Chiêu trò ‘chuyển nhầm’ tiền để lừa đảo, ép vay nặng lãi
Bỗng nhiên nhận được một khoản tiền chuyển đến tài khoản ngân hàng mà không rõ lý do, bạn hãy cẩn thận vì đó có thể là một trò lừa đảo tinh vi.
Sáng 12/6, chị O., sống tại Ba Đình, Hà Nội, bất ngờ nhận được số tiền hơn 45 triệu đồng chuyển vào tài khoản ngân hàng cùng với một nội dung đính kèm khó hiểu. Đến cuối giờ chiều cùng ngày, một tài khoản zalo lạ kết bạn với chị và nói rằng công ty tài chính đã giải ngân khoản vay của chị.
Như vậy, chị O. bỗng nhiên bị biến thành một người vay nợ. Nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo vì bản thân không thực hiện bất cứ thủ tục vay lãi nào, nên chị O. đã trình báo sự việc lên cơ quan công an. Có vẻ như biết được hành vi lừa đảo đã bất thành, đối tượng trên lập tức đổi thái độ và hăm dọa chị O.
Chị O. bất ngờ nhận được hơn 45 triệu đồng từ người lạ mà không rõ lý do.
Chị O. cho biết đã thực hiện các thủ tục tra soát với ngân hàng, đồng thời giao toàn bộ số tiền cho cơ quan công an giải quyết.
Theo nhận định từ một số chuyên gia, đây có thể là chiêu trò của các đối tượng lừa đảo. Trên thực tế, chiêu thức lừa đảo này đã từng được một số kẻ gian sử dụng vào năm ngoái, nhắm vào những người hiền lành, nhẹ dạ cả tin.
Cụ thể, sau khi đã có được một số thông tin cá nhân của người dùng, như tên tuổi, số điện thoại hay thậm chí là địa chỉ, các đối tượng lừa đảo sẽ cố ý “chuyển nhầm” một khoản tiền đến cho “con mồi”.
Kẻ lừa đảo sẽ giả danh là người thu hồi nợ của một công ty tài chính nào đó để liên hệ với “con mồi”. Lúc này, chúng có thể yêu cầu người dùng trả lại số tiền kia như một khoản vay cùng với một khoản lãi “cắt cổ”.
Một trường hợp khác là những kẻ lừa đảo có thể đóng giả làm nhân viên ngân hàng để xử lý khoản tiền “chuyển nhầm” trên. Vào đầu tháng 5, công an quận Đống Đa, Hà Nội đã bắt giữ nhóm đối tượng chuyên giả danh ngân hàng lừa đảo người chuyển khoản nhầm để chiếm đoạt tiền của họ có trong tài khoản.
Video đang HOT
Thủ đoạn của nhóm này là lập ra trang web giả mạo ngân hàng, có giao diện khá giống ngân hàng. Sau đó tìm kiếm trên mạng những trường hợp khách hàng chuyển khoản nhầm và đóng giả nhân viên ngân hàng hỗ trợ khắc phục sự cố chuyển nhầm. Nhóm này gửi đường link để họ đăng nhập vào trang web giả mạo tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt thông tin và tiền trong tài khoản thật của khách hàng.
Cách tốt nhất để trả lại khoản tiền chuyển nhầm là bạn hãy liên hệ trực tiếp với ngân hàng mà bạn mở thẻ để họ chuyển trả số tiền từ tài khoản của bạn đến tài khoản đã chuyển nhầm.
Vì thế, khi tài khoản ngân hàng của bạn bất ngờ nhận được một số tiền từ người lạ mà không rõ lý do, hãy thật cảnh giác. Vậy cần phải làm gì khi nhận được tiền chuyển khoản từ người lạ?
Luật sư Quách Thành Lực (Đoàn Luật sư Hà Nội – Giám đốc Công ty Luật TNHH LSX) cho biết, theo quy định tại khoản 1 Điều 579 Bộ luật Dân sự năm 2015, người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Tuy nhiên, để tránh rơi vào những cái bẫy do kẻ gian cố tình sắp xếp, người dùng hãy liên hệ trực tiếp với ngân hàng mà bạn mở thẻ để họ chuyển trả số tiền từ tài khoản của bạn đến tài khoản đã chuyển nhầm.
Hacker HieuPC quyết chiến với lừa đảo mạng
Ngô Minh Hiếu - hacker nổi tiếng từng ngồi tù 7 năm ở Mỹ - phát triển một công cụ dưới dạng "add-on", cảnh báo người dùng Internet về website lừa đảo, chứa mã độc...
Một buổi sáng đầu tháng 2, Ngô Minh Hiếu đăng một bài viết dài trên trang cá nhân, chia sẻ về công cụ mới mà theo anh "mất 3 đêm thức trắng để hoàn thiện". Công cụ được cung cấp dưới dạng tiện ích mở rộng (add-on) trên trình duyệt Chrome, Cốc Cốc, Brave, Kiwi Browser, sẽ cảnh báo về độ an toàn của các website, tài khoản mạng xã hội. Cụ thể, khi một trang được đánh giá là lừa đảo hay có nội dung xấu, tiện ích sẽ ngăn người dùng truy cập vào trang đó.
Sau một ngày ra mắt, tiện ích Chống lừa đảo nhận về hơn 3.500 lượt tải, hơn 70 nghìn lượt truy cập.
Ngô Minh Hiếu, sinh năm 1989 ở Gia Lai, từng là hacker nổi tiếng những năm 2010. Trước khi bị Cơ quan Mật vụ Mỹ bắt vào năm 2013, anh từng kiếm hơn 3 triệu USD nhờ bán dữ liệu danh tính cho nhiều đường dây tội phạm có tổ chức ở Mỹ. Hiện tại anh là chuyên gia tại Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia (NCSC).
Biến sai lầm thành cơ hội
Bài viết về chống lừa đảo trên trang cá nhân của Minh Hiếu, nhận về hàng chục nghìn lượt tương tác và những bình luận khích lệ. Nhưng xen lẫn trong đó là không ít hoài nghi về một công cụ an toàn thông tin được xây dựng bởi một người từng làm hacker.
"Một số người vẫn còn nhìn về quá khứ của mình", Hiếu kể, nhưng anh cho biết "ít để tâm" đến điều đó. Hiện tại, anh tập trung vào việc tạo ra các lợi ích cho cộng đồng.
Ý tưởng làm một công cụ bảo vệ người dùng khỏi các trang lừa đảo xuất hiện từ khi Hiếu đang thụ án tại Mỹ và được anh và các cộng sự triển khai ngay khi về Việt Nam. Những bài học từ sai lầm trong quá khứ được Hiếu coi là "tài sản" để anh xây dựng các dự án chống lại lừa đảo mạng. "Ngày xưa mình chuyên đi lừa người khác, đi 'thả' mã độc, nên mình hiểu tính chất của sự việc. Vì vậy, mình muốn đóng góp hiểu biết của mình với cộng đồng", Hiếu nói.
Trong đội phát triển tiện ích chống lừa đảo, Hiếu là người đảm nhiệm việc đánh giá độ an toàn của một website. Những kinh nghiệm trước đây giúp anh "nhìn qua là biết trang web có phải lừa đảo hay không".
Tiện ích Chống lừa đảo được xây dựng trên ý tưởng của MyWOT - một công cụ chuyên đánh giá độ uy tín của website với hơn 6 triệu người trên thế giới sử dụng. Cơ chế hoạt động của Chống lừa đảo cũng tương tự. Tiện ích này đánh giá độ an toàn của một website dựa trên các phân tích kỹ thuật, như IP, độ dài URL, chứng chỉ SSL..., kết hợp với đánh giá của người dùng. Các đánh giá được kết hợp để tạo ra xếp hạng tổng thể, với điểm số từ 1 đến 5, cho trang web.
Tuy nhiên, có những website an toàn nhưng bị đánh giá xấu từ "đối thủ", hay website độc hại nhưng lại được chính những kẻ xấu đánh giá tốt. Đội ngũ phát triển phải kiểm tra lại từng báo cáo để tránh sai sót trong đánh giá của mình. Kinh nghiệm của Hiếu cũng như sự góp sức của hai chuyên gia bảo mật trong nhóm giúp việc này được thực hiện hiệu quả.
Sau một ngày ra mắt, Chống lừa đảo đã thêm 1.000 website vào "danh sách đen" sau khi xem xét 1.400 báo cáo từ người dùng. Khi vào "blacklist", website sẽ bị "khóa" để người dùng không thể truy cập. Trình duyệt sẽ hiển thị cảnh báo khi người dùng nhất định muốn truy cập các website lừa đảo này.
Một website bị "khóa" do bị đánh giá là lừa đảo.
Xây dựng "lũy tre" trên Internet
Công cụ Chống lừa đảo được tung ra trong bối cảnh ngày càng nhiều thủ đoạn lừa đảo xuất hiện trên môi trường Internet Việt Nam.
Theo Hiếu, trang web lừa đảo được hiểu là trang web bắt chước một đơn vị uy tín nhằm thu hút lượng truy cập và lợi dụng lấy thông tin cá nhân của người dùng, dụ cài mã độc hoặc lừa tiền trực tiếp. Số lượng người dùng Internet và di động tại Việt Nam ngày càng tăng, nhưng tội phạm mạng trong nước cũng ngày càng có nhiều thủ đoạn tinh vi.
Ví dụ, kẻ xấu mua tên miền gần giống một website mạo danh hãng hàng không, đồng thời xây dựng giao diện chuyên nghiệp, thậm chí bỏ tiền để đẩy website lên vị trí cao trong kết quả tìm kiếm của Google. Hay mới đây, kẻ xấu đầu tư các thiết bị giá hàng trăm triệu đồng để giả trạm phát sóng di động và gửi tin nhắn "brandname" đến người dùng, dụ truy cập website lừa đảo. "Tội phạm mạng tại Việt Nam ngày càng chịu đầu tư", Hiếu nhận định.
Trong quan sát của "cựu hacker", những người mới dùng Internet ít hiểu biết về công nghệ thông tin là những người dễ trở thành nạn nhân của các chiêu lừa này. "Ngay cả ba mẹ mình cũng thường xuyên truy cập những website như vậy", Hiếu nói, đồng thời cho biết điều đó càng giúp anh và các công cụ có thêm động lực để xây dựng dự án này.
"Ngày xưa lũy tre làng giúp bảo vệ người dân thôn quê khỏi giặc phá, thiên tai, thì nay Chống lừa đảo sẽ bảo vệ mọi người khỏi lừa đảo trên Internet", Hiếu chia sẻ về tầm nhìn khi xây dựng dự án. Logo của Chống lừa đảo cũng là hình ảnh ba cây tre chụm lại thành một hàng rào, bảo vệ môi trường Internet "xanh".
Biểu tượng lũy tre màu xanh nhỏ, xuất hiện trên trình duyệt của người dùng là động lực để 9 người trong đội của Minh Hiếu phát triển công cụ này. Tuy nhiên, Hiếu cũng thừa nhận dự án chưa thể hoàn hảo do là một dự án phi lợi nhuận.
Để khắc phục hạn chế về nhân lực, đội ngũ phát triển chủ trương ứng dụng trí tuệ nhân tạo để việc nhận dạng được nhanh và chính xác hơn. Chống lừa đảo sử dụng mã nguồn mở của một công cụ chuyên phát hiện phishing - website, sau đó "dạy" lại để phục vụ cho người Việt. Số lượng người dùng càng lớn, số website xấu được báo cáo càng nhiều, công cụ sẽ càng chính xác và giảm được sức người cần cho kiểm duyệt. "Dự án này vì cộng đồng và cũng phát triển chính nhờ cộng đồng", Hiếu nói.
Trong tương lai, Chống lừa đảo dự kiến phát triển thêm ứng dụng trên smartphone, bổ sung thêm khả năng ngăn chặn các trang YouTube, Facebook xấu, độc. Hiếu cũng dự định tổ chức các cuộc thi nhỏ ngay trên công cụ này, nhằm giúp người dùng tiếp cận với kiến thức về an toàn thông tin theo cách mới.
Dùng trạm phát sóng giả gửi tin nhắn mạo danh ngân hàng Tin nhắn lừa đảo mạo danh ngân hàng được phát tán thông qua các thiết bị phát sóng di động giả mạo, không phải từ nhà mạng. Theo xác minh của Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), các thiết bị được kẻ xấu sử dụng là IMSI Catcher và SMS Broadcaster. Chúng được dùng để gửi tin nhắn...