Cựu binh Mỹ đối mặt 18 năm tù tại Nga

Vũ Anh21:52 25/05/2020

Paul Whelan, cựu lính thủy đánh bộ Mỹ, bị công tố viên Nga đề xuất mức án 18 năm tù vì tội gián điệp .

“Bản án sẽ được công bố sáng 15/6. Whelan khẳng định vô tội và mong được xử trắng án”, Vladimir Zherebenkov, luật sư của cựu binh Mỹ, cho biết sau phiên xử tại thủ đô Moskva của Nga hôm nay.

Paul Whelan trong phiên thẩm vấn hồi tháng 8/2019. Ảnh: AP .

Whelan, 50 tuổi, từng phục vụ trong lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ nhưng bị buộc giải ngũ do cáo buộc có hành vi trộm cắp. Trước khi bị Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) bắt ngày 28/12/2018, Whelan là giám đốc an ninh toàn cầu của BorgWarner, hãng cung cấp linh kiện ôtô có trụ sở tại bang Michigan, Mỹ.

“Ông ta bị bắt quả tang khi đang thực hiện hành vi phi pháp trong khách sạn”, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov sau đó cho hay. Khi bị bắt, Whelan sở hữu 4 cuốn hộ chiếu của Mỹ, Anh, Canada và Ireland .

Truyền thông Nga trích nguồn tin tình báo giấu tên cho biết Whelan bị bắt 5 phút sau khi nhận được USB chứa danh sách tất cả nhân viên của một cơ quan bí mật của chính phủ Nga. Nguồn tin nói rằng Whelan đã làm gián điệp được 10 năm và thường dùng mạng internet để xác định mục tiêu moi thông tin, trong khi danh sách cựu binh này nhận trước khi bị bắt được các điệp viên Mỹ từ lâu.

Gia đình Whelan khẳng định người này vô tội và chỉ đến Moskva để dự đám cưới một người bạn.

Chính phủ Mỹ chưa bình luận về mức án đề xuất cho Whelan.

Covid-19 phơi bày lỗ hổng hệ thống y tế Nga

Covid-19 khiến nhiều bất cập trong hệ thống y tế Nga lộ ra, khi các bệnh viện nước này lúng túng ứng phó với làn sóng ca nhiễm nCoV gia tăng.

Video đang HOT

Việc Nga liên tục "tăng hạng" trong danh sách các quốc gia bị ảnh hưởng bởi Covid-19 không phải là điều dễ chịu đối với Tổng thống Vladimir Putin. Hồi đầu tháng 3, Nga chỉ ghi nhận vài ca nhiễm nCoV, nhưng đến nay, nước này đã trở thành vùng dịch lớn thứ hai thế giới với gần 300.000 ca nhiễm, chỉ xếp sau Mỹ, quốc gia đông dân gấp hơn hai lần.

Rất ít chính phủ trên thế giới có thể kiểm soát đại dịch thành công. Tuy nhiên, sự gia tăng chóng mặt ca nhiễm mới đã phơi bày những điểm yếu của hệ thống y tế Nga: thiếu đầu tư, cải cách nửa vời cũng như sai lầm trong kế hoạch thay thế toàn bộ thuốc men và thiết bị y tế nhập khẩu bằng sản phẩm nội địa.

Cơ quan giám sát y tế Nga Roszdravnadzor ngày 13/5 thông báo mở cuộc điều tra chất lượng và độ an toàn của máy thở nội địa Aventa-M được dùng tại hai bệnh viện ở thủ đô Moskva và thành phố St. Petersburg sau hai vụ chập cháy gây chết người.

Nhân viên y tế mặc đồ bảo hộ tại một bệnh viện ở thủ đô Moskva hồi đầu tháng này. Ảnh: NYTimes.

Nước Nga hiện nay thừa hưởng hệ thống y tế từ thời Liên Xô, thời kỳ người dân chăm sóc sức khỏe miễn phí, nhưng các bệnh viện không thực sự được ưu tiên đầu tư. Chất lượng chắp vá, dịch vụ y tế không hiệu quả và luôn trong tình trạng thiếu ngân sách. Bác sĩ, hầu hết là phụ nữ, bị trả lương rất thấp và bị xem là công chức có địa vị thấp.

Từ tháng 5/2012, Tổng thống Putin đã đề ra kế hoạch cải cách hệ thống y tế, ưu tiên tinh giản và hiện đại hóa bộ máy cồng kềnh, kém hiệu quả, với một loạt chương trình được đưa ra để đẩy mạnh việc cung ứng, tăng thêm bác sĩ ở các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu, tăng lương và cải thiện việc đào tạo đội ngũ nhân viên.

Khi dân số Nga sụt giảm, Tổng thống Putin tập trung cải thiện dịch vụ chăm sóc trẻ sơ sinh và tìm cách giảm tỷ lệ tử vong sớm, phần lớn là do các bệnh về tim mạch, lạm dụng rượu bia và hút thuốc.

Không cải cách nào trong số đó không hợp lý, theo Judy Twigg, giáo sư tại Đại học Khối thịnh vượng chung Virginia. Tỷ lệ tử vong của người Nga nhìn chung đã giảm, nhưng Twigg chỉ ra điều đáng buồn là nhiều cải cách không được thực hiện theo đúng kế hoạch.

Khi được thực thi ở cấp địa phương, tình trạng tham nhũng, tha hóa của một số quan chức đã khiến hàng trăm bệnh viện bị đóng cửa, hàng nghìn nhân viên y tế bị cắt giảm trên cả nước, nhưng hiệu quả thu lại không đáng kể.

Dù các phòng khám chất lượng thấp đã bị loại bỏ và số lượng bệnh viện đã giảm một nửa trong giai đoạn 2000-2015, người dân vẫn không được cung cấp các lựa chọn thay thế và cơ sở y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu vẫn còn yếu kém. Đồng thời, việc tăng tiền lương cho y bác sĩ khiến ngân sách cho các hoạt động khác bị cắt giảm và việc mua bán công nghệ, vật tư y tế mới đã tạo điều kiện cho nạn tham nhũng hoành hành.

Theo một phân tích của Bloomberg năm 2018, Nga vẫn là một trong những nước có hệ thống y tế kém hiệu quả nhất thế giới.

Covid-19 là lời cảnh tỉnh về cái giá phải trả cho những sai lầm của quá khứ. Điều dễ thấy nhất là phòng tuyến đầu tiên của Nga đã sớm thất bại. Chính phủ này đã nhanh chóng nhìn thấy mối đe dọa và sớm đóng cửa biên giới với Trung Quốc từ tháng 1, nhưng lại chậm chạp hơn rất nhiều khi đánh giá nguy cơ lây nhiễm trong nước.

Theo bình luận viên Clara Ferreira Marques của Bloomberg, Nga đã phủ nhận một vấn đề rõ ràng là sự gia tăng nhanh chóng số ca nhiễm trong thời gian dài. Trong khi mải mê theo đuổi "cuộc chiến thông tin" về Covid-19 ở các nước khác, Nga dường như đã quên mất cuộc chiến với nCoV tại chính quốc gia này.

Marques cho rằng nếu quan tâm hơn, Nga có thể đã kiểm soát được vấn đề, thậm chí tính đến khả năng các xét nghiệm nCoV ban đầu có thể có quá nhiều kết quả âm tính giả.

Khi quá nhiều bệnh nhân đổ xô tới bệnh viện, hệ thống y tế của Nga đối mặt nguy cơ "gục ngã". Nhiều người cho rằng nhân viên y tế có ít kinh nghiệm về bệnh truyền nhiễm và việc thiếu thiết bị bảo hộ nghiêm trọng đã vô tình làm cho vấn đề trở nên trầm trọng hơn, khi để lẫn lộn các bệnh nhân bình thường và người nhiễm nCoV. Một số y bác sĩ vẫn tiếp tục làm việc dù đã bị ốm.

Nga hiện có 400 điểm nóng Covid-19 liên quan tới các bệnh viện và hàng nghìn nhân viên y tế nhiễm nCoV. Một danh sách không chính thức cho biết hơn 220 người chết vì nCoV là nhân viên y tế, chiếm gần 8% trong tổng số ca tử vong vì Covid-19 tại Nga. Đại dịch cũng tấn công y bác sĩ tại các nước phương Tây khác, nhưng tỷ lệ nhân viên y tế tử vong ở Nga vẫn được cho là cao nếu xét trên tổng số người chết vì nCoV trên toàn quốc.

Thậm chí những nhân viên y tế không nhiễm bệnh cũng đang gánh chịu rất nhiều áp lực. Một số y tá đã xin nghỉ việc. Trong những tuần gần đây, ba bác sĩ Nga đã tử vong sau khi rơi từ cửa sổ bệnh viện, hai trong số đó xảy ra sau những phàn nàn về điều kiện làm việc.

Thất bại lớn nhất trong cuộc cải cách của Tổng thống Putin có thể là điều mà mọi người ít để ý: sự lãng quên các khu vực nông thôn, theo Marques.

Thủ đô Moskva là nơi ghi nhận nhiều ca nhiễm nCoV nhất ở Nga, nhưng cũng là nơi có bệnh viện điều trị Covid-19 chất lượng cao Kommunarka cùng nhiều cơ sở y tế hàng đầu khác. Ngoài các trung tâm đô thị lớn, đa số cơ sở y tế ở phần còn lại ở các khu vực khác của Nga đều không được đầu tư nhiều.

Trong thời gian thực hiện cải cách y tế từ 2013 đến cuối 2019, Nga đã cắt giảm hơn một nửa số nhân viên y tế, trong đó có nhiều điều dưỡng viên sơ cấp và nhân viên vệ sinh, lao công. Đội ngũ y tá chuyên nghiệp bị cắt giảm 9,3%, theo MoscowTimes .

Nỗi đau của chính sách cắt giảm có thể được cảm nhận rõ ràng nhất ở các vùng xa xôi của nước Nga, nơi dân số đang giảm nhanh. Năm 2016, các nghị sĩ Nga được báo cáo rằng trong số 130.000 khu định cư nông thôn, chưa đến một nửa được tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế. Lúc dịch bùng phát, Nga có 42.000 máy thở, gấp vài lần so với Anh, nhưng 1/4 số này đều tập trung ở Moskva.

Xe cứu thương xếp dài bên ngoài một bệnh viện ở thành phố St. Petersburg hồi tháng 4. Ảnh: Reuters.

Nhiều thống đốc cấp vùng của Nga cũng đang vật lộn với cuộc chiến kiểm soát dịch tại địa phương. Số ca nhiễm tăng nhanh ở Komi, phía bắc Nga, đã cho thấy mọi thứ có thể tệ đến mức nào.

Hồi đầu tháng 4, một bác sĩ nhiễm nCoV ở Komi vẫn tiếp tục làm việc đã tạo ra một ổ dịch lớn khiến hàng chục người khác nhiễm. Tỉnh rộng lớn và thưa dân này nhanh chóng trở thành một trong những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Tại thành phố Yekaterinburg, một nhân viên y tế khác đã lây nhiễm cho 78 người. Trong khi đó, vùng Dagestan nghèo đói ở phía nam nước Nga cũng trở thành "điểm nóng" Covid-19 ở Nga. Giới chức tuần này báo cáo với Tổng thống Putin rằng tình hình "cực kỳ khó khăn" với nhiều ca tử vong không được báo cáo.

Tuy nhiên, Marques cho rằng Nga vẫn có những dấu hiệu đáng hy vọng. Khả năng xét nghiệm của Nga đã được cải thiện đáng kể. Tỷ lệ tử vong do Covid-19 ở Nga cũng thấp hơn nhiều so với các nước khác.

Dù vậy, bình luận viên này nhận định tương lai của hệ thống y tế Nga sẽ khá ảm đạm khi Covid-19 có thể kéo dài. "Suy thoái của Nga năm nay có thể ở mức tồi tệ nhất kể từ khi Liên Xô tan rã do tác động kép từ giá dầu giảm và lệnh phong tỏa ngăn Covid-19. Trong bối cảnh đó, hệ thống y tế Nga nhiều khả năng sẽ vẫn không được coi là một ưu tiên hàng đầu", Marques nhận định.

Ca nhiễm mới nCoV Nga cao kỷ lục Nga ghi nhận mức kỷ lục 11.231 ca nhiễm nCoV mới, nâng tổng số người nhiễm lên hơn 177.000, trở thành vùng dịch lớn thứ 5 thế giới. Số ca nhiễm mới trong 24 giờ tại Nga đã phá vỡ kỷ lục 10.633 ca hôm 3/5, duy trì đà tăng trên 10.000 ca mỗi ngày trong 5 ngày liên tiếp. Với tổng cộng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đàm phán đặc biệt về Ukraine kết thúc, tình hình thế nào?09:42

Diễn biến mới vụ thủ đô Washington kiện chính quyền ông Trump09:22

Mưa lũ khiến hơn 320 người thiệt mạng ở Pakistan12:13

Ông Putin nói tiếng Anh với ông Trump ở Alaska01:33:13

Bị nhắc tắt điện thoại khi máy bay cất cánh, cô gái đánh vào mặt tiếp viên06:56

Từ Hi Thái hậu giữ nhan sắc "không tuổi" như gái 18, "tiết lộ" món ăn quái dị03:17

Israel sẽ đẩy mạnh tấn công Gaza08:18

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tòa án Mỹ chặn thuế đối ứng, Tổng thống Trump tuyên bố thuế vẫn có hiệu lực

16:04:44 30/08/2025

Chính quyền Trump cho rằng tư pháp không có thẩm quyền xem xét những hành động tùy nghi này và cảnh báo một phán quyết bất lợi sẽ làm suy yếu đòn bẩy của Washington trong đàm phán thương mại với Trung Quốc và các đối tác khác.

Tổng thống Donald Trump chặn hàng tỷ USD viện trợ nước ngoài

16:03:35 30/08/2025

Bất chấp những tranh cãi, chính quyền của Tổng thống Trump khẳng định biện pháp này hợp pháp theo Đạo luật Kiểm soát chi ngân sách (năm 1974) và cần thiết để chấm dứt lãng phí trong bối cảnh Mỹ đang đối mặt thâm hụt ngân sách lớn.

Binh lính Israel phát hiện khu vực nghỉ ngơi của Hamas trong đường hầm tại Zeitun

16:01:37 30/08/2025

Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh quân đội Israel đang tăng cường chiến dịch quân sự tại Dải Gaza, với nhiều cuộc đột kích vào các điểm trọng yếu và không kích các mục tiêu liên quan đến Hama

Mỹ lập lực lượng đặc nhiệm chống UAV

08:01:03 30/08/2025

Theo bản ghi nhớ từ Bộ trưởng Quốc phòng, Lầu Năm Góc đang loại bỏ sách lược cũ về phòng thủ chống máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ, trong đó có quyết định lập lực lượng đặc nhiệm chống UAV.

Quân đội Israel tuyên bố thành phố Gaza là 'khu vực chiến sự toàn diện'

05:56:10 30/08/2025

IDF cũng thông báo chấm dứt các lệnh ngừng bắn tạm thời trong khung giờ từ 10h đến 20h tại thành phố Gaza - thời gian vốn được dùng để đưa lương thực và hàng cứu trợ vào khu vực này.

Đề xuất vùng đệm Nga - Ukraine từ châu Âu: Giải pháp hòa bình hay rủi ro mới?

05:52:52 30/08/2025

Theo các nhà ngoại giao châu Âu, việc thiết lập một vùng đệm là một trong nhiều đề xuất được các quan chức quân sự và dân sự xem xét cho kịch bản hậu chiến hoặc ngừng bắn.

Quyền Thủ tướng Thái Lan tuyên bố sớm thành lập chính phủ mới

05:51:46 30/08/2025

Trong khi đó, lãnh đạo đảng Bhumjaithai, ông Anutin Charnvirakul tuyên bố đã nhận được đủ sự ủng hộ từ các đảng khác để bảo đảm số phiếu cần thiết thành lập chính phủ mới.

Thái Lan: Đảng Bhumjaithai đạt thỏa thuận thành lập chính phủ mới với đảng đối lập chính

05:51:21 30/08/2025

Truyền thông Thái Lan cho biết chính phủ mới, sau khi được thành lập, sẽ là một chính quyền ngắn hạn có nhiệm vụ giải quyết các vấn đề cấp bách về an ninh quốc gia, kinh tế và xã hội.

Nga tuyên bố giải phóng 6 khu định cư ở Ukraine trong chiến dịch kéo dài một tuần

05:49:03 30/08/2025

Ngoài ra, quân đội Nga tuyên bố đã phá hủy tàu trinh sát hạng trung Simferopol của Hải quân Ukraine tại cửa sông Danube bằng thiết bị bay không người lái trên biển, đồng thời bắn hạ một máy bay chiến đấu Su-27.

Nga cảnh báo NATO mở rộng hiện diện quân sự tại Bulgaria

05:42:37 30/08/2025

Nhà ngoại giao Nga cũng nhắc lại rằng trước đó NATO đã triển khai các bước tăng cường hiện diện quân sự tại các nước Baltic gồm Latvia, Litva và Estonia, cũng như triển khai lực lượng tới Phần Lan. Giờ đây, họ đã đến Bulgaria, bà Zakhar...

Israel sắp mở chiến dịch tấn công Thành phố Gaza

05:19:27 30/08/2025

Ông cho biết IDF sẽ tăng cường các cuộc không kích vào Gaza, đồng thời cảnh báo rằng các đơn vị thuộc nhóm Hamas của Palestine đóng tại đây sẽ phải hứng chịu thất bại hoàn toàn nếu lựa chọn chuyển sang hình thức chiến tranh du kích.

Nga nêu quan điểm về vấn đề đảm bảo an ninh cho Ukraine

05:17:14 30/08/2025

Các đồng minh của Ukraine tại châu Âu đang nỗ lực thảo luận để đưa ra một loạt đảm bảo an ninh cho quốc gia Đông Âu này, như triển khai lực lượng phương Tây đến Ukraine, thiết lập vùng đệm sau khi xung đột kết thúc.