Cuba bùng nổ xu hướng sử dụng mạng internet
Trong những năm gần đây, số lượng người sử dụng internet ở Cuba đã tăng theo cấp số nhân.
Theo AP, các nhóm sử dụng ứng dụng trò chuyện trên mạng xã hội tăng mạnh và là xu hướng sử dụng internet rộng rãi ngày nay. Vì vậy, việc buôn bán hàng hóa không chính thức lâu đời ở Cuba, từ trứng đến phụ tùng xe hơi, đang rơi vào tình trạng khủng hoảng. Ở thị trường phi chính thức, người dân có thể bán đa dạng các mặt hàng cơ bản như sữa, thịt gà, thuốc và các sản phẩm tẩy rửa, vốn dĩ bị hạn chế.
Người dân Cuba đang sử dụng điện thoại thông minh có kết nối mạng internet. Hiện tại đây là xu hướng tiện lợi và thu hút người Cuba trong việc mua sắm trực tuyến. Ảnh: AP
“Trước khi có internet, người dân Cuba thường mua bán qua các cuộc trao đổi như vậy, thường là qua mối quan hệ bạn bè, hàng xóm và cộng đồng địa phương. Nhưng giờ đây, với mạng internet, người Cuba có thể trao đổi với rất nhiều người ở khắp nới trên thế giới”,ông Ricardo Torres, nhà kinh tế học người Cuba tại Đại học Mỹ ở Washington cho biết.
Theo chuyên gia Torres, với tình trạng thiếu hụt và khủng hoảng kinh tế ở mức nghiêm trọng hiện tại, thị trường internet “bùng nổ” đang tạo ra nhiều thay đổi ở Cuba. Các nhóm WhatsApp nhộn nhịp thảo luận về tỷ giá hối đoái không chính thức, so sánh đồng peso Cuba với đôla Mỹ hoặc euro so với tỷ giá ngân hàng chính thức. Trong khi đó, các trang web như Rovolico – công cụ mua bán kỹ thuật số đầu tiên ở hòn đảo này – đã đáp ứng nhu cầu mọi thứ từ xe đạp điện mang từ các quốc gia khác đến các quận giàu có của Havana và thực sự thu hút người sử dụng. Trong các cuộc trò chuyện trên nhóm Telegram, rất nhiều tin nhắn cuộn lên như sóng.
“Làm ơn cho tôi xin inbuprofen và acetaminophen dạng lỏng. Tôi cần gấp cho đứa trẻ 10 tháng của tôi”, một người dùng viết.
Rất nhiều hàng hóa được bán bằng đồng peso Cuba nhưng các mặt hàng có giá trị cao hơn thường giao dịch bằng đồng USD. Các khoản thanh toán có thể thông qua tiền mặt hoặc chuyển khoản ngân hàng nước ngoài. Những người Cuba giàu có hơn hoặc những người có gia đình gửi tiền từ nước ngoài về nước có thể mua được những món đồ xa xỉ hơn.
Sự thích ứng của người dân Cuba với internet
Sự nổi lên của thị trường kỹ thuật số mới được nhắc đến như một sự thay đổi và thể hiện sự sáng tạo mà người Cuba đã phát triển trong nhiều thập kỷ. Sự khó khăn của họ chịu nhiều ảnh hưởng từ lệnh cấm vận thương mại kéo dài 6 thập kỷ. Trước những khó khăn như vậy, người dân trên đảo thường làm việc rất chăm chỉ bằng bất cứ thứ gì họ có sẵn. Chẳng hạn như những chiếc ô tô cũ từ những năm 1950 vẫn có thể lăn bánh trên đường phố nhờ vào những người thợ máy sử dụng sự khéo léo và phụ tùng thay thế để giải quyết tình trạng thiếu phương tiện mới. Nhưng dù vậy, việc sử dụng trang web mới vẫn là một thách thức đối với nhiều người dân do thiếu mạng internet di động.
Heriberto, một sinh viên đại học, đã có thể truy cập nó thông qua một gói internet nhỏ hàng tháng do trường cấp.
“Ở đây, thị trường thường xuyên không có những thứ bạn đang tìm kiếm. Bạn phải hình thành thói quen đầu tiên là tìm kiếm mọi thứ. Sau đó, khi những kênh thông thường không có, bạn có thể tìm đến Revolico”, Heriberto, nói.
Video đang HOT
Doanh số bán hàng trên WhatsApp, Facebook và Telegram thực sự bùng nổ vào năm 2018 khi người Cuba có quyền truy cập internet di động. Chuyên gia Torres nhận định xu hướng này đã góp phần “thay đổi cuộc chơi”.
Theo dữ liệu của Liên minh Viễn thông Quốc tế thống kê từ năm 2000 đến năm 2021, người dân Cuba sử dụng Internet đã tăng từ dưới 1% lên 71% dân số cả nước. Heriberto nói rằng mạng internet là cứu cánh đối với nhiều người Cuba trong đại dịch Covid-19. Giờ đây, bởi ngành kinh tế chính của hòn đảo là du lịch vẫn đang phục hồi thì nhiều người đã phát triển doanh nghiệp thông qua kênh bán hàng trực tuyến, cả những nhu yếu phẩm cơ bản như thuốc men cũng như các mặt hàng đặc sản với giá trị cao hơn. Là một sinh viên, Heriberto cũng sử dụng ứng dụng này để bán chiếc xe đạp leo núi định giá bằng USD.
Người đồng sáng lập Revolico Centelles cho biết trang web và các công cụ tương tự đã phát triển là minh chứng về sự thích ứng của Cuba với thế giới trong khẩu hiệu không ngừng thay đổi. Chẳng hạn như khi hòn đảo bị mất điện nghiêm trọng, doanh số bán máy phát điện và pin sạc đã tăng vọt.
Theo ông Valerie Wirtschafter, một nhà phân tích dữ liệu cao cấp tại Viện Brookings, người theo dõi việc sử dụng internet ở Cuba, Chính phủ Cuba đã khẳng định internet rất quan trọng đối với sự tăng trưởng kinh tế của đất nước.
“Đó là một nhu cầu cơ bản vào thời điểm hiện tại. Mạng internet đã đến Cuba”, Heriberto nói thêm.
Làn sóng thương mại điện tử đang thoái trào?
Sau khi những trải nghiệm mua sắm trực tuyến dần trở nên quen thuộc và dễ dàng, người tiêu dùng lại có xu hướng quay trở lại các cửa hàng vật lý.
Vì sao lại như vậy?
Đại dịch liệu có thay đổi mãi mãi cách chúng ta mua sắm? Câu hỏi này đã được đặt ra hồi đầu năm 2020, thời điểm dịch COVID-19 làm chậm đà tăng trưởng của một loạt hãng bán lẻ, đồng thời thúc đẩy sự tăng trưởng của internet. Tuy nhiên, sau khi những trải nghiệm mua sắm trực tuyến dần trở nên quen thuộc và dễ dàng, người tiêu dùng lại có xu hướng quay trở lại các cửa hàng vật lý. Vì sao lại như vậy?
Theo Bloomberg, tại Mỹ, làn sóng thương mại điện tử đã thoái trào. Một số ngành hàng, chẳng hạn như quần áo, phần trăm doanh số bán hàng trực tuyến đã trở lại như hồi trước đại dịch, theo một phân tích của UBS. Trước đó, trong suốt 5 quý gần nhất, tăng trưởng trực tuyến kéo theo doanh số của toàn ngành bán lẻ, theo Cục điều tra dân số Mỹ.
Chỉ số S&P 500 giảm 25% trong 9 tháng đầu năm nay, trong bối cảnh các cổ phiếu gắn liền với thương mại điện tử bị ảnh hưởng nặng nề. Việc cổ phiếu Amazon giảm 32% khiến giá trị vốn hóa của tập đoàn này "bốc hơi" nửa nghìn tỷ USD. Cổ phiếu Spotify lao dốc 80% và thiệt hại 143 tỷ USD, trong khi cổ phiếu của các nhà bán lẻ trực tuyến châu Âu Asos Plc và Boohoo Group Plc giảm hơn 70%.
" Mọi người nghĩ rằng chúng tôi sẽ tiến xa trong tương lai, nhưng buồn cười là, giả thuyết đó đã không đúng", Ed Yruma, nhà phân tích bán lẻ của Piper Sandler, cho biết.
Suy thoái của thương mại điện tử một phần đến từ tình cảnh của nền kinh tế chung. Lạm phát đang ở mức cao nhất trong 4 thập kỷ và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ FED không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng mạnh lãi suất. Nhiều nhà kinh tế theo đó dự đoán nước Mỹ sẽ sớm rơi vào suy thoái. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất cho thấy chi tiêu của người tiêu dùng nhìn chung vẫn chưa giảm: Không tính mảng xăng dầu, doanh số bán lẻ đã tăng 0,8% trong tháng 8.
Thực tế, tiền vẫn đang phân bổ đều cho một số dịch vụ, chẳng hạn như giải trí và du lịch, qua đó đảo ngược xu hướng nặng về hàng hóa trong 2 năm qua. Rõ ràng, nhiều gã khổng lồ bán lẻ đã không đọc đúng vị của thị trường vì ngỡ rằng các mô hình phong tỏa trước đây do COVID-19 vẫn sẽ tiếp tục.
Ngoài ra, lạm phát cũng có thể khiến một bộ phận người tiêu dùng trở nên tiết kiệm hơn và hạn chế mua sắm trực tuyến trong ngắn hạn. Mua sắm truyền thống vẫn đặc biệt được ưu ái do người dùng không phải trả thêm chi phí vận chuyển.
Trước khi dịch COVID-19 bùng phát, thị phần bán lẻ trực tuyến ở Mỹ tăng trưởng khoảng 1%/năm kể từ giữa những năm 2010. Qúy II/2020, thời kỳ đỉnh dịch, con số này bất ngờ tăng lên 16,4% từ mức 11,9% - bước nhảy vọt chưa từng có của kinh tế Mỹ. Các quý tiếp theo, tăng trưởng thương mại điện tử tiếp tục duy trì và khiến phần lớn các hãng bán lẻ tin rằng, mua sắm online đã trở xu hướng.
Tuy nhiên, xu hướng lại này không kéo dài. Amazon hiện đang phải thu hẹp hoạt động giao hàng, trong khi các công ty khác, chẳng hạn như Shopify và Wayfair sa thải một loạt công nhân dư thừa để tiết kiệm chi phí.
" Rõ ràng là màn đặt cược đã không thành công", Giám đốc điều hành Shopify, Tobi Lutke chia trong một bức thư gửi nhân viên vào tháng 7. " Mọi thứ vẫn đang phát triển ổn định, nhưng đó không còn là bước nhảy vọt có ý nghĩa trong 5 năm tới nữa".
Theo William Brown, tổng giám đốc thương mại điện tử của Grupo Unicomer, nhà bán lẻ kiêm cho vay tại Mỹ và một số khu vực khác, ngành công nghiệp bán lẻ đã hiểu sai về sự bùng nổ trong hành vi mua sắm trực tuyến. Tâm lý chi tiêu trả thù hậu đại dịch đã phát đi tín hiệu sai.
" Một số công ty ngỡ rằng đây sẽ là một cuộc sống bình thường mới, song điều này không thực tế", William Brown nói.
Tại một số thị trường khác - nơi thương mại điện tử còn tương đối mới, chẳng hạn như Châu Mỹ Latinh, lợi nhuận từ việc mua sắm trực tuyến vẫn gia tăng. Người tiêu dùng, sau khi được tiếp cận các lựa chọn tài chính mới, đã thoải mái chi tiêu hơn trước.
" Sự sụt giảm mà bạn đang chứng kiến ở phương Tây sẽ không diễn ra ở các thị trường mới nổi", nhà phân tích của Nirgunan Tiruchelvam tại Aletheia Capital cho biết.
Amazon hiện đang phải thu hẹp hoạt động giao hàng, trong khi các công ty khác, chẳng hạn như Shopify và Wayfair sa thải một loạt công nhân dư thừa để tiết kiệm chi phí.
Tuy nhiên, đối với hầu hết các thị trường còn lại, tăng trưởng doanh số bán hàng trực tuyến đã quay trở lại mức trước đại dịch, hoặc thậm chí tệ hơn. Next, nhà bán lẻ Anh với hơn 60% doanh thu đến từ thương mại điện tử, cho biết hồi tháng 8 rằng "tăng trưởng trực tuyến có dấu hiệu dừng lại" và đổ lỗi cho sự đảo ngược trong xu hướng đại dịch.
" Mọi người đã đánh giá thấp sức ảnh hưởng của những thói quen cũ", Wendy Wood, giáo sư tâm lý học và kinh doanh tại Đại học Nam California cho biết.
Chính những thói quen cũ này đã khiến hàng triệu người Mỹ quay trở lại các trung tâm thương mại. Đối với họ, mua sắm trực tiếp rất thú vị bởi nó mang lại nhiều trải nghiệm thực tế hơn.
" Những thói quen cũ có tác dụng với chúng tôi. Và chúng tôi sẽ lặp lại chúng rất dễ dàng", Wendy Wood nói.
Điều này đúng với Katerina Cohee, bà mẹ hai con đến từ Fallbrook, California. Cô quay lại các cửa hàng ngay hậu đại dịch để săn hàng giảm giá. "Tôi thích cầm mọi thứ trên tay và yên tâm rằng mọi thứ sẽ vừa vặn," cô nói. " Tôi chỉ mua hàng trên Amazon một lần duy nhất".
Sau khi những trải nghiệm mua sắm trực tuyến dần trở nên quen thuộc và dễ dàng, người tiêu dùng lại đang có xu hướng quay trở lại các cửa hàng vật lý.
Theo công ty phân tích vị trí Placer.ai, một nghiên cứu đối với 10 chuỗi bán lẻ lớn nhất nước Mỹ cho thấy số lượt khách ghé thăm cửa hàng đã tăng tổng cộng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Warby Parker - một trong số ít các thương hiệu kinh mắt đã niêm yết công khai cho biết phần trăm doanh thu đến từ thương mại điện tử đã giảm trở lại mức trước đại dịch. Đổi lại, công ty này đang lên kế hoạch tăng số lượng cửa hàng vật lý lên 25% vào cuối năm nay.
" Đại dịch đã thay đổi thói quen mua sắm, nhưng thay đổi như thế nào thì vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng. Dường như suy nghĩ của người tiêu dùng lúc này vẫn là: 'Tôi muốn ra khỏi nhà ngay lập tức', nhà phân tích bán lẻ Yruma cho biết.
Nâng cao kiến thức an toàn không gian mạng với Safety Café Vietnam Sự kiện Safety Café Vietnam mở cửa miễn phí dành cho tất cả mọi người từ ngày 7/10 tới ngày 9/10 tại Open Space Coffee - 25A Phan Đình Phùng, Hà Nội. Ra mắt sáng kiến Safety Café Việt Nam Trong bối cảnh internet bùng nổ, môi trường internet là một không gian đa dạng nơi mọi người có thể tìm kiếm bất...