Dị tật rò luân nhĩ ở trẻ em, chớ xem thường!
Rò luân nhĩ (RLN) là dị tật bẩm sinh ở các trẻ tồn tại một lỗ nhỏ ở da mặt vùng trước tai, thông vào bên trong vùng chân sụn vành tai.
Nốt RLN này rất dễ bị nhiễm trùng với các biểu hiện viêm, sưng hay có mùi hôi. Nếu không được điều trị đúng cách, RLN để lại nhiều biến chứng nguy hiểm.
Hình ảnh rõ luân nhĩ ở trẻ.
ĐIỀU TRỊ RLN BẰNG PHẪU THUẬT
Thời gian vừa qua, Bệnh viện Lê Lợi đã tiếp nhận điều trị cho một số trẻ bị nhiễm trùng nốt RLN. Các trường hợp này không chỉ được điều trị tình trạng viêm mà còn được phẫu thuật để điều trị dứt điểm dị tật này. Gần đây nhất (vào đầu tháng 3/2021) là trường hợp bé N.H.T.A., 15 tháng tuổi, ở đường Lưu Chí Hiếu (TP.Vũng Tàu) bị RLN bên tai phải bẩm sinh nhập viện trong tình trạng bị nhiễm trùng, sưng mũ ở đường rò và có biến chứng áp xe.
Bác sĩ của Phòng khám Tai-Mũi-Họng đã thăm khám, hội chẩn và chỉ định bé N.H.T.A. cần phải phẫu thuật cắt đường rò, hút mủ. Sau khi nằm lại bệnh viện một ngày, sức khỏe của bệnh nhân ổn định và xuất viện, vết mổ được cắt chỉ.
Theo người nhà bệnh nhân, bé N.H.T.A., được phát hiện bị RLN bên tai phải từ khi mới sinh. Gia đình đã đưa bé đi điều trị nhiều nơi nhưng không khỏi. Rất may, lần này bé được bác sĩ của Phòng khám Tai-Mũi-Họng (Bệnh viện Lê Lợi) điều trị dứt điểm dị tật này.
Theo bác sĩ, RLN là một dị tật bẩm sinh ở trẻ em, biểu hiện ở vùng trước vành tai xuất hiện một lỗ nhỏ, thông vào bên trong vùng chân sụn vành tai, lỗ rò đi sâu vào bên trong và bám vào phần sụn. RLN không đáng ngại nhưng nếu rơi vào trường hợp viêm nhiễm không được điều trị kịp thời sẽ nguy hiểm.
Bác sĩ Lưu Đức Hanh, Phụ trách Phòng khám Tai-Mũi-Họng (Bệnh viện Lê Lợi) cho biết, trung bình mỗi năm, phòng thực hiện phẫu thuật RLN cho từ 20-30 trường hợp bị viêm nhiễm RLN.
Video đang HOT
Bệnh này thường có những dấu hiệu, triệu chứng như: Xuất hiện một lỗ nhỏ ở một hoặc cả hai bên tai, lỗ rò này thông và đi sâu vào bên trong tạo thành đường rò.
Đường rò có thể nông hoặc sâu, dài hoặc ngắn (từ vài mm đến 3cm), có thể một nhánh hoặc nhiều nhánh; đau, sưng, mẩn đỏ hoặc có mủ xung quanh lỗ. Tình trạng này là dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm mô tế bào hoặc bị áp xe;
Xuất hiện một khối u nhỏ, không đau, phát triển ngay cạnh lỗ rò, báo hiệu u nang này làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm trùng. Thông thường các triệu chứng này sẽ không đồng thời xuất hiện cùng một lúc ở trẻ em.
CHĂM SÓC TRẺ BỊ RLN ĐÚNG CÁCH
Ngày nay với sự tiến bộ của y học, RLN thường được phát hiện sau khi em bé chào đời qua khám sàng lọc sau sinh. Khi đó em bé sẽ được khám chuyên khoa và các phụ huynh sẽ được tư vấn, hướng dẫn chăm sóc hợp lí. Đối với các trường hợp bị bỏ qua, bệnh có thể được phát hiện một cách tình cờ khi bệnh nhân đến khám do gặp các bệnh khác hoặc đến khám khi phát hiện có lỗ rò ở vùng trước tai, sưng đau ở vùng trước tai.
Thực chất RLN chỉ là một lỗ rất nhỏ trên vành tai nên có những trường hợp trẻ chung sống cả đời với dị tật đó mà không gây ra biểu hiện gì ảnh hướng đến sức khỏe của trẻ.
Ngược lại, có những trường hợp bị viêm nhiễm, sưng nóng đỏ đau, gây áp xe xung quanh sẽ ảnh hưởng đến chức năng thẩm mĩ, chất lượng cuộc sống của trẻ. Bệnh này không hề gây nguy hiểm, nhưng bố mẹ phải lưu ý chăm sóc trẻ nhỏ trong việc vệ sinh sạch sẽ hàng ngày để tránh nguy cơ trẻ bị nhiễm trùng.
Cũng theo bác sĩ Hanh, việc điều trị RLN cần được các bác sĩ chuyên khoa thực hiện, mỗi giai đoạn của bệnh sẽ có phương pháp điều trị riêng. Trong trường hợp lỗ rò không bị nhiễm trùng, không cần sự can thiệp của bác sĩ, phụ huynh sẽ được tư vấn tự vệ sinh cho con trẻ. Khi lỗ rò có dấu hiệu nhiễm trùng sớm như sưng đỏ, thì bác sĩ kê thuốc kháng sinh, kháng viêm cho trẻ.
Những trường hợp nặng như áp xe, cùng với điều trị nội khoa, bác sĩ chọc và hút dịch từ ổ áp xe. Trong trường hợp áp xe không đáp ứng với kim hút, bắt buộc phải rạch tháo mủ. Bên cạnh đó, còn có phương pháp phẫu thuật cắt bỏ đường rò tránh việc tái phát nhiễm trùng.
Ở cách làm này, bác sĩ phải gây mê toàn thân và thực hiện phẫu thuật. Hiện nay, phẫu thuật RLN là tiểu phẫu đơn giản và khá an toàn. Phẫu thuật chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, bệnh nhân có thể xuất viện ngay trong ngày mà không cần thiết phải ở nội trú.
Những trẻ có dị tật RLN không bị sưng viêm, phụ huynh chỉ cần vệ sinh đúng theo những chỉ dẫn của bác sĩ như: Không được nặn, bóp hoặc dùng tăm bông đưa vào sâu bên trong lỗ rò; vệ sinh vùng mang tai và xung quanh lỗ rò hàng ngày bằng nước sạch, tốt nhất là nước muối sinh lý.
“Trong trường hợp dịch nhầy tiết ra ngoài lỗ rò, phụ huynh dùng bông thấm nước muối sinh lý và nhẹ nhàng lau sạch. Khi bắt đầu thấy lỗ có phản ứng viêm, sưng, bố mẹ hãy đưa trẻ tới gặp bác sĩ chuyên khoa để có liệu trình điều trị đúng cách và mang lại hiệu quả nhanh”, bác sĩ Hanh tư vấn thêm.
Sai lầm triệu cha mẹ mắc phải khi con bị ho
Hầu hết cha mẹ đều muốn ngừng cơn ho của trẻ ngay lập tức, nhưng lại không nhận thức được điều trị tốt nhất cho trẻ là để trẻ ho, hoặc điều trị nguyên nhân gây ho...
Chuyên gia chỉ ra sai lầm triệu cha mẹ mắc phải khi con bị ho (Ảnh minh họa)
Bs Phí Xuân Thi, bác sỹ CK1 Nhi, Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết, khi trẻ bị ho, cha mẹ thường lo lắng. "Hầu hết cha mẹ đều muốn ngừng cơn ho của trẻ ngay lập tức, nhưng lại không nhận thức được điều trị tốt nhất cho trẻ là để trẻ ho, hoặc điều trị nguyên nhân gây ho, chứ không phải chính cơn ho".
Theo đó, không ít bà mẹ thường thấy con ho việc đầu tiên là mua siro ho cho con uống. Tuy nhiên, theo BS Xuân Thi, "hầu hết các thuốc giảm ho không kê đơn thường không hiệu quả ở trẻ em, đặc biệt là với trẻ dưới 6 tuổi".
"Một ủy ban tư vấn của FDA đã khuyến cáo rằng: trẻ dưới 6 tuổi không nên dùng bất kỳ loại thuốc ho hoặc cảm lạnh nào vì chúng không hiệu quả và có thể có tác dụng xấu. Cho đến nay, FDA chỉ khuyến cáo rẳng trẻ em dưới 2 tuổi không được dùng bất cứ loại thuốc ho hoặc cảm lạnh nào.
Với thuốc giảm ho theo đơn, chúng thực sự có thể nguy hiểm hơn nhiều đối với trẻ nhỏ. Nếu một đứa trẻ ho thường xuyên và dữ dội đến mức không thể ngủ được, thì nhiều khả năng đây là một đợt cảm lạnh, và nguyên nhân cơ bản cần được điều trị. Ức chế cơn ho bằng thuốc ho theo toa có thể khiến mọi thứ trở nên xấu hơn", BS Xuân Thi nhấn mạnh.
Theo đó, những loại thuốc này cũng nguy hiểm cho trẻ em vì chúng có thể chứa chất gây nghiện. Hydrocodone hoặc codeine là một chất gây nghiện, có thể làm chậm nhịp thở của trẻ em. Nếu uống quá liều hoặc có các biến chứng khác, nó có thể dẫn tới ngừng thở ở trẻ em. "Đây là một loại thuốc có thể gây nguy hiểm cho trẻ, và theo quan điểm của FDA là không bao giờ được dùng cho trẻ dưới 6 tuổi khi bị ho vì những nguy cơ này. Họ đã nhận được báo cáo về trẻ em dưới 6 tuổi tử vong vì sử dụng thuốc ho này", BS Xuân Thi cảnh báo.
Do đó, theo vị bác sĩ chuyên khoa nhi, nếu trẻ thỉnh thoảng ho, không ảnh hưởng tới sinh hoạt, giấc ngủ của trẻ thì cách tốt nhất là nên để trẻ ho. Bởi vì ho là cách bảo vệ đường thở, tống xuất những thứ không cần thiết như dị vật, đờm dãi ra ngoài.
Lúc này, bố mẹ có thể áp dụng một số "mẹo" nhỏ giúp giảm ho ở trẻ. Đó là dùng máy phun hơi sương tạo đổ ẩm trong cửa ngủ vào ban đêm của trẻ. Nhỏ nước muối sinh lý, và hút hoặc khuyến khích trẻ xì mũi thường xuyên sẽ giúp trẻ giảm nghẹt mũi và có thể giảm thiểu ho vì nó làm giảm nước mũi chảy xuống kích thích đường thở.
Nếu trẻ bị hen suyễn, bạn nên tuân thủ kế hoạch quản lý hen suyễn mà bác sĩ đang điều trị cho con. Nếu không chắc chắn, hoặc không có kế hoạch cụ thể, hãy gọi điện thoại trao đổi với bác sĩ ngay lập tức.
Nếu trẻ bị ho "ông ổng", có thể cho trẻ vào phòng tắm đóng cửa, bật nước nóng và để phòng có hơi nước. Ở trong phòng có hơi nước khoảng 20 phút, cơn ho sẽ giảm dần (phải có người lớn ở trong phòng tắm cùng trẻ, tránh các nguy cơ gây bỏng). Nếu trẻ không đỡ, hay gọi ngay cho bác sĩ.
"Các loại nước mát (như nước lọc, hoặc nước trái cây) có thể làm dịu cổ họng của trẻ. Tuy nhiên nên tránh đồ uống có ga, và nước trái cây họ cam quýt vì chúng có thể gây kích ứng vùng cổ họng. Không cho trẻ uống thuốc ho, hoặc thuốc cảm lạnh mà không có thăm khám và hướng dẫn trước đó của bác sĩ", BS Xuân Thi nhấn mạnh.
Các chuyên gia nhận định, ho là cơ chế bảo vệ tốt của bộ máy hô hấp, đôi khi rất hữu ích nên phải tôn trọng. Trong trường hợp ho cấp dưới 3 ngày mà không có sốt, không kèm theo đau ngực, không khó thở, không khạc đờm máu, mủ thì không cần dùng thuốc mà có thể áp dụng một số mẹo trên.
Nhưng một số trường hợp, Bs Phí Xuân Thi cho rằng cha mẹ nên lưu tâm và đưa con đi khám để được xử trí phù hợp. Đó là khi trẻ ho kèm khó thở, hoặc khó thở hơn khi bú, hoặc khi gắng sức. Trẻ thở nhanh hơn bình thường. Trẻ tím tái (xanh tím hoặc tái ở mặt- môi- miệng). Trẻ ho kèm sốt cao trên 38.5 độ hoặc bất cứ nhiệt độ nào sốt ở trẻ dưới 3 tháng tuổi.
Đối với trẻ dưới 3 tháng mà bị ho hơn vài giờ thì bố mẹ cũng không nên chủ quan. Đặc biệt với nhóm trẻ này, phát ra tiếng "khùng khục" khi thở sau khi ho hoặc trẻ bỏ bú, không thể bú thậm chí ho ra máu, thở rít khi hít vào, khò khè khi thở ra...bố mẹ cần đưa trẻ đến viện sớm.
Ngoài ra trẻ ho liên tục, không ngủ được do ho hoặc trẻ mệt mỏi, khó chịu khi bị ho thì người chăm sóc cũng không nên chủ quan.
Điều quan trọng nhất là phải phòng bệnh, nhất là vào ngày lạnh. Cha mẹ cần giữ cho trẻ không bị nhiễm lạnh bằng cách giữ ấm cơ thể trẻ nhất là vùng cổ, ngực. Ngoài ra, nên cho trẻ uống nhiều nước, tránh môi trường khô và lạnh, tránh các yếu tố gây kích thích như khói thuốc, khói than, bụi, mùi khí lạ, phấn hoa, lông súc vật...; không ăn uống đồ quá nóng gây kích thích vòm họng.
Nên xông hơi nóng cho đường mũi họng bằng tinh dầu bạc hà, khuynh diệp. Việc hít ngửi hơi nóng sẽ giúp làm loãng chất nhầy, chất đờm đặc giúp khạc ra đờm dễ dàng hơn. Nên nghỉ ngơi nhiều, ăn hoa quả, uống nước cam, chanh, ăn tỏi, hành, hẹ để hỗ trợ thêm hệ miễn dịch.
Ngoài ra, trẻ bị ho cấp, ho từng cơn và ho khan thể nhẹ các chuyên gia đông y cho rằng có thể áp dụng các liệu pháp dân gian như: có thể sử dụng chanh và mật ong trộn lẫn hoặc pha chanh với mật ong vào nước ấm để uống giúp trị ho, viêm họng. Cách khác là có thể dùng quất và mật ong hấp lên để ngậm giúp trị ho mà không cần dùng thuốc.
Bác sĩ mách cách giữ sức khoẻ khi không khí ô nhiễm Không khí luôn trong tình trạng ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ mọi người, đặc biệt các bệnh lý về tai mũi họng. Mặc khác, khi kết hợp với không khí lạnh thì những vấn đề tai mũi họng càng xuất hiện nhiều và nghiêm trọng hơn. Không khí ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khoẻ. Ảnh: Tô Thế Theo PGS.TS...