Cướp bóc có phương pháp – vũ khí làm giàu của Thành Cát Tư Hãn
Thành Cát Tư Hãn coi việc cướp bóc từ các đối phương là quốc gia đại sự, là cách làm giàu nhanh nhất cho đế quốc của ông ta.
Cảnh trong một bộ phim về Thành Cát Tư Hãn
Từ sau chiến thắng trước tộc người Tatar rồi tộc người Nữ Chân, Thành Cát Tư Hãn đã tổ chức các chiến dịch cướp bóc quy mô lớn, theo cuốn “Thành Cát Tư Hãn và sự hình thành thế giới hiện đại” của Giáo sư Jack Weatherford.
Trận chiến lớn với người Nữ Chân diễn ra khi vị Hoàng Hãn của người Nữ Chân phản lại lời thề thần phục Thành Cát Tư Hãn sau khi ông chinh phục họ chỉ vài tháng trước đó. Với sự trợ giúp của rất nhiều người Nữ Chân, quân của Thành Cát Tư Hãn nhanh chóng chiếm lại kinh đô Trung Đô, và lần này, quân Nữ Chân không còn cơ hội để dâng cống phẩm nữa. Toàn bộ kinh thành của họ bắt đầu bị trừng phạt và cướp bóc.
Để việc cướp bóc được triệt để, Thành Cát Tư Hãn lui quân về Nội Mông và giao việc này cho Khada, một viên tướng người Khiết Đan đã quen với việc quản lý các thành phố và biết cách tước đoạt của cải nhanh nhất.
Quân Mông Cổ coi chiến lợi phẩm cũng giống như thú săn được trong một cuộc đi săn chung, và chia chúng cho tất cả mọi người theo thứ bậc. Giáo sư Weatherford viết rằng: “Cả một cái khuy đồng hay hạt bạc cuối cùng, đều được phân phát theo một công thức cụ thể, từ 10% cho vị hãn tới phần dành riêng cho trẻ mồ côi và góa phụ”.
Khi các đội quân Khiết Đan và người Hoa trong đoàn quân của Thành Cát Tư Hãn không tuân theo quy tắc chia chiến lợi phẩm này và muốn giữ những của cải cướp được, ông phái vị quan xử án trưởng của Mông Cổ tới trực tiếp giám sát việc cướp bóc có phương pháp và lên danh sách chi tiết.
Theo sử sách ghi lại, người Khiết Đan đã cướp bóc kinh thành của người Nữ Chân hết sức triệt để, họ tróc vàng từ tường cung điện, cạy đá quý, cướp những chiếc rương chứa đầy tiền vàng và bạc. Họ chất đầy kim loại quý giá lên xe bò kéo và buộc lụa là lên lưng lạc đà.
Sau khi vị quan xử án đến, tất cả tài sản đều phải đưa về Nội Mông. Và trong nửa đầu năm 1215, hàng đoàn xe kéo chở người, súc vật và hàng hóa từ Thành Đô kìn kìn kéo về Dolon Nor, nơi Thành Cát Tư Hãn chờ đợi để chứng kiến một lượng hàng hóa lớn chưa từng thấy trong lịch sử các vị hãn thảo nguyên.
Quân Mông Cổ coi chiến lợi phẩm giống như thú săn được trong một cuộc đi săn chung, chia chúng cho tất cả mọi người theo thứ bậc (ảnh minh họa)
Video đang HOT
Theo các sử gia, đoàn xe ngựa và lạc đà chở nhiều vải vóc quý tới nỗi quân Mông Cổ dùng cả lụa để bọc các đồ dùng khác hoặc để gói hàng hoặc làm dây buộc hàng.
Bên cạnh lụa, vải sa-tanh, gấm kim tuyến, vải sa, quân Mông Cổ mang theo bất kỳ đồ vật gì họ thích mà có thể di chuyển được, từ đồ nội thất bằng gỗ sơn, quạt giấy, bát gốm, giáp kim loại, dao đồng, bát đĩa…. Đoàn xe kéo chở túi da đựng, mật ong và trà đen cùng hương trầm, long não, đàn hương… luôn thơm lừng và thu hút hàng đàn côn trùng bay theo.
Theo Weatherford, trong suốt lịch sử chinh chiến và giao thương, không có vị thủ lĩnh nào mang về quê hương số lượng hàng hóa nhiều như Thành Cát Tư Hãn. Của cải được chia cho người dân, khiến người Mông Cổ ai cũng được ngồi trong “ger” (lều) giữa các thứ đồ nội thất bằng gỗ sơn phủ lụa, các thiếu nữ ai cũng dùng nước hoa và trang điểm, đeo trang sức. Ngựa của người Mông Cổ con nào cũng có yên cương bằng kim loại, còn các chiến binh được “lên đời” vũ khí bằng đồng và sắt.
Lượng hàng hóa càng lớn, lại càng kích thích lòng ham muốn của Thành Cát Tư Hãn, khiến ông ta càng có tham vọng phải chinh phục nhiều hơn nữa. Cuộc tấn công các thành phố phía nam sa mạc Gobi để lấy lụa và trang sức đã trở thành một cuộc chiến tranh kéo dài ba thập niên lớn nhất trong lịch sử thế giới.
Sau chiến dịch đánh người Nữ Chân, lần đầu tiên trong sự nghiệp của mình, Thành Cát Tư Hãn có quá nhiều của cải cướp được và không thể phân phát hết. Để chứa của cải, ông ta đã xây dựng vài tòa nhà liền nhau gọi là Hoàng Cung, với chức năng chính chỉ là kho chứa chiến lợi phẩm từ các chiến dịch.
Không chỉ cướp bóc của cải, quân đội của Thành Cát Tư Hãn còn tàn phá các thành phố, làng mạc và san bằng tất cả, biến các vùng đất họ đi qua thành đồng cỏ rộng lớn để sau này, khi quân đội của ông ta trở lại, sẽ dễ dàng cho vó ngựa Mông Cổ tiếp tục sải bước, có sẵn cỏ cho ngựa và thịt các loài gia súc, thú rừng cho quân lính.
Với bước đường chinh phục này, Thành Cát Tư Hãn đã nắm toàn quyền kiểm soát Con đường tơ lụa nối người Trung Quốc và thế giới Hồi giáo, khiến ông nắm quyền điều khiển số lượng lớn thương phẩm giao thương trên con đường này. Lợi thế đó khiến Thành Cát Tư Hãn tính đến việc tổ chức giao thương, trước khi ý định buôn bán của ông bị các vị sultan (tương đương vua ở các xứ mà Hồi giáo là quốc giáo) dội gáo nước lạnh, để rồi dẫn tới cuộc chiến tranh tàn khốc giữa quân đội Mông Cổ với các vị sultan.
Theo Dân Việt
Mông Cổ bí ẩn và đầy huyền bí là điểm đến không thể bỏ qua của mọi du khách ưa khám phá
Ở phương Tây, Mông Cổ gợi lên tên của Thành Cát Tư Hãn và cuộc chinh phục vĩ đại trong thế kỷ thứ 13. Đế chế của ông kéo dài từ biển Địa Trung Hải đến Thái Bình Dương và danh tiếng của những người lính tàn nhẫn của Genghis đã tồn tại cho đến ngày hôm nay.
Nhưng Mông Cổ ngày nay đem đến một bức tranh hoàn toàn khác. Đây là những người du mục, trong nhiều thế kỷ, đã tìm cách sống sót trong một môi trường khá khắc nghiệt. Người Mông Cổ ngày nay là tín đồ của Phật giáo Tây Tạng, được biết tới lần đầu tiên vào cuối thế kỷ 13.
Nằm ở vị trí chiến lược giữa Nga, Trung Quốc và Tây Tạng, Mông Cổ đã đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử châu Á. Sau cái chết của Genghis, cháu trai của ông, Khubilai Khan, là người cai trị đầu tiên trong thời nhà Nguyên, thời kỳ cai trị của Mông Cổ kéo dài gần 100 năm. Sau thời nhà Nguyên, nhiều người Mông Cổ khác nhau đã cố gắng tái tạo đế chế của Genghis và mơ về một thời đại Mông Cổ mới. Vào thế kỷ 16, mối quan hệ dựa trên Phật giáo giữa Tây Tạng và Mông Cổ do Khubilai tạo ra đã được thiết lập lại, tạo ra sự phục hưng trong nghệ thuật, văn học, cấu trúc chính trị và tôn giáo của Mông Cổ kéo dài suốt thế kỷ 18.
Cuộc sống du mục
Người Mông Cổ, từ thời cổ đại, đã sống trong các nhóm bộ lạc, chịu đựng khí hậu và cảnh quan khắc nghiệt, với những ngọn núi gồ ghề, sa mạc ở phía nam và vùng đất thảo nguyên khô cằn và mùa đông khắc nghiệt ở phía bắc. Người Mông Cổ là những người cưỡi ngựa nổi tiếng. Ở nông thôn, người Mông Cổ vẫn dành phần lớn cuộc đời của họ trên lưng ngựa. Con ngựa, cùng với cừu, dê, bò và lạc đà, là nền tảng của nền kinh tế Mông Cổ. Cuộc sống du mục được phản ánh trong nghệ thuật của Mông Cổ. Sáng tạo nghệ thuật thường được hướng vào các tác phẩm nghệ thuật di động như yên ngựa, bẫy ngựa và trang sức cá nhân.
Văn hóa Mông Cổ
Văn hóa Mông Cổ có nhiều nét đặc sắc gắn liền với lối sống. Từ thời xa xưa, người Mông Cổ đã sống ở vùng đất rộng lớn ở Trung Á để chăn nuôi gia súc. Lối sống du mục này được phản ánh trong suy nghĩ và văn hóa hằng ngày. Một trong những nét độc đáo của văn hóa du mục là con người sống hòa hợp hoàn toàn với mẹ thiên nhiên. Nhiều truyền thống, phong tục và giáo lý nhấn mạnh đến việc bảo vệ và chăm sóc thiên nhiên. Vặt hoa, cỏ, ném đồ bẩn thỉu vào hệ thống nước, đào đất, làm hại động vật và phá rừng được coi là tội lỗi và bị nghiêm cấm từ xưa cho đến nay.
Người Mông Cổ có lịch sử lâu dài về chăn nuôi và chăm sóc gia súc. Trong khi ngựa, gia súc, cừu, dê và lạc đà được ca ngợi là 'năm báu vật', thì ngựa được coi là 'ngọc lục bảo' và được đánh giá cao. Hàng ngàn giáo lý, tục ngữ, câu chuyện, bài hát và điệu nhảy đã được tạo ra để ca ngợi năm kho báu này.
Lịch sử bí mật là một di tích lịch sử và văn hóa nổi bật của một tác giả ẩn danh từ khoảng năm 1240. Nó là sự kết hợp giữa lời kể lịch sử, văn hóa dân gian và thơ ca cũ trình bày một câu chuyện thẳng thắn về Thành Cát Tư Hãn và thời đại của ông.
Phật giáo đã đóng một vai trò to lớn trong sự phát triển của văn hóa Mông Cổ. Nhận thức, tâm lý, truyền thống, suy nghĩ và triển vọng thế giới của họ đã được làm phong phú bởi triết lý Phật giáo và thế giới quan.
Sa mạc Gobi, Taiga, thảo nguyên và núi
Gobi là sa mạc lớn thứ hai trên thế giới, bao phủ một phần ba phía nam của đất nước. Gobi là nhà của nhiều loài vật hiện đang bị đe dọa, bao gồm Gấu Gobi, lạc đà hoang dã. Các khu vực rừng núi của núi Khentei, Khangai và Mông Cổ Altai chiếm khoảng 25% lãnh thổ của đất nước. Những ngọn núi Altai Nuruu ở vùng viễn tây của Mông Cổ bị tuyết phủ vĩnh viễn. Ngọn núi cao nhất ở Mông Cổ, đỉnh Kulten đạt 4374 mét. Vùng thảo nguyên của Mông Cổ chiếm khoảng 20% lãnh thổ. Các đồng cỏ lăn của khu vực này là một phần của thảo nguyên lớn trải dài từ Đông Âu đến Mãn Châu.
Khu rừng Taiga nổi tiếng ở phía bắc Mông Cổ, giáp Siberia, là một phần của khu rừng liên tục lớn nhất thế giới. Bao phủ 8% lãnh thổ của Mông Cổ, các khu rừng phần lớn được tạo thành từ những cây thông thường ở Siberia phát triển mạnh trong mùa đông tuyết của Taiga và mùa hè mưa.
Cái nôi của nhiều dân tộc
Trong khi Mông Cổ nổi tiếng là vùng đất của Thành Cát Tư Hãn vĩ đại, không nhiều người biết rằng cao nguyên Mông Cổ và các khu vực xung quanh là những cái nôi của người Hung, người Thổ Nhĩ Kỳ và một số dân tộc Siberia. Các nhà khoa học tin rằng người Anh-điêng cũng đến từ nơi này trên thế giới.
Lịch sử hậu đế chế của Mông Cổ không được biết đến nhiều. Đó là một lịch sử của một dân tộc đấu tranh để giữ gìn bản sắc, đấu tranh sinh tồn khi hai nước láng giềng Nga và Trung Quốc đang mở rộng lãnh thổ trong thế kỷ 16 đến 19. Nó cũng là một lịch sử của sự cạnh tranh quyền lực lớn cho các phạm vi ảnh hưởng và thông đồng cửa sau.
Lịch sử thế kỷ 20
Thế kỷ 20 chứng kiến Mông Cổ tự giải thoát khỏi hai thế kỷ cai trị của Mãn Châu, đấu tranh thành công để giành độc lập hoàn toàn, và chịu đựng sự chiếm đóng của Trung Quốc trong thời gian ngắn, sau đó là cuộc cách mạng quốc gia thành công với sự ủng hộ của Liên Xô.
Thế kỷ 20 cũng chứng kiến sự hồi sinh của Mông Cổ như một quốc gia độc lập, dân số tăng trưởng ổn định và phục hưng văn hóa cùng với nỗ lực Nga hóa hình thức và nội dung của nó. Nền tảng của một nền kinh tế hiện đại đã được thiết lập, mặc dù phụ thuộc rất nhiều vào Liên Xô.
Thương mại và du lịch
Tư cách thành viên của Mông Cổ trong Tổ chức Thương mại Thế giới đang tạo ra nhiều điều kiện thương mại thuận lợi hơn. Mặc dù Mông Cổ có một thị trường nhỏ, nhưng vị trí kinh tế địa lý của nó, tức là giữa hai thị trường lớn và đang mở rộng của Trung Quốc và Nga, khiến Mông Cổ trở thành đối tác thương mại và kinh tế hấp dẫn cho những người khác, bao gồm cả Hoa Kỳ.
Khi ngày càng có nhiều khách du lịch và các nhà thám hiểm tìm cách khám phá các khu vực ít đi lại trên thế giới, Mông Cổ cung cấp một nền văn hóa hấp dẫn và lôi cuốn trong một môi trường tự nhiên hoang sơ. Các chuyến thám hiểm độc đáo đến Mông Cổ, từ trekking lạc đà ở Gobi, đến cưỡi ngựa qua phía tây Mông Cổ, đến đi bộ dễ dàng và ở phía sau hậu trường trong các ngôi nhà bản địa đều có sẵn.
Theo danviet.vn
Ngưỡng mộ người đàn ông đi bộ tới Mông Cổ và Madagasca, phá 2 kỉ lục thế giới Quá đam mê du lịch và chinh phục, Ash Dykes đã bỏ nghề nhân viên cứu hộ để trở thành một nhà thám hiểm. Đã tiết kiệm được rất nhiều tiền cho chuyến du lịch vòng quanh Trung Quốc, Ash và những người bạn của anh cho rằng việc đi du lịch theo các tour thực sự không thú vị như họ tưởng....