Đề xuất 4 điểm phát triển quan hệ nước lớn kiểu mới

Chiều 22-9 theo giờ Mỹ (rạng sáng 23-9 theo giờ Việt Nam), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tới thành phố Seattle trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Mỹ theo lời mời của Tổng thống nước chủ nhà Barack Obama.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt tay cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger trước khi phát biểu tại Seattle. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có bài phát biểu quan trọng tại một bữa tiệc chào mừng do chính quyền bang Wasington và các cộng đồng thân hữu ở Seattle chủ trì. Theo Tân Hoa xã, trong bài phát biểu của mình, ông Tập Cận Bình đưa ra đề xuất 4 điểm về phát triển mối quan hệ nước lớn kiểu mới giữa Trung Quốc và Mỹ.

Cụ thể hai bên cần hiểu đúng các mục đích chiến lược của nhau; tăng cường hơn nữa sự hợp tác cùng có lợi; giải quyết những bất đồng một cách thỏa đáng và tích cực tìm kiếm thêm những điểm tương đồng; và cuối cùng là thúc đẩy các cuộc giao lưu nhân dân.

Chủ tịch Trung Quốc cũng bày tỏ mong muốn tăng cường hiểu biết và giảm bớt hoài nghi trong quan hệ Trung-Mỹ, đồng thời cho rằng sự bất đồng, xung đột sẽ dẫn tới thảm họa.

Một trong những bất đồng hiện nay giữa Mỹ và Trung Quốc là vấn đề an ninh mạng vốn được cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice đánh giá là yếu tố quyết định cho mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc trong tương lai.

Tại Seattle, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với Mỹ trong cuộc chiến chống tội phạm mạng, đồng thời nhấn mạnh Chính phủ Trung Quốc không tham gia hoạt động tấn công mạng và không ủng hộ hành vi này. Tấn công vào mạng lưới chính phủ là tội phạm và cần phải bị trừng phạt theo luật và hiệp ước quốc tế hiện hành. Ông cũng bày tỏ Trung Quốc sẵn sàng thành lập một cơ chế đối thoại chung cấp cao với Mỹ về đối phó với tội phạm mạng.

Đề cập đến quan hệ thương mại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho rằng Mỹ và Trung Quốc cần phải sớm hoàn tất Hiệp định Thương mại đầu tư song phương chất lượng cao. Ngoài ra, ông cũng phản đối chính sách coi nhẹ tính cạnh tranh và cuộc chiến tiền tệ, đồng thời cam kết sẽ không giảm giá đồng nhân dân tệ để thúc đẩy xuất khẩu.

Chuyến thăm Seattle, vốn được coi là cửa ngõ của Mỹ tới châu Á của ông Tập Cận Bình được coi là sẽ ghi dấu mốc quan trọng đối với nền kinh tế ở vùng Tây Bắc nước Mỹ. Seattle là nơi nhiều tập đoàn lớn của Mỹ đặt trụ sở như: Microsoft, Amazon, Boeing…

Cựu đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Gary Locke cho biết, hiện nay, hơn 90.000 việc làm ở vùng này dựa vào thương mại với Trung Quốc, và một số dự án đang được thiết lập ở Wasington đang nhận đầu tư tài chính lớn của Trung Quốc.

Vì vậy, một trong những mục đích quan trọng trong chuyến thăm 2 ngày tới Seattle của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là nhằm bảo đảm với các doanh nghiệp Mỹ và chính quyền Tổng thống Obama về sự vững mạnh của nền kinh tế Trung Quốc và khả năng kiểm soát các cải cách kinh tế.

Ông nhấn mạnh, Trung Quốc cam kết tăng trưởng ổn định, thúc đẩy cải cách, mở cửa, tuân thủ luật lệ, chống tham nhũng và phát triển hòa bình.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, những tuyên bố tích cực của ông Tập Cận Bình chưa thể giúp thúc đẩy việc hoàn tất Hiệp định Thương mại đầu tư song phương được trông đợi từ lâu. Hiệp định này nếu được hoàn thành sẽ góp phần tạo điều kiện thuận lợi mở cửa thị trường giữa hai bên.

Các quan chức Mỹ và Trung Quốc đều cho rằng, mặc dù đã diễn ra hai cuộc đàm phán gần đây nhưng chưa đủ các yếu tố cần thiết để ký kết hiệp định trong chuyến thăm Mỹ lần này của Chủ tịch Trung Quốc.

Tuy nhiên, ngay ở chặng dừng chân đầu tiên trong chuyến thăm Mỹ của ông Tập Cận Bình tại Seattle, hai bên đã đạt được một thỏa thuận kinh tế lớn với việc các công ty của Trung Quốc ký thỏa thuận mua 300 máy bay của hãng chế tạo máy bay Boeing của Mỹ.

Ngoài ra, công ty máy bay thương mại của Trung Quốc cũng đã ký một văn kiện hợp tác với hãng Boeing về việc xây dựng một trung tâm hoàn thiện máy bay Boeing 737 tại Trung Quốc, trong khi Ủy ban Phát triển và Cải cách quốc gia Trung Quốc (NDRC) ký Bản ghi nhớ với hãng Boeing về việc xúc tiến hợp tác chiến lược toàn diện trong ngành hàng không dân dụng.

Chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Mỹ diễn ra trong bối cảnh hai nước có nhiều bất đồng liên quan đến một loạt vấn đề. Tuy nhiên, những tuyên bố xây dựng của ông Tập Cận Bình được cho là sẽ tạo tiền đề góp phần cải thiện lòng tin giữa hai nước.

Trong chuyến thăm Seattle, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố Trung Quốc và Mỹ sẽ cùng nhau giải quyết các vấn đề mà hai bên phải đối mặt.

“Nếu chúng ta có thể tránh xung đột và đối đầu, tìm kiếm sự hợp tác cùng có lợi trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, sẽ mang lại lợi ích không chỉ cho 2 nước chúng ta mà còn cho toàn khu vực châu Á-Thái Bình Dương và thế giới”, Chủ tịch Tập Cận Bình nêu rõ.

Theo Xuân Phong

Quân đội Nhân dân