Cung điện hàng trăm năm tuổi ở Thổ Nhĩ Kỳ

Bích Phương16:47 06/03/2021

Nằm cạnh đỉnh núi cao nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ, cung điện Ishak Pasha là công trình duy nhất còn sót lại của đế chế Ottoman.

Một thoáng xinh đẹp kiến trúc Thổ Nhĩ Kỳ

Vì nằm ở cả châu Á lẫn châu Âu và là một cường quốc hùng mạnh, với nền văn hóa rực rỡ, trải qua nhiều thời đại vàng son, Thổ Nhĩ Kỳ có một di sản kiến trúc vô cùng phong phú, thể hiện trên nhiều kiểu nhà cửa trang nhã.

Về đại thể, ở miền Bắc Anatolia thường có nhà cửa bằng gỗ do nhiều rừng rậm, tại miền Trung Anatolia lại có nhà cửa bằng đất và đá nén, trong khi ở Tây và Nam Anatolia có sự kết hợp giữa cả đá lẫn gỗ, ngói... và về phong thái thì theo từng giai đoạn từ Hy Lạp tới La Mã, Byzance, Seljuk, Ottoman và hiện nay.

Tuy nhiên, dù ở thời nào, kiến trúc nơi đây cũng gắn chặt với các niềm tin tôn giáo mà vì chúng dân gian xây nên những công trình nhà ở rất công phu, đặc biệt là các công trình tín ngưỡng của cộng đồng như thánh đường Hồi giáo, lăng tẩm, phần mộ. Dưới đây, chỉ xin kể tới một hình thức kiến trúc rất nổi bật và vẫn còn được duy trì tới giờ, nhờ sự gần gũi, tuyệt đẹp - kiến trúc Ottoman.

Nền tảng của kiến trúc Ottoman chính là những kiến trúc trước đó song đổi mới hơn, mà thật ra là rộng thêm, to cao song hài hòa, nhịp nhàng. Bên cạnh có thật nhiều mảng sáng, tháp minaret vòi vọi, người ta cũng chú trọng tới những trang trí trong ngoài bằng gạch gốm sứ, họa tiết hoa lá cách điệu, mang tới chất thơ và sự tôn nghiêm cho công trình.

Phong cách Ottoman đã xuất hiện ở Thổ Nhĩ Kỳ từ thế kỷ 14, nhưng đến thế kỷ 16 dưới triều đại Suleyman huy hoàng mới đạt đỉnh cao, và nhờ bàn tay khéo léo của kiến trúc sư trưởng Mimar Sinan. Trong khi phục vụ quốc vương, ông đã kiến tạo được hơn 355 tòa nhà và quần thể tráng lệ khắp đế chế, ví dụ như thánh đường Suleymaniye tại Istanbul, mà sự vĩ đại, cân đối cùng những mái vòm trùng điệp của nó đã trở thành biểu tượng của đất nước. Mặc dù chủ yếu lập các đền thờ (cami), nhưng các sultan cũng cho làm nhiều cung điện (sarayi), nhà tắm (hamam), trường học (medrese), bệnh viện (sifahane), dịch quán (kervansaray)...

Ở đó, các vòm và cột xà được dùng rất nhiều để tạo nên một kiến trúc nhấp nhô, bay bổng, thậm chí lao lên bầu trời. Dù vậy, chúng trông khá nhẹ nhàng như gối đầu lên nhau, vô trọng lực nhờ giải quyết được vấn đề vật lý và đa số xây bằng đá trắng, đá sáng. Bên ngoài không trang trí nhiều lắm, song bên trong nhấn nhá từng chút và thu cả một thế giới sặc sỡ vào đây với các mảng khảm, ốp, dát đá quý, vàng bạc, thủy tinh, trai ngọc... Tuy nhiên, có 3 tông màu được yêu thích nhất là màu xanh lam, xanh lá cây và đỏ hồng. Các họa tiết cũng được ưa chuộng là hoa lá, các hình học đa dạng, chữ thư pháp và kinh thi.

Lăng mộ Xanh Yesi Turbe ở Bursa.

Thánh đường Xanh Yesi Cami.

Trong các công trình tiêu biểu của kiến trúc Ottoman, 10 công trình sau luôn lọt vào danh sách những điểm đến thú vị quốc gia: Thánh đường Xanh Yesi Cami cùng Lăng mộ Xanh Yesi Turbe ở Bursa.

Được xây dựng bởi Mehmet I vào năm 1412, Thánh đường Xanh là một công trình đặc sắc nhất của thành phố Bursa và là nhà thờ Ottoman đầu tiên lợp ngói bên ngoài cho đẹp nên xanh ngắt. Không xa nơi này là Lăng mộ Xanh, chốn an nghỉ vĩnh hằng của đức vua.

Chợ lụa Koza Han ở Bursa.

Chợ lụa Koza Han ở Bursa cũng là một kỳ quan tuyệt đẹp của thành phố và nức tiếng khu vực về buôn bán tơ tằm. Chạy quanh một cái sân hình chữ nhật, đây là một quần thể của 95 gian hàng bazaar 2 tầng và có trên mái một loạt những vòm cao hình củ hành lượn tròn.

Chợ được Beyazit II cho lập vào năm 1491 và là trung tâm thương mại của thành phố từ đó, giao dịch tơ tằm, các loại kén và cả vải lụa thành phẩm. Giữa chợ còn có một nhà thờ nhỏ mescit 2 tầng với những bậc thang đi lên trông như một thang tầng máy bay.

Nhà thờ Selimiye ở Edirne.

Nhà thờ Selimiye ở Edirne chính là một kiệt tác của kiến trúc sư Mimar Sinan, và được ông xây dựng vào những năm 1569-1575, dưới thời sultan Selim II.

Gọi là nhà thờ song Selimiye trong thực tế là một quần thể hoành tráng của một thánh đường Hồi giáo với một mái vòm vĩ đại cùng 4 tòa tháp minaret mảnh khảnh, một tháp đồng hồ, một vườn thượng uyển, một thư viện, một khu chợ và nhiều trường học Hồi giáo. Tất cả cùng vươn cao sừng sững trên bầu trời cố đô Edirne, mà đặc biệt là mái vòm thánh đường cao tới 42m, đường kính 31m.

Thêm vào đó, nội thất của nó cũng được lát bởi hàng nghìn viên gạch Iznik sặc sỡ như chốn hoàng cung.

Nhà thờ Sultan Beyazid II.

Một thánh đường nữa ở Edirne cũng nguy nga chẳng kém cung vua là Nhà thờ Sultan Beyazid II, vì tuy chỉ có một mái vòm lớn đường kính 21m, song có đến 100 mái vòm nhỏ khác xếp xung quanh trên các kiến trúc hình vuông và chữ nhật. Sự kết hợp giữa vuông và tròn vừa tạo nên vẻ đẹp hài hòa của công trình vừa mang tới cảm nhận về sự thái bình, đủ đầy tài lộc, nhất là khi công trình vươn dài và nhấp nhô như một dãy núi.

Xuất hiện từ năm 1488, bên trong khuôn viên của nó còn có một bệnh viện (darussifa) tới nay vẫn hoạt động không nghỉ với cách trị liệu cực kỳ thú vị đối với bệnh tâm thần, gồm dùng nhạc, tiếng nước chảy và hương thơm.

Cung điện Topkapi ở Istanbul.

Cung điện Topkapi ở Istanbul không chỉ là nơi ở, trung tâm quyền lực của đế chế Ottoman suốt 400 năm, thậm chí sau khi hoàng gia chuyển sang chỗ ở mới, mà còn là một hoàng cung lớn nhất và đẹp nhất thế giới. Giữ trong mình lịch sử thành phố Istanbul, hoàng cung trung đại này vừa lộng lẫy về kiến trúc, vừa có phong cảnh thiên nhiên hết sức tươi đẹp, nhờ nằm bên biển Marmara, Bosporus, Golden Horn, lại tọa lạc trên một đỉnh đồi chính giữa thành phố, vươn dài qua 4 vườn thượng uyển, rộng tới 700.000m2.

Ra đời từ năm 1478, Topkapi gồm nhiều tòa nhà đồ sộ, tạo nên một thành phố mi ni và được bao bọc bởi những tường thành thời Byzance, dài 1.400m gọi là Sur-1 Sultani. Các sultan đã sống ở đây tới năm 1856 thì chuyển tới Cung điện Dolmabahce.

Thánh đường Xanh Sultanahmet.

Cùng nhiều cung điện, Istanbul cũng có một nhà thờ rất nổi tiếng là Thánh đường Xanh Sultanahmet do nội thất đều ốp gạch xanh iznik với nhiều tông xanh, từ xanh lam tới xanh lơ, xanh dương, xanh lá, xanh ngọc. Chính Sultan Amet I là người đã cho dựng nhà thờ này, và người thực thi nó là Sedefkar Mehmet Aga.

Khánh thành năm 1616, với năm vòm chính, tám vòm phụ và sáu tháp minaret nhọn như cây bút, công trình có tường trong được trang trí bởi hơn 20.000 viên gạch vẽ thủ công và mang hoa văn của 50 loại hoa tu líp khác nhau, ngoài ra là các loại quả, kinh văn Quran...

Đây còn là một trong 5 nhà thờ Hồi giáo ở Thổ Nhĩ Kỳ có 6 tháp minaret. Huyền thoại kể rằng, theo lệnh vua, các thợ xây phải làm ra những ngọn tháp vàng (altin minare), song do nghe nhầm, kiến trúc sư đã cho xây dựng 6 tòa tháp (alti minare). Thế nhưng, họ vẫn không bị trách phạt, và giờ Sultanahmet đã trở thành một biểu tượng của quốc gia và Di sản UNESCO.

Cung điện Ishak Pasa ở Dogubeyazit.

Dù rằng chỉ mới xuất hiện vào cuối thế kỷ 18, song Cung điện Ishak Pasa ở Dogubeyazit vẫn là một viên ngọc quý của kiến trúc Ottoman. Tọa lạc trên một vùng hoang mạc, đồi núi hiểm trở, lại bị động đất vào năm 1840 và phá hủy trong Chiến tranh Nga Thổ nên công trình đã bị bỏ rơi trước khi trở thành một di tích lịch sử và được công nhận là một trong ít các cung điện lịch sử của đất nước còn sót lại.

Vào những năm 2005-2009, công trình cũng được in trên đồng tiền 100 lira Thổ Nhĩ Kỳ. Ishak Pasa đã được khởi công từ năm 1685 và trong suốt gần 100 năm bởi hoàng tộc Pasha. Về kiến trúc, nó chịu ảnh hưởng của khá nhiều kiến trúc Trung Đông, trong đó có Iran, song vẫn giữ được vẻ đẹp độc đáo với kiểu tháp cao và mái vòm đặc trưng Ottoman. Trong cung điện, còn có nhiều tòa nhà xinh đẹp như giáo đường, tháp canh, lò bánh...

4 nơi nghỉ dưỡng của hoàng gia trên khắp thế giới mà bạn có thể thực sự nghỉ lại Ai lại không muốn ở trong dinh thự của một bá tước hay ở cung điện hoàng gia, trải nghiệm những đặc quyền cuộc sống và được nuông chiều cung phụng, mà tất cả những điều đó chỉ dành cho những người thuộc tầng lớp thượng lưu trong xã hội? Giờ thì tất cả những điều đó không còn là tưởng tượng nữa,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: thổ nhĩ kỳ cung điện ottoman đế chế ottoman cung điện ishak pasha cung điện hàng trăm năm tuổi cung điện thổ nhĩ kỳ ishak pasha

Xem thêm Share

Xem nhiều

Sau bữa nhậu tất niên, cảnh tượng lạ tại phòng khách lúc 21h tối khiến người vợ bất ngờ00:58

Khởi tố TikToker Nam 'Birthday'02:13

Diva Hồng Nhung mắc bệnh ung thư vú02:59

Chuyến bay delay 3 tiếng khiến người phụ nữ tình cờ chứng kiến cảnh tượng kì lạ: Đây là ông bố bà mẹ hiếm có!00:32

Cháu trai "bắt quả tang" ông nội U70 lén làm 1 việc khi không có ai, tiết lộ sau đó khiến tất cả oà khóc00:29

Mỹ nhân đẹp hoàn hảo khiến Trấn Thành vừa gặp đã "rung động", nhan sắc trăm năm có một01:03

Táo Quân 2025 tung trailer chính thức, hé lộ nhiều câu nói ấn tượng00:51

Camera ghi cảnh đôi vợ chồng làm ngân hàng ngã ra sàn nhà sau khi nhận thưởng Tết, biết con số mà thèm00:45

Camera ghi lại diễn biến hãi hùng khi xe máy phóng tốc độ kinh hoàng ngay ngã tư00:12

Thêm 1 cặp sao Việt bị đồn phim giả tình thật, công khai khóa môi trước hàng trăm người khiến ai cũng sốc00:35

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Du khách thích thú ngắm hoa tớ dày nhuộm hồng Mù Cang Chải

08:31:07 24/01/2025

Mỗi độ hoa Tớ dày bung nở, người dân tộc Mông ở Mù Cang Chải (Yên Bái) biết rằng đây là lúc đất trời chuyển mình sang Xuân.

Rừng chò ngập nước - bản giao hưởng mùa của hồ Tuyền Lâm

08:24:28 24/01/2025

Khu du lịch quốc gia hồ Tuyền Lâm với vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng luôn là điểm đến hấp dẫn du khách. Và ít ai biết rằng, ẩn sâu trong một góc ở đầu nguồn của khu hồ này là một câu chuyện thiên nhiên vô cùng thú vị

Rộn ràng những cung đường hoa Xuân

08:17:54 24/01/2025

Ngày 23/1 (24 tháng Chạp), chợ hoa Xuân dọc các tuyến đường Trần Hưng Đạo, Hùng Vương, Trần Quốc Toản, Hồ Tùng Mậu...

5 địa điểm du lịch hấp dẫn ở miền Nam 'bùng nổ' lễ hội chào đón tết Ất Tỵ 2025

08:27:38 22/01/2025

Với nhiều sự kiện đặc sắc chào đón năm mới, Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM, Phú Quốc, Tây Ninh, Cần Thơ trở thành lựa chọn hàng đầu cho những du khách.

Cải vàng, mai anh đào khoe sắc ở đồi hoa xóm Mừng, Hòa Bình

08:04:41 22/01/2025

Xóm Mừng nằm ở vị trí cao nhất của xã Hợp Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình, từ lâu đã thu hút du khách bởi khí hậu mát mẻ, những mái nhà sàn ẩn hiện bên ruộng bậc thang.

Những điểm đến được du khách Việt tìm kiếm trong năm 2025

07:58:16 22/01/2025

Năm 2025, xu hướng du lịch nội địa đang ngày càng được du khách Việt quan tâm, với mong muốn tìm kiếm những trải nghiệm mới lạ, gần gũi thiên nhiên và đa dạng văn hóa.

Điểm đến hấp dẫn dịp Tết ở Ninh Bình, khách thoả thích sống ảo, ăn đặc sản ngon

07:54:03 22/01/2025

Ngoài cảnh sắc thiên nhiên, Hang Múa còn hấp dẫn du khách với những món ăn đặc sản ngon nức tiếng. Đây là địa điểm check-in nổi tiếng ở Ninh Bình.

Trải nghiệm du lịch cộng đồng ở Hương Khê

07:48:56 22/01/2025

Với định hướng phát triển du lịch bền vững, Hương Khê (Hà Tĩnh) đặt mục tiêu trở thành điểm đến yêu thích của du khách, góp phần nâng cao đời sống người dân và bảo tồn nét đẹp văn hóa miền sơn cước.

Mê mẩn với hoa mận nở trắng tinh khôi trên cao nguyên Mộc Châu

07:44:46 22/01/2025

Hoa mận Mộc Châu (tỉnh Sơn La) thường nở rộ vào mùa Xuân, từ tháng Một đến tháng Hai âm lịch. Lúc này cả cao nguyên đắm chìm trong sắc trắng, khung cảnh đẹp đến say đắm lòng người.

Chiêm ngưỡng hoa anh đào khoe sắc trên cao nguyên Mộc Châu

07:39:23 22/01/2025

Những ngày này, du khách đến với Mộc Châu (Sơn La) sẽ có cơ hội được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của hoa anh đào cùng các loại hoa mận, mơ, cải đang bung nở khắp vùng cao nguyên.

Hamburg Bunker: Từ biểu tượng chiến tranh thành điểm đến sang trọng

11:50:21 21/01/2025

Hamburg Bunker, một biểu tượng của quá khứ đau thương, đã có một cuộc lột xác ngoạn mục để trở thành một điểm đến du lịch hấp dẫn.

Ngẫm nghĩ những điều nhận được khi lần đầu tiên trải nghiệm leo núi

11:46:25 21/01/2025

Dũng cảm bước ra khỏi vùng an toàn, thử thách bản thân để chinh phục thiên nhiên, cô nàng đã có lần đầu tiên trải nghiệm leo núi thú vị và nhận ra được nhiều giá trị đáng quý.