém xa so với nhiều nước trên thế giới đạt được tỷ lệ người dùng 3G cao và đã chuyển sang thương mại dịch vụ 4G. Lượng người dùng mạng 3G còn thấp, nếu chuyển sang mạng 4G, liệu sẽ thu hút được bao nhiêu khách hàng? Đại diện Viettel, MobiFone, Vinaphone, Hà Nội Telecom cũng đã đề nghị Bộ chưa triển khai công nghệ 4G vì sẽ gây lãng phí.

Nhưng đó mới chỉ là chuyện đầu tư của DN, trong khi để thương mại dịch vụ mới như mạng 4G thì còn cần tới người tiêu dùng sử dụng các thiết bị đầu cuối như thế nào. Lãnh đạo Cục Tần số Vô tuyến điện (thuộc Bộ TT-TT) khẳng định, việc triển khai mạng 4G ở Việt Nam không chỉ là câu chuyện của công nghệ mà là câu chuyện của khả năng tiêu dùng và đầu tư. Theo phân tích, đầu tư của các nhà mạng mới chỉ chiếm 50% trên tổng đầu tư mạng di động, phần còn lại là chi phí của người dùng chi cho mua thiết bị và con số này mới thật sự lớn. Trong giai đoạn đầu triển khai công nghệ 4G (hiện tỷ lệ này là dưới 10% trên toàn thế giới) như hiện nay, giá thiết bị (dành cho nhà mạng) và giá máy đầu cuối (phần của khách hàng) luôn cao, không phù hợp với thu nhập của đa số người dùng Việt Nam. Hơn nữa, từ kinh nghiệm triển khai mạng 3G tại nước ta năm 2009 cho thấy tuy chậm hơn so với thế giới, nhưng đã đem lại lợi ích cho DN và người sử dụng khi giá thiết bị đã giảm nhiều so với trước. Cụ thể là giá máy đầu cuối điện thoại thông minh liên tiếp giảm… nên lượng người sử dụng đã tăng nhanh.

Qua đó cho thấy, việc Bộ TT-TT xác định ít nhất là từ sau năm 2015 mới tính tới việc triển khai mạng 4G là hoàn toàn đúng đắn. Lãnh đạo Bộ TT-TT cũng cho biết, nếu triển khai mạng 4G sẽ thực hiện theo hình thức thi tuyển cấp phép như mạng 3G trước đây nhằm nâng cao tính cạnh tranh giữa các nhà mạng.

Theo HNM