Đặc sản nộm hoa ban bùi béo có 1-0-2 thơm nưng nức “gây thương nhớ”
Món nộm hoa ban dậy mùi thơm sực nức của mắc khén hòa quyện cùng vị bùi giòn của những cánh hoa ban rừng đã tạo nên một hương vị riêng biệt trong văn hóa ẩm thực của người vùng cao Tây Bắc, trở thành món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ của bà con nơi đây mỗi độ xuân về.
Tháng 2, khi những cây đào, cây mơ đã lụi hết hoa, chỉ còn những chồi non xanh biếc chính là thời điểm mà những cánh hoa ban đua nhau nở trắng trời Tây Bắc. Hoa ban là loài hoa mang đậm bản sắc núi rừng. Từ lâu, loài hoa này đã đi vào thơ ca, nhạc họa, gắn bó mật thiết với đời sống của đồng bào các dân tộc. Đặc biệt, với đồng bào người Thái ở Sơn La, hoa ban còn thể hiện nét văn hóa ẩm thực đặc sắc.
Hoa ban Tây Bắc không chỉ khiến du khách ngẩn ngơ vì vẻ đẹp nhẹ nhàng tinh khôi mà còn khiến nhiều người nhớ mãi bởi mùi vị hấp dẫn mà các món ăn từ loài hoa này.
Từ những cánh ban trắng muốt, người Sơn La đã sáng tạo ra các món ăn độc đáo như: đồ xôi hoa ban, làm nộm cùng cá suối, nấu canh xương hoặc xào cùng tỏi. Trong đó ấn tượng nhất là nộm hoa ban cùng cá suối nướng và măng rừng bởi món ăn này hội tụ đầy đủ nhất các loại gia vị và nguyên liệu đặc trưng của vùng đất Tây Bắc.
Nộm hoa ban chế biến khá cầu kì và quan trọng nhất là phải đủ nguyên liệu, bao gồm: Hoa ban tươi, cá suối, măng tươi, tỏi, ớt, riềng, mắc khén, muối…
Hoa ban được rửa sạch và giữ nguyên cả cuống để trộn nộm.
Video đang HOT
Hoa ban sau khi hái từ rừng về sẽ được người Thái rửa sạch sau đó luộc chín rồi để nguội. Măng rừng có thể chọn loại măng đắng hoặc măng ngọt, bóc sạch lớp vỏ ngoài, thái mỏng củ măng và luộc chín. Trong lúc đợi luộc hoa ban và măng thì lại tranh thủ nướng cá. Dưới lớp than hồng, những con cá suối dần chuyển màu đen xém và tỏa mùi thơm khó cưỡng. Bà con thường nướng cá vừa chín tới sau đó gỡ lấy phần thịt nạc trắng ngần để làm nộm, có như vậy mới đảm bảo cá vẫn giữ được vị ngọt tự nhiên.
Những con cá suối sống tự nhiên, có mùi thơm, thịt ngọt, dai sẽ được lựa chọn để làm món nộm hoa ban.
Khi các nguyên liệu được sơ chế xong sẽ được người Thái cho vào một cái nồi lớn để trộn nộm. Hoa ban, măng, thịt cá suối sẽ được trộn cùng với muối, riềng giã nhỏ, tỏi, ớt và hạt mắc khén xay nhỏ sau đó sẽ để khoảng 15p cho ngấm đều gia vị là có thể thưởng thức.
Khác với các loại nộm chua ngọt của người miền xuôi, khi làm món nộm hoa ban người Thái ở Sơn La chỉ cho thêm chút muối tạo vị mặn vừa phải. Đó cũng là một trong những nét văn hóa ẩm thực của người dân nơi đây khi muốn giữ lại tối đa mùi vị nguyên bản của các loại nguyên liệu trong chế biến món ăn.
Nộm hoa ban là sự tổng hòa các nguyên liệu đến từ sông suối, núi rừng tạo nên mùi vị thơm ngon khó cưỡng.
Khi thưởng thức nộm hoa ban, điểu đầu tiên thực khách cảm nhận được là mùi rất thơm, đấy là mùi thơm trộn lẫn của riềng và mắc khén rừng – một loại hạt gần giống như hạt tiêu của người miền xuôi, sau đó vị bùi ngậy của hoa ban, giòn ngon của măng cùng vị ngọt béo của cá suối cứ thế “gây thương nhớ” cho vị giác khiến thực khách ăn một lại muốn ăn hai. Đặc biệt cái vị bùi bùi cùng màu trắng tinh khôi, mỏng manh của những cánh hoa ban cứ lưu lại trong trí nhớ khiến thực khách mãi không quên.
Theo Danviet
Đặc sản măng đắng trắng nõn đầu mùa bán đắt như tôm tươi
Sau Tết cũng là thời điểm bà con dân bản ở Sơn La đi rừng khai thác măng đắng. Những búp măng non tơ, trắng nõn nà có vị đắng như thuốc lại được nhiều người ưa thích và xem nó là món giải ngán sau những mâm cỗ Tết đầy ắp thịt cá.
Măng đắng là một loại sản vật xuất hiện nhiều ở các vùng núi Tây Bắc như Sơn La, Điện Biên, Hà Giang... Loại măng này có vỏ màu xám nâu, phía dưới bẹ có màu hơi tím và nhiều lông tơ bao quanh. Từ tháng 2 đến tháng 6 là thời điểm măng đắng phát triển rộ nhất, cho chất lượng ngon nhất.
Điều đặc biệt là loại măng này phát triển rất nhanh sau mỗi cơn mưa và càng nhú ra khỏi mặt đất thì càng có vị đắng ngắt như thuốc.
Những củ măng đắng đầu mùa non tơ được xếp gọn gàng, để lộ phần thịt măng trắng nõn nà rất hấp dẫn.
Măng đắng chủ yếu được chế biến thành các món như luộc, xào hoặc làm nộm. Khi ăn người ta thường gém cùng các loại lá chát và chấm cùng chẳm chéo (nước chấm đặc biệt của người Thái gồm tỏi, ớt, mắc khén, rau thơm giã nhỏ) để hạn chế bớt vị đắng của măng.
Chị Lò Thị Phấng- tiểu thương tại chợ Chiềng An (TP.Sơn La) cho biết: Loại măng này lúc ăn thì có vị đắng nhưng sau đó lại ngọt dịu. Vào đầu mùa, măng mới nhú ra khỏi mặt đất nên còn rất non và giòn, lại không quá đắng nên được nhiều người thích.
Theo tìm hiểu của PV, hiện măng đắng đầu mùa được bán tại TP.Sơn La với giá giao động từ 12.000- 20.000 đồng/kg và đang có xu hướng giảm dần khi vào chính vụ. Măng được bà con dân bản bày bán rất nhiều tại các chợ, dọc quốc lộ 6 thu hút hàng ngàn người mua.
Măng sau khi được bán cho khách sẽ được chị Phấng bóc sạch lớp vỏ ngoài nhằm thuận tiện hơn cho khách đem về chế biến.
Cũng theo chị Phấng thời điểm sau Tết, khi người dân đã ngán với các mâm cỗ nhiều đạm và các loại rau quen thuộc thì thường có xu hướng tìm mua các loại rau củ nhiều chất xơ và lạ miệng. Điều đó lý giải vì sao măng đắng đầu mùa tuy giá hơi cao nhưng lại bán đắt hàng như tôm tươi. Mỗi ngày chị bán hết khoảng 3 bao tải măng đắng, mỗi tải nặng khoảng 50kg. Số măng này chủ yếu bán lẻ cho khách hàng địa phương, một số khách du lịch mua về làm quà, còn lại là đổ buôn cho các nhà hàng.
Cũng theo quan sát của phóng viên mỗi buổi sáng măng được bày đầy ắp các sạp hàng trong chợ nhưng chưa đến cuối ngày thì số măng ấy đã gần hết.
Mới đầu mùa nhưng măng đắng đã được bày bán rất nhiều để phục vụ nhu cầu của khách. Măng đắng thường được bán cùng các loại lá chát và chẳm chéo, tương thối...
Còn chị Tòng Thị Thắm ở bản Thẳm (P. Chiềng Sinh, TP.Sơn La) cho biết: "Những ngày đầu mùa, măng đắng được nhiều người mua nên tôi tranh thủ lên rừng đào măng về bán. Tôi gánh măng đi bán tận nhà cho khách nên bán được giá cao hơn chút so với ở chợ. Mỗi ngày tôi bán hết khoảng 50kg măng đắng, kiếm thêm chút tiền mua sách vở cho con cái ăn học."
Theo Danviet
Đặc sản Tết: Thịt treo gác bếp giá gần triệu/kg, khách mua hết veo Mặc dù giá thịt trâu, bò, lợn treo gác bếp-một trong những đặc sản của Sơn La trong năm 2018 tăng cao hơn những năm trước, đặc biệt là những ngày cận Tết, thế nhưng lượng khách mua mặt hàng này vẫn rất đông, nhiều người còn phải chờ đợi mới mua được sản phẩm ưng ý. Chỉ còn hơn 10 ngày nữa...