Chính sách tỉ giá phải vô cùng ‘mềm dẻo’

Đó là ý kiến của chuyên gia kinh tế – tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa – tại hội thảo ‘Hoạt động quản lý, điều hành chính sách tiền tệ giai đoạn 2011-2015 và những tác động đối với nền kinh tế’ do Báo Lao Động phối hợp với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 17.12 tại Hà Nội. Đặc biệt, sau thông tin Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) quyết định tăng lãi suất thêm 0,25% lần đầu tiên trong gần một thập kỷ, nhiều đại biểu dự hội thảo cho rằng, quyết định của FED có sức ảnh hưởng trên quy mô toàn cầu và ngay tại Việt Nam, thị trường sẽ có những phản ứng mạnh, càng cần có sự quản lý, điều hành kịp thời về chính sách tiền tệ.

Toàn cảnh hội thảo “Hoạt động quản lý, điều hành chính sách tiền tệ giai đoạn 2011-2015 và những tác động đối với nền kinh tế” do Báo Lao Động phối hợp với Trường Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 17.12. Ảnh: KỲ ANH

Tỉ giá chọc thủng trần

TS Nguyễn Trí Hiếu – chuyên gia tài chính ngân hàng – cho rằng quyết định của FED đang tác động mạnh đến tỉ giá ở Việt Nam. Thực tế đến cuối giờ chiều ngày 17.12, tỉ giá niêm yết tại một số NHTM như Vietcombank, Eximbank tiếp tục tăng chọc trần biên độ cho phép của NHNN là 22.547 VND/USD trong khi trên thị trường “chợ đen”, tỉ giá có thời điểm lên mức 22.900VND/USD. Trao đổi với PV Báo Lao Động, TS Cấn Văn Lực – chuyên gia tài chính ngân hàng – nhận định: “Tôi cho rằng tỉ giá căng thẳng trong mấy ngày nay là yếu tố tâm lý. Thêm vào đó là yếu tố thời vụ. Đây là thời điểm cuối năm để chốt hợp đồng thanh toán, cũng như chuyển lợi nhuận của các doanh nghiệp FDI. Ngoài ra một số nước đang điều chỉnh tỉ giá theo hướng là giảm giá trị”. Đồng tình với quan điểm trên, TS Lê Xuân Nghĩa – Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh doanh BDI – nhận định tỉ giá tăng kịch trần là bởi các yếu tố như: Tâm lý từ việc FED điều chỉnh lãi suất, thanh khoản ngoại tệ cuối năm lớn, tác động từ chương trình chống USD hóa của Chính phủ.

Điều đáng lo ngại nhất, theo TS Lê Xuân Nghĩa chính là đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. “Trung Quốc luôn có những điều chỉnh bất ngờ, không báo trước. Còn chính sách điều hành tiền tệ của Mỹ rất minh bạch, mức điều chỉnh lãi suất bao giờ cũng là 0,25%, điều chỉnh lãi suất trái phiếu là 0,125%. Điều này giúp Việt Nam có thể ngay lập tức tính toán được cần phải điều chỉnh lãi suất bao nhiêu. Vì vậy, chính sách tỉ giá của Việt Nam trong năm 2016 phải vô cùng “mềm dẻo” thông qua việc nới lỏng biên độ” – ông Nghĩa nhận định. Còn theo TS Trương Văn Phước – Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia: “Việc FED tăng lãi suất không có gì đáng lo, theo tôi đồng USD không tăng giá nhiều. NHNN không nên điều chỉnh hối đoái quá 5% bất chấp FED làm cái gì”.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho rằng: “Tỉ giá tăng kịch trần trong những ngày qua là do diễn biến tâm lý từ việc đồng nhân dân tệ giảm giá liên tục và FED tăng lãi suất. Cơ sở nào mà NHNN nhận định đó là do yếu tố tâm lý? Thứ nhất, xét về yếu tố cung – cầu, nhu cầu mua bán ngoại tệ bình thường, không có đột biến. Nhu cầu của các DN và người dân được TCTD đáp ứng kịp thời và đầy đủ. Các giao dịch mua bán diễn ra bình thường. Thứ hai, về nguồn cung ngoại tệ, trong tháng 10 Việt Nam xuất siêu 500 triệu USD và tháng 11 xuất siêu 260 triệu USD. Thứ ba, dòng vốn FDI tiếp tục rót vào Việt Nam và cuối năm là thời điểm kiều hối chảy về. Tôi khẳng định cung cầu ngoại tệ không có đột biến mà chủ yếu do yếu tố tâm lý”.

Xuất nhập khẩu không bị ảnh hưởng

Đánh giá về tác động của FED, các chuyên gia của Viện Nghiên cứu BIDV cho rằng xuất nhập khẩu (XNK) của Việt Nam không bị tác động nhiều khi FED tăng lãi suất. Nguyên nhân là do kim ngạch XNK của Việt Nam thời gian gần đây chủ yếu chịu tác động từ khối doanh nghiệp FDI (chiếm khoảng 70% tổng kim ngạch). Và vì FDI vào Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục lạc quan nên không có nhiều thay đổi với kim ngạch XNK. Dòng vốn FDI đổ vào Việt Nam cũng được dự báo sẽ duy trì lạc quan trong năm 2016 với mức giải ngân ước tính khoảng 15-16 tỉ USD, tăng khoảng 10% so với năm 2015 và là mức cao nhất từ trước đến nay. Với đặc thù dòng vốn FDI là hoạt động đầu tư mang tính chất trung và dài hạn nên những biến động về chi phí vốn (mặt bằng lãi suất trên thị trường quốc tế) không phải là yếu tố lớn tác động đến quyết định của chủ đầu tư.

Vậy môi trường đầu tư Việt Nam có gì để hấp dẫn dòng vốn FDI? Tại hội thảo sáng 17.12, các chuyên gia nhìn nhận, Việt Nam có lợi thế là chi phí lao động ở mức thấp và nguồn cung lao động dồi dào, môi trường kinh doanh có sự cải thiện cùng với triển vọng tăng trưởng kinh tế tích cực với nhiều hiệp định thương mại được ký kết. Một nguyên nhân quan trọng nữa là tình hình kinh tế không thuận lợi của nhiều nước thuộc khu vực mới nổi trong giai đoạn hiện nay là yếu tố hỗ trợ cho dòng vốn đầu tư chảy vào Việt Nam. Theo thống kê, khối ngoại bán ròng 584 tỉ đồng trên thị trường cổ phiếu và mua ròng hơn 4.000 tỉ đồng trên thị trường cổ phiếu trong 10 tháng đầu năm 2015. “Điều này phản ánh sự lạc quan của các nhà đầu tư nước ngoài đối với thị trường Việt Nam khi đặt trong bức tranh chung của thị trường tài chính các quốc gia mới nổi” – chuyên gia từ Viện Nghiên cứu BIDV cho biết. Đầu tư gián tiếp (FII) vào Việt Nam trong năm 2016 theo đó có thể tăng cao tập trung vào thị trường cổ phiếu. Điều này được hỗ trợ bởi triển vọng chung của kinh tế Việt Nam, chủ trương cổ phần hóa DN mạnh mẽ của Chính phủ và nhu cầu tìm kiếm nhà đầu tư chiến lược nước ngoài của DN trong nước.

Theo Lao Động