Chiến tranh thương mại ra sao sau kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ?

Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung không thay đổi nhiều sau bầu cử giữa kỳ ở Mỹ. Nhưng lưỡng đảng sẽ có nhiều quyền lực hơn trong việc can thiệp chính sách thương mại của Trump.

Với kết quả của cuộc bầu cử giữa kỳ ngày 6/11, lần đầu tiên sau 8 năm, đảng Dân chủ giành đủ số ghế để nắm lại quyền kiểm soát Hạ viện, trong khi đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump giữ Thượng viện.

Sự thay đổi quyền kiểm soát lưỡng viện dẫn đến những thách thức đáng kể đối với người đứng đầu Nhà Trắng trong việc hoàn thành các mục tiêu trong nước. Song, kết quả trên không ảnh hưởng nhiều đến những chính sách thương mại có sẵn của “xứ cờ hoa”.

Theo giới chiến lược, quan điểm “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump không chệch hướng quá nhiều so với hiện tại ngay cả khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện.

Kết quả sau cuộc bầu cử giữa kỳ có thể đặt thách thức cho Tổng thống Mỹ trong một số lĩnh vực như chi tiêu quân sự, các giao dịch kinh doanh ngoại quốc. Song, trên phương diện chính sách thương mại, lĩnh vực có ảnh hưởng bậc nhất đến nền kinh tế toàn cầu, người đứng đầu Nhà Trắng vẫn có quyền thiết lập và thực hiện các chính sách, bất kể Quốc hội bị chia rẽ hay không.

Theo lập luận từ các nhà phân tích tại RBC Capital Markets, lưỡng viện không có nhiều quyền lực trong việc kiểm soát chính sách thương mại. Thay vào đó, “Phòng Bầu dục có quyền lớn để hành động đơn phương”, điều đó đồng nghĩa rằng ông Trump có thể “tiếp tục thúc đẩy các chính sách thương mại của mình”.

Mặc dù Đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện Mỹ sau cuộc bầu cử ngày 6/11, nhiều chuyên gia đánh giá cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung sẽ không có nhiều thay đổi. Ảnh: Vox.

“Không có bất kỳ sự thay đổi nào trong cuộc chiến thương mại Mỹ và Trung Quốc, thậm chí sự việc còn có thể tồi tệ hơn” là lời khẳng định của Steven Okun, cố vấn cấp cao của McLarty Associates trước thông tin về kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ.

Ngoài ra, đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa đều cho thấy sự ủng hộ đối với lập trường cứng rắn hơn về chính sách thương mại và quyền sở hữu trí tuệ của Bắc Kinh. Do đó, ông chủ Nhà Trắng có thể nhận được ủng hộ từ lưỡng đảng trong nỗ lực thúc đẩy Trung Quốc giảm thâm hụt song phương.

Theo nhận định của David Adelman, cựu Đại sứ Mỹ tại Singapore: “Đảng Dân chủ bảo hộ nhiều hơn, trong khi đảng Cộng hòa của ông Trump cực kỳ hiếu chiến đối với mọi vấn đề liên quan đến Bắc Kinh”. Vì vậy, kết quả của cuộc bầu cử giữa kỳ không có nhiều ảnh hưởng tới chính sách bảo hộ của Tổng thống Hoa Kỳ. Quốc hội cũng không can thiệp đến động thái của Nhà Trắng, trừ khi nền kinh tế Mỹ chịu đòn từ cuộc chiến thuế quan gay gắt này.

Dù vậy, đảng Dân chủ có quyền can thiệp trong trường hợp ông Trump tái áp đặt thuế quan lên Liên minh châu Âu hoặc rút khỏi Tổ chức Thương mại Thế giới. Bởi theo giới kinh tế học tại ING, “Thương mại không phải vấn đề quan trọng bậc nhất đối với đảng Dân chủ, nhưng họ sẽ không ủng hộ cuộc thương chiến với các đồng minh truyền thống như EU”.

Cũng theo các nhà kinh tế học ING, việc Mỹ rút khỏi WTO không được lưỡng đảng ủng hộ. Nhìn chung, Quốc hội có nhiều quyền can thiệp hơn đối với các chính sách thương mại sau kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ.

Cao Phương Thảo

Theo Zing