Con đường gỗ 2000 năm tuổi ở vương quốc Anh

Những con đường được lót gỗ này được làm từ rất xa xưa, các thanh gỗ được đặt trên những đầm lầy và những vùng ngập nước. Nhờ có chúng, người cổ đại ở Anh mới có thể di chuyển một cách dễ dàng, theo thời gian, những con đường bằng gỗ này dần lút sâu dưới đầm lầy và mất hút đi.

Năm 1984, vô tình chúng được phát hiện và được lưu giữ cho đến ngày nay, hiện tại rất nhiều khách du lịch Anh đến với những con đường cổ xưa này để khám phá làm cách nào mà người xưa có thể xây dựng được những con được độc đáo này.

Một con đường gỗ được xây dựng trên một đầm lầy để mô phỏng lại những con đường gỗ năm xưa ở Ireland

Cách đây rất lâu, một phần lớn vùng tây bắc châu Âu, đặc biệt là Ireland và Anh, đã được bao phủ trong đầm lầy. Những vùng đất ngập nước ẩm ướt, bao gồm các tàn tích bị phân hủy một phần của cây chết, được hình thành vào cuối kỷ băng hà cuối cùng, khoảng 10.000 năm trước. Vào thời điểm này, phần lớn phía tây bắc châu Âu được bao phủ bởi các hồ nước nông bị bỏ lại phía sau khi các sông băng tan chảy. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng gần một phần năm đất nước Ireland được bao phủ bởi đầm lầy.

Người ta đã xây một căn nhà để bảo vệ những di tích còn còn sót lại của tuyến đường gỗ cổ xưa

Để vượt qua những vùng đất ngập nước, người dân cổ đại đã xây dựng những con đường bằng gỗ trên những con đường ngập nước. Những lối đi bằng gỗ này thuộc hạng độc nhất ở Châu Âu, chúng được xây dựng từ thời kỳ đồ đá mới đến thời trung cổ. Ban đầu những con đường này được sử dụng cho việc đi bộ, nhưng theo thời gian chúng đã dần rơi vào quên lãng. Cuối cùng, những đường mòn bị xuống cấp và bị các đầm lầy chinh phục, nơi mà cấu trúc hóa học độc đáo của đất bùn và sự thiếu oxy giữ lại các cấu trúc cổ xưa này cho đến ngày nay.

Những tấm gỗ được cố định bằng những cọc nhỏ hai bên

Một trong những ví dụ điển hình được bảo vệ tốt nhất của các tuyến đường bằng gỗ là đường Corlea nằm trên một đầm lầy cổ ở gần làng Keenagh, phía nam thị trấn Longford, Ireland. Con đường dài khoảng 1 km và rộng đủ để vừa với một chiếc xe.

Đa số những tấm gỗ dùng để làm đường đều được lấy từ gỗ sồi, một loại gỗ đặc trưng ở Châu Âu

Hiện nay, đường gỗ Corlea nằm trong khu vực khai thác than bùn đã được cơ giới hóa quy mô lớn được thực hiện để cung cấp nguyên liệu cho các trạm điện than bùn. Trong khi vùng đất ngày nay là đất hoang màu nâu nhạt thì ngày xưa nó được bao phủ bởi các đầm lầy, ao, hồ và những khu rừng cây bụi rậm, liễu đá, sồi,… Do vây, đường đi ở nơi đây rất nguy hiểm và không thể đi được trong nhiều năm.

Người ta đục rỗng 1 đầu để đóng một thanh cọc giúp các tấm gỗ nằm im dưới đất

Năm 1984, trong khi đào than bùn, đường ray được phát hiện khoảng hai mét dưới bề mặt của đầm lầy. Phân tích vòng cây của các tấm gỗ sồi được sử dụng để xây dựng đường đua cho thấy những cây bị chặt vào cuối năm 148 TCN hoặc đầu 147 SCN. Các cuộc khai quật tiếp theo đã cho thấy hơn một trăm con đường khác trong khu vực và thêm 74 đường ray khác được phát hiện tại vùng đầm lầy Derryoghil gần đó.

Khi bị chìm sâu dưới vùng đầm lầy, chúng vô tình được bảo quản rất tốt

Phần lớn các đường gỗ này được từ các phiến gỗ sồi dài từ 3 đến 3,5 mét và dày khoảng 15 cm, được đặt trên đầm lầy nhìn giống như những đường ray xe lửa. Để xây dựng đường đi bộ dài 1 km này, phải cần ít nhất 300 cây sồi lớn, tương đương một ngàn xe tải gỗ sồi. Khoảng một lượng gỗ bạch dương được sử dụng cho các thanh ray bên dưới.

Ở những vùng đất cao hơn, người cổ đại còn đặt những cây cầu gỗ cao hơn để thuận tiện cho việc di chuyển trong vùng ngập nước

Đường Corlea đã kết thúc trên một vùng đất cao hơn, từ đó có một đường gỗ thứ hai, dài khoảng 1 km, kết nối với đất khô ở phía bên kia của đầm lầy. Gỗ được sử dụng để xây dựng đường này được lấy từ những cây sồi cùng thời kỳ với đường Corlea. Vì vậy có lý do để tin rằng toàn bộ hệ thống đường đã hoàn thành trong một năm và đòi hỏi nhiều lao động trong quá trình xây dựng.

Không phải tất cả các con đường đều được xây dựng để vượt qua các đầm lầy. Một số cũng được thiết kế để đi vào các đầm lầy, và đường Corlea có thể là một trong số đó. Qua nhiều thế kỷ, các nhà khảo cổ học và các nhà khai thác than bùn đã kéo ra hàng trăm mảnh gỗ từ các vùng đầm lầy ở khắp châu Âu.

Khách tour Anh từ khắp nơi đến để tìm hiểu về nhũng con đường gỗ nơi đây

Khoảng 18 mét trong con đường Corlea cổ đại hiện được bảo quản trong một khu nhà được thiết kế đặc biệt với máy làm ẩm để ngăn không cho gỗ cổ xưa bị phân hủy hoặc nứt trong nhiệt. Số còn đại vẫn còn ngập sâu trong đầm lầy, một số đoạn được chỉnh sửa để du khách có thể đi vào trong và để tận mắt chứng kiến con đường gỗ năm xưa.

Theo trí thức trẻ