Cô giáo “cắm bản” và nỗi khổ sở mỗi lần… chồng lên thăm
Sáng phòng là lớp học, tối đến là chỗ sinh hoạt ăn, ngủ của hơn 20 cô giáo trường mầm non xã Yên Thắng, huyện miền núi Lang Chánh, Thanh Hóa…
Ngược biên đến với cô trò trường mầm non xã Yên Thắng, vượt qua con đường tỉnh lộ 530 đầy khó nhọc, những bản làng còn ngủ vùi trong sương sớm, chúng tôi có mặt ở xã vùng cao Yên Thắng vừa lúc con em dân bản tới trường.
Cô Lê Thị Phượng – Hiệu trưởng trường mầm non cho biết, do địa hình đồi núi phân cách nên nhà trường vẫn còn tới 5 khu lẻ nằm rải rác tại các bản như: khu Tráng (có 46 cháu), khu Vần (101 cháu), khu Vặn (102 cháu), khu Vịn (17 cháu), khu Cơn (19 cháu) và khu Ngàm (khu chính 128 cháu).
Với hơn 400 học sinh, nhà trường được bố trí 47 cán bộ giáo viên. Trong đó, có 25 cán bộ giáo viên nữ từ miền xuôi và các huyện khác lên công tác phải ở lại. Khó khăn hiện tại của nhà trường, đầu tiên phải kể đến là thiếu phòng lớp học (thiếu 5 phòng), cũng như tình trạng xuống cấp tại 1 số điểm lẻ. Bên cạnh đó, bất cập nhất là hơn 20 cán bộ giáo viên hiện không có nhà công vụ để ăn ở, sinh hoạt.
Dù còn nhiều khó khăn nhưng các cô vẫn kiên trì bám bản gieo chữ nơi vùng biên xa xôi
Quan sát quanh nhanh căn phòng nhỏ của cô hiệu trưởng, phần nào cũng cho thấy những khó khăn hiện hữu. Ngoài bộ bàn ghế tiếp khách, căn phòng nhỏ còn có thêm 1 chức năng nữa là chứa đựng đồ đạc, các dụng cụ để giảng dạy của nhà trường.
Theo cô Phượng, ngày trước cũng có cô ra ở trọ với bà con dân bản. Tuy nhiên, do phong tục và tập quán và nhiều nguyên nhân khác, đến giờ các cô đều ở lại trường, điểm trường góp gạo thổi cơm chung. Theo đó, khu chính có 12 cô ở lại tại trường, khu Vần có 6 cô, khu Tráng 2 cô, khu Vặn 5 cô. Khó khăn hơn cả là các cô ở lại tại những khu lẻ. Để ra trung tâm mua sắm lương thực, thực phẩm cõng về điểm trường, các cô phải cuốc bộ hàng cây số đường khó, địa hình cách trở. Nơi ăn, ngủ của các cô cũng là tạm. Giường là những chiếc đệm, là cái chõng vốn của các con tận dụng để nằm. Phòng học gánh thêm 1 chức năng là mái nhà chung của các cô.
Cô Phượng bộc bạch: “Cá nhân mình là hiệu trưởng nhưng cũng như các cô, mình ở nơi khác về đây công tác. Đành rằng ở cùng, ở chung chị em thân thiết, gắn kết. Tuy nhiên, nhiều cô dưới xuôi lên còn trẻ cũng muốn có không gian riêng để sinh hoạt. Đặc biệt, nhiều trường hợp các cô địu theo con nhỏ lên cở cùng, ở chung rất bất tiện, chưa kể là có những lúc chồng con lên thăm”.
Video đang HOT
Đa phần các cô giáo lên đây “cắm bản” đều tuổi đời các cô còn rất trẻ, mới lập gia đình, có hoàn cảnh khó khăn. Để đảm bảo việc giảng dạy nhiều cô phải địu cả con lên bản để nuôi dạy rất vất vả.
Tối đến các cô quây quần sinh hoạt, lấy lớp học là nơi nghỉ ngơi
Cô Phạm Thị Tâm Thương chia sẻ: “Nhà hai vợ chồng tôi dưới dưới thành phố, chồng làm tự do thường xuyên vắng nhà, trong khi ông bà nội tuổi cũng đã cao nên em đưa con lên đây ở cùng, vừa là tiện chăm sóc, dạy dỗ và một phần cũng vì nhớ con, không thể thường xuyên xuôi ngược, tốn kém. Tuy nhiên bất cập ở chỗ, chồng em cũng bảo nhớ con, muốn lên thăm con cũng khó vì không có nơi ở”.
Dẫu vậy, nhiều khi vì nhớ vợ, nhớ con, anh Phạm Thị Thanh Hà (chồng cô giáo Tâm Thương) vẫn ngược xe lên bản. Đa phần anh về luôn trong ngày, nhưng rồi cũng có những hôm mưa gió bất thường buộc phải ở lại. Khi đó, các cô lại san sẻ, dọn dẹp thêm góc phòng học để gia đình nhỏ ở bên nhau.
Với cô Hà Thị Nguyệt thì không thể quên lần anh chồng Nguyễn Tuấn Anh dưới phố lên “đột kích” tạo bất ngờ cho vợ. Không chuẩn bị, báo trước, vì ngại các giáo viên còn lại nên hai vợ chồng âm thầm đi xin ở nhờ bà con con dân bản qua đêm. Đi nhà nào cũng nhỏ, cũng đông con cháu, rồi thôi. Khi định tính bỏ cuộc thì may thay đồng chí cán bộ xã xởi lởi bảo về nhà cán bộ.
Căn nhà khang trang hơn những hộ khác khi được xây cất bằng vôi vữa, hai vợ chồng được ưu ái 1 căn phòng riêng: “Chỉ ước sao có được căn phòng riêng như vậy, nhỏ thôi kê được chiếc giường hay vừa đủ chải manh chiếu nhỏ cũng là hạnh phúc lắm rồi, dẫu sao đó cũng là không gian riêng, là phút giây để những giáo viên “cắm bản” như bọn em có thêm nghị lực”, cô Nguyệt mong mỏi.
Ông Lương Văn Hải – Chủ tịch UBND xã Yên Thắng trăn trở: “Các cô dưới xuôi lên đây công tác giảng dạy đã phải chịu nhiều khó khăn, thiệt thòi. Không chỉ bà con dân bản kiến nghị, mà mỗi cán bộ như chúng tôi cũng ái ngại khi để các cô phải ăn ở tại trường, tại lớp. Tuy nhiên, để giải quyết khó khăn này thì xã gần như “lực bất tòng tâm”. Hy vọng những kiến nghị về một dự án nhà công vụ cho các cô sẽ sớm được triển khai”.
Thưởng Tết giáo viên cắm bản xứ Thanh: Khi chai nước mắm, lúc măng rừng
Những giáo viên cắm bản nơi vùng cao xứ Thanh trải lòng về chuyện thưởng Tết khi hàng chục năm công tác trong nghề.
27 năm công tác trong ngành giáo dục, thầy Lê Văn Linh (Hiệu trưởng trường Tiểu học và THCS Giao An, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa) chưa một lần biết đến thưởng Tết. Dẫu biết nơi mình công tác đều là vùng cao khó khăn, nhưng mỗi khi nhắc đến chuyện thưởng Tết thầy Linh lại chạnh lòng.
Thầy Linh nhớ mãi những năm tháng dạy học tại xã biên giới Yên Khương (Lang Chánh). Người thầy trẻ ngỡ ngàng khi mỗi dịp lễ Tết được các em học sinh hái hoa rừng đem tặng. Đôi lúc, thương các thầy cắm bản vất vả, nhiều phụ huynh mang chút ít măng rừng, khi chai mật ong tặng thầy làm quà ngày Tết.
Suốt 15 năm gắn bó với nghề giáo viên, chưa một lần cô Hoa nghĩ đến chuyện thưởng Tết.
Hàng chục năm trôi qua, đến bây giờ chuyện thưởng Tết cũng chẳng khác là bao. "Trải qua những tháng ngày ăn rau rừng cắm bản dạy học, tôi hiểu được nỗi vất vả của giáo viên vùng cao. Những ngày Tết, các thầy cô chỉ biết động viên nhau bằng ít lá dong hay chai nước mắm, măng rừng", thầy Linh nói.
Có thời điểm khó khăn, để khích lệ giáo viên những ngày Tết, nhà trường phải ký chịu các hàng quán để mua chút quà gọi là cho giáo viên. Nói là quà chứ thực chất đó chỉ là chai nước mắm, khi thì gói mỳ chính hay ít bánh kẹo gọi là.
Những năm gần đây, tuy đời sống vật chất có phần thay đổi, nhưng câu chuyện thưởng Tết vẫn còn là vấn đề nan giải với giáo viên nơi đây.
"Theo quy định, ngành giáo dục không có quỹ thưởng Tết dành cho giáo viên. Một số trường được duyệt chi tạm ứng trước hai tháng lương để giáo viên có chút kinh phí chi tiêu vào dịp Tết. Để có chút quà thưởng Tết cho giáo viên, chúng tôi chủ yếu dựa vào nguồn tiết kiệm chi tiêu. Năm nào tiết kiệm được nhiều thì mỗi giáo viên cũng được 100 - 200 nghìn đồng quà thưởng Tết, năm nào không tiết kiệm được thì gần như không có", thầy Linh bộc bạch.
"Được ngắm các con chăm ngoan học giỏi đã là món quà ý nghĩa nhất rồi", cô Hoa tâm sự.
Tết đến gần, ký ức về những tháng ngày cắm bản gieo chữ trên non của cô giáo Vũ Thị Kim Hoa (trường Tiểu học và THCS Trí Nang, huyện Lang Chánh, Thanh Hóa) lại ùa về. Ngót cũng 15 năm cô gắn bó cùng những đứa trẻ nơi đây.
Năm 2006, sau khi tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng, giáo viên trẻ vùng biển Hoằng Hóa (Thanh Hóa) ngược ngàn để gieo chữ. Ngày ấy phải quyết tâm lắm cô Hoa mới lên vùng cao công tác. Nơi đây trước kia là vùng đặc biệt khó khăn, không điện, không đường, đời sống người dân khốn khó trăm bề, đêm đến các giáo viên phải ngồi bên ngọn đèn dầu để soạn giáo án.
Cô Hoa chạnh lòng khi nói đến chuyện thưởng Tết. "Nhiều khi xem báo đài xôn xao việc thưởng Tết, có những nơi thưởng vài chục triệu đồng tôi khá buồn. Nhưng không vì thế mà những người làm giáo viên như tôi thấy ghen tỵ với nghề. Với chúng tôi được ngắm các con chăm ngoan học giỏi đã là món quà ý nghĩa nhất rồi", cô Hoa nói.
Nữ giáo viên nhẩm tính chi phí một chuyến về quê chơi Tết cũng 10- 15 triệu đồng. Thưởng Tết không có, lương thì vài triệu đồng khiến cô buồn phiền.
Một điểm trường tại huyện miền núi Thanh Hóa.
Cũng như cô Hoa và thầy Linh, thầy Nguyễn Văn Quảng (trường Tiểu học và THCS Trí Nang) 30 năm gắn bó với nghề và quá quen với việc không có thưởng Tết. Nhiều giáo viên khác cũng trong hoàn cảnh tương tự.
Ong Le Minh Thu - Truong phong GD-ĐT huyen Lang Chanh cho biet, theo quy đinh cua nganh giao duc, khong co quy chi cho thuong Tet giao vien. Chu yeu cac truong tiet kiem chi tieu tu cac chi phi hang nam đe co chut qua cho giao vien ngay Tet. Lang Chanh la mot trong nhung huyen mien nui o Thanh Hoa con kho khan, viec thuong Tet voi can bo giao vien cung chi đuoc phan bo tu nhung khoan tiet kiem hang nam.
Đa số giáo viên không có thưởng Tết Đa số giáo viên ở nhiều nơi không có thưởng Tết, thậm chí giáo viên ở trung tâm Thủ đô cũng chỉ được thưởng từ 500.000 đồng tới 1 triệu đồng. Trong khi đó, nhiều giáo viên ở TPHCM có khoản thu nhập tăng thêm dịp Tết hàng chục triệu đồng. Tết 2020, không có tiền thưởng nhưng giáo viên trường Tiểu Học...