Đậm đà hương vị canh chua
Chạm phải món ăn chơi- me chấm muối ớt, làm tôi nhớ hương vị canh chua quê nhà. Món canh chua nhiều người thích vì món ăn hội tụ đủ vị nhất, nào là chua, cay, ngọt, đậm đà của cá, cua, các loại rau và gia vị.
Thích còn vì canh chua nóng hôi hổi vừa thổi vừa húp. Còn vì canh chua mang đủ loại hương vị trái cây quê nhà. Những loại trái được hái trong vườn nhà, hoặc mọc hoang theo mé bờ sông rạch.
Canh chua được nấu bằng cua hoặc cá tép, ốc với chất chua và gia vị. Trái để tạo vị chua ngon cho nước canh là me, bần, khế, xoài xanh,… Mùa nào trái nấy, trái hết mùa thì lại nấu mẻ, nấu giấm. Những quả me, khế, bần hay giấm, mẻ khi đem nấu canh với cá, sẽ giúp khử mùi tanh của cá.
Và phải nấu đúng điệu mới ngon được nghen, phải phân ra loại cá nào, rau nào nấu với loại trái nào mới mang hương vị riêng và ngon. Mà không phải ngẫu nhiên có sự kết hợp độc đáo đó trong món canh chua. Mà được người xưa kết hợp để điều hòa khí vị hết sức tinh tế. Vì món ăn là bài thuốc mà.
Và trong nhà đã nuôi sẵn mẻ và giấm để khi nào bắt được cá tôm thì cả nhà sẽ có nồi canh chua mẻ, canh chua giấm với bắp chuối, môn ngọt, rau muống đồng, bông so đũa,…
Video đang HOT
Cái hũ bằng sành nho nhỏ, nằm cạnh góc giàn bếp, đó là cái hũ mẻ được nuôi bằng cơm nguội. Còn cái hũ to hơn kế bên là hũ giấm, cứ cách vài tuần lại lấy hũ cơm mẻ ra cho cơm nguội vào. Và lấy hũ giấm ra, cho giấm uống nước dừa tươi và rượu.
Nhà văn Vũ Bằng đã từng viết trong “Miếng lạ miền Nam” rằng: “Tôi yêu miếng lạ miền Nam nhiều là vì nó lạ- lạ đến nhiều khi không thể tưởng tượng được- và chính những cái lạ đó đã cho tôi thấy rõ hơn tính chất thực thà, bộc lộ và chất phác của con người Nam”. Mà lạ thật, chỉ món canh chua thôi với bao vị chua khác nhau.
Món canh chua không chỉ ăn cho no, cho đã thèm, mà món ăn còn chứa cái tình, chứa một nền văn hóa sông nước. Mà lâu lâu ta lại nhớ.
Và nhà văn Vũ Bằng bày tỏ cảm xúc của mình khi “Ăn một miếng ngon của đất nước thấy bừng lên ở trong lòng một mối hạnh phúc vì đã được ăn một chút gì của đất nước, một tinh túy truyền từ năm, tháng nọ sang tháng, năm kia”… Mỗi người xa quê ai cũng thèm, cũng nhớ món ăn quê nhà và khi ăn món ăn quê nhà họ lại nhớ da diết quê hương.
Còn lại một mùa nhớ!
Chiều nào, vợ chồng chú hàng xóm cũng tất bật với công việc hái lá cách để sáng đem ra bán cho những người bạn hàng ở một chợ phường. Vườn lá cách xanh non được vợ chồng chú chăm tưới mỗi ngày.
Đây là nguồn thu nhập chính của gia đình chú. Ở thành phố mà vợ chồng chú sống khỏe với nghề trồng lá cách.
Dĩa ếch xào lá cách mà một thời nơi miền dân dã đã được thưởng thức nơi chái chiều khói quê lãng đãng.
Mùi lá cách thoang thoảng làm tôi nhớ loại rau nơi dân dã quê nhà, ngày ấy mọc dại đầy vườn. Người dân quê tôi hay hái vào chế biến thành nhiều món ăn trong bữa cơm thường nhật. Không chê vào đâu được khi loại lá dại này được cuốn bánh xèo, gỏi tép hay đem um lươn, xào rắn...
Kể đến đâu nghe thèm đến đấy, kể mãi vẫn còn bao món được chế biến với loại rau dại này. Loại rau dại này được người dân quê tôi rất ưa thích vì rau có nhiều công dụng như giúp thanh nhiệt cơ thể, trị nhức mỏi, vàng da,...
Chắc lá cách có nhiều công dụng như thế nên được trồng và bán nhiều ở các chợ. Giờ không khó để có lá cách chế biến các món ăn ngon mà một thời nơi miền dân dã đã được thưởng thức nơi chái chiều khói quê lãng đãng.
Chớ ngày trước mỗi khi thèm ăn lá cách, chỉ có việc chờ về quê xách rổ ra vườn hái mới có. Vì loài cây mọc dại. Tôi thích và thèm nhất là món ếch đồng xào với lá cách quê.
Tôi thích tự tay mình hái lá cách để được nghe mùi thoang thoảng lá cách đặc trưng. Còn những chú ếch đồng được chú tôi soi. Mùa mưa là mùa ếch nên soi ếch được nhiều và được hạt mưa tưới tắm nên lá cách xanh non.
Cứ đến mùa mưa thì tôi lại được thưởng thức ngon lành món mình thích nhất. Nội tôi hay so sánh thịt ếch trắng, thơm ngon giống như thịt gà vậy.
Nhắc để nhớ, để tiếc một thời đồng vang tiếng ếch, chớ giờ về quê tìm con ếch đồng như ngày nào không dễ chút. Hôm tôi về quê, tôi nói thèm món ếch xào lá cách quá.
Chú tôi bảo, người ta soi bắt riết nên đồng mình giờ vắng tiếng ếch rồi. Giờ người ta không soi hay cắm câu như ngày trước mà người soi ếch bây giờ cho tiếng ếch phát ra từ chiếc máy để mồi dụ những con ếch đồng.
Khi những chú ếch đồng lại gần tiếng ếch mồi dụ, những người soi ếch dùng xiệc điện để bắt những chú ếch đồng. Tiếng ếch đồng ngày càng vắng trong đêm mưa là vậy.
Giờ nghe mưa rơi, thèm tiếc và chỉ còn lại một mùa nhớ!
Lạ miệng với mầm lạc Trong các loại rau mầm, phổ biến nhất là mầm đỗ xanh (còn gọi là giá). Thứ đến là mầm cải non. Thế nhưng mầm lạc (đậu phộng) lại là món ăn đặc hữu mà ít người được thưởng thức. Lại nói về giá, có thể chế biến thành nhiều món ăn. Giá có thể làm rau ăn sống, muối chua, xào, ăn...