Chuyện chưa kể về người Việt duy nhất ở Viện Hàn lâm Khoa học Pháp

Những ngày qua, giới khoa học bày tỏ niềm thương tiếc trước sự ra đi của Giáo sư – Viện sĩ (GS.VS) Bùi Huy Đường – người Việt duy nhất ở Viện Hàn lâm Khoa học Pháp.

Trong bức thư điện tử gửi từ Bỉ thông báo đến các đồng nghiệp, nhà giáo ở Việt Nam, GS. Nguyễn Đăng Hưng đã bày tỏ niềm tiếc thương đối với cố GS.VS. Bùi Huy Đường. GS Hưng ghi: “Tôi lấy làm buồn báo tin cho chư vị là nhà cơ học Việt Nam nổi tiếng quốc tế, Giáo sư Bùi Huy Đường, thành viên Hàn Lâm Viện khoa học Cộng Hòa Pháp, Hàn Lâm Viện Châu Âu vừa qua đời tại Paris ngày 29/5/2013. Lòng chúng tôi se lại khi nhớ mới đây chưa đầy một năm, GS Bùi Huy Đường đã trình bày một công trình khoa học rất sáng giá trong buổi họp khoáng đại tại Việt Nam”.

Trên trang cá nhân của mình, GS. Nguyễn Đăng Hưng kể rằng, đối với ông, GS. Đường là tấm gương, là người bạn. “Paris và Liège có đâu xa và khi cần một thuyết trình viên đẳng cấp về các ngành chuyên môn như r.ạn n.ứt hay bào mòn, tôi thường mời GS. Đường sang ĐH Liège thỉnh giảng.Một chuyện rất ít người biết đến là GS. Bùi Huy Đường là một người tự học thứ thiệt. Ông chưa hề đến trường cho đến t.uổi 12. Tôi cũng thú nhận ở đây là tôi cũng có hoàn cảnh này. Có lẽ đây cũng là lý do chúng tôi tuy gặp nhau rất ít nhưng là những người bạn thân thích. Theo tôi, không có gì phải nghi ngờ, GS. Bùi Huy Đường là một trong những nhà cơ học gốc Việt hàng đầu”, GS Nguyễn Đăng Hưng cho biết.

Tại Hội nghị khoa học quốc tế ACOME tổ chức tại TPHCM vào ngày 14-16/8/2012, nhiều nhà khoa học đã bày tỏ vui mừng khi GS Bùi Huy Đường cũng dành thời gian về nước tham dự. Tại hội nghị này, Hiệu trưởng Trường ĐH Tôn Đức Thắng ra quyết định trao tặng bằng Tiến sĩ Danh dự liên quan đến sự nghiệp khoa học của hai nhà khoa học lừng danh quốc tế trong ngành cơ học là GS Giulio Maier, Milan, Hàn Lâm Viện Ý và GS Bùi Huy Đường, Paris, Hàn Lâm Viện Pháp.

Tại hội nghị này, GS Đường cũng đã chia sẽ với PV Dân trí về những quan ngại khi đ.ập thủy điện Sông Tranh 2 ở Bắc Trà My, Quảng Nam có dấu hiệu rò rỉ, nứt… Khi đó cố GS.VS Bùi Huy Đường cho rằng, để khắc phục những vết nứt ở các đ.ập thuỷ điện cần phải có những phương pháp vật lý thích hợp, sau đó mới giải bài toán ngược để tìm ra vết nứt ở các đ.ập thuỷ điện. Muốn vậy, Việt Nam cần đầu tư để có các máy móc, phương tiện, dụng cụ tối tân về kỹ thuật để thăm dò vết nứt.

Cũng tại hội nghị hôm đó, nhiều người xúc động khi nghe ông kể về khoảng trời ấu thơ trên quê hương Việt Nam và “cái sự học” của mình.

Bằng lời lẽ giản dị, chân thành của một người con xa xứ, GS.VS Bùi Huy Đường bồi hồi kể lại chuyện “đã xảy ra rất lâu rồi khi tôi còn là một cậu bé 7 t.uổi sống ở đồng quê gần thành phố Thanh Hóa, bên dòng sông Mã”.

Cố GS VS Bùi Huy Đường đươc trao bằng Tiến sĩ Danh dự ngay khi trở về Việt Nam dự hội nghị khoa học

Thời ấy mọi người đều được khuyến khích học và viết tiếng Việt. Người bộ hành đi đâu cũng vậy, thí dụ đi chợ đều bị thanh ngang chắn lối đi. Bạn phải đọc được vài chữ viết bằng phấn trên một bảng đen mới được bước qua. Nếu đọc không được bạn sẽ được nán lại vài phút học vài con chữ mới được đi. “Tôi chỉ là cậu bé trẻ t.uổi mà tôi lại đọc được chữ Việt và tôi đã được bước qua. Tôi thật hãnh diện đã làm được việc này. Có lẽ niềm hãnh tiến này là động cơ giúp tôi đi xa trong học vấn”, ông kể.

GS.VS Bùi Huy Đường cũng khẳng định rằng: “Học vấn thật quan trọng, nó mở ra đại lộ cho những ai muốn đi xa trong cuộc đời để giúp đỡ không những chính mình mà còn là người khác”.

Trong sự nghiệp làm khoa học của mình, GS.VS Bùi Huy Đường đã viết nhiều sách như “Cơ học vật rắn và bài toán ngược”, “Cơ học r.ạn n.ứt”… Cuốn nào ông cũng dành bản quyền miễn phí cho các đồng nghiệp Việt Nam.

GS.VS Bùi Huy Đường cũng cho rằng, Việt Nam nhân tài thì không thiếu. Có rất nhiều anh chị còn trẻ t.uổi, có nhiều khả năng để đi rất cao, rất xa. Họ sẽ phát triển nhiều cho khoa học và công nghệ Việt Nam. Ông mong rằng Việt Nam sẽ có nhiều điều kiện về tài chính để phát triển những ngành đó.

Theo Dantri