Dấu tích khu đền hàng nghìn năm tuổi

Theo dõi VGT trên

Kỹ thuật hiện đại giúp các nhà khảo cổ xác định tàn tích khu đền dưới lòng đất dù không có dấu vết nào trên bề mặt.

Dấu tích khu đền hàng nghìn năm tuổi - Hình 1

Các nhà khảo cổ phát hiện dấu tích khu đền thời Đồ Sắt ở Armagh. Ảnh: BBC.

Nhóm nhà khoa học từ Đại học Queen’s Belfast, Đại học Aberdeen và Viện Khảo cổ Đức phát hiện dấu tích của một khu đền lớn thời Đồ Sắt tại di chỉ Pháo đài Navan, hạt Armagh, tỉnh Ulster, Ireland, BBC hôm 16/7 đưa tin.

Pháo đài Navan được coi là kinh đô cổ xưa của Ulster. “Trong cuộc khai quật những năm 1960, các nhà khoa học phát hiện một trong những cụm công trình ấn tượng nhất của châu Âu thời tiền sử, trong đó có loạt cấu trúc hình số 8 từ giai đoạn đầu của thời Đồ Sắt và một cấu trúc gỗ xây dựng khoảng năm 95 trước Công nguyên”, tiến sĩ Patrick Gleeson, giảng viên khảo cổ tại Đại học Queen’s Belfast, cho biết.

Nghiên cứu mới bổ sung dữ liệu quan trọng, cho thấy những công trình phát hiện trong thập niên 1960 không phải nơi ở của các vị vua, mà là một khu đền quy mô. Đây là một trong những nơi tổ chức nghi lễ lớn và phức tạp nhất ở Bắc Âu thời tiền La Mã và tiền sử, Gleeson nhận xét.

Nhóm chuyên gia sử dụng kỹ thuật đo gradient từ trường và thăm dò điện trở để tìm kiếm những cấu trúc cổ xưa tại khu vực khảo cổ. “Hai kỹ thuật giúp chúng tôi xác định tàn tích dưới lòng đất trong khi không có dấu vết nào trên bề mặt, đồng thời nắm được trạng thái nguyên thủy và mối tương quan giữa các công trình. Các kỹ thuật này cung cấp dữ liệu hữu ích về nền móng và quy mô của cấu trúc cổ xưa”, Gleeson giải thích.

“Nghiên cứu mang đến những thông tin mới, đồng thời cung cấp dữ liệu cho các nghiên cứu khác trong tương lai nhằm khám phá ý nghĩa, mục đích sử dụng của Pháo đài Navan đối với người xưa”, tiến sĩ John O’Keeffe tại Cơ quan Cộng đồng Bắc Ireland, nhận xét.

Tìm về dấu tích người xưa

Tiến sĩ Nguyễn Việt đưa chúng tôi lên thăm hang Xóm Trại (xã Tân Lạc, huyện Lạc Sơn), một di chỉ tiêu biểu của Văn hóa Hòa Bình.

Đây là Di tích cấp quốc gia, nơi mà TS Nguyễn Việt cùng các đồng nghiệp ở Trung tâm tiền sử Đông Nam Á và Viện Khảo cổ Việt Nam đã dành nhiều công sức hàng chục năm qua để khai quật, bảo tồn và nghiên cứu.

Tìm về dấu tích người xưa - Hình 1

Hang Xóm Trại, xã Tân Lạc, huyện Lạc Sơn là một di chỉ tiêu biểu của Văn hóa Hòa Bình.

Hang nằm trên núi đá vôi thuộc Xóm Trại, có độ cao khoảng 15 mét so với thung lũng, cửa hang hướng Đông ăn sâu vào lòng núi, cây cối che khuất. Vách hang còn rất nhiều vỏ ốc hàng ngàn năm bám vào. Trên lối vào và trong lòng đất, khi đào sâu xuống, còn rất nhiều hóa thạch giúp cho các nhà nghiên cứu tìm hiểu về một thời kỳ xa xưa của cuộc sống con người ở đây.

Theo TS Nguyễn Việt, hang Xóm Trại được phát hiện từ năm 1975 và được khai quật 5 lần từ các năm 1981 đến năm 2008. Lúc đầu, do phát hiện được nhiều dụng cụ mài lưỡi, các nhà nghiên cứu dựa vào đặc trưng phân kỳ cũ, cho rằng các hóa thạch ở đây thuộc giai đoạn muộn của Văn hóa Hòa Bình, tức là chỉ 9-10 ngàn năm. Sau cuộc khai quật năm 1981, hai mẫu ốc đầu tiên được gửi sang Berlin (Đức) tính tuổi theo phương pháp định vị carbon cho kết quả là 18 ngàn năm.

Năm 1982, TS Nguyễn Việt tổ chức khai quật và sàng theo kiểu Mỹ, đã thu được các mẫu vật than hạt quả ở các độ sâu, đều được các phòng thí nghiệm nước ngoài khẳng định trên dưới 18 ngàn năm tuổi. Năm 1984, ông trực tiếp sang làm việc tại phòng xét nghiệm C14 Berlin và cùng các chuyên gia Đức tiến hành khai quật hang Xóm Trại vào các năm 1986/87 và thực hiện thêm 20 phân tích niên đại C14 mới, tiếp tục khẳng định hang Xóm Trại là một di chỉ tiêu biểu cho nền văn hóa Hòa Bình, với niên đại trên dưới 20 ngàn năm.

TS Nguyễn Việt đưa chúng tôi vào thăm hang và giới thiệu những chi tiết trên vách đá, lối mòn mà chỉ có những nhà chuyên môn mới hiểu hết ý nghĩa.

Ông nói: Các hạt quả và đá có lớp khoáng bên ngoài phát hiện ở hang Xóm Trại được nhiều nhà khoa học ở Nhật, Úc, Đức, Ba Lan, Philippin... đặc biệt quan tâm cùng giám định giống loài và thành phần hóa học.

Tìm về dấu tích người xưa - Hình 2

Một mô hình bếp lửa được dựng để mô phỏng cuộc sống người nguyên thủy thời ấy.

Tại đây cũng đã phát hiện một mộ táng cổ, hai hệ thống vết mòn của đường ra vào hang và đặc biệt nhất là hệ thống biểu tượng mỹ thuật sớm thông qua các nhóm vạch tạo hình răng sói, dích dắc, đối xứng... Những kết quả này rất có ý nghĩa và được giới khảo cổ quốc tế rất quan tâm!

Ông chỉ cho chúng tôi hai vết đường mòn ra vào hang, một phát hiện rất đặc biệt trong đợt khai quật năm 2008. Có thể nói đây là những con đường cổ xưa hiếm hoi với 21 ngàn năm tuổi của con người trên mặt đất. Liền bên đấy là một mô hình bếp lửa được dựng để mô phỏng cuộc sống người nguyên thủy thời ấy.

Chúng tôi được biết, TS Nguyễn Việt và các đồng nghiệp trong các nghiên cứu của mình đang tiếp tục làm rõ mối quan hệ giao lưu giữa những người săn bắt, hái lượm trong văn hóa Hòa Bình ở Xóm Trại với những người trồng lúa vùng đồng bằng ven biển Ninh Bình, Thanh Hóa thông qua hệ thống gốm và đá có vết cưa ở cửa hang và lớp trên hang Xóm Trại. Các nghiên cứu tiếp tục cũng sẽ giúp khẳng định ưu thế công cụ mảnh tước, công cụ xương, công cụ mài lưỡi sớm và hy vọng phát hiện lớp cư trú sớm hơn 20 ngàn năm trước.

Những công trình nghiên cứu của TS Nguyễn Việt và Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á về di tích hang Xóm Trại góp phần cùng giới khảo cổ Việt Nam làm rõ hơn những giá trị của Văn hóa Hòa Bình trong nền văn minh nhân loại, giúp nhận thức sâu sắc hơn về quá trình hình thành và phát triển của tổ tiên người Việt từ những năm tháng xa xôi của lịch sử thêm rõ ràng. Điều ấy càng có ý nghĩa vì được thực hiện bởi một trung tâm nghiên cứu phi chính phủ như Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, khi mà nguồn ngân sách từ nhà nước cho các nghiên cứu như vậy còn rất eo hẹp.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Mèo nhấn nút gửi email xin thôi việc khiến cô chủ thất nghiệp ngay trước TếtMèo nhấn nút gửi email xin thôi việc khiến cô chủ thất nghiệp ngay trước Tết
22:09:58 21/01/2025
Thợ săn hành tinh NASA phát hiện nơi bất hạnh nhất vũ trụThợ săn hành tinh NASA phát hiện nơi bất hạnh nhất vũ trụ
00:46:29 21/01/2025
Các hành tinh 'rủ nhau' diễu hành vũ trụ trong ngày 21/1Các hành tinh 'rủ nhau' diễu hành vũ trụ trong ngày 21/1
00:46:27 21/01/2025
Loài 'sói đầu lừa' đã tuyệt chủng 500.000 năm bỗng xuất hiện, giới khoa học bàng hoàng khi giải mã đượcLoài 'sói đầu lừa' đã tuyệt chủng 500.000 năm bỗng xuất hiện, giới khoa học bàng hoàng khi giải mã được
11:13:09 21/01/2025
Những 'quái vật' gây ám ảnh nhất Việt Nam, có con thật sự tồn tại trên đờiNhững 'quái vật' gây ám ảnh nhất Việt Nam, có con thật sự tồn tại trên đời
09:38:57 20/01/2025
Phát hiện 'kho báu' khổng lồ ở quốc gia láng giềng Việt Nam, vạn người đổ xô đến xem thực hư, dân làng kiếm gần 3 tỷ đồng chưa đầy 1 tuầnPhát hiện 'kho báu' khổng lồ ở quốc gia láng giềng Việt Nam, vạn người đổ xô đến xem thực hư, dân làng kiếm gần 3 tỷ đồng chưa đầy 1 tuần
13:12:21 20/01/2025
Cơ trưởng say rượu bị bắt khẩn cấp ngay trong buồng lái máy bayCơ trưởng say rượu bị bắt khẩn cấp ngay trong buồng lái máy bay
09:09:56 20/01/2025
Tại sao gà mái không cần gà trống vẫn đẻ được trứng? Ý nghĩa của sự tồn tại của con gà trống là gì?Tại sao gà mái không cần gà trống vẫn đẻ được trứng? Ý nghĩa của sự tồn tại của con gà trống là gì?
00:46:23 21/01/2025

Tin đang nóng

Quốc Trường U40: Chưa yêu ai dù đẹp trai, giàu có và sở hữu chuỗi nhà hàngQuốc Trường U40: Chưa yêu ai dù đẹp trai, giàu có và sở hữu chuỗi nhà hàng
23:20:04 21/01/2025
Thảm đỏ hot nhất hôm nay: Hương Giang - Kỳ Duyên đọ sắc bùng nổ, 1 mỹ nam đẹp không tì vết chiếm trọn spotlightThảm đỏ hot nhất hôm nay: Hương Giang - Kỳ Duyên đọ sắc bùng nổ, 1 mỹ nam đẹp không tì vết chiếm trọn spotlight
23:29:01 21/01/2025
Lời nhắn cuối đáng ngờ Justin Bieber gửi bà xã trước khi nhấn nút unfollow chấn động toàn cầuLời nhắn cuối đáng ngờ Justin Bieber gửi bà xã trước khi nhấn nút unfollow chấn động toàn cầu
22:44:58 21/01/2025
Cách đáp trả của Vũ Luân trước tin đồn gây hoang mang cho người hâm mộCách đáp trả của Vũ Luân trước tin đồn gây hoang mang cho người hâm mộ
23:23:24 21/01/2025
Mỹ nhân Trung Quốc vượt mặt cả Lưu Diệc Phi lẫn Triệu Lệ Dĩnh quá sốc: "Ngoan xinh yêu" nhất Cbiz không ai ghét nổiMỹ nhân Trung Quốc vượt mặt cả Lưu Diệc Phi lẫn Triệu Lệ Dĩnh quá sốc: "Ngoan xinh yêu" nhất Cbiz không ai ghét nổi
05:59:45 22/01/2025
Thái Thiếu Phân đóng vai mẹ Tiêu Chiến trong 'Anh hùng xạ điêu' bản 2025Thái Thiếu Phân đóng vai mẹ Tiêu Chiến trong 'Anh hùng xạ điêu' bản 2025
22:51:10 21/01/2025
Chúc Anh Đài đẹp nhất màn ảnh bị chê trông như bà lão 70 tuổiChúc Anh Đài đẹp nhất màn ảnh bị chê trông như bà lão 70 tuổi
05:58:51 22/01/2025
Clip nửa đêm của gia đình bỗng viral: Mẹ đẻ em bé nhưng người trầm cảm là chị hai, chăm em đầu bù tóc rối!Clip nửa đêm của gia đình bỗng viral: Mẹ đẻ em bé nhưng người trầm cảm là chị hai, chăm em đầu bù tóc rối!
22:51:25 21/01/2025

Tin mới nhất

Loài động vật đầu tiên biết đặt tên cho nhau giống con người, sử dụng ngôn ngữ riêng để gọi nhau

Loài động vật đầu tiên biết đặt tên cho nhau giống con người, sử dụng ngôn ngữ riêng để gọi nhau

06:42:52 22/01/2025
Một khảo sátcho thấy những con voi ở Công viên Quốc gia Amboseli của Kenya dường như gọi nhau bằng những tên riêng bằng cách sử dụng những tiếng ầm ầm trầm và phức tạp.
Top 10 loài chim quý hiếm với tên gọi và tiếng kêu độc lạ nhất Việt Nam: 'Bắt cô trói cột', 'khát nước'...

Top 10 loài chim quý hiếm với tên gọi và tiếng kêu độc lạ nhất Việt Nam: 'Bắt cô trói cột', 'khát nước'...

06:42:44 22/01/2025
Ở Việt Nam có những loài chim không chỉ sở hữu vẻ đẹp ngoại hình đặc biệt mà còn gây ấn tượng với tên gọi độc lạ và tiếng kêu đặc trưng.
'Thú cưng' robot bầu bạn với người già

'Thú cưng' robot bầu bạn với người già

06:42:34 22/01/2025
Viện dưỡng lão không cho phép nuôi thú cưng và ông Raymond rất nhớ chú mèo 14 tuổi của mình. Tuy nhiên, tâm trạng ông dần cải thiện sau khi nuôi một chú mèo robot.
Loại thực vật vẻ ngoài quái dị, bất ngờ 'trở về từ cõi chết' sau hơn 20 năm: Loài hoa cổ tích, siêu hiếm

Loại thực vật vẻ ngoài quái dị, bất ngờ 'trở về từ cõi chết' sau hơn 20 năm: Loài hoa cổ tích, siêu hiếm

06:41:43 22/01/2025
Theo Japan Times, sau hơn 20 năm được cho là tuyệt chủng, loài hoa đèn lồng cổ tích Thismia kobensis đã tái xuất hiện tại tỉnh Hygo, Nhật Bản.
Bộ tộc 'đà điểu' gốc Phi chỉ có 2 ngón chân, các chuyên gia đã đến để tiết lộ sự thật

Bộ tộc 'đà điểu' gốc Phi chỉ có 2 ngón chân, các chuyên gia đã đến để tiết lộ sự thật

00:46:26 21/01/2025
Để không lúc nào cũng đắm chìm trong cuộc sống hư vô và nhàm chán này, du lịch là một trong những cách tốt nhất để tiếp xúc với thế giới.
Người đàn ông đào được cục đá lớn sau nhà, tưởng đồ vứt đi nào ngờ là 'trầm tích vũ trụ' trị giá 115 tỷ đồng

Người đàn ông đào được cục đá lớn sau nhà, tưởng đồ vứt đi nào ngờ là 'trầm tích vũ trụ' trị giá 115 tỷ đồng

09:37:15 20/01/2025
Sau khi kiểm tra kỹ lưỡng, khối thiên thạch được xác định có kích thước 27,94 cm x 24,8 cm x 20.06 cm và nặng khoảng 29,9 kg, là khối thiên thạch lớn nhất được tìm thấy ở Đức.
Phát hiện hệ sinh thái chưa từng thấy bên dưới hồ nước bí mật ở Nam Cực

Phát hiện hệ sinh thái chưa từng thấy bên dưới hồ nước bí mật ở Nam Cực

09:36:20 20/01/2025
Các nhà khoa học đang nghiên cứu Hồ Enigma đóng băng ở Nam Cực đã phát hiện ra một hệ sinh thái chứa đầy các quần thể vi khuẩn kỳ lạ bên dưới.
Việt Nam sở hữu loài động vật cực kỳ quý hiếm có ngoại hình độc nhất vô nhị, là 'hậu duệ' của ma cà rồng

Việt Nam sở hữu loài động vật cực kỳ quý hiếm có ngoại hình độc nhất vô nhị, là 'hậu duệ' của ma cà rồng

21:24:50 19/01/2025
Ngoại hình tương tự ma cà rồng khiến loài động vật này được đặt tên gắn với ác quỷ trong truyền thuyết. Mới đây nó được phát hiện ở Việt Nam và nhanh chóng gây sự chú ý.
Phát hiện quái vật Mesosaur lớn nhất từng được biết đến

Phát hiện quái vật Mesosaur lớn nhất từng được biết đến

21:00:41 19/01/2025
Theo Sci-News, các nhà cổ sinh vật học đã phát hiện ra những hộp sọ lớn và một số xương của của một loài mới thuộc dòng họ quái vật Mesosaur.
Sự thật sốc ở 1 trong những quốc gia giàu có nhất thế giới: Nhiều người già đang cố tình phạm tội để được ở tù

Sự thật sốc ở 1 trong những quốc gia giàu có nhất thế giới: Nhiều người già đang cố tình phạm tội để được ở tù

20:40:42 19/01/2025
Người cao tuổi tại đây đang sống trong cô đơn và đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống. Một số phụ nữ thậm chí chọn cách vào tù để thoát khỏi hoàn cảnh này.
Khám phá lịch sử bí ẩn của thiên hà Tiên Nữ láng giềng

Khám phá lịch sử bí ẩn của thiên hà Tiên Nữ láng giềng

20:10:20 19/01/2025
Bức ảnh toàn cảnh lớn nhất về thiên hà Tiên Nữ hiển thị khoảng 200 triệu ngôi sao và trải dài trên độ phân giải 2,5 tỉ pixel, theo trang science.nasa.gov.
Chuyện lạ có thật: Chó mẹ mang con đến phòng khám để cầu cứu

Chuyện lạ có thật: Chó mẹ mang con đến phòng khám để cầu cứu

08:22:46 19/01/2025
Một câu chuyện hi hữu xảy ra tại Thổ Nhĩ Kỳ, khi một con chó hoang đã tự mình mang con bị bệnh đến phòng khám thú y để cầu cứu.

Có thể bạn quan tâm

Thần đồng có IQ cao hơn Einstein, 8 tuổi được NASA mời làm việc nhưng 10 năm sau học lại tiểu học, bị chỉ trích thất bại vẫn hài lòng

Thần đồng có IQ cao hơn Einstein, 8 tuổi được NASA mời làm việc nhưng 10 năm sau học lại tiểu học, bị chỉ trích thất bại vẫn hài lòng

Netizen

08:06:36 22/01/2025
Thần đồng Hàn Quốc nhận được nhiều kỳ vọng sẽ thành công trên đất Mỹ lại đột ngột bỏ về nước để làm lại cuộc sống từ đầu.
Nữ ca sĩ nổi tiếng tuổi Tỵ sắp cưới doanh nhân kém 3 tuổi là ai?

Nữ ca sĩ nổi tiếng tuổi Tỵ sắp cưới doanh nhân kém 3 tuổi là ai?

Sao châu á

08:05:26 22/01/2025
Sở hữu âm sắc trong trẻo cùng kỹ thuật thanh nhạc tốt, Beyoncé xứ Hàn Ailee vẫn duy trì sức hút sau hơn một thập kỷ gắn bó với làng nhạc Hàn Quốc.
Cải vàng, mai anh đào khoe sắc ở đồi hoa xóm Mừng, Hòa Bình

Cải vàng, mai anh đào khoe sắc ở đồi hoa xóm Mừng, Hòa Bình

Du lịch

08:04:41 22/01/2025
Xóm Mừng nằm ở vị trí cao nhất của xã Hợp Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình, từ lâu đã thu hút du khách bởi khí hậu mát mẻ, những mái nhà sàn ẩn hiện bên ruộng bậc thang.
Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới

Ông Trump ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi Tổ chức Y tế thế giới

Thế giới

08:02:31 22/01/2025
Hãng AFP ngày 21.1 đưa tin Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp chỉ đạo Mỹ rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tổ chức mà ông nhiều lần chỉ trích về việc đối phó đại dịch Covid-19.
Cuối năm rồi, bạn hãy khẩn trương bỏ ngay 6 món đồ này để xua đi những điều kém may mắn trong nhà

Cuối năm rồi, bạn hãy khẩn trương bỏ ngay 6 món đồ này để xua đi những điều kém may mắn trong nhà

Sáng tạo

08:00:43 22/01/2025
Năm này qua năm khác, gia đình thực sự tích lũy quá nhiều thứ không cần thiết, thậm chí có những thứ họ biết sẽ không bao giờ dùng đến nữa nhưng vẫn không vứt đi đúng lúc.
Sao Việt 22/1: Trung Quân mua nhà mới, Ngô Thanh Vân rạng rỡ bên chồng trẻ

Sao Việt 22/1: Trung Quân mua nhà mới, Ngô Thanh Vân rạng rỡ bên chồng trẻ

Sao việt

08:00:08 22/01/2025
Trung Quân khoe món quà tự thưởng cho bản thân sau một năm làm việc chăm chỉ, Ngô Thanh Vân cùng ông xã chụp bộ ảnh mới đón Tết.
Nóng: Justin Bieber chính thức lên tiếng vụ unfollow vợ, nhưng cú twist sau đó mới khiến dân mạng toàn cầu hoang mang hơn cả!

Nóng: Justin Bieber chính thức lên tiếng vụ unfollow vợ, nhưng cú twist sau đó mới khiến dân mạng toàn cầu hoang mang hơn cả!

Sao âu mỹ

07:52:55 22/01/2025
Những cú twist liên tiếp làm cư dân mạng cảm thấy xoay như chong chóng . Trước đó, nhiều người nêu thuyết âm mưu vợ chồng Justin Bieber gặp trục trặc, rồi ekip chiêu trò...
'Anh hùng xạ điêu' của Tiêu Chiến lập thành tích 'khủng' dù chưa ra mắt

'Anh hùng xạ điêu' của Tiêu Chiến lập thành tích 'khủng' dù chưa ra mắt

Phim châu á

07:17:49 22/01/2025
Bất chấp những ý kiến trái chiều, Anh hùng xạ điêu có Tiêu Chiến - Trang Đạt Phi đóng chính vẫn là phim tết được mong chờ nhất tại Trung Quốc dịp Tết Nguyên đán.
Lừa đảo ký hợp đồng mua bán nhà rồi cuỗm tiền của khách hàng

Lừa đảo ký hợp đồng mua bán nhà rồi cuỗm tiền của khách hàng

Pháp luật

07:09:59 22/01/2025
Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh đang tìm người liên quan đến vụ án Lê Xuân Định can tội: Lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty TNHH đầu tư phát triển nhà Khương Điền, Công ty TNHH đầu tư phát triển nhà Phúc Phát Điền.
Không thời gian - Tập 32: Quý giúp Hồi vì muốn trả ơn

Không thời gian - Tập 32: Quý giúp Hồi vì muốn trả ơn

Phim việt

06:41:35 22/01/2025
Vì mang ơn cứu mạng của Thương - người chị thân thiết với Hồi, Quý muốn làm điều gì đó để giúp người đồng hương với mình.
Pogba hé lộ bến đỗ mới

Pogba hé lộ bến đỗ mới

Sao thể thao

06:41:31 22/01/2025
Paul Pogba từ chối lời đề nghị chuyển nhượng từ Nga trong thời gian chịu án cấm thi đấu vì doping, đồng thời ưu tiên khoác áo CLB có suất dự Champions League.