Đằng sau việc hệ thống tên lửa HIMARS Mỹ cung cấp cho Ukraine không thể b.ắn quá 80km
Washington đã “bí mật sửa đổi” các hệ thống tên lửa phóng loạt ( HIMARS) trước khi gửi cho Ukraine, để Kiev không thể phóng tên lửa tầm xa hơn.
Hệ thống HIMARS phóng tên lửa trong một cuộc tập trận ở Maroc ngày 30/6/2022. Ảnh tư liệu: AFP
Tờ Wall Street Journal dẫn lời các quan chức Mỹ giấu tên đã hé lộ thông tin trên vào hôm 5/12. Theo đó, Mỹ đã gửi cho Ukraine tổng cộng 20 bệ phóng HIMARS kể từ tháng 6, cùng với một số tên lửa dẫn đường phóng loạt (GMLRS) và phương tiện hỗ trợ. GMLRS có tầm b.ắn gần 80 km.
Sau đó, nhiều nhà hoạt động đã kêu gọi Mỹ cung cấp cho Ukraine tên lửa chiến thuật lục quân (ATACMS) có tầm b.ắn hơn 300 km. Tuy nhiên, đến nay Washington vẫn từ chối gửi loại tên lửa này cho Kiev. Theo các chuyên gia phân tích, ngay cả khi Nhà Trắng thay đổi ý định hoặc Kiev sở hữu ATACMS hay các tên lửa tầm xa tương tự từ các nhà viện trợ khác, thì chúng cũng sẽ không thể hoạt động tương tích với hệ thống HIMARS hiện có.
Quan chức giấu tên cho biết các hệ thống được gửi đến Ukraine đã được sửa đổi phần cứng và phần mềm. Quân đội Ukraine và Lầu Năm Góc từ chối bình luận về vấn đề này do còn “cân nhắc về vấn đề bảo mật hoạt động”.
Theo WSJ, những sửa đổi này “phản ánh mối lo ngại của giới chức Mỹ rằng đối tác Ukraine có thể phá bỏ cam kết không tấn công vào lãnh thổ Nga bằng vũ khí do Mỹ cung cấp”, cũng như mong muốn của Chính quyền Tổng thống Joe Biden là “giảm thiểu rủi ro xảy ra cuộc chiến rộng lớn hơn” với Nga.
Về phần mình, Moskva liên tục cảnh báo Washington rằng việc cung cấp vũ khí hạng nặng cho Ukraine có nguy cơ vượt “lằn ranh đỏ” của Moskva, gây xung đột trực diện với Mỹ và Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Mỹ và các đồng minh khẳng định họ không tham gia vào cuộc xung đột, song vẫn trang bị vũ khí cho Kiev.
Video đang HOT
Hồi tháng 6, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho rằng Washington đã nhận được đảm bảo từ Kiev rằng sẽ không sử dụng HIMARS “để chống lại các mục tiêu trên lãnh thổ Nga”, đồng thời khẳng định “mối quan hệ tin cậy mạnh mẽ giữa Ukraine – Mỹ, cũng như các đồng minh và đối tác”.
Tuy nhiên, đến tháng 9, ông Blinken tuyên bố Mỹ không coi Crimea và 4 khu vực vừa bỏ phiếu sáp nhập vào Nga – gồm Cộng hòa Nhân dân tự xưng Donetsk, Lugansk, vùng Kherson và Zaporozhye – là lãnh thổ Nga. Ông cho rằng đây là các mục tiêu hợp pháp nếu Ukraine sử dụng vũ khí do Lầu Năm Góc cung cấp.
Tiết lộ về việc chỉnh sửa hệ thống HIMARS cũng mâu thuẫn với tuyên bố của đặc phái viên Washington tại Kiev, ông Bridget Brink. Hồi tháng 6, ông Brink cho rằng quyết định về phạm vi hoạt động của các hệ thống HIMARS sẽ “tùy thuộc vào phía Ukraine”.
Trước đó, một chỉ huy quân sự Nga giấu tên cho biết các hệ thống phòng không của Nga giờ đây không còn gặp trở ngại trong việc phát hiện và t.iêu d.iệt tên lửa phóng từ hệ thống HIMARS nhờ phần mềm mới. “Giờ đây, Nga sẽ không gặp vấn đề gì trong việc phát hiện, theo dõi và t.iêu d.iệt tên lửa phóng từ hệ thống HIMARS”, vị chỉ huy giấu tên nói đồng thời cho biết thêm rằng đơn vị của ông đã b.ắn hạ khoảng 10 tên lửa phóng đi từ hệ thống HIMARS, trong đó 4 tên lửa đã b.ị b.ắn hạ trong tháng trước.
Kho đạn dược của Mỹ cạn kiệt vì xung đột ở Ukraine
Sắp tới, Mỹ sẽ không thể chuyển cho Ukraine một số loại đạn pháo và tên lửa quan trọng vì tốc độ tiêu thụ quá nhanh, vượt ngoài khả năng sản xuất.
Người phụ nữ đi ngang qua bức vẽ một binh sĩ Ukraine phóng tên lửa chống tăng Javelin. Ảnh: AFP
Cho đến nay, Mỹ là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Ukraine kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt vào ngày 24/2, với hơn 16,8 tỷ USD hỗ trợ quân sự.
Tuy nhiên, kho dự trữ một số thiết bị của Mỹ đang giảm xuống mức cần thiết tối thiểu cho các kế hoạch chiến tranh và huấn luyện. Theo nhà phân tích Mark Cancian tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), để kho dự trữ trở về mức trước khi xảy ra xung đột Nga - Ukraine có thể mất nhiều năm.
Một quan chức quân đội Mỹ giấu tên thừa nhận rằng Washington đang rút ra bài học từ cuộc xung đột trên rằng nhu cầu đạn dược trong một cuộc chiến tranh với cường quốc sẽ lớn hơn nhiều so với dự kiến.
Các công ty quốc phòng Mỹ đã buộc phải giảm mạnh sản xuất trong những năm 1990, do Nhà Trắng cắt giảm chi tiêu quốc phòng sau khi Liên Xô sụp đổ. Số lượng các tập đoàn sản xuất cũng thu hẹp đáng kể từ vài chục xuống còn số lẻ.
Bây giờ, Chính phủ Mỹ phải thuyết phục ngành này mở lại dây chuyền lắp ráp và sản xuất lại các mặt hàng như tên lửa phòng không Stinger, vốn đã dừng sản xuất từ năm 2020.
Hệ thống tên lửa Himars của Mỹ. Ảnh: AFP
Một số thiết bị do Mỹ cung cấp đã trở thành biểu tượng của cuộc chiến ở Ukraine. Chẳng hạn như vũ khí chống tăng Javelin được lực lượng Ukraine sử dụng rộng rãi để bảo vệ thủ đô, và Himars, một hệ thống tên lửa chính xác hiện đóng một vai trò quan trọng trong các cuộc phản công chống lại quân đội của Nga ở mặt trận phía Đông và Nam.
Tuy nhiên, kho dự trữ đạn dược của Mỹ dành cho tên lửa dẫn đường Himars, với tầm b.ắn hơn 80 km, đang cạn kiệt.
Nếu Mỹ gửi một phần ba số lượng Himars đến Ukraine, Ukraine sẽ nhận được 8.000 đến 10.000 quả tên lửa. Ông cho biết số tên lửa đó có thể đủ sử dụng trong vài tháng. Nhưng khi kho hàng cạn kiệt, không có phương án nào để thay thế cả.
Ông Cancian nói: "Sức sản xuất Himars của Mỹ là 5.000 chiếc một năm. Mặc dù Mỹ đang nỗ lực để tăng số lượng nhưng sẽ mất nhiều năm".
Mỹ cũng đã cung cấp khoảng 8.500 tên lửa Javelin cho Kiev, nhưng sản lượng của loại vũ khí này chỉ khoảng 1.000 quả mỗi năm. Chính phủ Mỹ đã đặt hàng số tên lửa trị giá 350 triệu USD vào tháng 5, nhưng sẽ phải mất vài năm nữa để các kho dự trữ được bổ sung.
Theo số liệu thống kê chính thức của Lầu Năm Góc, Mỹ cũng đã cung cấp hơn 800.000 quả đạn pháo 155mm tiêu chuẩn cho Ukraine, chiếm 3/4 tổng số lượng mà tất cả các nước phương Tây chuyển giao.
Ông Cancian nhận định rằng số lượng đạn pháo mà Washington cung cấp có lẽ đã gần đạt giới hạn cho phép để bản thân nước Mỹ không gặp rủi ro về tiềm lực chiến đấu.
Sản lượng đạn pháo này của Mỹ hiện ở mức 14.000 quả mỗi tháng, nhưng Lầu Năm Góc đã thông báo rằng họ đặt mục tiêu tăng con số đó lên 36.000 quả trong vòng 3 năm. Điều đó vẫn chỉ đưa sản lượng hàng năm lên 432.000 đạn pháo - ít hơn một nửa so với số lượng mà Ukraine được cung cấp trong bảy tháng qua.
Ngày 4/10, bà Laura Cooper, quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ chịu trách nhiệm giám sát tình hình Nga và Ukraine, cho biết hoạt động sản xuất của ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ đang được tăng tốc. Bà khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục sát cánh với người dân Ukraine và cung cấp cho họ sự hỗ trợ an ninh cần thiết.
Mỹ phê duyệt bán vũ khí cho Thụy Sĩ, Litva và Bỉ Những vũ khí bán cho các nước sẽ giúp hiện đại hóa lực lượng vũ trang của họ. Tên lửa Patriot khai hỏa. Ảnh: ADM Theo trang tin defensenews.com, Bộ Ngoại giao Mỹ mới đây đã thông qua thương vụ bán vũ khí cho nước ngoài trị giá 700 triệu USD cho Thụy Sĩ (cùng với các thương vụ khác cho Litva và...
