“Cò” đất đồn thổi bất động sản “nóng”, nhà đầu tư chật vật vài tháng vẫn chưa bán được
Những thông tin thị trường bất động sản lại lên cơn sốt từ sau Tết Nguyên đán do “cò” đất tung tin, tuy nhiên thực tế nhiều nhà đầu tư đã rao bán suốt thời gian dài nhưng vẫn không có ai mua.
Thị trường những tháng đầu năm 2022 được cho rằng tiếp tục sôi động trở lại. Có môi giới còn tiết lộ, bất động sản sốt đến nỗi, giá tăng theo từng tuần. Nếu nhà đầu tư không chốt hàng sớm, có thể mất đi cơ hội sở hữu những lô đất đẹp hoặc phải chấp nhận trả khoản tiền cao hơn so với thời điểm đầu tư.
Thế nhưng, trên thị trường lại có những nhà đầu tư chia sẻ, họ rao bán hàng loạt lô đất đẹp nhưng mãi không có người mua.
Theo Anh Trần Văn Tuấn – nhà đầu tư tại Hà Nội, lô đất chị mua tại Bắc Giang suốt từ đầu năm 2021 vẫn đang nằm “án binh bất động”, chưa bán được. Mặc dù môi giới ở khu vực này liên tục tung ra các thông tin “sốt đất”, mua bán nhanh chóng.
“Từ năm 2021, thấy bạn bè tôi kéo nhau về Bắc Giang mua đất, nghe nói thời điểm đó thị trường không có hàng để bán. Chỉ trong vài ngày tôi đã chốt mua lô đất rộng 150m2, với giá 21 triệu đồng/m2, tổng hơn 3,1 tỷ đồng”, anh Tuấn nói.
Đến đầu năm 2022, thấy môi giới tại khu vực này tiếp tục đồn thổi “sốt đất”, tranh thủ “ăn theo” bán lô đất đang nắm giữ. Nhưng đến nay đã gần 4 tháng, chỉ có 2 người thiện chí đến tận nơi xem đất, còn lại người ta chỉ hỏi để biết giá mà không có nhu cầu mua thực. Trong khi đó, mảnh đất của anh Tuấn còn được bán thấp hơn so với thị trường.
“Trước khi rao bán tôi có tham khảo người môi giới bán mảnh đất này, họ định giá mảnh đất của tôi phải được 27 triệu đồng/m2, còn nói thêm nên giữ lại vì sẽ tăng giá tiếp. Dựa vào mức giá này tôi rao bán 26 triệu đồng/m2 để có thể nhanh chóng chốt. Tuy nhiên, mãi vẫn chưa thể bán được mảnh đất nắm giữ. Cứ bảo sốt đất lắm, giá tăng mạnh thì làm gì có chuyện khó bán”, anh Tuấn thắc mắc.
Tương tự tình cảnh của anh Tuấn, anh Nguyễn Duy – nhà đầu tư F0 tại Hoàng Mai, Hà Nội kể: “Thời điểm cuối năm 2021, sau khi mở cửa trở lại, nghe bạn bè kháo nhau đang sốt đất, nhất là ở Bắc Ninh. Lúc đi khảo sát thị trường, môi giới chỉ tôi một khu đất khoe, cách đó 1 tuần có giá 3 tỷ đồng, hôm sau đã có người chốt 3,5 tỷ đồng luôn, lãi ngay 500 triệu đồng chỉ trong 1 ngày. Môi giới lúc đó còn khẳng định, nếu không mua sớm thì không có mà mua hoặc phải mua với giá cao hơn”.
Nhẹ dạ cả tin nên anh Duy đã xuống tiền mua ngay lô đất Tiên Du (Bắc Ninh), diện tích hơn 100m2, với giá 21 triệu đồng/m2. Đến đầu năm vừa rồi, thấy môi giới liên tục tung tin giá đất khu vực này tăng và đang cần tiền nên anh Duy cũng rao bán lô đất của mình.
Video đang HOT
Nhưng đến nay cũng khoảng 3 tháng, mảnh đất của anh Duy vẫn chưa sang tay được cho chủ mới. “Ban đầu tôi bán với mức giá 23 triệu đồng/m2, vì nghĩ thời gian đầu tư ngắn mà được lãi cũng tốt. Nhưng sau đó giá dần giảm về 22 triệu đồng/m2 rồi về bằng giá mua nhưng vẫn chưa có người mua”, anh Duy nói.
Theo tiết lộ anh Hiếu – môi giới vùng ven khu vực Mê Linh (Hà Nội), giao dịch thực tại lô đất ở khu vực này có tiến triển khởi sắc hơn so với vùng khác. Nhưng nhìn chung, lượng giao dịch không hề lớn. Người mua hỏi nhiều nhưng lượng chốt không quá lớn. Để bán được lô đất, nhiều người mất số tiền lớn chạy quảng cáo, tìm kiếm khách hàng. Còn chuyện sốt đất có thể xảy ra 1 số nơi nhưng rất hiếm. Một vài trường hợp bán được dễ dàng bị đồn thổi như tình trạng diễn ra thực tế của toàn thị trường.
Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn cho biết: “Mặc dù giá bất động sản tăng lên nhưng tính thanh khoản chưa hẳn sẽ tỷ lệ thuận vì phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố”.
Do đó, các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính cần lưu ý hai khía cạnh:
Thứ nhất là cần lưu ý khảo sát mặt bằng giá ở các khu vực, bởi giá bất động sản ở miền Bắc nhiều nơi đã tăng 3 – 5 lần trong thời gian qua. Giá neo ở mức cao nên có thể gặp khó khăn trong thanh khoản.
Thứ hai, cần lưu ý tới sự dịch chuyển của dòng tiền đầu tư.
Nắn chỉnh cho vay trái phiếu, nhà đầu tư thêm cẩn trọng
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đang trở thành kênh huy động vốn trung, dài hạn hiệu quả cho doanh nghiệp, giảm dần sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.
Tuy nhiên, tốc độ phát triển quá nhanh của thị trường trái phiếu đang phát sinh những rủi ro.
Trụ sở Tân Hoàng Minh tại phố Quang Trung, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN
Chào lãi suất "khủng"; mập mờ phát hành thông qua ngân hàng
Ham lãi cao ngất ngưởng, nhiều nhà đầu tư đã mua trái phiếu theo phong trào dù Bộ Tài chính đã liên tục cảnh báo sẽ gặp không ít rủi ro.
Trao đổi với phóng viên báo Tin tức, nhà đầu tư N.N.Huy, phố An Dương, quận Tây Hồ cho biết: "Nhiều người được chào mua TPDN với lãi suất tốt hơn nhiều so với gửi tiết kiệm, thậm chí tăng gấp 2 lần. Bên cạnh đưa ra lãi "khủng", khách hàng còn được giới thiệu trái phiếu do tổ chức phát hành, công ty chứng khoán tư vấn phát hành, quản lý có uy tín để tăng tính an toàn".
Theo chia sẻ của bà T.T.Tuyến, phố Hoàng Cầu, quận Đống Đa, khi làm thủ tục về khoản tiền gửi đáo hạn 3 tỷ đồng, bà Tuyến được nhân viên ngân hàng chào mua trái phiếu với lãi suất hấp dẫn nhưng bà Tuyến từ chối.
"Tôi không nắm được kỹ sức khỏe tài chính của doanh nghiệp phát hành và các điều kiện, điều khoản của trái phiếu. Liệu các tổ chức tín dụng (TCTD), công ty chứng khoán phân phối TPDN có đảm bảo an toàn cho việc mua trái phiếu?", bà Tuyến băn khoăn.
Liên quan đến 9 đợt chào bán trái phiếu riêng lẻ của nhóm công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh vừa bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) hủy kết quả mới đây do công bố thông tin sai sự thật, che giấu thông tin trong hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ, đại diện VietinBank cho biết: Ngân hàng thực hiện cung ứng dịch vụ quản lý tài khoản và quản lý tài sản cho các đợt phát hành trái phiếu của Công ty CP Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil, Công ty CP Đầu tư BĐS Ngôi Sao Việt và Công ty CP Cung điện Mùa Đông thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh với tổng số tiền 6.530 tỷ đồng. Tuy nhiên, VietinBank không bảo lãnh phát hành, không bảo lãnh thanh toán, không thực hiện dịch vụ phân phối các lô trái phiếu trên.
"Việc cung ứng dịch vụ được thực hiện trên cơ sở Luật Các Tổ chức tín dụng 2010 và Giấy phép hoạt động số 142/GP-NHNN ngày 3/7/2009 của NHNN cấp cho VietinBank. Theo đó, VietinBank được phép thực hiện cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản và quản lý tài sản", đại diện VietinBank cho biết.
Đối với quản lý tài sản, VietinBank chỉ có trách nhiệm quản lý hồ sơ tài sản bảo đảm, kiểm tra, theo dõi tình trạng tài sản bảo đảm và đại diện cho các nhà đầu tư sở hữu trái phiếu xử lý tài sản bảo đảm theo Hợp đồng quản lý tài sản bảo đảm.
Vụ việc xảy ra tại Tân Hoàng Minh là bài học lớn đối với giới đầu tư TPDN. Để thu hút người mua, lãi suất trái phiếu của 3 đơn vị thành viên thuộc Tân Hoàng Minh đã đưa ra mức 11,5 - 12%/năm, cao hơn so với các doanh nghiệp khác trong ngành bất động sản. Trong khi lãi suất tiết kiệm VNĐ của hệ thống ngân hàng hiện khá thấp, chỉ từ 5,5 - 6,0%/năm, lãi suất tiền gửi USD cũng thấp, vàng là kênh đầu tư nhiều rủi ro nên TPDN được xem là khá hấp dẫn.
Lãnh đạo một ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) cho rằng: "Người mua trái phiếu phải quan tâm rất kỹ công ty phát hành là đơn vị nào? năng lực ra sao và sẽ dùng tiền vào kinh doanh gì? Trái phiếu có tài sản đảm bảo không? Nhiều doanh nghiệp bán trái phiếu thường quảng cáo lập mờ là phát hành thông qua ngân hàng lớn khiến khách hàng lầm tưởng là "ngân hàng đứng sau lưng". Công ty chứng khoán cũng chỉ lưu ký để phát hành, giữ chức năng lưu ký để quản lý trái phiếu thôi.
Đưa ra các khuyến nghị đối với nhà đầu tư tham gia thị trường TPDN, đại diện Bộ Tài chính chiều 8/4 nhấn mạnh: "Các nhà đầu tư không nên mua trái phiếu thông qua chào mời của các tổ chức cung cấp dịch vụ khi chưa tìm hiểu kỹ về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành và các điều kiện, điều khoản của trái phiếu".
Bộ Tài chính cũng lưu ý nhà đầu tư hiểu rõ việc các tổ chức tín dụng, công ty chứng khoán phân phối TPDN không có nghĩa là các tổ chức này đảm bảo an toàn cho việc mua trái phiếu. Trường hợp mua trái phiếu thông qua các hợp đồng đầu tư là không có căn cứ pháp lý theo quy định pháp luật về phát hành trái phiếu, nhà đầu tư sẽ không phải là chủ sở hữu trái phiếu và không có quyền lợi đối với trái phiếu theo các cam kết của doanh nghiệp phát hành.
Nhà đầu tư cũng đặc biệt lưu ý, quy định hiện hành chỉ cho phép nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được mua và giao dịch TPDN riêng lẻ. Theo đó, mọi hành vi gian lận để trở thành nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp không chỉ khiến nhà đầu tư chịu nhiều rủi ro, tổn thất khi mua trái phiếu (có thể mất toàn bộ tiền đầu tư) mà còn là hành vi vi phạm pháp luật.
"Chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu, đánh giá đầy đủ và cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể gặp phải, nhà đầu tư mới nên mua trái phiếu. Không nên vì lãi suất cao, không tìm hiểu mà ngay lập tức đã mua thì nguy cơ rủi ro sẽ rất cao; tham khảo tư vấn của các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để xem mình nên mua trái phiếu, cổ phiếu, chứng khoán của đơn vị phát hành nào để đảm bảo vừa có được mức sinh lời phù hợp cũng như là hạn chế được rủi ro", TS. Cấn Văn Lực khuyến nghị.
Theo ông Đỗ Ngọc Quỳnh, Tổng Thư ký Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA): Trong quý I/2022, đối với thị trường trái phiếu Chính phủ, tổng khối lượng phát hành ước tăng hơn 10% so với kế hoạch đặt ra với hơn 40.000 tỷ đồng, kỳ hạn phát hành chủ yếu là 10 hoặc 15 năm.
"Về TPDN, theo thống kê cũng ước đạt hơn 40.000 tỷ đồng, tăng khoảng 0,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản chiếm trên 40% và của các TCTD chiếm hơn 20%. Đặc biệt, khối lượng phát hành trái phiếu riêng lẻ vẫn chiếm trên 77,8%. Ngoài ra, lãi suất của thị trường trái phiếu Chính phủ và thị trường TPDN quý I/2022 đều có áp lực tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2021 do lo ngại lạm phát", ông Đỗ Ngọc Quỳnh cho biết.
Hoàn thiện khung pháp lý để "bịt" lỗ hổng
Theo ý kiến của nhiều chuyên gia tài chính, bên cạnh vai trò là kênh dẫn vốn quan trọng, một yếu tố khác dẫn tới sự bùng nổ của thị trường đó chính là... quản lý chưa chặt. Đó là, mượn danh ngân hàng để dễ dàng bán trái phiếu; lòng tham của bên mua trái phiếu; kẽ hở tiếp theo là từ các cơ quan quản lý và cũng từ các nhà đầu tư.
"Nghị định 153/2020/NĐ-CP đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến sửa đổi, bổ sung trong thời gian tới sẽ nâng cấp thị trường trái phiếu của Việt Nam minh bạch, sàng lọc về chất lượng hơn. Về dài hạn chính sách này sẽ hạn chế các rủi ro về trái phiếu cho nhà đầu tư", bà Ngô Thị Thùy Linh - Chủ tịch CTCK Smart Invest (AAS) cho biết.
Theo bà Ngô Thị Thùy Linh, chính sách nên ràng buộc thêm về các tiêu chí liên quan đến đơn vị tư vấn hoặc bắt buộc có đơn vị bảo lãnh nhằm tăng cường chất lượng trái phiếu, đảm bảo được thanh khoản cho trái phiếu đó. Bởi trên thị trường hiện có đến 40% trái phiếu phát hành đến từ các doanh nghiệp bất động sản. Nhưng dòng tiền của doanh nghiệp bất động sản không được ổn định như các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh khác. Còn đối với các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất khác thì tài sản đảm bảo của họ cũng hạn chế. Tùy vào khẩu vị của nhà đầu tư nhưng cũng cần nêu cao vai trò của nhà tư vấn phát hành lẫn nhà tư vấn đầu tư để hạn chế các rủi ro cho họ khi tham gia thị trường trái phiếu Việt Nam.
Một số chuyên gia cho rằng, việc xếp hạng tín nhiệm là điều tất yếu và nên có để cho nhà đầu tư có cơ sở để đánh giá được chất lượng tín dụng của doanh nghiệp tốt hay xấu, còn về tổ chức phát hành, họ có một áp lực để có thể chuẩn hóa doanh nghiệp hoạt động kinh doanh phải tốt và chuẩn hóa được dòng tiền, nguồn vốn. Như vậy sẽ tạo được sân chơi tốt hơn, minh bạch thông tin hơn.
Liên quan tới vụ việc tại Tân Hoàng Minh, đại diện UBCK cho biết: Ủy ban đang phối hợp với các đơn vị có liên quan của Bộ Tài chính kiểm tra, giám sát hoạt động tư vấn hồ sơ chào bán, đại lý phát hành, báo cáo kiểm toán của các đơn vị trung gian liên quan đến các đợt chào bán trái phiếu riêng lẻ của các công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh.
Để thị trường TPDN phát triển bền vững, hiệu quả, cần sự chung tay của nhiều cơ quan, đơn vị, các doanh nghiệp, tổ chức trung gian và cả các nhà đầu tư trên thị trường. "Các doanh nghiệp phát hành (công ty đại chúng và chưa đại chúng), các tổ chức trung gian (tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán, tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu, đại lý phát hành...) vi phạm trong hoạt động chào bán trái phiếu riêng lẻ sẽ bị xử lý nghiêm khắc", đại diện UBCK cho biết.
Theo Bộ Tài chính, nếu các doanh nghiệp phát hành sử dụng vốn sai mục đích đã công bố ngoài việc bị xử lý vi phạm theo quy định có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây thiệt hại cho nhà đầu tư. Đối với các tổ chức cung cấp dịch vụ cần tuyệt đối tuân thủ pháp luật trong việc cung cấp thông tin đầy đủ, minh bạch, chính xác cho nhà đầu tư, đảm bảo tư vấn để doanh nghiệp phát hành tuân thủ quy định của pháp luật; xác định đúng đối tượng nhà đầu tư chuyên nghiệp mua trái phiếu.
5 ngày tới Tân Hoàng Minh thông báo lộ trình trả tiền trái phiếu bị hủy cho nhà đầu tư Tập đoàn Tân Hoàng Minh vừa thông báo sẽ gửi lộ trình thanh toán tiền cho khách hàng đã mua trái phiếu trong 9 đợt phát hành từ tháng 7-2021 đến tháng 3-2022 vừa bị Ủy ban Chứng khoán nhà nước hủy giao dịch. Trụ sở Tập đoàn Tân Hoàng Minh - Ảnh: Nam Trần Trong nội dung thông báo gửi tới các...