Dấu vết “hành tinh ma” xuất hiện khắp nơi trên Trái Đất?
Sóng địa chấn gợi ý về các “ vùng vận tốc cực thấp” mới vừa được ghi nhận. Đó có thể là dấu hiệu của “ hành tinh ma” Theia.
Trước đây, các nhà khoa học đã từng tìm thấy 2 cấu trúc kỳ lạ như những siêu lục địa mọc lên từ ranh giới lõi – lớp phủ và vươn cao bên trong lớp phủ Trái Đất. Họ tin rằng đó là những gì còn sót lại của một hành tinh bị Trái Đất sơ khai “ăn thịt”.
Các cấu trúc đó được gọi là “ vùng vận tốc cực thấp” (ULVZ), được phát hiện nhờ sự chậm lại bất thường của sóng địa chấn khi đi qua chúng.
Các mảnh vỡ lớn của một hành tinh giả thuyết có thể vẫn còn nguyên vẹn bên dưới chân bạn, cho dù bạn đang đứng ở đâu trên thế giới – Minh họa AI: Anh Thư
Giờ đây, một nghiên cứu mới cho thấy không chỉ có 2 ULVZ. Chúng xuất hiện ở khắp mọi nơi trong lòng lớp phủ.
Theo Live Science, một nghiên cứu mới đã sử dụng dữ liệu từ 58 trận động đất sâu có cường độ trên 5,8 (theo thang Moment của Mỹ) xảy ra từ năm 2008-2022 gần New Guinea.
Sóng từ những trận động đất này di chuyển qua lõi hành tinh và lên đến Bắc Mỹ, nơi chúng được ghi lại bởi EarthScope, một dự án triển khai các thiết bị giám sát địa chấn di động trên khắp nước Mỹ.
Một số sóng địa chấn xuyên hành tinh này sẽ đi qua ULVZ Tây Thái Bình Dương, là một trong 2 ULVZ đã biết bên trong Trái Đất.
Thế nhưng các kết quả công bố trên AGU Advances cho biết họ đã tìm thấy sự biến đổi của sóng địa chấn ở cả những trạm quan trắc nơi thu về các sóng địa chấn không hề đi qua ULVZ Tây Thái Bình Dương.
Video đang HOT
Đường đi của các sóng được nghiên cứu chắc chắn cũng không đi qua ULVZ ở bên dưới châu Phi.
Cách giải thích duy nhất là còn các ULVZ khác tồn tại, nơi sóng địa chấn có thể mất đi tận 50% tốc độ khi đi qua.
Các nhà nghiên cứu tin rằng nếu mở rộng việc xem xét ra các trạm quan trắc khác trên Trái Đất, “dấu hiệu lạ” sẽ xuất hiện trong sóng địa chấn ở khắp mọi nơi.
Theo nhà địa vật lý Michael Thorne từ Đại học Utah (Mỹ), trưởng nhóm nghiên cứu, ULVZ cực đoan này vẫn còn mang nhiều bí ẩn và cho đến nay, chưa ai có thể khẳng định chúng là cái gì.
Tuy vậy, nhiều nhà khoa học nghiêng về giả thuyết các ULVZ chính là mảnh “hành tinh ma” Theia.
Hành tinh giả thuyết này to cỡ Sao Hỏa và đã va chạm với Trái Đất sơ khai khoảng 4,5 tỉ năm trước, cũng là vụ va chạm đã b.ắn tung đá bụi lên quỹ đạo, tạo nên Mặt Trăng.
Vật chất của 2 hành tinh đã hòa trộn vào nhau nhưng không thật sự đồng nhất và có lẽ một vài mảnh lớn của Theia vương vãi đâu đó trong cấu trúc Trái Đất.
Chính vì thuộc về cơ thể của một hành tinh khác, mang thành phần ít nhiều khác với thành phần địa cầu nên sóng địa chấn mới thay đổi khi đi qua các mảnh thành tinh này, tạo thành các ULVZ.
Tất nhiên, đó mới chỉ là một giả thuyết. Nhưng nó có vẻ đang dần sáng tỏ thông qua các phát hiện mới về ULVZ hay nghiên cứu về Mặt Trăng.
"Hành tinh kim cương" lộ diện ngay trong hệ Mặt Trời
Tín hiệu cực sốc về một lớp kim cương dày tới 15 km đã được các nhà khoa học xác định từ một hành tinh rất gần Trái Đất.
Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications cho thấy một lớp kim cương dày tới 15 km ẩn trong Sao Thủy có thể giúp giải quyết những bí ẩn về thành phần và từ trường đặc biệt của hành tinh này.
Hành tinh gần Mặt Trời nhất có thể trông như một khối kim cương khổng lồ nếu các lớp bên ngoài được làm cho trong suốt - Ảnh AI: Anh Thư
Theo Live Science, Sao Thủy từ lâu đã gây bối rối vì có từ trường.
Mặc dù yếu hơn nhiều so với từ trường Trái Đất nhưng từ trường của Sao Thủy lại quá bất thường vì hành tinh này rất nhỏ và dường như không hoạt động về mặt địa chất. Chính hoạt động cuồng nộ sâu bên trong lòng Trái Đất giúp thế giới của chúng ta có từ quyển.
Sao Thủy cũng có những mảng bề mặt tối bất thường mà sứ mệnh Messenger của NASA xác định là một dạng carbon, có thể là than chì.
Bất chấp những điều kỳ lạ của Sao Thủy, các nhà khoa học nghi ngờ rằng nó có thể hình thành cùng kiểu với các hành tinh đá khác: Từ sự nguội đi của một đại dương magma nóng.
Trong trường hợp của Sao Thủy, đại dương này có thể giàu carbon và silicat.
Đầu tiên, kim loại đông tụ bên trong nó, tạo thành lõi trung tâm, trong khi magma còn lại kết tinh thành lớp phủ nằm chính giữa và lớp vỏ ngoài của hành tinh.
Trước đây các nhà nghiên cứu cho rằng nhiệt độ và áp suất của lớp phủ Sao Thủy chỉ đủ cao để carbon hình thành than chì, vốn nhẹ hơn nên nổi lên bề mặt và tạo ra các mảng tối.
Tuy vậy, một số bằng chứng sau đó cho thấy lớp phủ của Sao Thủy có thể sâu hơn hàng chục km. Điều đó sẽ làm tăng đáng kể áp suất và nhiệt độ tại ranh giới giữa lõi và lớp phủ và giúp hình thành kim cương.
Trong nghiên cứu mới, một nhóm nhà khoa học từ Bỉ và Trung Quốc đã tạo ra các mô phỏng đại dương magma của Sao Thủy "sơ sinh", chứa đầy sắt, silica và carbon, với các tỉ lệ khác nhau.
Họ cũng làm ngập các hỗn hợp này bằng nhiều lượng sắt sunfua khác nhau, vì Sao Thủy đã được biết là giàu lưu huỳnh.
Sau đó, họ tạo ra áp suất gấp khoảng 70.000 lần áp suất khí quyển của Trái Đất ở mực nước biển và nhiệt độ lên tới 1.970 độ C, kết hợp các mô hình máy tính, mô phỏng các điều kiện vật lý mà than chì hoặc kim cương sẽ ổn định....
Các thí nghiệm cho thấy các khoáng chất như olivin - khoáng vật gồm sắt, magie và silicat -có khả năng hình thành trong lớp phủ, điều từng được nghi ngờ trước đây.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng việc thêm lưu huỳnh vào hỗn hợp hóa học khiến nó chỉ đông cứng ở nhiệt độ cao hơn nhiều, thuận lợi hơn cho việc hình thành kim cương.
Kim cương này có thể đã kết tinh khi lõi bên trong của Sao Thủy đông cứng. Vì nó ít đặc hơn lõi, nên sau đó nó nổi lên ranh giới lõi - lớp phủ, tạo nên một lớp rắn chắc dày tới 15 km.
Cấu trúc bên trong Sao Thủy lúc sơ sinh (trái) và ngày nay, với một lớp kim cương tồn tại ở vùng dưới cùng của lớp phủ - Ảnh: Yanhao Lin/Bernard Charlie
Theo nhà nghiên cứu Yanhao Lin đến từ Trung tâm Nghiên cứu khoa học và công nghệ áp suất cao tiên tiến ở Bắc Kinh, kim cương có thể giúp truyền nhiệt giữa lõi và lớp phủ, tạo ra sự chênh lệch nhiệt độ và khiến sắt lỏng xoáy bên trong lõi, do đó tạo ra từ trường.
Tất nhiên, con người không thể mơ tưởng việc khai thác số kim cương này, bởi chúng nằm sâu tận 485 km dưới bề mặt hành tinh. Thế nhưng, đó vẫn là báu vật đối với các nhà khoa học, bởi cung cấp thêm góc nhìn mới về cách mà một hành tinh có thể hình thành.
Đáp xuống hành tinh này, tàu vũ trụ dễ bị tấn công Hành tinh mà nhân loại đang hy vọng đặt chân đến nhất có thể là một miền đất vô cùng "xui xẻo". Theo Live Science, các nhà khoa học đã khám phá hơn 33.000 vật thể có thể áp sát địa cầu và có xác suất gây nguy hiểm vào thời điểm nào đó trong tương lai - điều thúc đẩy các cơ...