Chuyên gia: ‘Số F0 ở TP HCM dễ tăng trở lại khi hết giãn cách’

Số ca F0 ở TP HCM đang trên đà giảm dần nhưng vẫn ở mức gần 4.000 ca mỗi ngày, các chuyên gia lo ngại nếu không tiêm vaccine kịp thời, số mắc có thể tăng cao khi gỡ giãn cách.

Bác sĩ Phan Hữu Phước, Khoa Y, Đại học Quốc gia, TP HCM, ghi nhận từ ngày 1 đến 10/8, số ca nhiễm mỗi ngày TP HCM dao động quanh 4.000, tương ứng hệ số lây nhiễm trung bình là 2,16. “Để hệ số này thấp hơn nữa và tiến đến 0, tương ứng với số ca nhiễm mỗi ngày như hiện nay, thì cần thời gian khá dài và có thể phải đến cuối tháng 10, nghĩa là đỉnh dịch xuất hiện vào nửa đầu tháng 10″, bác sĩ Phước phân tích.

Bác sĩ Phước cho biết, ba điều kiện để đạt đỉnh dịch gồm mức độ can thiệp dịch tễ bằng hoặc tốt hơn hiện tại, tốc độ tiêm vaccine, mức độ tầm soát ca nhiễm trong cộng đồng. “Đỉnh dịch đến nhanh hơn hoặc chậm hơn tùy thuộc vào ba điều kiện này”, bác sĩ Phước nhận định. Ông cho rằng, đạt đỉnh dịch không phải là điều đáng mừng. Một đỉnh dịch với số ca nhiễm quá cao sẽ dẫn đến nhiều ca bệnh nặng, tử vong.

Nhiều chuyên gia trên thế giới đã cảnh báo virus chủng Delta có thể xuyên thủng ba lá chắn truy vết, khoanh vùng, cách ly. “Nhiều nước cho rằng phong tỏa không còn là vũ khí tối thượng để chống biến chủng Delta, mà vaccine và thuốc kháng virus mới là cần thiết”, bác sĩ Phước chia sẻ.

Tại TP HCM, nếu số ca nhiễm tăng cao thì “số ca nặng và tử vong sẽ tăng đồng bộ”. “Do đó, vaccine cực nhanh, khẩn cấp ngay lúc này còn có thể cứu được”, bác sĩ Phước phân tích và dự báo dịch ở TP HCM sẽ kéo dài nếu không tiêm vaccine sớm.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia dịch tễ, cũng cùng quan điểm “chỉ có vaccine sớm mới giảm được dịch”. Số ca mắc tại TP HCM đang đi ngang, có khả năng sẽ đi xuống nếu giãn cách và tiêm vaccine tốt.

“Số ca mắc đi ngang có thể là nhờ giãn cách. Nếu không chích vaccine, nguy cơ phải tiếp tục giãn cách kéo dài vì số F0 dễ tăng cao trở lại nếu kết thúc giãn cách”, bác sĩ Khanh nói.

Theo bác sĩ Phước, nhiều quốc gia chưa có đủ vaccine để tạo miễn dịch cộng đồng thì phong tỏa là biện pháp chặn đà tăng ca nhiễm hiệu quả, và là lựa chọn duy nhất. Các chuyên gia thế giới ước tính, với chủng nCoV sơ khai thì thời gian giãn cách phải đến 90 ngày. Với chủng lây lan nhanh như chủng Delta, thời gian giãn cách khoảng 180 ngày mới có hy vọng chặn dịch.

Trong trường hợp cần giãn cách ngắn ngày để chặn đà tăng lây nhiễm trong cộng đồng nhằm hạn chế số ca tử vong, cần kết hợp tăng tốc truy ca nhiễm trong cộng đồng để giảm hệ số lây nhiễm, giảm mật độ ca nhiễm, bác sĩ Phước nhận định, và nói thêm “sau khi gỡ giãn cách, dịch cũng dễ tái bùng phát”.

Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng lo ngại, giãn cách xã hội ở thời điểm một vài trăm ca nhiễm thì khả năng có thể sớm khống chế dịch, còn khi số mắc rất cao như hiện nay, ” giãn cách chủ yếu giúp không tăng thêm chứ chưa thể giảm nhanh số mắc”.

“Các chủng virus trước, có khi một người thành F0 nhưng cả nhà không ai mắc bệnh. Hiện nay với biến chủng Delta, một người mắc bệnh là cả nhà gần như đều bị”, bác sĩ Hùng bày tỏ.

Các bác sĩ đặt ra vấn đề “nên cân nhắc kit test nhanh tại nhà”. Nhiều nước trên thế giới khuyến khích làm test nhanh tại nhà, từ các kit được phát miễn phí hay bán tại nhà thuốc tây, cửa hàng tiện lợi… Khi ấy, cần quản lý kit nhập khẩu hoặc sản xuất trong nước đạt tiêu chuẩn độ nhạy, độ đặc hiệu với Covid-19, hướng dẫn xử trí khi dương tính…

Theo bác sĩ Phước, nhiều nước đã thực hiện test nhanh tại nhà và cho thấy lợi nhiều hơn hại, tùy từng điều kiện mỗi quốc gia việc áp dụng sẽ khác nhau. Chẳng hạn tại Australia, nhiều trạm làm kit test nhanh miễn phí được đặt tại trung tâm thương mại, nhà ga, công viên…; người có test nhanh dương tính được khuyến cáo tự cách ly tại nhà 14 ngày.

TP HCM đang đẩy mạnh tiêm vaccine Covid-19 cho người dân. Để đảm bảo độ phủ vaccine cho hơn 7 triệu dân thành phố từ 18 tuổi trở lên, UBND TP HCM đã có văn bản gửi Bộ Y tế xin cấp 5,5 triệu liều vaccine trong tháng 8. Tính từ ngày 8/3 đến 12h ngày 9/8, thành phố được phân bổ gần 4,2 triệu liều vaccine, dự kiến ngày 12/8 sẽ tiêm hết vaccine.

Người dân tiêm vaccine tại điểm tiêm ở quận 11, ngày 2/8. Ảnh: Quỳnh Trần.