Cưỡng chế nợ thuế với doanh nghiệp lợi dụng Covid-19
Cùng với việc hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ngành thuế vẫn cương quyết cưỡng chế nợ thuế đối với trường hợp lợi dụng đại dịch Covid-19 để cố tình chây ỳ nợ thuế.
Thông tin được ông Đoàn Xuân Toản, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý nợ (Tổng cục Thuế) trao đổi với Báo Đầu tư.
ông Đoàn Xuân Toản, Phó vụ trưởng Vụ Quản lý nợ (Tổng cục Thuế).
Đại dịch Covid-19 khiến hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn chưa từng thấy, nên ngân sách nhà nước đứng trước nguy cơ hụt thu. Và để cân đối nguồn thu, một trong các giải pháp là đẩy mạnh thu hồi nợ đọng?
Không phải chỉ khi thu ngân sách gặp khó khăn, ngành thuế mới quan tâm đến việc quản lý, thu hồi tiền nợ thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt chậm nộp, mà đây là một trong những công việc trọng tâm của cơ quan thuế. Vì vậy, ngay khi bắt tay vào kế hoạch thu ngân sách hàng năm, Tổng cục Thuế đã giao chỉ tiêu thu nợ và giảm nợ cho từng cục thuế để lập kế hoạch thu nợ theo tháng, quý và giao chỉ tiêu thu nợ đến từng cán bộ, công chức quản lý nợ; gắn trách nhiệm của lãnh đạo đơn vị với nhiệm vụ thu hồi nợ.
Chúng tôi tổ chức theo dõi, giám sát tình hình nợ thuế để đôn đốc nộp kịp thời vào ngân sách nhà nước, đồng thời rà soát, phân loại nợ, phân tích nguyên nhân nợ của từng đối tượng, lập danh sách doanh nghiệp, cá nhân nợ thuế theo từng nhóm nợ. Năm nay, khi Covid-19 bùng phát, chúng tôi đã tập trung rà soát, phân loại những đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp và không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, nhưng lấy lý do dịch bệnh để chây ỳ nợ thuế.
Kết quả thế nào, thưa ông?
Trên cơ sở xác định rõ nguyên nhân nợ thuế, cơ quan thuế các cấp đã áp dụng biện pháp phù hợp với từng đối tượng để thu nợ. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm cơ quan thuế đã rà soát 6.300 doanh nghiệp nợ thuế trên 1 tỷ đồng, với tổng số tiền thuế nợ là 60.800 tỷ đồng.
Video đang HOT
Việc rà soát, phân loại doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi Covid-19 không phải chỉ là tìm cách thu hồi nợ đọng, mà quan trọng hơn là tìm các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn, vì doanh nghiệp ngừng hoạt động, giải thể, đóng cửa, phá sản thì cũng không còn gì để thu.
Bộ Tài chính đã kịp thời trình Chính phủ ban hành Nghị định 41/2020/NĐ-CP về gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh và 29 ngành nghề; kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội thông qua Nghị quyết giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2020 cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thậm chí, khi Chính phủ chưa ban hành Nghị định 41/2020/NĐ-CP, để hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các cục thuế hướng dẫn doanh nghiệp lập hồ sơ và thực hiện xử lý gia hạn nộp nợ thuế, nộp dần tiền thuế nợ, miễn tiền chậm nộp theo Luật Quản lý thuế.
Tuy nhiên, kết quả thu hồi nợ đọng tiền thuế từ năm 2019 chuyển sang đạt rất thấp?
6 tháng đầu năm, ngành thuế đã thu hồi được 15.222 tỷ đồng tiền nợ thuế có khả năng thu từ năm 2019 chuyển sang, đạt 44,6% kế hoạch. Tôi cho rằng, kết quả đạt được không đến nỗi nào, nếu đặt trong bối cảnh Covid-19 khiến doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, không có nguồn thu để trả nợ. Ngoài ra, thực hiện giãn cách xã hội, nhiều doanh nghiệp tạm dừng, chấm dứt hoạt động, dẫn đến nợ thuế không trả được.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, 6 tháng đầu năm nay, có đến gần 80.000 doanh nghiệp gặp khó khăn và hết sức khó khăn, tăng rất mạnh so với cùng kỳ các năm trước đây, khiến số nợ thu hồi chưa được như mong muốn.
Ngoài việc doanh nghiệp gặp khó khăn, tạm ngừng hoạt động, chờ giải thể, giải thể, ngừng hoạt động, còn nguyên nhân nào khiến việc thu hồi nợ đọng thuế gặp khó khăn?
Do cả hệ thống chính trị tập trung vào nhiệm vụ số một là phòng chống virus Corona, nên có không ít doanh nghiệp đang nợ thuế “ăn theo” dịch bệnh, cố tình chây ỳ nợ thuế.
Nguyên nhân tiếp theo là thực hiện Nghị quyết 94/2019/QH14 về khoanh nợ tiền thuế, tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp phát sinh trước ngày 1/7/2020 với 7 nhóm đối tượng không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước. Do đến ngày 1/7/2020, Nghị quyết mới có hiệu lực, nên chưa tiến hành khoanh nợ, khiến số nợ tiếp tục phát sinh vì tiền nợ thuế vẫn bị tính tiền chậm nộp theo mức 0,03%/ngày.
Và nguyên nhân cuối cùng là Nghị định 41/2020/NĐ-CP gia hạn cho cả số thuế thu nhập doanh nghiệp còn phải nộp theo quyết toán của kỳ tính thuế năm 2019. Nhưng vì lý do nào đó, như những tháng đầu năm 2020, doanh nghiệp không phát sinh doanh thu, thu nhập do phải tạm ngừng kinh doanh, tạm thời đóng cửa, thu hẹp hoạt động… vì Covid-19, nên chưa nộp giấy đề nghị gia hạn, làm phát sinh tiền chậm nộp, khiến số tiền thu hồi nợ thuế chưa đạt mục tiêu đặt ra.
Như ông nói, có không ít đối tượng lợi dụng dịch bệnh để chây ỳ nợ thuế. Với trường hợp này, sẽ xử lý thế nào?
Với các trường hợp nợ thuế, cơ quan thuế đều ban hành thông báo nợ bằng phương thức điện tử để đôn đốc, nhắc nhở nộp tiền thuế nợ và cung cấp thông tin cảnh báo tình hình nợ thuế. Trong 6 tháng đầu năm, cơ quan thuế đã ban hành khoảng 19,667 triệu lượt thông báo tiền thuế nợ, tiền phạt và tiền chậm nộp.
Với trường hợp cố tình chây ỳ, lợi dụng dịch bệnh, cơ quan thuế áp dụng các biện pháp cưỡng chế nợ, đặc biệt là những trường hợp có dấu hiệu tẩu tán tài sản, bỏ trốn khỏi địa chỉ đăng ký kinh doanh. Vì vậy, một mặt hỗ trợ, song hành cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn, mặt khác, cơ quan thuế cũng phải “rắn mặt” với những trường hợp cố tình chây ỳ.
Trong 6 tháng đầu năm, cơ quan thuế đã ban hành 61.800 quyết định cưỡng chế trích tiền từ tài khoản, phong tỏa tài khoản; 9.000 quyết định cưỡng chế hóa đơn; 745 quyết định cưỡng kê biên tài sản, thu tiền tài sản; 14.800 quyết định cưỡng chế thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; công khai 76.400 doanh nghiệp chây ỳ, không nộp tiền thuế đúng hạn.
Nâng chi phí lãi vay lên 30% để hỗ trợ doanh nghiệp
Tổng cục Thuế vừa có thông tin chính thức về việc Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 68/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 8 Nghị định số 20/2017/NĐ-CP ngày 24/2/2017 của Chính phủ quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp (DN) có giao dịch liên kết. Như vậy là sau nhiều kiến nghị của DN và các Hiệp hội, quy định mới cũng đã được ban hành.
Theo đó, tại Điều 1 của Nghị định 68/2020/NĐ-CP quy định tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với DN có giao dịch liên kết sẽ có những thay đổi so với quy định tại Nghị định 20/2017/NĐ-CP như sau: Thứ nhất, tổng chi phí lãi vay được hiểu là chi phí lãi vay sau khi đã trừ đi lãi tiền gửi và lãi cho vay.
Thứ 2, chi phí lãi vay trong kỳ được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN không vượt quá 30% của tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ cộng chi phí lãi vay (sau khi trừ lãi tiền gửi và lãi cho vay) phát sinh trong kỳ cộng chi phí khấu hao phát sinh trong kỳ.
Con số này theo Nghị định 20/2017/NĐ-CP là 20%. Và thứ 3, phần chi phí lãi vay không được trừ (vượt mức 30% ở trên) sẽ được chuyển sang kỳ tính thuế tiếp theo khi xác định tổng chi phí lãi vay được trừ. Thời gian chuyển chi phí lãi vay tính liên tục không quá 5 năm kể từ năm tiếp sau năm phát sinh chi phí lãi vay không được trừ.
Nghị định mới đã kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.
Về hiệu lực thi hành, Nghị định có hiệu lực từ ngày ký và áp dụng từ kỳ tính thuế TNDN năm 2019. Đối với các trường hợp đã áp dụng quy định tại Nghị định 20/2017/NĐ-CP cho kỳ tính thuế TNDN năm 2017, 2018 sẽ được xác định lại theo Nghị định 68/2020/NĐ-CP.
Cụ thể, người nộp thuế được khai bổ sung hồ sơ quyết toán thuế TNDN năm 2017, 2018 và nộp cho cơ quan quản lý thuế trực tiếp trước ngày 1/1/2021. Trường hợp sau khi khai bổ sung, số thuế TNDN phải nộp giảm đi thì sẽ được giảm số tiền chậm nộp tương ứng (nếu có).
Trường hợp người nộp thuế có số tiền thuế TNDN, tiền chậm nộp đã nộp NSNN lớn hơn số tiền thuế TNDN, tiền chậm nộp được xác định lại thì phần chênh lệch được bù trừ vào số thuế TNDN phải nộp trong năm 2020. Nếu chưa bù trừ hết thì được bù trừ vào số thuế TNDN phải nộp trong các năm tiếp theo nhưng tối đa không quá 5 năm kể từ năm 2020. Kết thúc thời hạn trên, không xử lý số thuế còn lại chưa bù trừ hết.
Nghị định mới ban hành được đánh giá là đã kịp thời tháo gỡ khó khăn cho DN, nhất là những DN có vốn mỏng, đặc biệt trong điều kiện dịch bệnh COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Trước đó, Nghị định 20/2017/NĐ-CP là văn bản pháp lý đầu tiên ở cấp Nghị định của Chính phủ về quản lý thuế đối với giao dịch liên kết.
Việc thực hiện quy định về khống chế chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN với mục tiêu quan trọng hơn là chốt chặn, ngăn ngừa triệt để lợi nhuận thu được sau đấu tranh chống chuyển giá bị các DN vô hiệu hóa thông qua công cụ lãi vay đã phát huy được hiệu quả.
Trong quá trình áp dụng, nhiều ý kiến cho rằng việc áp trần chi phí lãi vay 20% gây khó cho những DN làm ăn chân chính. Dù có những vướng mắc và đã được tháo gỡ, song theo Bộ Tài chính, qua 3 năm thực hiện Nghị định đã mang lại những kết quả nhất định trong công tác đấu tranh chống chuyển giá.
Doanh nghiệp không phá sản nhờ khoanh nợ kịp thời Đó là chia sẻ của ông Phạm Đông Thanh - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp trẻ Đắk Lắk tại Hội nghị Kết nối Ngân hàng - Doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk mới đây. Nhờ sự vào cuộc tích cực của hệ thống ngân hàng trên địa bàn, nhiều doanh nghiệp đã cầm cự được trong giai đoạn khó khăn nhất của dịch Covid-19....