Cuộc khủng hoảng Hiến pháp ở LB Nga tháng 10/1993: Những ngày đẫm má.u
Tình trạng đối đầu giữa hai nhánh quyền lực (hành pháp và lập pháp) ở Liên bang (LB) Nga diễn ra từ khi Xôviết tan rã xung quanh tiến độ cải cách và các phương thức xây dựng hình thái quốc gia mới tới đầu tháng 10/1993 đã chuyển thành một cuộc đụng độ vũ trang đẫm má.u diễn ra trong hai ngày 3 và 4 ở trung tâm Moskva và gần Tháp truyền hình Ostankino. Lực lượng vũ trang trung thành với Tổng thống Yeltsin đã tấ.n côn.g trụ sở Quốc hội Nga khi đó (Nhà Trắng, nay là trụ sở của chính phủ Nga), gây ra nhiều thương vong cả ở những người dân vô tội.
Già néo đứt dây
Về phía lực lượng hành pháp có Tổng thống Boris Yeltsin, Hội đồng Bộ trưởng (chính phủ) với Thủ tướng Victor Chernomyrdin, Thị trưởng Moskva Yuri Luzhkov cùng hàng loạt các nhà lãnh đạo khu vực và địa phương cũng như một bộ phận đại biểu nhân dân theo đuôi ông Yeltsin. Lực lượng lập pháp do Chủ tịch Xôviết Tối cao Ruslan Khasbulatov đứng đầu cùng với Phó tổng thống, Anh hùng Quân đội, cựu phi công Aleksandr Rutskoy và một số đại biểu nhân dân…
Ở thời điểm LB Xôviết bắt đầu tan rã, đa phần các nhân vật ở cả hai bên đều đã ít nhiều chung những quan điểm để họ có thể duy trì hoặc nâng cao vị thế của mình trong một bàn cờ chính trị mới. Tuy nhiên, dần dà tham vọng độc đoán của Tổng thống Yeltsin, muốn thâu tóm mọi quyền ở nước Nga vào tay mình, đã khiến cho một bộ phận trong đội ngũ chung đó tách rời ra rồi trở thành đối thủ. Và mọi sự cứ thế mà quá mù ra mưa.
Theo kết luận của Ủy ban Duma Quốc gia Nga về nghiên cứu và phân tích bổ sung những sự kiện đã diễn ra ở Moskva từ ngày 21/9 tới 5/10/1993, xuất phát điểm dẫn tới các sự kiện đẫm má.u cùng vô số những hệ lụy đau lòng ở thời điểm đó là việc ông Yeltsin cho soạn thảo và công bố Sắc lệnh của Tổng thống ngày 21/9 số 1400 “Về cải cách Hiến pháp Liên bang theo từng giai đoạn” được chính ông đọc trên truyền hình vào 20h ngày 21/9/1993. Trong sắc lệnh này tuyên bố giải tán Xôviết Tối cao, không triệu tập Đại hội Đại biểu nhân dân và cũng dừng quyền hoạt động của các đại biểu nhân dân. Ông Yeltsin đã tỏ ra rất quyết liệt và tự tin nên thậm chí đã từ chối không chịu nói chuyện qua điện thoại với Chủ tịch Khasbulatov (hai nhân vật này từng có thời gian sát cánh bên nhau để chống lại Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev)…
Tuy nhiên, xét theo Hiến pháp lúc đó, đây là một hành động vi hiến vì điều 121-6 của Hiến pháp Nga quy định: “Các quyền lực của Tổng thống LB Nga không thể được sử dụng để thay đổi tổ chức nhà nước và quốc gia của LB Nga, để giải tán hay cản trở tới hoạt động của bất kỳ tổ chức quyền lực nào được bầu lên. Trong trường hợp này, quyền lực của tổng thống sẽ ngừng ngay lập tức…”.
Chính vì thế nên 30 phút sau bài phát biểu này của ông Yeltsin, Chủ tịch Xôviết Tối cao Khasbulatov cũng đã lên truyền hình phát biểu ý kiến và đưa ra đán.h giá về những hành động của ông Yeltsin như một cuộc đảo chính…
Vào lúc 22h cùng ngày, tại phiên họp khẩn cấp của Xôviết Tối cao đã thông qua nghị quyết “Về việc chấm dứt ngay lập tức toàn quyền của Tổng thống LB Nga B.N. Yeltsin”.
Cũng trong thời điểm đó đã bắt đầu cuộc họp khẩn cấp của Tòa án Hiến pháp dưới sự chủ trì của Chánh tòa Valeri Zorkin. Tòa án Hiến pháp kết luận rằng Sắc lệnh số 1400 đã vi hiến và là cơ sở để cách chức Tổng thống Yeltsin. Sau khi kết luận của Tòa án Hiến pháp được trình lên Xôviết Tối cao, cơ quan lập pháp đã tiếp tục phiên họp của mình và quyết định trao việc thực hiện quyền Tổng thống cho Phó tổng thống Aleksandr Rutskoy. Đất nước Nga đã bị đẩy vào một cuộc khủng hoảng chính trị quyết liệt…
Video đang HOT
Ông Khasbulatov và ông Yeltsin.
Vào lúc 22h ngày 23/10/1993, tại trụ sở Xôviết Tối cao đã khai mạc Đại hội bất thường lần thứ X của các đại biểu nhân dân. Có 638 đại biểu tham dự. Theo lệnh của chính phủ (đang do lực lượng của ông Yeltsin chi phối), đường dây điện thoại cũng như nguồn điện cung cấp cho tòa nhà này đã bị cắt. Các đại biểu nhân dân đã biểu quyết ủng hộ chấm dứt quyền làm Tổng thống của ông Yeltsin và trao việc thực hiện chức trách Tổng thống cho Phó tổng thống Rutskoy.
Đại hội cũng cử ra các gương mặt mới vào các chức “Bộ trưởng Sức mạnh” chủ đạo: Victor Barannikov (Quốc phòng), Vladislav Achalov (An ninh) và Andrei Dunayev (Nội vụ)…
Để đảm bảo an ninh cho trụ sở Xôviết Tối cao đã lập ra từ những người tình nguyện một số đơn vị bảo vệ bổ sung, được trang bị vũ khí theo một sắc lệnh đặc biệt lấy từ nguồn vũ khí dự trữ của Cục Bảo vệ Xôviết Tối cao.
Theo CAND
Truyền thống và cách treo cờ rủ ở một số quốc gia trên thế giới
Liên Hợp Quốc chỉ treo cờ rủ tại trụ sở của mình ở New York và Geneva một ngày sau cái chế.t của một nguyên thủ quốc gia hoặc người đứng đầu chính phủ của một nước thành viên. Nước Mỹ treo cờ rủ 30 ngày nếu nguyên thủ quốc gia qua đời, 10 ngày đối với phó tổng thống, chánh án tòa án tối cao, các lãnh đạo cấp cao ở quốc hội.
Truyền thống treo cờ rủ trong những dịp tôn nghiêm, tưởng nhớ hoặc trong lễ quốc tang dành cho nguyên thủ quốc gia được bắt đầu từ thế kỷ 17. Các quốc gia trên thế giới có nhiều cách treo cờ rủ khác nhau với nhiều ý nghĩa khác nhau.
Cờ rủ được sử dụng để mô tả việc treo cờ quốc gia tại những địa điểm tôn nghiêm, trang trọng trong các dịp lễ đặc biệt như quốc tang các vị nguyên thủ, các sự kiện đau buồn ở trong một quốc gia.
Cờ rủ trong tiếng Anh có nghĩa là Half-Mask, chỉ ra việc treo cờ ở chính giữa cột cờ, không thấp hơn và cũng không cao hơn, khác với cách treo ở đỉnh cột cờ như bình thường. Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều treo cờ theo cách nói trên. Lúc treo cờ, lá cờ được kéo lên trên đỉnh cột cờ, sau đó mới hạ xuống đến vị trí giữa cột cờ. Tương tự lúc hạ cờ, lá cờ một lần nữa được kéo lê.n đỉn.h cột cờ, sau đó mới từ từ hạ xuống.
Liên Hợp Quốc chỉ treo cờ rủ tại trụ sở của mình ở New York và Geneva một ngày sau cái chế.t của một nguyên thủ quốc gia hoặc người đứng đầu chính phủ của một nước thành viên. Các dịp lễ khác là tùy theo quyết định của Tổng thư ký. Các văn phòng sẽ treo cờ rủ theo phong tục tập quán địa phương.
Cờ rủ ở Mỹ
Nước Mỹ thường sử dụng thuật ngữ "half-staff" để nói về việc treo cờ rủ cho các dịp lễ trọng đại của quốc gia. Quy định của việc treo cờ rủ của Mỹ khá linh động, trong đó, Tổng thống có quyền đưa ra lệnh treo cờ rủ trong các đám tang của các nhân vật trọng yếu thuộc chính phủ Hoa Kỳ để tỏ lòng tôn trọng và thương tiếc. Cờ của các bang, các tổ chức sẽ phải treo tương tự như quốc kỳ khi có lệnh treo cờ rủ của Tổng thống.
Một số quy định treo cờ rủ của Mỹ khá đặc biệt như treo cờ rủ 30 ngày nếu nguyên thủ quốc gia qua đời, 10 ngày đối với phó tổng thống, chánh án tòa án tối cao, các lãnh đạo cấp cao ở quốc hội. Trong năm, nước Mỹ có rất nhiều ngày treo cờ rủ để tưởng nhớ đến các sự kiện quan trọng khác của đất nước. Gần đây nhất là vào ngày 17/9, nước này treo cờ rủ tưởng niệm các nạ.n nhâ.n trong vụ thả.m sá.t ở tòa nhà trụ sở Bộ chỉ huy Hệ thống Biển Hải quân (NAVSEA), thuộc khu Washington Navy Yard, đông nam thủ đô Washington DC.
Ở Ấn Độ, cờ rủ chỉ được treo trên toàn quốc nếu Tổng thống, Phó Tổng thống và Thủ tướng chính phủ qua đời. Nếu các quan chức cấp cao của chính phủ khác mất thì chỉ treo cờ rủ ở Thủ đô New Delhi. Nếu Thống đốc bang và các quan chức cấp tương đương chế.t, cờ rủ chỉ được treo tại bang hoặc vùng lãnh thổ đó.
Trong trường hợp sự ra đi của các nguyên thủ quốc gia trùng với ngày Cộng hòa, ngày Độc lập, ngày sinh nhật của Mahatma Gandhi hay rơi vào Tuần lễ Quốc gia (6-13 tháng Tư hàng năm), việc treo cờ rủ sẽ được chỉ định bởi chính phủ Ấn Độ. Về cơ bản, cờ rủ sẽ không được treo vào những ngày này ngoại trừ nơi th.i th.ể của người quá cố đang nằm và sau khi được chôn cất, cờ sẽ được treo lên cao như bình thường.
Nước Đức chỉ treo cờ rủ trong 2 ngày: Ngày 27/2 - tưởng niệm nạ.n nhâ.n của Đức Quốc Xã, và ngày Tưởng niệm quốc gia (Chủ Nhật thứ 33 trong năm).
Ở Anh, cờ rủ được treo ở mức 2/3 cột cờ chứ không ở giữa cột cờ như các quốc gia khác. Ngoại trừ ngày Độc lập sẽ không được treo cờ rủ, nước Anh cũng có những quy định treo cờ rũ tương tự các quốc gia khác.
Nước Anh treo cờ rủ ở mức 2/3 cột cờ tính từ dưới lên, không treo ở giữa cột cờ giống như các quốc gia khác.
Riêng đối Vương quốc Anh, trước năm 1997, không bao giờ được treo cờ rủ, vì nó biểu tượng cho vương quốc không có người đứng đầu. Ở Vương quốc Anh, ngay khi vua/nữ hoàng qua đời, ngay lập tức sẽ có người kế vị, vì thế, không bao giờ ngai vàng thiếu vắng người trị vì. Tuy nhiên, sau cái chế.t của Công nương Diana vào năm 1997, Nữ hoàng Elizabeth đã đồng ý treo cờ rủ vào những dịp bà rời khỏi cung điện để tham dự lễ tang của các chức sắc trong hoàng cung. Cờ sẽ ngay lập tức được treo cao trở lại khi bà trở về cung điện.
Ả Rập Saudi không bao giờ treo cờ rủ do những quan niệm về tôn giáo.
Ả Rập Saudi và Somali là hai quốc gia duy nhất trên thế giới không bao giờ treo cờ rủ do những quan niệm về tôn giáo. Thậm chí trong các lễ quốc tang ở hai nước này, người ta cũng không bao giờ treo cờ rũ, mặc dù nhiều quốc gia Hồi giáo khác đã chính thức sử dụng hình thức này để tỏ lòng tôn kính và thương tiếc trong các lễ tang của các vị vua Ả Rập.
Phan Sương
Theo infonet
Bạo lực đẫm má.u tại lễ kỷ niệm Chiến thắng, ít nhất 44 người thiệ.t mạn.g Ít nhất 44 người thiệ.t mạn.g trong vụ đụng độ giữa những người biểu tình ủng hộ và phản đối Tổng thống bị lật đổ Mohammed Morsi, ở Ai Cập vào hôm qua 6-10, tiếp tục những chuỗi ngày bạo lực đẫm má.u ở quốc gia có tình hình chính sự luôn nằm trong trạng thái báo động này. Hãng thông tấn MENA...