Cơn đau đầu dồn dập của Trung Quốc tại Tân Cương

50 người chết, các phần tử vũ trang tại Tân Cương tham giá IS rồi quay về tấn công…, những cơn đau đầu của Trung Quốc đều xuất phát từ Tân Cương.

Ngày 25/9, truyền thông Trung Quốc đưa tin, 50 người chết và 50 người khác bị thương trong loạt vụ nổ xảy ra ở Tân Cương hôm 21/9.

Theo trang web của chính quyền Thiên Sơn,vụ việc bắt đầu khi một vụ nổ xảy ra tại một cửa hàng ở chợ ngoài trời và hai trạm cảnh sát vào khoảng 5h sáng 21/9. Cảnh sát cho biết đó là một vụ tấn công khủng bố.

Loạt bom giết chết 6 người ở huyện Luntai. Cảnh sát sau đó tấn công những kẻ gây bạo loạn, khiến 40 nghi phạm hoặc bị bắn hoặc tự kích bom tự sát. Bốn cảnh sát viên cũng thiệt mạng trong vụ việc này.

Hiện trường một vụ khủng bố ở Tân Cương

Các quan chức cảnh sát địa phương nói rằng họ đã giải quyết tình hình một cách quyết đoán và mô tả những người bạo loạn là khủng bố.

Vụ tấn công này chỉ diễn ra vài ngày trước khi Trung Quốc kết án chung thân giáo sư kinh tế người Duy Ngô Nhĩ Ilham Tohti, người bảo vệ mạnh mẽ nhất các quyền của người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ tại Trung Quốc, về tội “chủ trương ly khai”.

Tân Cương giàu tài nguyên là vùng đất của khoảng 10 triệu người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi dòng Sunni.

Trong hơn một năm rưỡi qua, những vụ bạo lực gia tăng giữa dân Duy Ngô Nhĩ với an ninh ở Tân Cương đã khiến hơn 300 người chết, buộc Bắc Kinh phải mở cuộc trấn áp. Bắc Kinh quy trách nhiệm bất ổn gia tăng tại Tân Cương cho “các tổ chức khủng bố đòi ly khai khỏi Trung Quốc”. Nhưng nhiều tổ chức nhân quyền nói rằng việc đàn áp tôn giáo và văn hóa đối với người Duy Ngô Nhĩ, cùng việc đưa đông người Hán vào Tân Cương chiếm việc làm của người Duy Ngô Nhĩ đã làm bùng phát bạo lực.

Tân Cương còn khiến Trung Quốc đau đầu hơn khi các phần tử vũ trang tại Tân Cương có sự liên hệ với nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS).

Truyền thông nhà nước Trung Quốc, khẳng định các phần tử vũ trang tại Tân Cương đã trốn ra nước ngoài để được IS huấn luyện để quay trở về tấn công.

Thời báo hoàn cầu còn dẫn lời một “nhân viên chống khủng bố” Trung Quốc cho biết thêm, gần đây các phiến quân từ Tân Cương đã tham gia vào các hoạt động của IS tại Syria và Iraq, cũng như với các “chi nhánh” của IS tại Đông Nam Á. Mới đây 4 người bị nghi ngờ là phiến quân đến từ Tân Cương đã bị bắt tại Indonesia.

Trong khi đó, báo South China Morning Post dẫn lời ông Lý Duy, chuyên gia chống khủng bố thuộc Viện quan hệ quốc tế đương đại Trung Quốc thừa nhận rằng việc thống kê chính xác số phiến quân người Trung Quốc tham gia các hoạt động “thánh chiến” của IS là rất khó, vì những người này phần lớn đã vượt biên trái phép qua ngả biên giới phía tây và tây nam của nước này.

Ông Ngô Tư Khoa, cựu đại sứ của Trung Quốc ở Trung Đông, ước tính có khoảng 100 người Trung Quốc đang tham gia IS.

Tuy nhiên, Giáo sư trường đại học Tân Cương – ông Phan Chí Bình dẫn nguồn tin từ cảnh sát Trung Quốc khẳng định có đến 10.000 người Trung Quốc đã vượt biên trái phép để tham gia các phong trào thánh chiến trong thời gian từ hai đến ba năm qua.

Nhận định về diễn biến tại Tân Cương, cựu chuyên gia về Trung Quốc của Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Christopher Johnson cho rằng đã đến lúc giới lãnh đạo Trung Quốc phải thừa nhận rằng chính sách kiểm soát cứng rắn ở Tân Cương không thể ngăn chặn các vụ tấn công.

Minh Thái

Theo_Báo Đất Việt